Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Την έκδοση αυτή του άγνωστου στο ευρύ κοινό έργου του Θεοφράστου ''Των μετά τα φυσικά" με απόδοση στη νεοελληνική, σχολιασμό και ποικίλα εισαγωγικά στοιχεία, τη χαρακτηρίζω ως ένα σημαντικό γεγονός για τους μελετητές του αρχαίου ελληνικού πνεύματος και ειδικότερα της αριστοτελικής και πλατωνικής φιλοσοφίας. Ο πολυγραφότατος Θεόφραστος, δυστυχώς, δεν έχει πάρει τη θέση που του αρμόζει στο πάνθεον των μεγάλων στοχαστών και φιλοσόφων. Οι λόγοι είναι γνωστοί. Αφενός έμεινε στη σκιά του μεγάλου δασκάλου του. του Αριστοτέλους και αφετέρου δεν ίδρυσε δική του φιλοσοφική Σχολή. Σ...

[...] Ο Πρόκλος ωστόσο δρατηριοποιείται συγγραφικά σε μια εποχή κατά την οποία ο γνήσιος φιλοσοφικός στοχασμός έχει αποκτήσει έναν δευτερεύοντα ρόλο και έχει προσλάβει, κατά το μάλλον ή ήττον, τη λειτουργία ενός χρηστικού -ανωτάτης βέβαια υφής- μέσου για την επεξεργασία θεολογικών και μεταφυσικών ζητημάτων. Πρόκειται για μια ιστορική περίοδο στο πλαίσιο της οποίας κυριαρχούν οι θρησκευτικές πράξεις, οι μυστικές τελετές και οι θεουργίες, για να εκφραστεί μέσα από την εκτύλιξή τους η εσωτερικότητα του ανθρώπου. Στην συγκεκριμένη αυτή στιγμή της ιστορικής εξέλιξης ο άνθρωπος α...

Σε έναν κατεξοχήν μουσικό πολιτισμό όπως είναι ο αρχαιοελληνικός, η παρουσία της μουσικής είναι έντονη όχι μόνο στις καθημερινές εκδηλώσεις της ζωής αλλά και στη φιλοσοφία. Οι πρώτες αναφορές στη μουσική βρίσκονται στους προσωκρατικούς και ο σχετικός προβληματισμός συνεχίζεται μέχρι τους νεοπλατωνικούς φιλοσόφους. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται οι απόψεις του Πυθαγόρα και των μαθητών του, που συσχέτισαν για πρώτη φορά τη μουσική με τα μαθηματικά, ακολουθεί ο Πλάτων, στο έργο του οποίου η μουσική κατέχει πρωταρχικό ρόλο, ο Αριστοτέλης, που με την κριτική του δίνει διαφορετι...

Το Γ΄ βιβλίο της πραγματείας "Περί των εν μέρει διαταγμάτων" ασχολείται με την ερμηνεία της έκτης και της έβδομης εντολής του Δεκαλόγου, καθώς και με την ερμηνεία όλων των επιμέρους διαταγμάτων του Μωσαϊκού νόμου τα οποία σχετίζονται με τις εντολές αυτές. [...] (από την εισαγωγή του βιβλίου)

[...] Η βάση της φιλοσοφίας του Ιάμβλιχου υπήρξε ο νεοπλατωνισμός και η θεωρητική διδασκαλία του Πλωτίνου, την οποία σε γενικές γραμμές ακολούθησε. Επέφερε, όμως, αρκετές αλλαγές στο νεοπλατωνικό σύστημα, στην προσπάθειά του κυρίως να αναβιώσει την πυθαγορική αριθμολογία. Ο αριθμός για τον Ιάμβλιχο είναι η ψυχή του κόσμου και η θεωρία περί Ιδεών συμπλέκεται με το μυστικισμό των αριθμών. Από την αντίληψη αυτή, η οποία σχεδόν θεοποιεί του αριθμούς, προέκυψε το έντονο ενδιαφέρον του Ιάμβλιχου (όπως και παλαιότερα του Πυθαγόρα) για τα μαθηματικά. Η αριθμολογική ερμηνεία του κόσ...

Η πρόσφατη επιστημονική σκέψη διέσωσε το "Περί των Αιγυπτίων μυστηρίων" από την αφάνεια και άρχισε να το εξετάζει με σοβαρότητα. Η τάση ωστόσο που υπήρχε παλαιότερα της άρνησης της χρήσης του εν λόγω κειμένου -θεωρούνταν ως ένα βιβλίο περί "μαγείας"- αν και άρχισε να αλλάζει, σύμφωνα με την E. Clarke συνεχίζει να δημιουργεί προβλήματα, καθώς οι ερευνητές τείνουν ακόμη να συνδέουν τις απόψεις του Ιάμβλιχου με εκείνες των δασκάλων του αλλά και των ακολούθων του. Η αξιέπαινη επιθυμία επιβράβευσης του Ιαμβλίχου ως ιδρυτή του ύστερου Νεοπλατωνισμού, του πρώτου στοχαστή που εστία...

Καλύπτοντας πάνω από χίλια χρόνια από τον Όμηρο ώς τον Άγιο Αυγουστίνο, η κλασική σκέψη πραγματεύεται ένα τεράστιο πεδίο ζητημάτων, με τρόπο συνοπτικό, διαυγή και συναρπαστικό. Στο βιβλίο εξετάζονται οι σημαντικότερες φιλοσοφικές σχολές της αρχαιότητας -οι Προσωκρατικοί, ο Σωκράτης, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, ο Στωικισμός, ο Επικουρισμός, ο Νεοπλατωνισμός- καθώς και άλλοι σημαντικοί διανοητές, όπως οι τραγικοί ποιητές, οι ιστορικοί και οι συγγραφείς ιατρικών πραγματειών της αρχαίας Ελλάδας, αλλά και οι πρώτοι συγγραφείς του Χριστιανισμού. Ο Irwin συζητά ζητήματα φιλοσοφικού...

Η πραγματεία εξετάζει τέσσερις αρετές, την ανδρεία, τη φιλανθρωπία, τη μετάνοια και την ευγενική καταγωγή. Πρώτα εξετάζεται η ανδρεία, η οποία συνδυάζεται με τη γνώση και αντιδιαστέλλεται από το άλογο θράσος το οποίο επιδεικνύει κανείς με αγριότητα στον πόλεμο. Την αληθινή ανδρεία την επιδεικνύει ο σοφός άνθρωπος σε διάφορες περιστάσεις της ζωής, τόσο σε καιρό ειρήνης, όσο και σε καιρό πολέμου. Σε καιρό ειρήνης η ανδρεία επιδεικνύεται: με την περιφρόνηση του υλικού πλούτου και με την υιοθέτηση της απλότητας και του αληθινού πλούτου που είναι ο πνευματικός, με την περιφρόνη...

[...] Πνεύμα οξύ και πολυμαθές ο Πρόκλος, χωρίς, όμως, αυστηρή επιστημονική επιχειρηματολογία, θα συνδυάσει σε ένα λεπτομερές και πλήρες, ιδιαίτερα όμως πολύπλοκο και δυσνόητο σύστημα ολόκληρη τη νεοπλατωνική φιλοσοφία, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί ως τις μέρες του. Με αριστοτεχνικό τρόπο θα πλάσει ένα ενιαίο σύστημα στο οποίο θα συμπεριλάβει τον έναν ύψιστο θεό (το Ένα ή Αγαθό), τους επιμέρους θεούς, τους αγγέλους, τους δαίμονες, τις ψυχές και άλλες ανώτερες και κατώτερες υπάρξεις. Δεν μπορούμε να του αποδώσουμε πρωτοποριακές ιδέες μέσα στον νεοπλατωνισμό, (ίσως αυτό να μην...

Η «Σούδα» αποδίδει στον Αριστόξενο 453 έργα, αριθμός που μαρτυρεί παρατεταμένη διάρκεια ζωής και μεγάλη συγγραφική δραστηριότητα, κάτι που διέκρινε και το δάσκαλό του, τον Αριστοτέλη. Ωστόσο, ο αριθμός αυτός θεωρείται υπερβολικός και μέσα σε αυτόν θα έχουν συμεριληφθεί σημειώσεις και έργα μαθητών του, ενώ δεν αποκλείεται και ο αριθμός να αναφέρεται σ το σύνολο των βιβλίων τα οποία καταλάμβανανα τα έργα του. Δυστυχώς το σύνολο σχεδόν της συγγραφικής του δραστηριότητας χάθηκε. Κορυφαία θέση μεταξύ των έργων του κατέχουν τα σχετιζόμενα με τη μουσική. Καθώς στο πρόσωπό του συν...

Μετά από 1700 χρόνια παρουσιάζεται στην νεοελληνική, το μοναδικό Θεουργικό βιβλίο της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, "Περί μυστηρίων" του Ιαμβλίχου. Τεκμήριο ύψιστο της πνευματόδοξης-φυσιολατρικής και ιδεολατρικής Θρησκείας της Φιλοσοφίας των Ελλήνων. Αναφέρεται στους αληθινούς Αρρήτους Λόγους των Αγιωτάτων Ελληνικών Μυστηρίων και στις Μυστηριακές Ιεροπραξίες των Τελετουργίων. Οι Θείοι λόγοι του "Περί μυστηρίων" διδάσκουν την αναγωγή της ψυχής μας στις τάξεις των Θεών διά μέσου της Θεουργίας, η οποία μας απελευθερώνει από τα δεσμά της Ειμαρμένης. Ο Έρως και η συνεύρεση...

Το παρόν φιλοσοφικό - θεολογικό σύγγραμμα είναι μια εκτενής επιστολή και ανήκει στην τριλογία των "Πυθικών Διαλόγων (ή Πυθικών Λόγων)" οι οποίοι -με την σειρά τους- είναι τμήμα των Ηθικών του Πλούταρχου. Στις σελίδες αυτού του έργου του, ο συγγραφέας -ο οποίος υπήρξε ισόβιος ιερέας του Μαντείου των Δελφών, από το 95μ.Χ. και έπειτα- μας παρουσιάζει ορισμένες λίαν αξιόλογες πτυχές της περίφημης "Δελφικής Θεολογίας" του, με αφορμή το σύμβολο "Ε" ή "Ει", το οποίο κοσμούσε τον ναό του Θεού Απόλλωνα.

Ο 2ος τόμος του Δημόκριτου ασχολείται με τα επιτεύγματα και τη συνεισφορά των Ατομικών στην Επιστήμη της εποχής και περιλαμβάνει όλα τα αποσπάσματα και τις μαρτυρίες σχετικά με τους τομείς των μαθηματικών, της γεωμετρίας, της στερεομετρίας, της οπτικής, της αστρονομίας, της γεωγραφίας, της σεισμολογίας και της μετεωρολογίας. Περιλαμβάνονται επίσης και αποσπάσματα από ημερολόγια που κατάρτισαν οι Ατομικοί με βάση τις παρατηρήσεις τους για τα ηλιακά, πλανητικά και αστρονομικά φαινόμενα. Τέλος, μέσα στον τόμο αναπτύσσονται οι πρωτοποριακές απόψεις των Ατομικών για τη φύση τ...

Ο "Διδασκαλικός" του Αλβίνου, το νέο βιβλίο της σειράς "Βιβλιοθήκη των Χρωμάτων" που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρχέτυπο, είναι το μοναδικό πλήρως σωζόμενο σύγγραμμα του Πλατωνισμού έως την εποχή του Πλωτίνου. Ο Αλβίνος υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Νεοπλατωνικούς σχολιαστές του 2ου αιώνα μ.Χ. και ήταν μαθητής του Γαΐου, ερμηνευτή του Πλάτωνα. Δίδαξε στη Σμύρνη και μεταξύ των μαθητών του υπήρξε και ο γιατρός Γαληνός από την Πέργαμο. Ο "Διδασκαλικός" αποτελεί μια περίληψη της ερμηνείας του Αλβίνου στη θεωρία του μεγάλου Έλληνα φιλοσόφου. Σκοπός του έργου αυτο...

Στο βιβλίο αυτό περιέχονται δεκατέσσερα μελετήματα, από τα οποία τα περισσότερα παρουσιάστηκαν ως ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια, ενώ άλλα τυπώθηκαν σε φιλολογικές επετηρίδες και σε τιμητικούς τόμους. Ο τίτλος της συλλογής αυτής ορίζει κυρίως τό χρονικό διάστημα στη διάρκεια του οποίου εντάσσονται οι συγγραφείς και τα κείμενα που διερευνώνται. Ο αναγνώστης όμως γρήγορα θα διαπιστώσει ότι, πέρα από το χρονικό προσδιορισμό και περιστασιακά θέματα, υπάρχουν θεματικές συνάφειες και αναγκαίες αλληλοσυμπληρώσεις, οι οποίες επιτρέπουν σαφέστερο διαχωρισμό σε τρείς υπό συνε...

Θρυλικά ονόματα της αρχαιότητας, που τα γνωμικά και τα αποφθέγματα τους, απόσταγμα καθημερινής, κυρίως πολιτικής σοφίας, κατηύθυναν τον πρακτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων. Σωσμένη ως τις μέρες μας, η πρακτική αυτή σοφία εξακολουθεί να είναι πάντοτε χρήσιμη.

Μεταξύ άλλων θεών, στην αρχαία Ελλάδα ο Έρωτας είναι θεός. Γιατί; Αυτό είναι το πρωταρχικό ερώτημα. Ο "Ερωτικός" του Πλουτάρχου είναι από τα κείμενα που δίνουν την απάντηση. Φιλοσοφικός διάλογος, μοιάζει με τους διαλόγους του Σωκράτη και όπως και σ' εκείνους, για να βρει κανείς τον πυρήνα της συζήτησης, πρέπει να διακρίνει τις στιχομυθίες το φιλοσοφικό λόγο, πρέπει να στοχεύσει σωστά μέσα στο διάλογο.

Από του Ενός στα πολλά κι από των πολλών στο Έν, ιδού η καθοδική και η ανοδική πορεία των υποστάσεων. Η μονή, η πρόοδος και η επιστροφή. Το γιατί και το για τι συμπλέκονται, ρίχνοντας ριπές φωτός στη διαύγαση του όντος. Το μετέχον, σε μια καίρια στιγμή εγρήγορσης, φέρεται προς το μετεχόμενον, το οποίο κοσμείται με τέτοια χαρακτηριστικά, ώστε να μην κινεί μονάχα ως ερώμενον, αλλά και ως ερών. Βρισκόμαστε στην περίοδο, όπου ο φιλοσοφικός λόγος αναλίσκεται λαμβάνοντας τη μορφή μιας γιγαντομαχίας περί της ουσίας. Θα 'ρθει πολύ αργότερα η ώρα, όταν το φιλοσοφείν θα εστιάσει την...

Στο έργο αυτό παρουσιάζεται η αρχαιοελληνική συμβολή στην επεξήγηση της ύπαρξης μέσω του εσωτερισμού και στον Δυτικό Πολιτισμό. Ανασύρεται και τεκμηριώνεται η μυητική διδασκαλία, που κατά μεγάλο μέρος βρίσκεται διασκορπισμένη στα κείμενα της αρχαιοελληνικής γραμματείας. Αποσυμβολίζεται η Ιερά Τετρακτύς, αναλύεται η Πυθαγορεία πεντάλφα και παρουσιάζονται υπαρξιακές κοσμοθεωρίες μεγάλων αρχαίων Ελλήνων στοχαστών. Καταχωρούνται τα επιτεύγματα του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, εμπνευσμένα από τον λατρευτικό μυισμό και τον φιλοσοφικό στοχασμό, όπως: η ανάπτυξη της πόλης, του πολιτ...