Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Ο εθνικισμός, ιδιαίτερα αυτός του εθνοτικού τύπου, είναι γεμάτος σύμβολα: από μπλουζάκια με την πατρίδα και φωτογραφίες του αγαπημένου ηγέτη, ύμνους, σημαίες και λάβαρα, έως και τη γλώσσα. Και όταν πρόκειται για τη γλώσσα, ο εθνικισμός ξεχωρίζει, καλλιεργεί αλλά και υποστασιοποιεί ιδιαίτερα αυτήν ακριβώς τη συμβολική ή δηλωτική λειτουργία της - αυτή κατά την οποία η γλώσσα χρησιμεύει ως σύμβολο ένταξης σε κάποια ομάδα. Έτσι, στο επίπεδο της γλώσσας, διακρίνεται με ιδιαίτερη σαφήνεια και ένταση η αλληλεπίδραση της ενταξιακής και της οριοθετικής λειτουργίας του εθνικισμού. Τ...

Η έρευνα αυτή αποτελεί μία πρώτη συστηματική και διεξοδική θεώρηση της γραμματικής του οπτικού σχεδιασμού. Πρόκειται για μία ανάλυση των διασημειωτικών σημασιολογικών σχέσεων μεταξύ των διαφορετικών τρόπων, κυρίως του λεκτικού και του οπτικού, που διαπλέκονται για την οικοδόμηση νοημάτων σε συγκεκριμένα κοινωνικά και πολιτισμικά πλαίσια. Οι συγγραφείς, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν στην εισαγωγή τους, παροτρύνθηκαν για την έρευνα αυτή από την ανάγκη για καλύτερη κατανόηση όλων των πραγμάτων που συνοδεύουν το λεκτικό τρόπο: τις εκφράσεις του προσώπου, τις χειρονομίες, τ...

Οι πρακτικές των νέων με τα ψηφιακά μέσα είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα στον Τύπο και στην καθημερινότητα, αλλά ελάχιστα διευρυμένο επιστημονικά στην Ελλάδα. Το παρόν βιβλίο εξετάζει τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών από παιδιά εφηβικής ηλικίας (14-16 χρόνων) με βάση δεδομένα που προέρχονται από πανελλήνιας εμβέλειας ποσοτική και ποιοτική έρευνα. Από την έρευνα προκύπτει ότι, παρότι η νέα γενιά είναι πλήρως εξοικειωμένη με τα νέα μέσα, ο τρόπος αξιοποίησής τους ποικίλλει με την οικογένεια, το σχολείο και τις ταυτότητες των παιδιών να παίζουν καθοριστικό ρόλο. Προκύπτει ε...

Σκοπός της κοινωνιογλωσσολογίας είναι να εξηγήσει γιατί μιλάμε διαφορετικά ανάλογα με το περιβάλλον ή την περίσταση. Η κοινωνιογλωσσολογική μελέτη παρέχει πλήθος πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της γλώσσας, τις κοινωνικές σχέσεις σε μια κοινότητα, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι σηματοδοτούν, μέσω της γλώσσας, διάφορες όψεις της κοινωνικής τους ταυτότητας. Στο εισαγωγικό αυτό εγχειρίδιο, που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1992 και από τότε αναθεωρείται και εμπλουτίζεται διαρκώς, η Janet Holmes εισάγει τον αναγνώστη σε όλα τα θέματα που απασχολο...

Η γλωσσική επαφή είναι ένα καθολικό και αναπόφευκτο φαινόμενο, που υπάρχει όσο υπάρχει και η γλώσσα. Οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο μιλούν παραπάνω από μία γλώσσες και οι περισσότερες χώρες του κόσμου έχουν παραπάνω από μία επίσημες γλώσσες. Πώς ορίζεται λοιπόν η γλωσσική επαφή; Σε ποια περιβάλλοντα δρα, ποιες φάσεις διέρχεται, και τι σημαίνει για τις ίδιες τις γλώσσες και τους ομιλητές τους; Σε αυτή τη μελέτη η Sarah G. Thomason εξετάζει το κοινωνικό (πολιτικό, ιστορικό κτλ.) πλαίσιο που διαμορφώνει τον τύπο, τον ρυθμό και την ένταση της γλωσσικής επαφής και επικεν...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί εισαγωγή στην Κοινωνιογλωσσολογία. Οι συγγραφείς, που διδάσκουν στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας, παρουσιάζουν με εύληπτο τρόπο βασικές κοινωνιογλωσσικές έννοιες και προβλήματα, χωρίς να παραγνωρίζουν την επιστημονική έρευνα ούτε να επιχειρούν να υποκαταστήσουν τη ζωντανή διδασκαλία και τα πολλαπλά διδακτικά μέσα. Στον πρόλογό τους σημειώνουν: "προτείνουμε αυτό το εισαγωγικό εγχειρίδιο όχι μόνο για το φοιτητικό αναγνωστικό κοινό αλλά πιθανόν και για ένα ευρύτερο κοινό με ενδιαφέρον για την κοινωνική διάσταση της γλώσσας".

"... Η συγγραφεύς επισημαίνει και εξετάζει διεξοδικά όλο το ευρύ φάσμα των θεμάτων, που συνδέονται με τη διγλωσσία και τις μειονοτικές γλώσσες και με τον νεόκοπο πολυπολιτισμό, που αναφέρεται στην παγκοσμιοποίηση. Εξετάζει επίσης διεξοδικά το γλωσσικό τοπίο στην Ελλάδα και τη διγλωσσία στον Ελληνικό χώρο, μέσα στο πολιτικό της πλαίσιο. Το βιβλίο της Ελένης Σελλά - Μάζη είναι μια πολύ ιδιαίτερη και σημαντική συμβολή στην επιστημονική βιβλιογραφία πάνω σ' ένα θέμα που είναι στην καρδιά της σύγχρονης επικαιρότητας και στο οποίο χρειάζονται σαφείς διαχωρισμοί, οριοθετήσεις και...

[...] Πρόκειται για μια συνθετική εργασία, η οποία έρχεται να καλύψει ένα σοβαρό ερευνητικό κενό που ήταν ακόμα πιο αισθητό, λόγω των ραγδαίων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών εξελίξεων σε διεθνές επίπεδο. [...] Ο τρόπος με το οποίο η συγγραφέας του βιβλίου καταγράφει, συζητά και ερμηνεύει τα προβλήματα που αναφέρονται στη διγλωσσία, είναι μεθοδολογικά άψογος. Αποσαφηνίζει για πρώτη φορά το φαινόμενο της διγλωσσίας σε όλες του τις διαστάσεις με ουσιαστική συμβολή στην κατανόηση των παρεμβολών, των δανείων, της εναλλαγής των γλωσσικών κωδίκων, καθώς επίσης των παραγόν...

Όταν πρωτοδημοσιεύτηκε το 1980, η "Διαλεκτολογία" αποτέλεσε μία ρηξικέλευθη τομή, ενσωματώνοντας τα υποδείγματα της αστικής διαλεκτολογίας (κοινωνιογλωσσολογίας), της διαλεκτικής γεωγραφίας και της χωρικής ποικιλίας σε έναν ενιαίο κλάδο. Σε αυτή τη νεότερη έκδοση, οι συγγραφείς λαμβάνουν υπόψη την αναγέννηση της διαλεκτικής έρευνας στο διάστημα των τελευταίων είκοσι χρόνων. Εισάγουν νέες ενότητες πάνω στη διαλεκτομετρία και τη χαρτογράφηση της ποικιλότητας, μία αναθεωρημένη ενότητα πάνω στη διαλεκτική γεωγραφία καθώς και σύγχρονες εκδοχές άλλων πρόσφατων εξελίξεων. Αξ...

Είναι κοινή, πλέον, διαπίστωση ότι οι εφημερίδες, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση έχουν αναδειχθεί σε κυρίαρχα μέσα προβολής και διάδοσης γλωσσικών προτύπων -είτε του γραπτού λόγου (τα έντυπα μέσα) είτε του προφορικού (τα ραδιοτηλεοπτικά). Η σπουδαιότητα του ρόλου, από κοινωνιογλωσσολογική άποψη, των μέσων αυτών δεν έγκειται τόσο στη δημιουργία μιας καινούργιας ή ιδιάζουσας γλώσσας, όσο στην εξάπλωση και επικράτηση αυτού που ήδη υπάρχει ή δημιουργείται τώρα στη γλώσσα. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν συμβάλλουν και δεν ευθύνονται για τη λεγό...

Η Μεσόγειος είναι ένας χώρος συνάντησης διαφορετικών πολιτισμικών παραδόσεων και πολιτικών σχεδίων. Όπως και σε άλλες γωνιές του κόσμου, υπάρχει πλήθος γλωσσών και κοινοτήτων, σε μια πολλαπλότητα σχέσεων μεταξύ τους. Και οι σχέσεις αυτές υπόκεινται σε συνεχείς αλλαγές, ως αποτέλεσμα των γλωσσικών κοινοτήτων τους και του σχεδιασμού και εφαρμογής συγκεκριμένων γλωσσικών πολιτικών. Η συγγραφέας εξετάζει, σε μια συγκριτική και ιστορική οπτική, τις γλωσσικές ποικιλίες που de facto ή de jure αναγνωρίζονται ως επίσημες εθνικές στις είκοσι τρεις χώρες της Μεσογείου, καθώς και τα...

Ο Gunther Kress μέσα από το παρόν βιβλίο εξετάζει τη γλώσσα ως «κοινωνική σημειολογία», ως πηγή νοήματος που εμπλέκεται άμεσα στις διαδικασίες με τις οποίες οι άνθρωποι δομούν την κοινωνική εμπειρία τους. Αποδεικνύει ότι κάθε ανθρώπινη συναναστροφή έχει κοινωνικό νόημα, το οποίο εκφράζεται μέσα από τη γλώσσα. Εφαρμόζοντας τις αρχές της κοινωνιογλωσσολογίας σε πλήθος καταστάσεις, θεωρεί πως κάθε συναναστροφή μπορεί να μεταγραφεί σε κείμενο. Εξαιρετικά σημαντική είναι η εφαρμογή των συμπερασμάτων του στην εκπαίδευση, που διατρέχει όλο το βιβλίο. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες είνα...

Στόχος της παρούσας έκδοσης είναι η καταγραφή του προβληματισμού για θέματα γλώσσας και φύλου σε σχέση με την ελληνική -που αν και περιορισμένος παρ' όλα αυτά υπάρχει- και η αποτροπή μιας ενδεχόμενης παραγραφής των ζητημάτων που συνεπάγεται στην ελληνική κοινή γνώμη. Σημείο εκκίνησης στο εγχείρημα αυτό αποτελεί το κοινωνικό πρόβλημα, δηλαδή ο κοινωνικός σεξισμός σε βάρος των γυναικών που και σήμερα ακόμη (συν)καθορίζει την ελληνική πραγματικότητα. Αυτό δεν συνιστά φυσικά ένα "γυναικείο" ζήτημα, αλλά ένα ζήτημα σχέσεων, σχέσεων εξουσίας ανάμεσα στα δύο φύλα. Γλωσσολογική αφε...

Στον παρόντα τόμο συγκεντρώνονται εξαιρετικά πρωτότυπα κείμενα του Πιερ Μπουρντιέ για τη γλώσσα και τις σχέσεις μεταξύ γλώσσας, εξουσίας και πολιτικής. Οι παραδοσιακές προσεγγίσεις για τη γλώσσα, όπου συμπεριλαμβάνονται οι γλωσσολογικές θεωρίες του Σωσύρ και του Τσόμσκυ καθώς και η θεωρία των ομιλιακών ενεργημάτων που εκπονήθηκε από τον Ώστιν και άλλους, δέχονται τη ρωμαλέα κριτική του Μπουρντιέ. Η γλώσσα, μέσο επικοινωνίας, θα πρέπει επίσης να εξετάζεται και ως μέσο συμβολικής εξουσίας - όπου η "συμβολική εξουσία" νοείται από τον Μπουρντιέ όχι τόσο ως ένας ειδικός τύπους ε...

Η μελέτη της σχέσης γλώσσας και σεξουαλικότητας, μετεξέλιξη της μελέτης γλώσσας και φύλου, αποτελεί το αντικείμενο αυτού του συλλογικού τόμου, στον οποίο συμπράττουν γλωσσολόγοι και ανθρωπολόγοι σε μια προσπάθεια διερεύνησης ποικίλων όψεων ενός ελάχιστα μελετημένου αντικειμένου. Δώδεκα κείμενα που οργανώνονται σε τέσσερις θεματικές ενότητες αναδεικνύουν την πολύπλοκη ενδεικτική σχέση γλώσσας-φύλου-σεξουαλικότητας σε ποικίλα συμφραζόμενα που περιλαμβάνουν τις γνωστές σεξουαλικές ταυτοτικές κατηγοριοποιήσεις χωρίς να περιορίζονται σε αυτές. Βασική αφετηρία για τους συγγραφείς...

Το παρόν βιβλίο παρουσιάζει και αναλύει βασικές έννοιες και θέματα που αφορούν τη μελέτη της γλώσσας ως κοινωνικού και πολιτισμικού φαινομένου, αξιοποιώντας τα πορίσματα της κοινωνιογλωσσολογίας. Είναι από τη φύση του εισαγωγικό και απευθύνεται τόσο σε φοιτητές/-τριες όσο και σε εκείνους/-ες που ασχολούνται με συναφή θέματα. Η συγγραφέας υιοθετεί τη μακρο-κοινωνιογλωσσική προσέγγιση, η οποία ασχολείται με ζητήματα όπως η διατήρηση και η συρρίκνωση μειονοτικών γλωσσών, οι στάσεις απέναντι στη γλώσσα, η γλωσσική επιλογή και ο γλωσσικός προγραμματισμός, καθώς και η συμβολική α...

Η γλώσσα δεν είναι κοινωνικά αθώα. Η χρήση λαϊκών παραλλαγών της εθνικής γλώσσας (διαλεκτικών ή κοινωνικών) σφραγίζει τον ομιλητή με κοινωνική κατωτερότητα. Η χρήση των επίσημων παραλλαγών αποδίδει κύρος, αίγλη, νομιμότητα και δίνει το δικαίωμα στο δημόσιο λόγο. Στο βιβλίο αυτό αναλύονται τα αίτια της διάδοσης του μύθου για την παρακμή της ελληνικής γλώσσας και η σχέση του με την κοινωνική διαίρεση και τα κοινωνικά προνόμια. Περιγράφονται οι λόγοι για τους οποίους αποτυχαίνει το σχολείο να μάθει στους μαθητές να χειρίζονται με άνεση τις επίσημες παραλλαγές. Τέλος, ανα...

Στον πυρήνα του βιβλίου βρίσκεται η κοινωνιογλωσσολογική ανάλυση, ειδικότερα η κριτική ανάλυση, κειμένων που έχουν παραχθεί από μετανάστες μαθητές και μαθήτριες στην Ελλάδα. Το ειδικότερο ζητούμενο της ανάλυσης αφορά τις ταυτότητες τις οποίες οι μετανάστες μαθητές και μαθήτριες κατασκευάζουν στα υπό μελέτη κείμενα. Η ανάλυση αναδεικνύει τον κεντρικό ρόλο που κατέχει ο εθνικός ομογενοποιητικός λόγος στην παραγωγή των μαθητικών κειμένων και στην κατασκευή των ταυτοτήτων των μαθητών και μαθητριών. Στο βιβλίο, μας απασχολεί επίσης η αξιοποίηση στην εκπαιδευτική πράξη των κειμέ...

"... Εν τέλει η γλώσσα παίζει ένα πολυδιάστατο παιχνίδι σημασιών και λειτουργιών. Συνέχει την κοινωνία, γι' αυτό έχουμε πάντα μια κοινωνία στην οποία αναφερόμαστε. Νομιμοποιεί την εξουσία ή την ιεραρχία. Τεκμηριώνει την πράξη με τις περιγραφές. Αναβιβάζει την εμπειρία σε θεωρία, υποστασιοποιεί την ψυχή με την κίνηση από το ασυνείδητο, στο υποσυνείδητο και το συνειδητό. Δίνει συνοχή, φαινομενική διαύγεια και έκφραση στην επιστήμη. Δημιουργεί όλες τις ψευδαισθήσεις της φιλοσοφίας διαχωρίζοντας με λέξεις και αντίστοιχα νοήματα τα αντιθετικά δίπολα: ύλη - πνεύμα, αληθές - ψευδέ...