Κοινωνιογλωσσολογία

Εισαγωγή στη γλωσσική επαφή

Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (2019)

Η γλωσσική επαφή είναι ένα καθολικό και αναπόφευκτο φαινόμενο, που υπάρχει όσο υπάρχει και η γλώσσα. Οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο μιλούν παραπάνω από μία γλώσσες και οι περισσότερες χώρες του κόσμου έχουν παραπάνω από μία επίσημες γλώσσες. Πώς ορίζεται λοιπόν η γλωσσική επαφή; Σε ποια περιβάλλοντα δρα, ποιες φάσεις διέρχεται, και τι σημαίνει για τις ίδιες τις γλώσσες και τους ομιλητές τους; Σε αυτή τη μελέτη η Sarah G. Thomason εξετάζει το κοινωνικό (πολιτικό, ιστορικό κτλ.) πλαίσιο που διαμορφώνει τον τύπο, τον ρυθμό και την ένταση της γλωσσικής επαφής και επικεν...

Εισαγωγή στην κοινωνιογλωσσολογία

Εκδόσεις Πατάκη (2016)

Σκοπός της κοινωνιογλωσσολογίας είναι να εξηγήσει γιατί μιλάμε διαφορετικά ανάλογα με το περιβάλλον ή την περίσταση. Η κοινωνιογλωσσολογική μελέτη παρέχει πλήθος πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της γλώσσας, τις κοινωνικές σχέσεις σε μια κοινότητα, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους οι άνθρωποι σηματοδοτούν, μέσω της γλώσσας, διάφορες όψεις της κοινωνικής τους ταυτότητας. Στο εισαγωγικό αυτό εγχειρίδιο, που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1992 και από τότε αναθεωρείται και εμπλουτίζεται διαρκώς, η Janet Holmes εισάγει τον αναγνώστη σε όλα τα θέματα που απασχολο...

Εφηβικές πρακτικές ψηφιακού γραμματισμού και ταυτότητες

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (2011)

Οι πρακτικές των νέων με τα ψηφιακά μέσα είναι ένα πολυσυζητημένο θέμα στον Τύπο και στην καθημερινότητα, αλλά ελάχιστα διευρυμένο επιστημονικά στην Ελλάδα. Το παρόν βιβλίο εξετάζει τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών από παιδιά εφηβικής ηλικίας (14-16 χρόνων) με βάση δεδομένα που προέρχονται από πανελλήνιας εμβέλειας ποσοτική και ποιοτική έρευνα. Από την έρευνα προκύπτει ότι, παρότι η νέα γενιά είναι πλήρως εξοικειωμένη με τα νέα μέσα, ο τρόπος αξιοποίησής τους ποικίλλει με την οικογένεια, το σχολείο και τις ταυτότητες των παιδιών να παίζουν καθοριστικό ρόλο. Προκύπτει ε...

Η ανάγνωση των εικόνων

Επίκεντρο (2010)

Η έρευνα αυτή αποτελεί μία πρώτη συστηματική και διεξοδική θεώρηση της γραμματικής του οπτικού σχεδιασμού. Πρόκειται για μία ανάλυση των διασημειωτικών σημασιολογικών σχέσεων μεταξύ των διαφορετικών τρόπων, κυρίως του λεκτικού και του οπτικού, που διαπλέκονται για την οικοδόμηση νοημάτων σε συγκεκριμένα κοινωνικά και πολιτισμικά πλαίσια. Οι συγγραφείς, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν στην εισαγωγή τους, παροτρύνθηκαν για την έρευνα αυτή από την ανάγκη για καλύτερη κατανόηση όλων των πραγμάτων που συνοδεύουν το λεκτικό τρόπο: τις εκφράσεις του προσώπου, τις χειρονομίες, τ...

Η γλώσσα από την ειρήνη στον πόλεμο

Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου (2011)

"Ο εθνικισμός, ιδιαίτερα αυτός του εθνοτικού τύπου, είναι γεμάτος σύμβολα: από μπλουζάκια με την πατρίδα και φωτογραφίες του αγαπημένου ηγέτη, ύμνους, σημαίες και λάβαρα, έως και τη γλώσσα. Και όταν πρόκειται για τη γλώσσα, ο εθνικισμός ξεχωρίζει, καλλιεργεί αλλά και υποστασιοποιεί ιδιαίτερα αυτήν ακριβώς τη συμβολική ή δηλωτική λειτουργία της - αυτή κατά την οποία η γλώσσα χρησιμεύει ως σύμβολο ένταξης σε κάποια ομάδα. Έτσι, στο επίπεδο της γλώσσας, διακρίνεται με ιδιαίτερη σαφήνεια και ένταση η αλληλεπίδραση της ενταξιακής και της οριοθετικής λειτουργίας του εθνικισμού. Τ...

Η γλώσσα και η ανάπτυξη του ανθρώπινου ψυχισμού στο σύγχρονο σχολείο

Άλφα Πι (2004)

"... Το γλωσσικό σύστημα επομένως που χρησιμοποιεί η αστική τάξη, αλλά και αυτό που διδάσκει στα σχολεία είναι τέτοιο, που στοχεύει στο να συσκοτίζει την πραγματικότητα, να τη διαστρεβλώνει και ταυτόχρονα να δημιουργεί μια φενακισμένη κοινωνική συνείδηση και σκέψη. Την ενδιαφέρει κυρίως το επίπεδο της επικοινωνίας, αλλά με τέτοιο τρόπο, ώστε αποκομμένο στην ουσία από τις δημιουργικές δυνατότητες της σκέψης να επιτυγχάνει τους χειραγωγικούς της σκοπούς. Μέσα στα πλαίσια της ιμπεριαλιστικής πραγματικότητας, οι γλώσσες, ως συστήματα επικοινωνίας και έκφρασης ιδεολογίας, πρέπει...

Η ειδησεογραφική συνέντευξη

Εκδόσεις Πατάκη (2008)

Η ειδησεογραφική συνέντευξη έχει γίνει ένας σημαντικός φορέας για την παρουσίαση των ραδιοτηλεοπτικών ειδήσεων και του πολιτικού σχολιασμού, καθώς επίσης και ένας βασικός χώρος διεπαφής των θεσμών της δημοσιογραφίας και της κυβέρνησης. Αυτό το ιδιαίτερα αναγκαίο κείμενο εξετάζει τη θέση της ειδησεογραφικής συνέντευξης στην αγγλο-αμερικανική κοινωνία και μελετά την ιστορική της εξέλιξη στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία. Το κύριο μέρος του βιβλίου ασχολείται με τους θεμελιώδεις κανόνες και τις συμβάσεις που διαμορφώνουν τη συνομιλιακή συμπεριφορά στη σύγχρονη ειδησε...

Η έννοια του λόγου

Πολύτροπον (2008)

- Τι εννοούμε όταν αναφερόμαστε στην έννοια του λόγου (discourse); - Ποιοι οι διαφορετικοί ορισμοί της έννοιας του λόγου και ποιες οι μέθοδοι της ανάλυσης του λόγου στις σύγχρονες κοινωνικές επιστήμες; - Με ποιο τρόπο η έννοια του λόγου μπορεί να συμβάλει στην διαλεύκανση βασικών θεωρητικών ζητημάτων; - Πώς μπορεί να ρίξει φως σε εμπειρικά παραδείγματα και περιπτώσεις; - Η έννοια του λόγου εγείρει πολλά ερωτήματα και κατανοείται με ποικίλους τρόπους στις σύγχρονες κοινωνικές επιστήμες. Το βιβλίο αυτό προσφέρει μία συνολική θεώρηση των διαφορετικών ορισμών και μεθόδ...

Η κοινωνιογλωσσολογία του χιούμορ

Γρηγόρη (2013)

Εξετάζοντας το χιούμορ ως κοινωνιογλωσσικό φαινόμενο, θέτουμε ερωτήματα σχετικά με το πώς αυτό παράγεται από τους/τις ομιλητές/τριες· ποιες γλωσσικές και ευρύτερα κοινωνικές γνώσεις προϋποθέτει η λειτουργία του· σε ποια περικείμενα εμφανίζεται· ποιους στόχους των ομιλητών/τριών επιχειρεί να ικανοποιήσει κάθε φορά· τι αποτελέσματα έχει για την επικοινωνία, τις σχέσεις και τις ταυτότητες των ομιλητών/τριών· πώς τελικά όλα αυτά μπορούν να διδαχθούν, ώστε να καλλιεργηθεί η ικανότητα των ομιλητών/τριών αφενός να χρησιμοποιούν το χιούμορ για να πετύχουν τους επικοινωνιακούς τους...

Η ποσοτική ανάλυση της κοινωνιογλωσσολογικής ποικιλίας

Μεταίχμιο (2009)

Το βιβλίο στοχεύει στην παρουσίαση ενός δυναμικά εξελισσόμενου κλάδου της γλωσσολογίας, αυτού της ποσοτικής κοινωνιογλωσσολογίας. Φιλοδοξεί να αποτελέσει εγχειρίδιο αναφοράς και να χρησιμοποιηθεί ως διδακτικό βιβλίο κοινωνιογλωσσολογίας, ως ερευνητική μονογραφία και ως εγχειρίδιο μεθοδολογίας. Η παρούσα έκδοση αναφέρεται στις ιστορικές αρχές της μελέτης της γλωσσικής ποικιλίας, στο σύγχρονο θεωρητικό της στίγμα καθώς και στα μεθοδολογικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται για τη διεξαγωγή ποσοτικών κοινωνιογλωσσολογικών ερευνών. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί στην αναλυτική περιγρα...

Θέματα ταυτότητας στην ελληνική διασπορά

Μεταίχμιο (2005)

Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται κείμενα γνωστών ερευνητών και ερευνητριών που επιχειρούν να αναδείξουν, μέσα από τη μελέτη της γλώσσας και της λογοτεχνίας, ζητήματα ταυτότητας με αφετηρία το πλαίσιο της ελληνικής διασποράς. Κάθε κείμενο, μέσα από την εμπειρία και σκοπιά του/της συγγραφέα του, διαφωτίζει τη σύνδεση της γλώσσας και της λογοτεχνίας με τα ποικίλα ταυτοτικά θέματα, τα οποία χαρακτηρίζονται από πολύπλοκες και συχνά αντιφατικές διαδικασίες βίωσης της πραγματικότητας, ειδικά όταν αυτή διαμορφώνεται σε συνθήκες γλωσσικής και πολιτισμικής επαφής. Το πρώτο μέρος το...

Ισχυρές και ασθενείς γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (1999)

Στο δίτομο αυτό έργο αποτυπώνονται τα πεπραγμένα του διεθνούς συνεδρίου: "Ισχυρές και ασθενείς γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού" που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1997 (26-28/3). Δημοσιεύονται 51 ανακοινώσεις, καθώς και οι δύο συζητήσεις σε στρογγυλές τράπεζες. Από τον τόμο απουσιάζουν οι ανακοινώσεις: "Το εκκρεμές της γλωσσικής ηγεμονίας στη Μαλαισία" του Evangelos Afendras, "Παρουσίαση του Ευρωπαϊκού Γραφείου για τις λιγότερο χρησιμοποιούμενες γλώσσες" του Alan Wynne Jones και "Η διγλωσσία στο Περού" της Βούλας Παπαγιάννη, λόγω της μη έγ...

Ισχυρές και ασθενείς γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (1999)

Στο δίτομο αυτό έργο αποτυπώνονται τα πεπραγμένα του διεθνούς συνεδρίου: "Ισχυρές και ασθενείς γλώσσες στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Όψεις του γλωσσικού ηγεμονισμού" που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1997 (26-28/3). Δημοσιεύονται 51 ανακοινώσεις, καθώς και οι δύο συζητήσεις σε στρογγυλές τράπεζες. Από τον τόμο απουσιάζουν οι ανακοινώσεις: "Το εκκρεμές της γλωσσικής ηγεμονίας στη Μαλαισία" του Evangelos Afendras, "Παρουσίαση του Ευρωπαϊκού Γραφείου για τις λιγότερο χρησιμοποιούμενες γλώσσες" του Alan Wynne Jones και "Η διγλωσσία στο Περού" της Βούλας Παπαγιάννη, λόγω της μη έγ...

Κοινωνία και γλώσσα

Εκδόσεις Παπαζήση (1976)

Κοινωνικό φύλο και ευγένεια

Εκδόσεις Πατάκη (2008)

Το βιβλίο Κοινωνικό φύλο και ευγένεια θέτει υπό αμφισβήτηση την αντίληψη που επικρατεί ότι οι γυναίκες είναι σε κάθε περίπτωση πιο ευγενικές από τους άντρες, άποψη που υποστηρίζει ένα μεγάλο μέρος της βιβλιογραφίας που ασχολείται με το κοινωνικό φύλο και την ευγένεια. Η Sara Mills πραγματεύεται τις πολύπλοκες σχέσεις ανάμεσα στο κοινωνικό φύλο και την ευγένεια και υποστηρίζει πως, παρ’ όλο που υπάρχουν περιστάσεις κατά τις οποίες οι γυναίκες, προσαρμόζοντας τη συμπεριφορά τους σε στερεότυπα θηλυκότητας, φαίνεται να μιλούν με πιο ευγενικό τρόπο από ό,τι οι άντρες, ωστόσο...

Κοινωνιο-γνωσιακά πολυμεσικά περιβάλλοντα μάθησης παραγωγής γραπτού λόγου

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2010)

Πρόσφατες ερευνητικές εξελίξεις προσεγγίζουν την παραγωγή του γραπτού λόγου τόσο ως κοινωνιο-γνωσιακή, πολυσύνθετη, πολύπλοκη και πολυεπίπεδη διαδικασία, η οποία απαιτεί την ενορχήστρωση γνωσιακών, μεταγνωσιακών, γλωσσικών, μεταγλωσσικών, οπτικοκινητικών, κοινωνικών και πολιτισμικών γνώσεων και δεξιοτήτων όσο και ως κοινωνικοπολιτισμικά τοποθετημένη δραστηριότητα, η οποία μπορεί να ερμηνευθεί αποτελεσματικά εντός των αντίστοιχων πλαισίων. Ειδικότερα υποστηρίζεται και τεκμηριώνεται ότι μια επαρκής θεωρία μάθησης του γραπτού λόγου θα πρέπει να συνδυάζει αρμονικά τις σχετικές...

Κοινωνιογλωσσολογία

Γρηγόρη (2000)

Η γλώσσα είναι κοινωνικό φαινόμενο. Αυτό σημαίνει ότι ανάμεσα στη γλώσσα και την κοινωνία αναπτύσσεται μία δυναμική σχέση. Στο βιβλιαράκι τούτο γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστούν όψεις αυτής της σχέσης γλώσσας-κοινωνίας ή καλύτερα διάφορες λειτουργίες της γλώσσας μέσα στην κοινωνία. Απευθύνεται σ' εκείνους που ενδιαφέρονται να δουν τη γλώσσα από τη σκοπιά της κοινωνιογλωσσολογίας. Έγινε προσπάθεια να γραφεί με τρόπο που να μην προϋποθέτει ειδικές γνώσεις από τις επιστήμες της γλωσσολογίας, της ανθρωπολογίας και της κοινωνιολογίας. Τα θέματα θα μπορούσαν ν' αναπτυχθούν εκτε...

Κοινωνιογλωσσολογία και διδασκαλία της γλώσσας

Επίκεντρο (2009)

[...] Μέσα από το βιβλίο αυτό, οι συγγραφείς επιχειρούν να διευρύνουν τις γνώσεις μας σχετικά με το πώς σχετίζεται η διδασκαλία και η εκμάθηση της δεύτερης γλώσσας με ένα ευρύ φάσμα παραγόντων που συμπεριλαμβάνουν κοινωνικά, πολιτικά, πολιτισμικά, ψυχολογικά και διαπροσωπικά ζητήματα. Αυτά επηρεάζουν την αντίληψή μας για τη γλώσσα, τις στάσεις απέναντι στις γλώσσες και τους χρήστες τους, τις έννοιες της δομής, της καταλληλότητας, της ευγένειας και του κινήτρου για την εκμάθηση των γλωσσών, καθώς και τις επιλογές που κάνουμε όταν επικοινωνούμε με διαφορετικούς ανθρώπους. Κά...

Μαρξισμός και φιλοσοφία της γλώσσας

Εκδόσεις Παπαζήση (1998)

Δημοσιευμένο στη Σοβιετική Ένωση το 1929 με το όνομα του Βαλεντίν Βολόσινοφ, αλλά γραμμένο σίγουρα σε στενή συνεργασία με τον Μ. Μπαχτίν, το "Μαρξισμός και Φιλοσοφία της Γλώσσας" προκαλεί και προσκαλεί σε μια καινούργια θεώρηση αναφορικά με τις σχέσεις του υποκειμένου, της εξουσίας και της ιστορίας με την ίδια τη γλώσσα, προσφέροντας ταυτόχρονα εκείνα τα πρωταρχικά υλικά για τη συγκρότηση μια υλιστικής θεωρίας της γλώσσας, που θα υπερβαίνει τόσο την ψευδαίσθηση της "αυτονομίας" όσο και το φάντασμα της "αντανάκλασης". Θεώρηση που τοποθετεί σε ένα καινούργιο διαλογικό και συζ...

Συνολικά Βιβλία 46
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου