Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η τελευταία εκτεταμένη -και ημιτελής- εργασία του Elias συνεξετάζει τρία κύρια θέματα. Σε πρώτο επίπεδο ερευνά τα σύμβολα σε σχέση με τη γλώσσα, τη γνώση και τη σκέψη, αντλώντας από την πολιτισμική ανθρωπολογία και τη σημειολογία. Κατά δεύτερον, τονίζει ότι τα σύμβολα είναι επίσης απτά ηχητικά ίχνη, υπογραμμίζοντας τον επικοινωνιακό χαρακτήρα του συμβόλου ως συνδετικού κρίκου ανάμεσα στην κουλτούρα και τη φύση, στον άνθρωπο και την εμπειρία του και εντέλει ανάμεσα στον άνθρωπο και το γλωσσικό περιβάλλον του. Σε ένα τρίτο επίπεδο, το βιβλίο θέτει θεωρητικά ζητήματα για την ο...

Η σημειωτική είναι η θεωρία των σημείων. Τα σημεία παρουσιάζουν αφάνταστη ποικιλία: από τα απλά σήματα κυκλοφορίας που δείχνουν κάποιον προορισμό, τον καπνό που μας προειδοποιεί για κάποια φωτιά, έως τα πολιτισμικά καθορισμένα σύμβολα που είναι ενσωματωμένα στην τέχνη και τη λογοτεχνία. Η ανάγνωση των κάθε είδους σημείων αποτελεί σημαντικό μέρος της καθημερινής μας ζωής. Κι όμως η σημειωτική θεωρείται συχνά ως μυστηριώδης επιστήμη. Αυτό το εισαγωγικό βιβλίο αποκωδικοποιεί το μυστήριο της σημειωτικής χρησιμοποιώντας οπτικά παραδείγματα αντί αφηρημένης θεωρίας. Χωρισμέ...

Το "Περί σαγήνης", που πρωτοκυκλοφόρησε στη Γαλλία το 1979, είναι αναμφίβολα το προκλητικότερο βιβλίο του Μποντριγιάρ. Και η αποφασιστικότερη ίσως καμπή στη σκέψη του: απομάκρυνση από τον κοινωνιολογικό λόγο, μετάβαση σε έναν πιο φιλοσοφικό στοχασμό και υιοθέτηση μιας περισσότερο λογοτεχνικής έκφρασης. Ως διαρκές παιχνίδι με τις εντυπώσεις, εναλλακτική λύση στο άκαμπτο ιδεώδες της παραγωγής και αντίπαλο δέος ελαφρότητας στο βαρυσήμαντο νόημα, η σαγήνη θέτει υπό αμφισβήτηση ολόκληρη τη νεωτερική θεωρία, και κυρίως το φεμινισμό και την ψυχανάλυση.

Το έργο του Ντελέζ δεν είναι μόνο μια φιλοσοφική μελέτη για τον κινηματογράφο, αλλά, κατά κάποιον τρόπο, και μια κινηματογραφικής ματιάς σπουδή στη φιλοσοφία. Η καινοτομία του ως φιλοσοφικού έργου συνίσταται στην αντίληψη του Ντελέζ ότι η φιλοσοφία δεν είναι μια αντανάκλαση κάποιου πράγματος, αλλά παραγωγή εννοιών-εικόνων που μπορούν να κατανοηθούν με τους δικούς τους όρους. Ως μελέτη του κινηματογράφου, η δουλειά του Ντελέζ χαρακτηρίζεται από τη φιλοσοφική και κριτική εξέταση των εννοιών και των εικόνων που από την πλευρά του παράγει το κινηματογραφικό φιλμ. Ο κινηματογ...

Το σημείο βρίσκεται παντού. Το κάθε τι δύναται να ληφθεί υπόψη ως σημείο και μπορεί, ίσως να; να γίνει αντιληπτό μόνο ως τέτοιο. Κατά συνέπεια, το αντικείμενο της σημειολογίας δεν περιορίζεται στον έναν ή στον άλλον τομέα εμπειρίας ή επιστημολογίας, αλλά εκτείνεται στο σύνολο των σημείων καθαυτών και στην ιδιότητά τους να μεσιτεύουν με μεγαλύτερη ή μικρότερη πιστότητα τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε την πραγματικότητα. Η σημείωση λαμβάνει χώρα λοιπόν παντού και με αυτή την έννοια, υπάρχουμε σημειολογικά. Ένα μεγάλο, αν όχι το μεγαλύτερο μέρος των σημείων που μας περιβάλλει,...

Με αφετηρία τον Κρατύλο και τον Αριστοτέλη, περνώντας από τον Αυγουστίνο και τον Pierce και φθάνοντας στον Wilkins και τον Beck συντάχθηκαν τα δοκίμια περί ιστορικών μελετών του σημείου και της ερμηνείας. Με πρότυπα το δέντρο και τον λαβύρινθο καταγράφει, μελετά και παρακολουθεί την ιστορία της μεταφοράς από τον Αριστοτέλη στον Μεσαίωνα. Ο Έκο προτείνει ένα βιβλίο για τους μελετητές το οποίο όμως παράλληλα μπορεί να προσκαλέσει και να προκαλέσει τον ενήμερο αναγνώστη σε μερικές εξερευνήσεις των περιφερειακών μαιάνδρων της ιστορίας της φιλοσοφίας και της σημειωτικής.

Στο βιβλίο αυτό ο Κριστιάν Μετς αναλύει τον κινηματογράφο με τα εργαλεία της ψυχανάλυσης, τα οποία συνδυάζει με τις κατακτήσεις της σύγχρονης γλωσσολογίας, χωρίς να παραγνωρίζει την κοινωνικοϊστορική πραγματικότητα στην οποία ριζώνει ο κινηματογράφος ως θεσμός. Αναγνωρίζοντας τη σημασία που μπορεί να έχουν οι ψυχαναλυτικές μελέτες της υπόθεσης, των ηρώων ή των δημιουργών μιας ταινίας, ο συγγραφέας προχωρά στη μελέτη φαινομένων που διέπουν την τελετουργία της παρακολούθησης μιας ταινίας: ταύτιση, επιδειξιομανία και ηδονοβλεψία, προδιάθεση πίστης και ευπιστίας έναντι της ι...

Ζούμε σ' έναν κόσμο μεταφράσεων. Κείμενα μεταφράζονται από τη μια γλώσσα στην άλλη και όπως έχει ειπωθεί, χαρακτηριστικά, σ' ένα ορισμένο επίπεδο διαρκώς τα πάντα μεταφράζονται. Όμως, είναι δυνατή η μετάφραση ενός μηνύματος, όχι απλώς από μια φυσική γλώσσα σε άλλη (δηλαδή, όχι μόνον εντός του ίδιου σημειωτικού συστήματος, του συστήματος των φυσικών γλωσσών), αλλά από ένα σύστημα σημείων σε άλλο; Μπορούμε να μεταφράσουμε ένα λογοτεχνικό κείμενο σε κινηματογραφική ταινία, ένα ποίημα σε γλυπτό, έναν πίνακα από τη ζωγραφική τέχνη στην τέχνη του χορού, ή αντίστροφα; Με άλλα λόγι...

Ο Ρολάν Μπαρτ (1915-1980) ήταν ένας "ασύγκριτος εμψυχωτής της λογοτεχνικής σκέψης". Ενδιαφέρον της ζωής του ήταν "ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι κάνουν τον κόσμο κατανοητό". Είναι διάσημος για πολλούς λόγους: για μερικούς, είναι ο στρουκτουραλιστής που σκιαγράφησε μια "επιστήμη της λογοτεχνίας" και ο πιο σημαντικός υποστηρικτής της σημειολογίας. Για άλλους, δεν αντιπροσωπεύει την επιστήμη αλλά την "απόλαυση", αγκαλιάζοντας μια λογοτεχνία που δίνει στον αναγνώστη ένα δημιουργικό ρόλο. Ο Jonathan Culler ρίχνει φως στις ποικίλες θεωρητικές συνεισφορές αυτού του "δημόσιου πε...

Το βιβλίο είναι, πρώτα απ' όλα, ένας συνολικός και εφ' όλης της ύλης απολογισμός των περιπετειών και της μέχρι τώρα πορείας της Σημειωτικής, ένας απολογισμός που, υποχρεωτικά και κατ' ανάγκην, έρχεται να συναντήσει όλα τα επίκαιρα ζητήματα που αφορούν το σύνολο των επιστημών της γλώσσας και του ανθρώπου. Ζητήματα όπως οι σχέσεις κειμένου, ιστορίας και κοινωνίας, η θεωρητική υπόσταση της σημασίας (ρεαλισμός ή νομιναλισμός), ο τρόπος ύπαρξης της (εμμένεια ή μετάθεση), οι σχέσεις εξουσίας και γλώσσας, το πρόβλημα του τρόπου ύπαρξης και δράσης της ιδεολογίας, οι ποικίλες μορφές...

(...) Στην πραγματικότητα [ο Barthes], επειδή δεν ήθελε να αποδώσει στην καθημερινή χειρονομία ένα οριστικό νόημα, την επεξεργαζόταν μέσω ερμηνειών, σαν να επρόκειτο για μία μεταφορά. Εργαζόταν με βάση την καθημερινή σημασιοδότηση, προσπαθώντας να μην την ακινητοποιήσει, και γι' αυτό την πραγματευόταν με λεπτότητα, όπως θα έκανε κάποιος που, από σεβασμό προς όλες τις μορφές της ζωής, θα χάιδευε μια περιπλανώμενη γάτα με την χάρη και την αγάπη (και τον σεβασμό) που θα έδειχνε αν χάιδευε μια γάτα Αγκύρας. "Τα πάντα εμποτίζονται από νόημα", έλεγε, "σας αποκαλύπτω αρκετό, αλλά...

Η σημειωτική μία από τις πιο σημαντικές σχολές του εικοστού αιώνα, δεν είναι ένα στενά οροθετημένο επιστημονικό πεδίο, αλλά επεκτείνεται σε έναν εξαιρετικά ευρύ επιστημονικό χώρο: διαχύθηκε και, σε ένα μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, αφομοιώθηκε από όλες τις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες, και είχε αντίκτυπο ακόμα και σε μερικές φυσικές επιστήμες. Η σημειωτική δεν εμφανίστηκε εκ του μηδενός στις αρχές του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα, αλλά υπήρξε το αποτέλεσμα μίας μακράς εκκόλαψης, με αφετηρία το τέλος του δέκατου ένατου και τις αρχές του εικοστού αιώνα. [...]...