Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα "Στοιχεία" του Ευκλείδη είναι το αρχαιότερο σωζόμενο ολοκληρωμένο επιστημονικό σύγγραμμα. Σήμερα, 2.300 χρόνια μετά τη συγγραφή του, εξακολουθεί να αποτελεί το αδιαμφισβήτητο πρότυπο γραφής μαθηματικού, αν όχι και γενικότερα επιστημονικού, κειμένου. Η αξιωματική - παραγωγική μέθοδος δεν έχει ποτέ υποκατασταθεί από κάτι άλλο, ούτε φαίνεται στο ορατό μέλλον κάποια τέτοια προοπτική υποκατάστασης. Στην αδιάκοπη προσπάθεια να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας, βιώνουμε καθημερινά, μεταξύ άλλων, τον ανταγωνισμό ανάμεσα στο διακριτό και το συνεχές. Η αριθμητική είναι αυτή που μα...

Η ιστορία των αρχαίων ελληνικών μαθηματικών μπορεί να γραφεί από διαφορετικές απόψεις. Η Ι.Γ. Μπασμακόβα στο έργο αυτό επικεντρώνεται στην ιστορία των βασικών εννοιών, μαθηματικών προβλημάτων, μεθόδων και θεωριών, τις σχέσεις μεταξύ τους και την εξέλιξή τους στο χρόνο. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, μελετά το πρόβλημα της γένεσης των μαθηματικών στην αρχαία Ελλάδα, και τα βασικά επιτεύγματα της αρχαίας ελληνικής μαθηματικής σκέψης, όπως την Πυθαγόρεια θεωρία αριθμών και των λόγων τους μέχρι την ανακάλυψη της ασυμμετρίας, την αρχαία "άλγεβρα", τη θεωρία των αναλογιών και τη...

Η Υπατία, κόρη του μαθηματικού και αστρονόμου Θέωνα, του τελευταίου διευθυντή του μουσείου της Αλεξάνδρειας, γεννήθηκε στα μέσα του 4ου αιώνα μ.Χ. Γρήγορα ξεπέρασε σε γνώσεις τον Θέωνα και δίδαξε μια εκλεκτή ομάδα σπουδαστών, που μετέβαλαν την Αλεξάνδρεια σε ένα από τα πιο γνωστά κέντρα ερευνών της αρχαιότητας. Το 415, η Υπατία έπεσε θύμα αλλεπάλληλων βιασμών, βασανίστηκε και διαμελίστηκε από μια ομάδα φανατικών χριστιανών που δρούσαν υπό τις διαταγές του πατριάρχη της πόλης. Ωστόσο, το όνομά της διέτρεξε την Ιστορία και τη θυμόμαστε μέχρι σήμερα ως σύμβολο μιας προνομιακής...

Το παρόν έργο, το οποίο κυκλοφορεί για πρώτη φορά στη νεώτερη Ελλάδα, αποτελεί μια εμπεριστατωμένη μελέτη των κινήσεων του Ηλίου που έχει ως αποτέλεσμα τα μήκη των ημερών και των νυκτών της Γης ανάλογα με τις διάφορες θέσεις του στην Εκλειπτική σε σχέση με τα σημεία των τροπών. Το έργο αυτό του μεγάλου μαθηματικού και αστρονόμου Θεοδοσίου αποτελείται από δύο βιβλία (κεφάλαια). Το πρώτο βιβλίο περιέχει 12 προτάσεις και το δεύτερο 19.

Το Α΄ βιβλίο του έργου "Περί λόγου αποτομής" σώζεται στα Αραβικά. Το έργο ασχολείται με την επίλυση ενός και μόνου προβλήματος, που είναι το εξής: "Από ένα δοσμένο σημείο να φέρουμε μια ευθεία γραμμή που να αποκόπτει, από δύο ευθείες δοσμένες ως προς τη θέση και μέχρι κάποια δοσμένα σημεία που βρίσκονται πάνω τους, τμήματα που να έχουν μεταξύ τους λόγο ίδιο με έναν δοσμένο λόγο". Το πρόβλημα επιδέχεται μεγάλο αριθμό λύσεων. Στο Α΄ βιβλίο επιλύονται οι 24 πρώτες περιπτώσεις του προβλήματος.

Το Β΄ βιβλίο του έργου "Περί λόγου αποτομής", όπου επιλύονται οι υπόλοιπες 63 περιπτώσεις του ίδιου προβλήματος του οποίου η εξέταση ξεκίνησε με το Α΄ βιβλίο. Το έργο αποτελεί ένα από τα ελάχιστα δείγματα της μεθόδου της μαθηματικής ανάλυσης που σώζονται από την αρχαιότητα, ενώ αποτελεί υπόδειγμα λόγω του πλήρους και αυστηρά γεωμετρικού χειρισμού του προβλήματος που προσπαθεί να επιλύσει. Με την παρούσα έκδοση, το έργο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο ελληνόφωνο αναγνωστικό κοινό μαζί με το αραβικό κείμενο και με τη νεοελληνική μετάφραση.

Το κύριο θέμα του παρόντος βιβλίου είναι η διεξοδική πραγμάτευση των δύο συγγραμάτων του Αρχιμήδους "Μηχανικά Α΄" και "Μηχανικά Β΄". Στην εν λόγω πραγμάτευση περιλαμβάνονται η παράθεση του αρχαίου κειμένου, η μεταγλώτισσή του στη νεοελληνική, συνοδευόμενη από αρκετές εμβόλιμες επεξηγήσεις, συμπληρωματικά σχόλια και διευκρινίσεις, καθώς και αρκετά επικουρικά βοηθήματα. Η δυάδα "Μηχανικά Α΄ και Β΄ είναι το πρώτο επιστημονικό σύγγραμμα Στατικής. Πιο συγκεκριμένα με το έργο του αυτό ο Αρχιμήδης έβαλε τον πρώτο λίθο στα θεμέλια, επάνω στα οποία οικοδομήθηκε βαθμηδόν ένας...

Το έργο του Ιαμβλίχου "Περί της κοινής μαθηματικής επιστήμης", το οποίο αποτελεί το πρώτο αμιγές βιβλίο στην φιλοσοφία των μαθηματικών, αποτελείται από 35 μικρά κεφάλαια. Το παρόν βιβλίο διαιρείται σε τρία κεφάλαια. Το 1ο κεφάλαιο περιέχει διάφορα εισαγωγικά θέματα: - Τη ζωή και το έργο του Ιαμβλίχου. - Παρουσίαση του "Νεοπλατωνισμού" - Το φιλοσοφικοθρησκευτικό σύστημα του Ιαμβλίχου. - Περιληπτική παρουσίαση του παρόντος έργου - Παρουσίαση της φιλοσοφίας των μαθηματικών. - Βασική ορολογία και βασικές έννοιες του έργου - Περιλήψεις των 35 κεφαλαίων του παρόντος...

Ο Αρχιμήδης ήταν ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς (και γενικότερα επιστήμονες) που έζησαν ποτέ. Το βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να αποτελέσει μια πρώτη γνωριμία με το έργο του. Τα μαθηματικά του Γυμνασίου αρκούν για την ανάγνωση και κατανόηση του παρόντος βιβλίου αν και σε κάποια σημεία απαιτείται ίσως μεγαλύτερη μαθηματική ωριμότητα. ...

Το παρόν βιβλίο, το οποίο περιέχει τέσσερις μικρές πραγματείες, χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος περιέχει το διάσημο και λίαν κατανοητό αστρονομικό έργο του Πρόκλου "Περί Σφαίρας", το οποίο αποτελεί μια περίληψη του ευρύτερου αστρονομικού έργου του με τίτλο "Ύποτύπωσις αστρονομικών υποθέσεων". Θεωρήθηκε σκόπιμο να προστεθούν σχήματα της Ουράνιας σφαίρας με τους σχετικούς κύκλους που αναφέρονται στο κείμενο. Το δεύτερο μέρος περιέχει το έργο του Δαμιανού "Κεφάλαια τών οπτικών υποθέσεων". Πρόκειται για ένα μικρό έργο Γεωμετρικής Οπτικής, χαμηλότερου όμως επιπέδου από...

Το Α΄ βιβλίο των "Κωνικών" όπου περιλαμβάνονται τα στοιχειώδη θεωρήματα σχετικά με τη γένεση και τις βασικές ιδιότητες των τριών κωνικών τομών, της παραβολής, της υπερβολής και της έλλειψης. Επίσης, ερμηνεία των ονομασιών των τριών κωνικών τομών με βάση τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά τους.

Το Β΄ βιβλίο των "Κωνικών" όπου εξετάζονται οι ιδιότητες των ασύμπτωτων ευθειών της υπερβολής, ενώ συνεχίζεται και η εξέταση των ιδιοτήτων των εφαπτομένων και των συζυγών διαμέτρων των κωνικών τομών. Στο Γ΄ βιβλίο εξετάζονται: α) οι σχέσεις των τριγώνων και των τετραπλεύρων που σχηματίζονται από την τομή των εφαπτομένων των κωνικών τομών με τις διαμέτρους που άγονται από τα σημεία επαφής· β) τα ορθογώνια που σχηματίζονται από τα τμήματα των χορδών που τέμνονται μεταξύ τους εντός των κωνικών τομών· γ) ο αρμονικός χωρισμός των ευθειών που τέμνονται εντός των κωνικών τομών· δ)...

Στο Δ΄ βιβλίο εξετάζονται οι αντίστροφες προτάσεις ορισμένων προτάσεων του Γ΄ βιβλίου και αποδεικνύονται με τη μέθοδο της εις άτοπον απαγωγής. Επίσης εξετάζονται τα σημεία συνάντησης των κωνικών τομών μεταξύ τους ή με περιφέρεια κύκλου. Το Ε΄ βιβλίο, που σώζεται στα Αραβικά, ασχολείται με το θέμα των "ελαχίστων" και των "μεγίστων", δηλαδή με τις μέγιστες και τις ελάχιστες ευθείες που μπορεί να φέρει κανείς προς την περίμετρο των κωνικών τομών από διάφορα σημεία είτε του άξονα είτε μεταξύ του άξονα και της τομής είτε εκτός της τομής.

Κύριο θέμα του παρόντος βιβλίου είναι η διεξοδική πραγμάτευση του έργου του Αρχιμήδους, που φέρει τον τίτλο "Τετραγωνισμός Παραβολής". Στην εν λόγω πραγμάτευση περιλαμβάνονται τα εξής: - Παράθεση του αρχαίου κειμένου, - Μεταγλώττισή του στη Νεοελληνική, - Συμπληρωματικές επεξηγήσεις και σχόλια, - Επικουρικά βοηθήματα. Το σύγγραμμα αυτό του Αρχιμήδους είναι από τα πρωιμότερά του και έχει διασωθεί στη δωρική διάλεκτο (τη μητρική γλώσσα του Αρχιμήδους). Αντικείμενο του έργου αυτού είναι ο "τετραγωνισμός" (ήτοι η εύρεση του εμβαδού) ενός επιπέδου σχήματος (χ...

Το παρόν βιβλίο σκοπό έχει να ανασύρει από την αφάνεια έναν πολύ αξιόλογο μαθηματικό, τον Ζηνόδωρο (2ος π.Χ. αιώνας). Το βιβλίο χωρίζεται σε 4 κεφάλαια. Το 1ο κεφάλαιο περιέχει τις ελάχιστες πληροφορίες που έχουν σωθεί σχετικά με τη ζωή και το έργο του Ζηνοδώρου, του πατέρα του νεότερου κλάδου των μαθηματικών, του "Λογισμού Μεταβολών". Στο κεφάλαιο αυτό περιέχεται και η παράγραφος "Τα ισοπεριμετρικά προβλήματα", ώστε να ενημερωθεί ο μελετητής για το αντικείμενο του χαμένου έργου του Ζηνοδώρου με τίτλο "Περί ισοπεριμετρικών σχημάτων". Από το έργο αυτό έχουν σωθεί ελάχιστα...

Όταν τον Οκτώβριο του 1998 γινόταν στη Νέα Υόρκη η δημοπρασία του περίφημου Παλίμψηστου Κώδικα του Αρχιμήδη, ενός βυζαντινού χειρογράφου του 10ου αιώνα το οποίο δυόμισι αιώνες αργότερα μετατράπηκε σε παλίμψηστο, λίγοι ήσαν εκείνοι που προσδοκούσαν πως μια δεύτερη προσπάθεια ανάγνωσής του, σχεδόν 100 χρόνια μετά από το πρώτο εγχείρημα του J. L. Heiberg, θα έφερνε στο φως ευρήματα τέτοια που θα συμπλήρωναν κατά τρόπο ουσιαστικό τα σωζόμενα κείμενα της μεγαλύτερης μαθηματικής ιδιοφυΐας του αρχαίου κόσμου. Σήμερα πλέον έχει αποδειχθεί ότι το εύρος των ερευνών του Αρχιμήδη στα μ...

Εις το παρόν βιβλίον αποκαλύπτονται η αρμονία της ιεράς γεωμετρίας και ο κώδιξ του Πλάτωνος διά των λεξαρίθμων. Μέσα από μία πληθώρα λεξαριθμικών ισοψηφιών, αποδεικνύεται ότι οι λεξάριθμοι έχουν γνώσιν επί παντός επιστητού. Παρουσιάζονται αποδείξεις σχετικώς με την γνώσιν των λεξαρίθμων διά το γεγονός ότι ο κώδιξ του Πλάτωνος που ανεκαλύφθη το έτος 2010 από τον Βρεττανό καθηγητή της ιστορίας της επιστήμης Jay Kennedy, βασίζεται εις τον αριθμόν 12 και ειδικότερα εις την δωδεκα-πολλαπλάσιον οηχομετρίαν. Επίσης, δίδεται η λεξαριθμικά απόδειξις διά το γεγονός ότι ο Έλλην...

Σκοπός του βιβλίου αυτού, που είναι το τέταρτο της σειράς "Αίθρα - Ιστορική ερευνητική βιβλιοθήκη", είναι να παρουσιάσει στο ευρύ αναγνωστικό κοινό, αλλά και τους μελετητές της ιστορίας των θετικών επιστημών, τους θετικούς επιστήμονες της Βυζαντινής Εποχής. Λέγοντας θετικούς επιστήμονες εννοούμε ακριβώς τους μαθηματικούς, αστρονόμους, αλχημιστές, φυσικούς φιλόσοφους, φυσιογνώστες, μηχανικούς, γεωγράφους, ορυκτολόγους, αρχιτέκτονες, φαρμακολόγους, ζωολόγους, βοτανολόγους και γεωπόνους που κατά κάποιο τρόπο διδάχθηκαν την επιστήμη τους και στη συνέχεια την εξάσκησαν, ενώ αρκε...