Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στην περιπέτεια της λογοτεχνίας αρμόζει η παροιμιακή έκφραση "ή του ύψους ή του βάθους". Ο τεχνίτης παίζει στο χαρτί τις ιδέες, το ύφος, τη σαγήνη του - και κερδίζει ή τα χάνει όλα. Διότι έχει το μοιραίο πάθος του παίκτη και του κονκισταδόρου. Αλλά και η δοκιμιακή γραφή μάταια θα προσπαθήσει να σταδιοδρομήσει με τα εύσημα της φιλολογικής ψυχραιμίας, με την ορθοφροσύνη, με τους ακαδημαϊκούς της τίτλους. Είναι απλουστευτική η ιδέα ότι ο δοκιμιογράφος μιλάει "απ' έξω", όπως είναι ψευδής η αντίληψη περί ενός αναγνώστη που δεν οφείλει να είναι συνένοχος με το συγγραφέα. Σε ποιο...

Έλληνας της Αλεξάνδρειας, ο Γ. Σαρεγιάννης διακρίθηκε τόσο ως οξυδερκής κριτικός του Καβάφη όσο και ως επιστήμονας, αφού ίδρυσε την Φυτοπαθολογία στην Ελλάδα. Εκτός από τα εργογραφικά στοιχεία, ο τόμος περιλαμβάνει επίσης μεταφρασμένο το δοκίμιο του Σαρεγιάννη για την έννοια της ασθένειας και τα κείμενα τριών επιστημόνων που αναφέρονται στο δοκίμιο αυτό.

[...] "Το μύθευμα της απομυθοποίησης", που αποτελεί βέβαια εδώ το κύριο θέμα μας, με γεμίζει σφύζουσα επιδοκιμασία ή, καλλίτερα, ενθουσιασμό. Η τερατώδης "μόδα" του "καταναλωτισμού", η αποθέωση της νοοτροπίας της "ελεύθερης αγοράς" και των παρεμφερών "ινδαλμάτων", η δήθεν κατίσχυση της "πληροφορικής" ως αντικαταστάτριας όλων των σοβαρών ασχολιών του ανθρώπου, η επικράτηση της ολέθριας γραφειοκρατίας, της βίας ακόμη, δίπλα σε τόσα άλλα "αμαρτήματα" προκαλούν την έντονη πάντα αποστροφή μου, γι' αυτό και βρίσκομαι θριαμβικά στο πλευρό του κ. Κωβαίου. Από την άλλη μεριά, οι μεγ...

Δοκίμια και απόψεις του γνωστού Ντίνου Χριστιανόπουλου πάνω σε θέματα τέχνης, ποίησης, λογοτεχνίας αλλά και στάσης ζωής, που αναδεικνύουν το λαμπρό του ήθος και πνεύμα, συχνά και με καυστικό ύφος.

ΕΚ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ Αλλά χωρίς να χάνεις ποτέ την εικόνα του συνόλου. Και η πιο απλή παράγκα θέλει το ρήμα της, τα ουσιαστικά και τα επίθετά της, όπως κάθε πρόχειρη γραφή τον Πικιώνη της. Η αφέλεια δεν δίδεται δωρεάν, σκηνοθετείται και παίζεται· εάν είσαι ο ένας από τα ελάχιστα εκατομμύρια που δικαιώνουν την ανθρωπότητα. [...] Από παιδιά και μόνον φτιάχνεις Ιεροσόλυμα. [...]

Δέκα χρόνια γραπτά προτού με σαρώσουν οι άνεμοι της τρίτης χιλιετίας. -Για τον Ταχτσή, τον Ιωάννου και τον Βασιλικό -Τι το κοινό έχουν ο καφές με το Τείχος του Βερολίνου και ο πόλεμος στη Βοσνία με το "Αθηνάγεβο" -Πώς ο Άγγελος Τερζάκης αποφάσισε κάποτε να γυρίσει μία ταινία και πώς ο Καραγάτσης πρωταγωνιστεί σ' ένα διήγημα που δεν το έγραψε ο ίδιος -Τι έκανε ο "Θείος Κρίτων" όταν ζωντάνεψε "από τους πάγους" -"Τρεις θάνατοι στη Βενετία" και πώς ο ωραίος Πολωνός των διακοπών βρέθηκε χορευτής στο Λονδίνο -Ποιος Μάνος στη δεκαετία του '50 έμενε στο Παγκράτι στην οδό Μά...

Το πρώτο απ' τα έξι κείμενα αυτής της συλλογής "αναφέρεται" στην Κέρκυρα, την πόλη του μεταίχμιου, την μεταφυσική πόλη των ορίων της παιδικότητας, των ορίων ανάμεσα στους κήπους και τους παλιούς θερινούς κινηματογράφους. Το δεύτερο "διαπραγματεύεται" το ζήτημα της νεκρώσιμης ευωδιάς του έαρος, τις μεταφορές της Ταφής στις σκηνές της εσωτερικής ζωής. Το τρίτο "μιλάει" για την εποποιία της Ερωτικής Αφιέρωσης, την οποία οδηγώ σ' ένα παράξενο τέλος, σ' ένα κύκνειο άσμα που θα βυθιστεί, όπου να 'ναι στην παρωδία. Το τέταρτο "θίγει" την ιστορική υλικότητα της γραφής, τη "μαγική"...

Κείμενα δημοσιευμένα στο "Βήμα της Κυριακής", μεταξύ 1990-1997. "Κατά τον τίτλο, πρόκειται για λόγο καθ' οδόν, που σημαίνει: λόγο αυτόματο, μάλλον πρόχειρο, μίζερο ίσως αλλά και ανακουφιστικό. Όπως εκείνα τα ταξίδια που μας προγραμματίζουν αντί να τα προγραμματίζουμε, διαστέλλοντας ξαφνικά τον χρόνο μας -τον χρόνο της ζωής μας που αλληθωρίζει κοιτάζοντας προς τα πίσω, επειδή λιγόστεψε πια το άνοιγμά του προς τα μπρος. Τελικώς πρόκειται για λόγο χαριστικό και χαρισμένο". Δεκέμβριος 1998, Θεσσαλονίκη Δ. Ν. Μ.

Ο αναγνώστης που θα εντρυφήσει, θα μελετήσει προσεκτικά, εις βάθος, τα δοκίμια του Λέοντος Κουκούλα που βρίσκονται συγκεντρωμένα σ' αυτό τον τόμο είναι σίγουρο ότι θα βγει απόλυτα κερδισμένος και γοητευμένος από τον υψηλό λόγο, τις ουσιαστικές αναλύσεις, τα ουσιώδη νοήματα και τις απίστευτες, για το εύρος και το βάθος τους, γνώσεις του συγγραφέα τους. Ο Λέων Κουκούλας, ξεχασμένος από πολλούς μετά το θάνατό του, αναδεικνύεται, μέσα από την παρούσα έκδοση, σε μια πολύ σημαντική και εξέχουσα προσωπικότητα των ελληνικών γραμμάτων και τεχνών του 20ού αιώνα. Ένας καθ' όλα βαθυ...

Η ελληνική μυθολογία με διάφορες παραλλαγές, θεωρεί τον έρωτα ως την κινητήρια δύναμη της κοσμογονίας. Αυτός ώθησε τον Έρεβο και τη Νύκτα να σμίξουν ερωτικά. Από τη συνουσία αυτή γεννήθηκε το Αιθέρας και η Ημέρα, τα στοιχεία του χώρου και του χρόνου, στοιχεία απαραίτητα για να συνεχισθεί το έργο της δημιουργίας. Στα ιστορικά χρόνια ένας από τους πιο σημαντικούς προσωκρατικούς φιλοσόφους, ο Εμπεδοκλής, θεώρησε ως το βασικό αίτιο της δημιουργίας τη φιλότητα και το νείκος, τις δύο μορφές του έρωτα, τη δημιουργική και την καταστροφική. Ο Πλάτων, ο πιο ερωτικός φιλόσοφος, ενδιέτ...

[...]Ο θετικισμός στηρίζεται στην διάνοια του ανθρώπου. Η διάνοια ερευνά μόνον ότι είναι δεκτικό μετρήσεως. Ό,τι δεν είναι δεκτικό μετρήσεως , θεωρείται ανύπαρκτο ή φανταστικό. Η διάνοια εξετάζει αυτό της βάζουν μπροστά της να εξετάσει, αφού το κομματιάσουν και το αναλύσουν, ό,τι είναι δεκτικό αναλύσεως και μηχανικής συνδέσεως. Η βασική ιδέα είναι ότι τα πάντα είναι μηχανές, η φύση, ακόμα και ο άνθρωπος. Η ουσία των πραγμάτων, επειδή είναι απλή και ασύνθετη δεν είναι αντικείμενο της έρευνάς της, διότι υπερβαίνει τις δυνατότητές της. (απόσπασμα από το δοκίμιο: "Θετικισμός"...

Συχνά η ασκημένη όσφρηση οδηγεί σε τόπους γνωστούς, σε μέρη που δεν θα μας απογοητεύσουν. Κι έτσι το ταξείδι έχει κάτι από τον τρόπο που μπαίνουμε σε μια εκκλησία για προσκύνημα και όχι για εξερεύνηση. Και βεβαίως είναι παντελώς αδιάφορο το πόσο αντικειμενική μπορεί να είναι μια τέτοιου είδους μαρτυρία. Τουναντίον, όσο πιο συνεπής με την υπόγεια υποκειμενική άποψη για τον υπό αποκάλυψη τόπο είναι, τόσο το καλλίτερο για τους ταξειδιωτικούς οδηγούς και τα τουριστικά γραφεία. Θα μπορούν να κάνουν πάντα τη δουλειά τους.

Από τη μια πλευρά ο στόμφος, η επιτήδευση, η εκζήτηση, από την άλλη η λιτότητα και η σαφήνεια. Τι σημαίνουν αυτά για το καλό ύφος; Και τι σημαίνει «καλό ύφος»; Μήπως το ίδιο το ερώτημα είναι ειρωνικό; Ο σατιρικός λόγος είναι και ηθικός και πολιτικός. Ο ειρωνικός είναι; Σάτιρα χωρίς ειρωνεία είναι αδιανόητη. Ειρωνεία χωρίς σατιρική διάθεση; Η υψηλή ειρωνεία δεν εξαντλείται ποτέ: τη ζωογονεί συνεχώς η αυτο-ειρωνεία, που είναι ανεξάντλητη. Η σάτιρα εξαντλείται. Πότε; Μήπως όταν εξαναγκαστεί να περάσει από την υψηλή ειρωνεία στον χαμηλό σαρκασμό; Τέτοια ερωτήματα πρ...