Νεοελληνικό δοκίμιο

Σε αναζήτηση προσανατολισμού

Μαυρίδης (2003)

Το βιβλίο τούτο περιέχει μια επιλογή από μελετήματα που ασχολούνται με πτυχές της λογοτεχνίας μας ή με επίκαιρα καυτά προβλήματα που απασχολούν κάθε πνευματικό άνθρωπο. Είναι κυρίως κείμενα που ο συγγραφέας τα έγραψε ύστερα από κάποιο ερέθισμα ή κάποιο ξύπνημα της συνείδησής του. Απευθύνονται περισσότερο στους νεότερους και φιλοδοξούν να βάλουνε ένα λιθαράκι στην προετοιμασία των πνευματικών, αλλά και των απλών ανθρώπων για όσα πρόκειται να μας συμβούν τον 21ο αιώνα. Τα περισσότερα από τα κείμενα του βιβλίου ξεκίνησαν με τη μορφή των ομιλιών σε διάφορες εκδηλώσεις. Ο αναγν...

Σας τα 'παν άλλοι; Ολίγα τινά για τα χωρίς Χριστό Χριστούγεννα

manifesto (2018)

Και κοντά στα παιδιά που περιμένουν με τις καρδιές ορθάνοιχτες, περιμένουν κι όλου του κόσμου οι πονεμένοι, οι κατατρεγμένοι, οι νοσούντες, οι τελώνες κι οι πόρνες. Η πλατύχωρη αναμονή τους είναι η φάτνη. Εκεί το καρτερούνε κι εκεί γεννιέται το θείο βρέφος. Αυτοί είναι του σταύλου τ' άχερα. Του σταύλου που δεν ξενίζει ο πόνος του Θεού, που είναι και πόνος του ανθρώπου. Γεννιέται, δηλαδή, στις ψυχές και στις προσευχές των νηπίων, των καθαρών τ? καρδί? παιδιών κάθε ηλικίας. Αυτά γιορτάζουν. Οι υπόλοιποι διακοπεύουν. Γι' αυτό και ξώφαλτσα τους περνάει η γιορτή. Αλλά -να το πο...

Ρέκβιεμ με κρεσέντο;

Πανεπιστημιακές Εκδόσεις ΕΜΠ (2017)

[...] Τον Δεκέμβρη του 2009, κατά την παρουσίαση σε συναδέλφους και μεταπτυχιακούς φοιτητές του Ε.Μ.Π. ενός ενδεικτικού πίνακα περιεχομένων του δοκιμίου με κεντρικό στόχο την επαναπροσέγγιση διδαγμάτων από την Προϊστορία και Ιστορία, επισημάνθηκε σχεδόν ομόφωνα η ανάγκη της συμπλήρωσής του με συγκεκριμένο διά ταύτα για την αντιμετώπιση ζητημάτων της τρέχουσας εθνικής και διεθνούς πραγματικότητας. Η διεύρυνση των πηγών του δοκιμίου επέβαλλε και τη χαρτογράφησή τους στο εκτεταμένο αυτό οδοιπορικό. [...]

Πώς βλέπει ο ποιητής

Εκδόσεις Καστανιώτη (1998)

Ο αναγνώστης που θα εντρυφήσει, θα μελετήσει προσεκτικά, εις βάθος, τα δοκίμια του Λέοντος Κουκούλα που βρίσκονται συγκεντρωμένα σ' αυτό τον τόμο είναι σίγουρο ότι θα βγει απόλυτα κερδισμένος και γοητευμένος από τον υψηλό λόγο, τις ουσιαστικές αναλύσεις, τα ουσιώδη νοήματα και τις απίστευτες, για το εύρος και το βάθος τους, γνώσεις του συγγραφέα τους. Ο Λέων Κουκούλας, ξεχασμένος από πολλούς μετά το θάνατό του, αναδεικνύεται, μέσα από την παρούσα έκδοση, σε μια πολύ σημαντική και εξέχουσα προσωπικότητα των ελληνικών γραμμάτων και τεχνών του 20ού αιώνα. Ένας καθ' όλα βαθυ...

Προσανατολισμός στον αιώνα

Εκδόσεις των Φίλων (2000)

Τα κείμενα του βιβλίου αυτού, είναι επιλογή από άρθρα πολλά που δημοσιεύτηκαν τα τελευταία χρόνια στην εφημερίδα "Το Βήμα", στην ταχτική στήλη της Τετάρτης, κάτω από τη γενική επικεφαλίδα "Οι άνθρωποι και το πνεύμα". "Ενα μόνον αποτελεί εξαίρεση: μια σύντομη ομιλία σε φιλολογικό μνημόσυνο του Albert Camus. Επειδή όμως κι' αυτή δημοσιεύτηκε αμέσως ύστερα στο "Βήμα", κι' επειδή συμπληρώνει κάπως το άρθρο "Ο θάνατος του Καμύ", θεωρήθηκε σκόπιμο να μη λείψει από τη σειρά τούτη. Δεν άλλαξα στα κείμενα σχεδόν τίποτα, λέξεις μόνον, εδώ-εκεί. Η τάξη που ακολουθείται στο βιβλίο δ...

Προοπτικές: Δοκίμια. Η μαρτυρία του ποιητή Γ. Θέμελη: Δοκίμιο

Αρμός (2010)

"Προοπτικές" Σε αυτή τη σειρά φιλοσοφικών, κοινωνιολογικών, και αισθηματικών δοκιμιών, ο συγγραφέας πραγματεύεται θέματα που αφορούν στον πυρήνα του νεοελληνικού πολιτισμού, την αποστολή της παιδείας, την ηθική κρίση. Προβαίνει επίσης σε αναλύσεις με αφετηρία τον στοχασμό του Αγγ. Τερζάκη, καθώς και την ποίηση των Γ. Σεφέρη και Κ. Καβάφη. οι κίνδυνοι, από τους οποίους απειλείται το σύστημα αξιών στον κόσμο της τεχνολογίας, αποτελούν πρόκληση για τον πνευματικό άνθρωπο, που έχει χρέος να συνειδητοποιήσει την κρισιμότητα της ιστορικής ώρας, " με βλέμμα που δεν είναι το ευθ...

Προκλήσεις των καιρών

Ευθύνη (2009)

"Προκλήσεις των καιρών" είναι ο τίτλος του βιβλίου αυτού, που περιλαμβάνει, κείμενα τα οποία έχουν δημοσιευθεί, από το 1995 μέχρι σήμερα, στο περιοδικό Ελευθερίας και Γλώσσας "Ευθύνη". Όλα, εκτός ενός, είναι τοποθετήσεις σε μεγάλα προβλήματα της σύγχρονης εποχής, τα οποία έθετε για διερεύνηση, σε ειδικά αφιερώματα του περιοδικού αυτού, ο ιδρυτής και διευθυντής του Κώστας Τσιρόπουλος. Προβλήματα που παρουσιάζονται μεν ως σημερινά, αλλά εντούτοις είναι διαχρονικά, αν και σε κάθε εποχή έχουν διαφορετικό χαρακτήρα. Αφορούν τον άνθρωπο, ως άτομο και ως μέλος του κοινωνικού συνόλ...

Πολλοί 'ναι οι δρόμοι που έχ' ο νους

Περιοδικό Πνευματική Ζωή (1998)

Ποιον φοβάται η Βιρτζίνια Γουλφ;

Εκδόσεις Καστανιώτη (1995)

Έληξε η αμφισβήτηση. Αποφανατίσθηκαν οι επαναστάσεις. Καταγγέλθηκε η απάτη κάθε «πρωτοπορίας». Μια οργιαστική Σιγή εβλάστησε σε όλες τις ρωγμές. Κοιτάξτε αυτούς τους νεαρούς των δεκαπέντε-δεκαεφτά χρόνων. Κοιτάξτε τους καλά. Προσέξτε την Κατήφειά τους. Την νευρική τους απάθεια, την σιωπή τους, την δυσάρθρη ομιλία τους, την δύσθυμη σκληρότητά τους. Προσέξτε πόσο Ακίνητος είναι αυτός ο Νέος Άνθρωπος. Πόσον Αμίλητο Φόνο κουβαλάει μέσα του. Κι αν ακόμα δεν είναι αυτοί ο Συναγερμός, θα έρθουν παιδιά, έφηβοι που θα είναι προορισμένοι για τον Νέο Λόγο. Απλά, για τον Λόγο. Για λέξε...

Ποιοι είμαστε και ποιος ο κόσμος

Βιβλιοπανόραμα (2013)

Ποικίλα ελληνικά

Στιγμή (2009)

Στα "Ποικίλα ελληνικά" συγκεντρώνονται εργασίες του Στυλιανού Αλεξίου των ετών 2000-2008, πάνω σε θέματα σχετικά με την αρχαία Ελλάδα, το Βυζάντιο και τη νεοελληνική λογοτεχνία. Εξετάζονται τα ταξίδια του ομηρικού Οδυσσέα, η ναυτική τοιχογραφία της Σαντορίνης, η ποιητική του "Διγενή Ακρίτη", του "Ερωτόκριτου", του "ριζίτικου", του δημοτικού τραγουδιού και του σολωμικού έργου. Ερμηνεύονται δύσκολες σολωμικές λέξεις. Στη βιβλιοκρισία της γερμανικής μετάφρασης του Σολωμού από τον H. C. Gunther επισημαίνονται συνοπτικά όλες οι αδυναμίες της έκδοσης Πολυλά. Άλλες εργασίες αφορού...

Ποικίλα

Γαβριηλίδης (1995)

Ποδηλάτης στην εθνική οδό

Δωδώνη (2009)

Η εθνική οδός μπορεί να αποδειχτεί ένα ενδιαφέρον, όσο και επικίνδυνο όμως μέρος να οδηγεί κανείς, ιδιαίτερα όταν κάποιες φορές οι διαχωριστικές γραμμές απουσιάζουν, είναι νύχτα, οι καιρικές συνθήκες δεν είναι καλές, οι άλλοι οδηγοί δεν τηρούν τους κανόνες ούτε και έχει σημασία γι' αυτούς η δική σου ζωή. Όταν διασχίζεις την εθνική οδό με ένα ποδήλατο τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο επικίνδυνα, ακόμη πιο ενδιαφέροντα. Ο ποδηλάτης είναι ένας αγωνιστής της ζωής αυτής, η ζωή ολόκληρη μια εθνική οδός. Ο ποδηλάτης αγκομαχά, κάποιες φορές βαριέται, απογοητεύεται, πέφτει κάτω, σηκών...

Πνευματική πορεία

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1994)

Πνευματική δημιουργία

24 γράμματα (2020)

Στο βιβλίο αυτό, που είναι η δεύτερη, συμπληρωμένη έκδοση του "Το Κράτος είναι μέσα μου-Πνευματική Δημιουργία," ολοκληρώνονται οι έννοιες και ο αναγνώστης κατανοεί τη χρησιμότητα του παραγωγικού λόγου, που η σκέψη καταγράφει και δικαιώνει την ανθρώπινη υπόστασή μας. Το πνεύμα υποκινεί τις διεργασίες σε όλες τις μορφές Τέχνης και αναδεικνύεται σε ό,τι αναδεικνύει. Απόσπασμα από το κεφάλαιο: Γλώσσα - Η αναρχία του περιεχομένου. "Η άνθιση της λογοτεχνίας είναι ο λυρισμός των αισθήσεων. Ο δημιουργός τρικλίζει πάνω στις αφηρημένες ιδέες του και εμπιστεύεται την έκφραση για να...

Περιπλανώμενα

Εκδόσεις Καστανιώτη (1997)

"Εγώ προτιμώ την πόλη μου που ζω όπως είναι. Γιατί στην πόλη δημιουργείται ο πολιτισμός. Μέσα σ' αυτή την πόλη, όσο ελεεινή και να είναι, δημιουργούμε. Εγώ, άμα δεν είχα περιπλανηθεί στους δρόμους της πόλης, δεν θα είχα αναπτυχθεί πνευματικά. Περιπλανιόμουν στην Πανεπιστημίου, κοιτούσα φωτογραφίες των κινηματογράφων, πήγαινα στο Σινεάκ, στο Ροζικλέρ και στην Αλάσκα, στο Πεδίον του Άρεως, στο Γκρήν Πάρκ, στο Αρχαιολογικό Μουσείο, στα θέατρα Περοκέ και Σαμαρτζή, στη Βικτώρια και στο Αλκαζάρ, τα δύο σινεμά στο σταθμό Λαρίσης, στο Άστρα, με τα νέα ταλέντα που γαλουχήθηκαν εκεί....

Περιδιαβάζοντας

Κέδρος (1996)

Περί μέθης

Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)

Αυτό είναι το σκάνδαλο για το οποίο ο πολιτισμός δεν μπορεί να κάνει καμιά σωτήρια σκέψη. Το μόνο που γνωρίζει είναι να μη δείχνει το δρόμο, αλλά την απατηλή παράκαμψη,να μην προσφέρει τον ύπνο, αλλά το κρεβάτι, να δίνει βιβλία, όχι την αλήθεια. Ολόκληρος συγκροτεί ένα ζωτικό και μείζον ψευδός. Και ο ανά τους αιώνας ταξιδιώτης δε βρίσκει που να ξεκουράσει τον ίσκιο του.

Περί αμαρτίας, πάθους, βλέμματος και άλλων τινών

Άγρα (2006)

Στην εποχή μας, σημειώνει ο Michel de Certeau στο "Η κουλτούρα στον πληθυντικό", "παράγεται μια έρημος για εκείνους τους "απάτριδες", τους πνευματικούς μετανάστες από τους οποίους οι θεσμοί στερούν τις αναπαραστάσεις. Το πνεύμα εκείνο που τις εμψύχωνε δεν έχει εξαφανιστεί. Είναι "αλλού", πέρα από τις δομές που η αποχώρησή του τις έχει μεταβάλει σε ερημωμένα θεάματα ή σε λειτουργίες απουσίας". Στο αγωνιώδες ερώτημα: "Τι να κάνουμε;", τα δοκίμια αυτά, γραμμένα στην έρημο, στέλνουν από την εξορία το μήνυμα: "Να υπερασπιστούμε με ανιδιοτελές πάθος από τη χυδαιότητα της αγοράς...

Πεζά κείμενα

Ύψιλον (1987)
Συνολικά Βιβλία 421
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου