Νεοελληνικό δοκίμιο

Το θρόισμα του μεγάλου δρυγιά

Ιωλκός (2009)

Απάνθισμα ποιημάτων και δοκιμίων που έχει ως σημείο αναφοράς την ελπίδα και τη συνεχή αντίσταση των ανθρώπων σ' όλα τα επερχόμενα. ...Και αφού οι θύελλες είναι αναπόφευκτες και οι δοκιμασίες αναπόφευκτες, δεν υπάρχει άλλη διέξοδος, από το να διαφαίνεται η διαφυγή τους. Και αναγκαστικά, όπως ανασαίνουμε και όπως βαδίζουμε, θα αντιστεκόμαστε σε όλα τα επερχόμενα, όπως οι φυλλωσιές ενός δυνατού και αειθαλές δένδρου. Γιατί δεν υπάρχει καμία άλλη επιλογή, παρά μονάχα να ελπίζουμε. Και γιατί όταν ένα δοκιμαζόμενο δένδρο κρατι...

Το καμαράκι κάτω από τη σκάλα

Άγρα (2008)

"Το καμαράκι κάτω από τη σκάλα", φράση πού δανείζομαι από το "ΥΓ." του Αναγνωστάκη, επιδέχεται και άλλη ερμηνεία, προς την οποία σαφώς και εμπαθώς καταφάσκω. Αποβλέπει σε μιαν άσκηση της τέχνης του λόγου που θα αναπτύσσεται λίγο παράμερα, στην αθέατη πλευρά των μεγάλων διακυβευμάτων (τι γυρεύει η ποίηση στο παζάρι;), χωρίς ωστόσο να αρνείται πουθενά τον δημόσιο χαρακτήρα της· την επιθυμία, ναι, να διασώσουμε κάτι από τη λαίλαπα του ευτελισμού, όχι όμως ως προνόμιο, τάχα, της ιερής κάστας των γραφέων και του λογοτεχνικού μαντείου (εδώ η εκκοσμίκευση ας είναι ανελέητη), αλλά...

Το κατά Κοράη άγιο φως

Εκδόσεις iWrite.gr (2018)

Στην παρούσα μελέτη, ο δημοφιλέστερος Έλληνας Διαφωτιστής, Αδαμάντιος Κοραής, καταπιάνεται με τη θαυματοπλασία του "αγίου φωτός" της Ιερουσαλήμ. Συγγράφοντας το έργο του στα 1826, προσδιορίζει με θεολογικά κριτήρια την έννοια του θαύματος, τεκμηριώνει με αξιοθαύμαστο τρόπο το ομιχλώδες ιστορικό της εμφάνισης του "αγίου φωτός", αναδεικνύοντας, παράλληλα, τις ποικίλες πολιτικές, θρησκειολογικές και ανθρωπολογικές πτυχές του ζητήματος. Η χώρα μας έχει στις μέρες μας ανάγκη, ενδεχομένως περισσότερο από ποτέ, τον ερχομό ενός νέου Διαφωτισμού. Ίσως γιατί οι κοινωνικές και πολι...

Το κράτος είναι μέσα μου

Συλλογές (1998)

Το μεγάλο ταξίδι

Γρηγόρη (2014)

Το μύθευμα της απομυθοποίησης

Εκδόσεις των Φίλων (1999)

[...] "Το μύθευμα της απομυθοποίησης", που αποτελεί βέβαια εδώ το κύριο θέμα μας, με γεμίζει σφύζουσα επιδοκιμασία ή, καλλίτερα, ενθουσιασμό. Η τερατώδης "μόδα" του "καταναλωτισμού", η αποθέωση της νοοτροπίας της "ελεύθερης αγοράς" και των παρεμφερών "ινδαλμάτων", η δήθεν κατίσχυση της "πληροφορικής" ως αντικαταστάτριας όλων των σοβαρών ασχολιών του ανθρώπου, η επικράτηση της ολέθριας γραφειοκρατίας, της βίας ακόμη, δίπλα σε τόσα άλλα "αμαρτήματα" προκαλούν την έντονη πάντα αποστροφή μου, γι' αυτό και βρίσκομαι θριαμβικά στο πλευρό του κ. Κωβαίου. Από την άλλη μεριά, οι μεγ...

Το μυστικό της Πανδώρας

Bookstars - Γιωγγαράς (2017)

Ένα ταξίδι αστραπή από τη γέννηση του ανθρώπου μέχρι το σήμερα...αναζητά την Ιθάκη του. Ποια είναι η εξέλιξη και ο ρόλος του στο παγκόσμιο γίγνεσθαι; Παλινδρομεί μεταξύ του καλού και του κακού. Δέσμιος της αλαζονείας και της απληστίας, αγωνίζεται...

Το μυστικό της Πανδώρας

Bookstars - Γιωγγαράς (2014)

Ένα ταξίδι αστραπή από τη γέννηση του ανθρώπου μέχρι τη σημερινή κρίση... Μια Οδύσσεια ... αναζητά την Ιθάκη του. Ποια είναι η βιολογική και πνευματική του εξέλιξη; Παλινδρομεί μεταξύ του καλού και του κακού. Δέσμιος της αλαζονείας και τηςαπληστίας του, βασανίζεται σαν το μυθικό Σίσυφο για την επιβίωσή του. Με την αφροσύνη του προκαλεί τη μοίρα του, αγγίζει τον όλεθρο και προσδοκά τη λύτρωση. Κυνηγά απεγνωσμένα την Ευτυχία. Τον τρομάζει ο θάνατος και ονειρεύεται την Αθανασία. Ποιο είναι το μυστικό; Πλανάται αλλά αναζητά τη σοφία, την απόλυτη αλήθεια και το νόημα της ζωής...

Το νέο αντιλεξικό νεοελληνικής χρηστομάθειας

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2019)

Το βιβλίο αυτό είναι αφιερωμένο σε εκείνους που· δεν αμφιβάλλουν ποτέ για τις ιδέες τους, ούτε καν για το ότι είναι δικές τους· είναι βέβαιοι ότι η δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα· πιστεύουν (για τον εαυτό τους) ότι άλλοτε προοδευτικός = πάντα προοδευτικός· φρονούν ότι η ανοιχτή κοινωνία κινδυνεύει μόνο από όσους θέλουν να την κλείσουν· υπερασπίζονται με πάθος τη διαφορετικότητα, αλλά θέλουν να στομώσουν ό,τι την κάνει διαφορετική· απολαμβάνουν στη λογοτεχνία και την τέχνη ό,τι έχει πιστοποιηθεί ως απολαυστικό· θεωρούν ότι το σεξ είναι ζήτημα δικαιωμάτων και καλών τρόπων· έχου...

Το όνομα του Διονύσου

Πανοπτικόν (2020)

Τα δοκίμια αυτά, που επανεκδίδονται σήμερα 20 χρόνια μετά την πρώτη τους συγκεντρωτική δημοσίευση, είχαν, μέσ’ από τη φαινομενικά ετερόκλητη θεματολογία τους, μία κεντρική πρόθεση: να ιχνηλατήσουν, μέσα στις σύγχρονες περιπέτειες του στοχασμού και της τέχνης, εκείνο το νήμα που συνέδεε πάντα την εξέγερση με τη γιορτή, το κρυφό περιεχόμενο κάθε λαϊκής ανταρσίας, κάθε μεσσιανικής προσδοκίας και κάθε επαναστατικής εξαγγελίας στην ιστορία - στοιχείο σταθερά αρνημένο ή απωθημένο σε όλη την διαδρομή τής δυτικής νεωτερικότητας, του οποίου η επιστροφή αναγγέλθηκε με πολλούς τρόπους...

Το πλήθος και το πρόσωπο

Εκδόσεις των Φίλων (1992)

Ο τόμος αυτός περιέχιε συγκεντρωμένα κείμενα, παλαιότερα και τωρινά. Είναι όλα ξανακοιταγμένα γλωσσικά και εκφραστικά, αλλά δεν έχει αναπροσαρμοσθεί ή επικαιροποιηθεί καμία άποψη ή ιδέα. Γι' αυτό και κάποιες επαναλήψεις, που ίσως όμως να δημιουργούν την αίσθηση της συνέχειας, μια και πρόκειται για θέματα που έχουν αντιμετωπισθεί σε διάφορους χρόνους. Ό,τι παρουσιάζεται εδώ είναι επιφυλλίδες, διαλέξεις, εισηγήσεις, άρθρα και δοκίμια που έχουν δημοσιευθεί ή είναι αδημοσίευτα. [...] (Από τον πρόλογο του βιβλίου)

Το πνεύμα του λόγου

Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)

Το πολιτιστικό αντίδοτο στη χρεοκοπία

Ταξιδευτής (2017)

Σε τούτο το οριακό για τον Τόπο μας σταυροδρόμι των δίσεκτων καιρών μας, η βαθύτερη λογική τ ο υ π ο λ ι τ ι σ τ ι κ ο ύ α ν τ ί δ ο τ ο υ σ τ η Χ ρ ε ο κ ο π ί α σηματοδοτεί τη ζητούμενη πολιτική πολιτισμού, που θα μας βγάλει στην ανοιχτή δημοσιά της ιστορίας μας. Με το πολιτιστικό αντίδοτο να νοείται ω ς α π ό σ τ α γ μ α τ η ς α ξ ι α κ ή ς π α ρ α κ α τ α θ ή κ η ς τ η ς μ ε γ ά λ η ς α κ ο λ ο υ θ ί α ς τ ω ν α ι ώ ν ω ν π ο λ ι τ ι σ μ ο ύ τ ο υ Ε λ λ η ν ι σ μ ο ύ. Φωτίζοντας τη δύσκολη ανηφοριά του μετα-μνημονιακού μας μέλλοντος και διεμβολίζοντα...

Το πρωτείο του πνεύματος

Εκδόσεις των Φίλων (1991)

Από δημοσιεύματα του γαλλικού τύπου βλέπω ότι πολλοί εκεί συγκινήθηκαν επειδή πρόκειται να πουληθεί σε δημοπρασία το σπίτι όπου πέθανε ο Ιβάν Τουργκένιεφ στο Μπουζιβάλ. Η τύχη του γίνεται, έτσι αβέβαιη: Αν το γκρεμίσουν; Και ναι μεν ο Τουργκένιεφ, Ρώσος ως τα μύχια της ψυχής του, μόνον φιλοξενήθηκε -όπως τονίζεται- από τη Γαλλία, αυτό όμως δεν είναι λόγος για ν' αδιαφορήσουν οι Γάλλοι. Γίνεται λοιπόν τώρα έκκληση στη σοβιετική πρεσβεία του Παρισιού, ν' αγοράσει το σπίτι, να το διασώσει ως προσκύνημα, που είναι και σήμερα. Στους συμπατριώτες του Τουργκένιεφ -τονίζεται- περιέ...

Το πρωτότυπο έχει χαθεί

Εκδόσεις Πατάκη (2001)

Άρθρα που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα "Τα Νέα" από το 1997 ως το 2001.

Το Ραμαζάνι

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2015)

Το σημερινό συγγραφικό πρόβλημα

University Studio Press (2004)

Το κείμενο του δοκιμίου που δίνει τον τίτλο στο βιβλίο υπήρξε μια στροφή στον προβληματισμό μου. Τίθεται ως ελεύθερη, αδέσμευτη αντιμετώπιση του προβλήματος και με τα δεδομένα της ώρας που γράφτηκε, πριν σαράντα και χρόνια. Πρωτοδημοσιεύτηκε στη "Νέα Πορεία" (τεύχος 76, Ιούνιος 1961, τεύχος 77-78, Ιούλιος-Αύγουστος 1961) σε αρχική μορφή, και στη συνέχεια κυκλοφόρησε σε βιβλίο την ίδια χρονιά. Οι απόψεις που αναπτύσσονται σ' αυτό συζητούνται όλο και περισσότερο μέσα στα χρόνια. [...] Ελάχιστες διορθώσεις του κειμένου ορθογραφικές, ή φραστικές, δεν αλλάζουν με τίποτα εκείνη...

Το στοίχημα του Ησίοδου και το επιπλέον

Μανδραγόρας (2012)

[...] Κατά τη διάρκεια λοιπόν ενός δείπνου που διοργανώθηκε προς τιμήν του (από τους γιους του Φηγέα) ο Ησίοδος αφηγήθηκε το μύθο με το πιθάρι της Πανδώρας· αφήγηση που έγινε η αφορμή για ένα δυναμικό διάλογο ανάμεσα στον ίδιο, τους καλεσμένους και τους οικοδεσπότες. Αυτός ακριβώς ο επινοημένος διάλογος τους -σχετικά με την πίστη, την αγάπη, την ελπίδα και την Τέχνη- είναι που παρουσιάζεται σε τούτη τη συγγραφική δοκιμή, προκειμένου να σημανθούν και τα ιδιαίτερα νοήματα του μέσα απ' τα λεχθέντα και τα συμφραζόμενα των ομιλητών. (από το προοίμιο του συγγραφέα)

Το φάντασμα της θεωρίας

Πλέθρον (1993)

Τα τελευταία χρόνια, στα ελληνικά γράμματα, η λέξη "θεωρία" εμφανίζεται με κάποια συχνότητα· άλλοτε για να δηλώσει καινοφανείς τρόπους προσέγγισης και μελέτης του κειμένου και άλλοτε για να χαρακτηρίσει ένα σύνολο συμπεριφορών, απόψεων και ιδεών που θεωρούνται επικίνδυνες και οθνείες για την πνευματική ζωή. Ο Δημήτρης Δημηρούλης είναι από τους πρώτους που μίλησαν για θεωρητικά ζητήματα στην ελληνική κριτική και λογοτεχνία. Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του '80 επιχειρεί να συζητήσει προβλήματα και να θέσει ερωτήματα προσφεύγοντας στο θεωρητικό λόγο και ασκώντας αυστηρή κρ...

Το φονικό μοιραίο βόλι

Διάπυρον (2011)

Γεννημένος στη Βουλγαρία από εύπορους έλληνες γονείς που φρόντισαν να του δώσουν καλή μόρφωση, ο Θεόδωρος Λασκαρίδης επιστρατεύτηκε βίαια στο μακεδόνικο μέτωπο το 1916. Γρήγορα αυτομόλησε, αλλά κλείστηκε σε στρατόπεδο αιχμαλώτων από το οποίο δραπέτευσε. Μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια της ζωής του, πρόλαβε να γίνει αρχισυντάκτης του "Ριζοσπάστη" και των "Χρονικών", να κάνει απόπειρες αυτοκτονίας, να δεχτεί δολοφονική επίθεση και, κυρίως, να δημοσιεύσει πολλά αντιπολεμικά κείμενα, κοινωνικά διηγήματα και αποσπάσματα από ένα μυθιστόρημα. Στις αλλεπάλληλες συναντήσεις του με το...

Συνολικά Βιβλία 421
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου