Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στα χρόνια της τρομερής εξουσίας του Γιεχόβ, πέρασα δεκαεφτά μήνες κάνοντας ουρά στις φυλακές του Λένινγκραντ. Μια μέρα, κάποιος μ’ αναγνώρισε. Τότε, η γυναίκα με τα μπλάβα χείλια που στεκόταν πίσω μου και που σίγουρα ποτέ δεν θα ’χε ακούσει τ’ όνομά μου, βγήκε απ’ τον λήθαργο που όλοι είμαστε βυθισμένοι και μου ψιθύρισε στ’ αυτί (εκεί όλοι μιλούσαμε ψιθυριστά): "Κι αυτό μπορείτε να το περιγράψετε;" Είπα: "Μπορώ". Τότε, κάτι σαν χαμόγελο γλίστρησε πάνω σ’ αυτό που κάποτε ήταν το πρόσωπό της. Όχι, δεν ήμουνα κάτω από ξένον ουρανό ούτε και με προστάτευαν ξένα φτερά. Με το λαό...

Είκοσι ολόκληρα χρόνια έγραφε το "Ποίημα δίχως ήρωα" η Άννα Αχμάτοβα. Είκοσι ολόκληρα χρόνια η ποιήτρια στροβιλιζόταν στους σιγανούς ανέμους της ψυχικής ενδοχώρας. Είκοσι ολόκληρα χρόνια εγκαταβίωνε στον κόσμο της ζωντανής μνήμης και της νεφελώδους ανάμνησης. Το "Ποίημα δίχως ήρωα" είναι, κατά την ίδια την Αχμάτοβα, "μία κοσμηματοθήκη με τριπλό πάτο". Είναι ένα ποίημα τριών επιπέδων. Το πρώτο επίπεδο είναι η συνάντηση με το παρελθόν, ο θρήνος των νεκρών. Μία νύχτα μαγική η ηρωίδα καλεί τις "γλυκές σκιές" και τότε στη σκηνή εμφανίζονται οι βασικοί συντελεστές μιας νύχτας...

Έζησε µόλις 36 χρόνια, µα τα έζησε φλεγόµενος και πέθανε καιόµενος, έτσι όπως αρµόζει σε κάποιον που εισέβαλε ορµητικά στη λογοτεχνική σκηνή της Ρωσίας των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα και αποφάσισε να εγκαταλείψει τον κόσµο µε µία σφαίρα στο κεφάλι, αρνούµενος να δει κατάµατα την πραγµατικότητα, είτε αυτή αφορούσε τον έρωτα, είτε την επανάσταση την οποία τόσο λαχταρούσε, τόσο πολύ εργάστηκε για να έρθει και τόσο πολύ της αφοσιώθηκε. Το "Περί αυτού" είναι ίσως το καλύτερο από τα έργα του. Διαβάζοντάς το ο αναγνώστης αναγνωρίζει εκείνη την ορµητική γραφή του Μαγιακόφσ...

"... Φουτουρισμός ως ένα ενιαίο συγκροτημένο ρεύμα δεν υπήρχε στη Ρωσία μέχρι την Οκτωβριανή Επανάσταση. Με αυτό το όνομα χαρακτήριζαν οι κριτικοί όλες τις επαναστατικές καινοτομίες. Μοναδική συσπειρωμένη ιδεολογικά ομάδα φουτουριστών ήμασταν εμείς, οι ονομαζόμενοι (ανεπιτυχώς) "κυβο-φουτουριστές" (Β. Χλέμπνικοφ, Β. Μαγιακόφσκι, ο Ντ. Μπουρλιούκ, Α. Κρουτσιόνιχ, Β. Καμένσκι, Ν. Ασέγιεφ, Όσιπ Μπρικ, Σ. Τρετικόφ, Μπ. Κουσνέρ). Δεν είχαμε χρόνο να ασχοληθούμε με τη θεωρία της ποίησης, την εφαρμόζαμε στην πράξη..."

Ο Όσιπ Μαντελστάμ, γεννημένος στη Ρίγα της Λετονίας το 1891, έτος μετέωρο, όπως λέει σε ένα από τα σημαντικότερα ποιήματά του, από πατέρα γερμανοεβραϊκής καταγωγής και μητέρα ρωσικής, θα ζήσει την παιδική του ηλικία στην προεπαναστατική Πετρούπολη -όπου θα φοιτήσει στην προνομιούχα σχολή Τένισεφ- περνώντας τα καλοκαίρια στο τσαρικό θέρετρο Πάβλοφσκ. Από κει, στο Παρίσι και στη Χαϊδελβέργη για σπουδές, έπειτα στο Πανεπιστήμιο της Πετρούπολης, οπότε κι αρχίζουν οι "γύροι της φωτιάς" -η ποίηση, οι πρώτοι κύκλοι δίπλα στους συμβολιστές μες στη φλογισμένη κοινωνική ατμόσφαιρα με...

"Ο Μαγιακόφσκι ένιωθε συχνά τη μοναξιά, αλλά δεν ήταν επειδή οι άνθρωποι δεν τον αγαπούσαν ή επειδή δεν είχε φίλους ή είχε ανάγκη από μεγαλύτερη αναγνώριση. Τα ποιήματά του είχαν δημοσιευθεί, ο κόσμος διάβαζε το έργο του και τον άκουγε σε συνωστισμένες αίθουσες. Υπήρχαν πάρα πολλοί άνθρωποι που ήταν αφιερωμένοι σε αυτόν και τον αγαπούσαν. Αλλά όλα αυτά δεν ήταν παρά μόνο μια σταγόνα στον ωκεανό για αυτόν. Ήταν ένας άνθρωπος που είχε "έναν ακόρεστο κλέφτη στην ψυχή του". Ένιωθε ότι ήταν απαραίτητο να διαβαστεί από τους ανθρώπους που δεν τον διαβάζουν, να ακουστεί από ακροατή...

Ο Βισότσκι και τα ποιήματά του είναι από εκείνες τις σπάνιες συναντήσεις που διακρίνονται για τον πολλαπλασιαστικό ίλιγγο που προκαλούν μπροστά στην εμπειρία του γκρεμού. Ο ίδιος έμεινε άτρωτος στον πανικό του ταξιδιού μέσα στο χρόνο. Έφυγε πάνω στην ακμή του, αφήνοντας πίσω τους σελίδες με λέξεις και νότες. Πραγματικός και αυθεντικός ποιητής, συνεχίζει μέχρι σήμερα να "συνομιλεί" με τους συγχρόνους του αλλά και με την ιστορία. Τα ίχνη του βαθιά και η μνήμη των ανθρώπων ευγνωμονούσα συνεχίζει να τον καλεί στα μελαγχολικά ακρογιάλια της εύθραυστης πραγματικότητάς μας.

Το βιβλίο περιέχει μετάφραση ποιημάτων του Αλέξανδρου Πούσκιν (1799-1837). Επίσης εξετάζει για πρώτη φορά συγκεντρωμένα και ολοκληρωμένα τις απόψεις του ρώσου ποιητή που αφορούν στην Ελλάδα και στους Έλληνες αλλά και στον ελληνικό πολιτισμό, αρχαίο, βυζαντινό και νέο. Διερευνά τις δημιουργικές σχέσεις του ρώσου ποιητή με τους σύγχρονούς του έλληνες.

Ο Αντρέι Μπέλι (1880 - 1932), ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του ρωσικού Αργυρού αιώνα, κληροδότησε στις επόμενες γενιές μεγάλο ποιητικό έργο. Δίχως την αντιφατική, συγκλονιστική και εμπνευσμένη μορφή του Αντρέι Μπέλι είναι αδύνατο να κατανοηθεί η ατμόσφαιρα της εποχής που προηγήθηκε του 1917 και των κατακλυσμιαίων γεγονότων που ακολούθησαν. Η ποίηση του Αντρέι Μπέλι εισήγαγε στη ρωσική ποιητική δημιουργία πολλές νέες ιδέες και καινοτομίες. Ο ίδιος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη ρυθμική κάθε ξεχωριστού στίχου, τολμώντας, παράλληλα, να χρησιμοποιήσει τις αντιθέσεις...

[...] Το έργο του Μαγιακόφσκι, ήδη κλασικό είναι ακόμα νωπό. Είναι κλασικό γιατί η μεγαλοφυΐα του είναι αδιαφιλονίκητη για όλο το λαό. Νωπό είναι, γιατί όλες οι μέρες, όλα τα σοβιετικά προβλήματα δίνουν την ευκαιρία ν' αναφέρεις στίχους του Μαγιακόφσκι. Ο έρωτας, η επανάσταση, ο πόλεμος κι η ειρήνη, τα μικρά γεγονότα της καθημερινής ζωής, δεν υπήρξαν μεγάλα και μικρά θέματα για την ποίηση του Μαγιακόφσκι. Οι στίχοι του για τις βιομηχανίες του κράτους, για την ανάπτυξη της παιδείας, σκαλισμένοι πάνω στα κεφάλια των ανθρώπων, εξακολουθούν να χαρίζουν το γέλιο, όπως μερικά άλλ...

Ο Μαγιακόφσκι άρχισε να γράφει το μακροσκελές ποίημα "Λένιν" στα τέλη του 1923 και το ολοκλήρωσε το φθινόπωρο του 1924, σε ηλικία μόλις είκοσι τεσσάρων ετών. Τούτη η φοβερή ελεγεία, που κατέχει εξέχουσα θέση μέσα στο όλο έργο του, συνιστά τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής του ποίησης· είναι ένα οικοδόμημα πανύψηλο, στην κορυφή του οποίου ανεμίζει σαν σημαία ο φλογερός "κόκκινος πατριωτισμός" του. Ο Μαγιακόφσκι, προσηλωμένος στα "αρχέγονα αλλά τρομερά όπλα του στίχου", δηλαδή στο ρυθμό και στη ρίμα που χαρακτηρίζουν διαχρονικά τη ρωσική παράδοση, εξιστορεί μια περίοδο δ...

Στην έκδοση προηγούνται η διακήρυξη των Φουτουριστών, το Μανιφέστο του Μοντερνισμού, που, όπως και ο Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι ο Βελιμίρ Χλέμπνικοφ υποστήριξε. Ακολουθούν οι ποιητικές συνθέσεις του: Λαντομίρ, Πόλεμος στην ποντικοπαγίδα, Μια νύχτα στο χαράκωμα και Ο ποιητής. Τα διηγήματα: Πάσχα (Μίμησις στον Γκόγκολ), Λούμπνι - μια ιδιόμορφη ξεχασμένη πόλη, Ο Κόλια ήταν ένα όμορφο αγοράκι (αναφέρεται στον Νικολάι Νικολάγιεβιτς Ριαμπτσέφσκι εξάδελφό του ταλαντούχο βιολιστής και εκκολαπτόμενο συνθέτη). Ατσάλινη καρδιά (από τη ζωή στο Μαυροβούνιο) Νικολάι, Πρέπει άραγε ν' αρχίζου...

Η γλώσσα του Θάνου Μικρούτσικου, ξεφεύγοντας από κάθε σχηματική ταξινόμηση, επιστρατεύει αμέτρητες αναφορές: Τη δημοτική παράδοση, το ρεμπέτικο, κάποιους μακρινούς απόηχους του 19ου αιώνα, μερικές στιγμές δανεισμένες από τους πρωτοποριακούς της νεοελληνικής σχολής και την ατονική γραφή. Στον Μικρούτσικο το ουσιαστικό εδρεύει μέσα σ' αυτήν την προνομιούχα σχέση που ζει μαζί με την ποίηση, μέσα σ' αυτήν την ολότητα όπου λάμπουν τα ευρήματα του κειμένου και της μουσικής. Δε μελοποιεί απλά την ποίηση του Ρίτσου, δημιουργεί ένα καινούργιο χώρο ανοιχτό στο τραγούδι που κουβαλά...

Η Mirra Lokhvitskaya θεωρείται η ιδρύτρια της γυναικείας Ρωσικής Ποίησης και ο πρόδρομος των ρηξικέλευθων προσωπικοτήτων, όπως η Anna Akhmatova και η Marina Tsvetaeva. Ένα άλλο πρωτότυπο στοιχείο της ποίησης της Lokhvitskaya ήταν η ασυνήθιστη ειλικρίνειά της. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα στη Ρωσική λογοτεχνία που απολαμβάνει πλήρη ελευθερία αυτο-έκφρασης, μιλώντας ανοιχτά για σεξουαλικότητα, πάθος και σεξ.

Η Όλγα Σεντακόβα (1947), είναι μία από τις πιο σημαντικές ποιήτριες της Ρωσίας στο μεταίχμιο των εποχών και των αιώνων. Βαθιά στοχαστική, συνομιλεί με την ιστορία και την εποχή, συνδυάζοντας στο έργο της τη βαθιά παιδεία, την παράδοση αλλά και τον μοντερνισμό, καθιστώντας έτσι το έργο της πρωταγωνιστή στην πνευματική ζωή της Ρωσίας εδώ και δεκαετίες. Είναι γνωστή ως ποιήτρια, φιλόλογος, μεταφράστρια αλλά και διανοούμενη, όχι μόνο στη Ρωσία αλλά εν γένει στο δυτικό κόσμο. Γενναίος άνθρωπος, ποτέ δεν ακολούθησε τον εύκολο δρόμο. Την περίοδο της "βασιλείας" του Μπρέζνιεφ,...

Η Anna Akhmatova συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μεγαλύτερους Ρώσους ποιητές. Εκτός από ποίηση, έγραψε πεζά -κυρίως απομνημονεύματα και κριτικά έργα- καθώς και σημαντικά δοκίμια για τον Αλεξάντρ Πούσκιν. Μετάφρασε επίσης ιταλική, γαλλική, αρμενική και κορεάτικη ποίηση. Στη διάρκεια της ζωής της η Akhmatova έζησε δύο διαφορετικές όψεις της Ρωσίας -την προεπαναστατική και τη.Σοβιετική-, αλλά με τους στίχους της διαφύλαξε την κλασική ρωσική παράδοση από διάφορες επιθέσεις, τόσο λογοτεχνικές όσο και πολιτικές. Η Anna Akhmatova με την ιδιαίτερη ομορφιά της -"μελαχρινή, λεπτή και ευ...