Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το βιβλίο αυτό (που πρωτοκυκλοφόρησε στα γαλλικά το 1972, στο πλαίσιο της περίφημης σειράς "Ποιητική", υπό τη διεύθυνση του συγγραφέα και του Tzvetan Todorov) είναι, ανάμεσα στα έργα του Gerard Genette εκείνο που αφορά περισσότερο από κάθε άλλο το ευρύ κοινό. Γιατί περιλαμβάνει την περίφημη μελέτη του "Ο λόγος της αφήγησης: δοκίμιο μεθοδολογίας", που αποτελεί έναν από τους μεγάλους σταθμούς στη συγκρότηση της σύγχρονης αφηγηματολογίας και προσφέρει ένα εύληπτο κι εύχρηστο εργαλείο για την ανάλυση των αφηγηματικών κειμένων. Με αφετηρία ορισμένα κριτήρια στρατηγικής σημασί...

Οι λέξεις είναι της κατηγορίας του πάθους, οι εικόνες της κατηγορίας της ιδέας. Αυτό, είναι το βιβλίο για τις λέξεις (Αφηγήματα επιστημονικής φαντασίας, κατασκοπικά ή αστυνομικά) και για τις εικόνες (κόμικς). Διερευνά και ιστορεί το πώς, π.χ. ο SAS καταφέρνει να γνωρίζει 4 περιπέτειες το χρόνο, κάθε χρόνο επί 30 χρόνια· από πού εμπνεύστηκε η Άγκαθα Κρίστι τη μορφή του Ηρακλή Πουαρώ και γιατί θεωρήθηκε ότι υπάρχει έλλογη ζωή στον πλανήτη Άρη· και σε ποια φόντα οι εικονογραφικοί "υπεράνθρωποι" επιδίδονται στα υπερκατορθώματά τους. Προσπαθεί, έτσι, να δείξει ότι παρά τις δια...

Στη "Συνάντηση", άλλο ένα δοκίμιο γραμμένο σαν συναρπαστικό μυθιστόρημα, ο Κούντερα χτίζει το δικό του Πάνθεον, όπου συναντιούνται, όπως σημειώνει, οι σκέψεις του και οι αναμνήσεις του, τα παλιά υπαρξιακά και αισθητικά θέματά του και οι παλιοί του έρωτες, ο Ραμπελαί, ο Γιάνατσεκ, ο Φελλίνι, ο Μαλαπάρτε... Μερικοί από τους σύντομους σταθμούς της περιδιάβασης του Κούντερα στην καλλιτεχνική, πνευματική και πολιτική διαδρομή της Ευρώπης του 20ού αιώνα: - Ο μοντερνισμός του Φράνσις Μπέικον και του Σάμουελ Μπέκετ κόντρα στον μοντερνισμό τον οποίο ρίχνει στην αγορά το μάρκετ...

Τι καλύτερο να ζητήσει κάποιος λάτρης του είδους από μια προσέγγιση στο αστυνομικό μυθιστόρημα που την επιχειρεί κάποιος που το γνωρίζει από τα μέσα. Η Π. Ντ. Τζέιμς δεν διστάζει να εκφράσει τις απόψεις της:«Είναι πασιφανές ότι εκδότες και αναγνώστες εξακολουθούν να αναζητούν μυθιστορήματα μυστηρίου τα οποία να προσφέρουν την αναμενόμενη ικανοποίηση μιας πλοκής που πείθει, αλλά τα οποία να μπορούν δικαίως να τα απολαμβάνουν ως σοβαρά μυθιστορήματα». Και ακόμα:«Η ποικιλία και η ποιότητα των αστυνομικών μυθιστορημάτων που παράγονται σήμερα, τόσο από καθιερωμένους συγγραφείς ό...

Βασικός στόχος του βιβλίου αυτού είναι να αποτελέσει μια πρόταση έρευνας πάνω στις έννοιες του συγκριτισμού και της ιστορίας της λογοτεχνίας, μέσα από μια συγκριτική πρακτική, εφαρμοσμένη σε κείμενα της νεοελληνικής και ξένης λογοτεχνίας, που διαβάζονται εδώ σε μια σχέση ισοτιμίας με διπλό σκοπό: από τη μια πλευρά να ανανεωθεί αυτή η ίδια η έννοια της ανάγνωσης, με τη χρησιμοποίηση εννοιολογημάτων της σύγχρονης θεωρίας της λογοτεχνίας, από την άλλη πλευρά να ανασημασιοδοτηθούν, σημαντικά, ελπίζω, οι έννοιες του συγκριτισμού και της ιστορίας της λογοτεχνίας, αφού η ιστορικότ...

Με ποιον τρόπο, άραγε, η λογοτεχνία μας δίνει πρόσβαση στη γνώση, και τι είδους γνώση είναι αυτή; Ο συγγραφέας βάζει στοίχημα ότι ο τρόπος με τον οποίο η λογοτεχνία δημιουργεί γνωστικά αντικείμενα ανατρέπει, με πλήθος ριζικών ερωτημάτων, τον τρόπο που κατανοούμε το καθεστώς της σκέψης, ίσως και το ίδιο το νόημα του στοχάζεσθαι. Έχει η λογοτεχνία τη δυνατότητα να λειτουργήσει θεωρητικά εκ των ενόντων, μέσα από το ίδιο το μυθογραφικό της ιδίωμα και πέρα από το αναλυτικό πλαίσιο που έχουμε κληρονομήσει ως πεμπτουσία της θεωρητικής πράξης, σύμφωνα με την παράδοση της δυτικής φ...

Όλοι οι σοβαροί συγγραφείς αναζητούν διαρκώς τις σκουληκότρυπες που θα τους συνδέσουν με άλλα πεδία, άλλους κόσμους. Περιστασιακά συλλέγω παλιά βιβλία. Ζω σ' ένα παλιό σπίτι. Γνωρίζω υπερβολικά καλά την κυριολεκτική σκουληκότρυπα. Οπότε διάλεξα τον τίτλο αυτό. Τον προτιμούσα, εξάλλου, από οποιονδήποτε άλλον, που δεν θα μου επέτρεπε να χαμογελάω πότε πότε. (Τζων Φώουλς) Οι "Σκουληκότρυπες" είναι η πρώτη αντιπροσωπευτική συλλογή από διάφορα σκόρπια και έντονα προσωπικά γραπτά του Τζων Φώουλς: δοκίμια, άρθρα λογοτεχνικής κριτικής, σχολιασμοί, αυτοβιογραφικά κείμενα, αναμνήσ...

[...] Τα κείμενα που ακολουθούν έχουν τις εξής φιλοδοξίες: - Να προσφέρουν την ουσία της σκέψης, των βιβλίων για τα οποία πρόκειται, εξοικονομώντας ίσως τον χρόνο, πολυάρχολων αναγνωστών - Να επισημάνουν οδούς επεκτάσεως των σκέψεων τούτων - Να προτείνουν ενδεχόμενες αντίθετες σκέψεις - Να απεικονίζουν συνοπτικώς τους συγγραφείς και την εποχή τους - Να προσφέρουν ένα περιβάλλον διεύρυνσης της σκέψης. [...] (από τον Πρόλογο του συγγραφέα)

Αυτό το βιβλίο ασχολείται με τη σύγχρονη σκανδιναβική αστυνομική λογοτεχνία, την ιστορία της, το πλαίσιο στο οποίο αναπτύχθηκε, τα κύρια χαρακτηριστικά και τις αιτίες της διεθνούς επιτυχίας της από τις αρχές του 21ου αιώνα. Κυρίως, όμως, το ενδιαφέρον εστιάζεται στη θεματολογία της, σε ζητήματα όπως η στάση των σκανδιναβικών χωρών στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η δολοφονία του σουηδού πρωθυπουργού Olof Palme, ο νεοναζισμός και τα ρατσιστικά εγκλήματα, η μετανάστευση και οι συνέπειές της, το τράφικιν, η βία ενάντια σε γυναίκες και παιδιά. Με όχημα τα αστυνομικά μυθιστορήματα...

Η ανά χείρας μελέτη επιχειρεί να φωτίσει όψεις της θεολογίας, της λογοτεχνίας και της φιλοσοφίας με αναφορά την ανατροπή της ύπαρξης. Κατ' αυτόν τον τρόπο, οι αναγνώστες καλούνται να παρακαθίσουν σε ένα δείπνο με καλεσμένους υπαρξιστές φιλοσόφους και λογοτέχνες από διαφορετικές εποχές. Ο Dostoyevsky, ο Kierkegaard, ο Sartre, o Πεντζίκης, ο Καζαντζάκης και ο Παπαδιαμάντης συζητούν για τα νοήματα της ύπαρξής μας, αφοπλίζοντας τον εαυτό μας από κάθε συγκαταβατική βεβαιότητα. Διαμορφώνεται, με άλλους λόγους, μία ατμόσφαιρα διαλεκτικής με κυρίαρχο θέμα την ύπαρξη και την ανατροπ...

Στο βιβλίο αυτό περιέχονται κριτικά κείμενα για βιβλία των συγγραφέων: Καρλ Μαρξ-Φρίντριχ Ένγκελς, Φίλιππου Ηλιού, Έντουαρντ Τρελώνη, Γκριγκόρ Παρλίτσεφ (Γρηγόριος Σταυρίδης), Κωστή Παπαγιώργη, Έντμουντ Κίλι, Νάνου Βαλαωρίτη, Κωνσταντίνου Τσάτσου, Δημήτρη Χατζή, Πέτρου Μακρή-Στάικου, Παγώνας Στεφάνου, Έλλης Παππά, Νίκου Μαραντζίδη, Αλέξη Πανσέληνου, Πρόδρομου Χ. Μάρκογλου, Μάρκου Μέσκου, Δημήτρη Πετσετίδη, Γιώργου Θεοτοκά, Γιώργου Σκαμπαρδώνη, Κώστα Βούλγαρη, Τάκη Θεοδωρόπουλου, Βασίλη Γκουρογιάννη, Γιάννη Πάνου, Θανάση Βαλτινού, Πάνου Καρνέζη, Νίκου Μπακόλα, Γιάννη Μακριδά...

Το βιβλίο, εμπειρικό καταστάλαγμα μιας πολύχρονης τριβής με το φαινόμενο της λογοτεχνίας σε όλες της τις μορφές, σχεδιάζει και εικονογραφεί μιαν αυστηρά προσωπική θεώρηση του λογοτεχνικού φαινομένου και των εμπλεκομένων, από τον πομπό στον δέκτη και τούμπαλιν. Αποφθεγματικές, λοιπόν, ρήσεις για τη συγγραφή και την ανάγνωση, τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, την ποίηση και την πρόζα, την κριτική αξιολόγηση, τη μετάφραση και το πρωτότυπο, τη λογοτεχνία και την ιστορία της λογοτεχνίας ως απόλαυση και σοβαρό παίγνιο, γιατί, φυσικά, "αν η λογοτεχνία δεν είναι παιχνίδι, την έχ...

"Ο Ρασκόλνικοφ είναι ένα καθρέφτισμα του Άμλετ. Για την ακρίβεια είναι ο Άμλετ, το σύμβολο του νεανικού ρομαντισμού που φλερτάρει με την παράνοια, με μια και μόνη διαφορά: η αίσθηση του χρέους που κινητοποιεί τον Πρίγκιπα απουσιάζει από τον Φοιτητή. Ο Άμλετ υποψιάζεται πως υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Ο Ρασκόλνικοφ ξέρει πως τα πάντα γύρω του είναι σάπια".

Ο άνθρωπος αδυνατεί να επιθυμεί από μόνος του: τον αντικείμενο της επιθυμίας του πρέπει να του το υποδεικνύει κάποιος τρίτος. Αυτός ο τρίτος μπορεί να είναι ξένος ως προς τη μυθιστορηματική πλοκή, όπως τα εγχειρίδια ιπποσύνης για το Δον Κιχώτη ή τα ερωτικά μυθιστορήματα για την Έμμα Μποβαρύ. Τις περισσότερες φορές αποτελεί μέλος της μυθιστορηματικής πλοκής: το πρόσωπο που υποβάλλει τις επιθυμίες τους στους ήρωες του Σταντάλ, του Προυστ ή του Ντοστογιέφσκι είναι και το ίδιο ένα από τα πρόσωπα του μυθιστορήματος. Ανάμεσα στον ήρωα και στον διαμεσολαβητή του αναπτύσσονται τότε...

Το παρόν βιβλίο απαρτίζεται από τρία μέρη: προέχει η θεωρητική ανάλυση για τους όρους συγκρότησης του πεδίου της λογοτεχνίας, ιδίως της νεοελληνικής, αντιμετωπίζονται κριτικά δεκάδες απόπειρες μελέτης της και υποτυπώνονται νέες προτάσεις για την ερμηνευτική της κατανόηση. Ως προς τη μορφή του κειμένου, αυτή είναι πολυειδής, δηλαδή καταβάλλεται προσπάθεια να συνυπάρξουν οι κυριότερες εκδοχές του γραπτού λόγου, με δεσπόζουσα όμως και ενοποιό την αποδεικτική λειτουργία της θεωρητικής σκέψης. Τι ακριβώς υπονοούν οι "προστρίψεις"; Η λέξη κυκλοφορεί μέσα από τους πεζούς στίχου...

Προσκλήσεις και προκλήσεις: ένας τρόπος να τιτλοφορήσει κανείς τα κείμενα που συστεγάζονται στον τόμο αυτό. Προσκλήσεις ανάγνωσης και παράλληλα προκλήσεις, αφορμές και ερεθίσματα για προβληματισμό πάνω στην ανάγνωση που δίχως άλλο ανοίγει το δρόμο της γραφής. Τα κείμενα του τόμου είτε απετέλεσαν εισηγήσεις σε συνέδρια, είτε γράφτηκαν για τις ανάγκες κάποιου αφιερώματος, είτε θέλησαν να προσεγγίσουν ένα θέμα λογοτεχνίας (δίχως την πρόθεση να το εξαντλήσουν), δεν είναι παρά η κατάθεση συγκεκριμένου ενδιαφέροντος που προϋποθέτει την κριτική ανάγνωση, την ερμηνεία και την αξιο...

Ρεσιτάλ επινοητικότητας δίνει ο Δημήτρης Καλοκύρης στα κείμενα που συνθέτουν την "Ποικίλη Ιστορία", και που αποτελούν πραγματικά την Ιστορία, δηλαδή τις μεταμορφώσεις μιας ατελείωτης ποικιλίας προσώπων, γεγονότων και βιβλίων, φανταστικών και μη, που περιπλέκονται στο διηνεκές. Το έργο αυτό είναι ένα καλειδοσκόπιο μέσα στο οποίο το Σύμπαν αλλοιώνεται διαρκώς και μετατρέπεται σε μυθολογία που διατηρεί πειστικά το ύφος της πραγματικότητας. Μέθοδος (και στόχος) αυτής της αλλοίωσης είναι η παρωδία. Θερμοκρασία της η κομψότητα. Αποτέλεσμα η ευφορία που νιώθει ένα παιδί ξεφυλλίζον...