Λογοτεχνία - Ερμηνεία και κριτική

Πάντα αριθμώ διετάξας

Μελάνι (2018)

Επιχειρώντας να ερμηνεύσει κανείς την ευρεία και συμβολική χρήση του αριθμού 3, οδηγείται στις απαρχές της αριθμολογικής σκέψης, της φιλοσοφικής θέασης του κόσμου που στηρίζεται στα μαθηματικά και στις μυστικές, αριθμητικές αντιστοιχίες του επίγειου με το ουράνιο, του μικρόκοσμου με τον μακρόκοσμοo δηλαδή στην παράδοση που ξεκινά με τους Πυθαγόρειους και τον πλατωνικό Τίμαιο, και από τους Πατέρες της Εκκλησίας ως τους μυστικιστές της ύστερης αρχαιότητας, από τους αποκρυφιστές και αστρολόγους του Μεσαίωνα ως τον Κοπέρνικο και τον Κέπλερ, εκβάλλει στον Ρομαντισμό και στους μο...

Παρακείμενα

Κέδρος (1983)

Παραλλάξ

Ψυχογιός (2002)

Η λέξη "σύμμεικτα" είναι μια παλιά λέξη της λογιοσύνης που περιγράφει με ακρίβεια τη συνύπαρξη στην ίδια έκδοση κειμένων διαφορετικών ως προς το είδος, το ύφος, το περιεχόμενο και το χρόνο. Η λέξη "παραλλάξ" δηλώνει το περίεργο καθεστώς αυτών των κειμένων στον τρόπο που διαδέχονται το ένα το άλλο και στην παράξενη συνομιλία που αναπτύσσεται, καθώς έχουν ανασυρθεί από το αρχικό τους περιβάλλον για να ενταχθούν στο καινούργιο. Πρόκειται τώρα πια για άλλη δυνατότητα ανάγνωσης, αφού προτείνεται διαφορετική προοπτική και αλλότροπος συσχετισμός για κείμενα που ήδη έχουν την ξ...

Παραπατώντας στη βοτσαλωτή ακτή των συγγραφέων

Οδός Πανός (2019)

"... κανείς δεν μπορεί να μας πει πως θα ζήσουμε. Και τώρα οι άνθρωποι ζουν με διάφορους τρόπους, ζουν με τους δικούς τους κανόνες και πρότυπα χωρίς να ζητούν την άδεια από κανένα. Κι εμείς μπορούμε να ψάξουμε τους δικούς μας κανόνες. Εννοώ... Έντουαρντ... δεν χρειάζεται να είμαστε σαν τους άλλους... κανείς δεν θα ξέρει τι κάνουμε και τι δεν κάνουμε, θα μπορούσαμε να είμαστε μαζί, να ζούμε μαζί κι αν ήθελες, αν ήθελες πραγματικά, δηλαδή, όποτε συνέβαινε και φυσικά θα συνέβαινε, εγώ θα το καταλάβαινα, όχι μόνο αυτό, θα το ήθελα, θα το ήθελα, ...γιατί θέλω να είσαι ευτυχισμέν...

Παύλος Παπασιώπης: Μεταφράσεις

Εταιρία Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης (2000)

[...] Η δεύτερη κατηγορία των κειμένων που μας άφησε ο Παπασιώπης αποτελείται από μεταφράσεις γαλλόφωνων δοκιμίων, με προορισμό να δημοσιευθούν, τις περισσότερες φορές, στο περιοδικό "Νέα Πορεία". Ο δεσμός αυτός που συνδέει το προσωπικό συγγραφικό του έργο με το μεταφραστικό δεν είναι τυχαίος. Γιατί ο Παπασιώπης δεν ήταν ένας οποιοσδήποτε μεταφραστής, ούτε στην επιλογή των κειμένων, ούτε στον τρόπο με τον οποίο τα μετέφερε στη γλώσσα μας από τα γαλλικά. Τα κείμενα που διάλεγε εκφράζανε τους δικούς του προβληματισμούς, είτε λογοτεχνικούς είτε φιλοσοφικούς. Γιατί οι μεταφράσε...

Πέθανε πράγματι ο Μέγας Παν;

Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη (2019)

Το βιβλίο του Μ. Ζ. Κοπιδάκη, ""Πέθανε πράγματι ο Μέγας Πάν;" Και άλλα κείμενα παντοδαπά", με φιλολογική επιμέλεια του Κώστα Μπουρναζάκη, συγκροτείται από έξι Ενότητες, υπό τους τίτλους: α) "Η αρχαιότητα και οι καταβολάδες της", β) "Βίβλου ζηλωτές και αντιλέγοντες", γ) "Ποικίλα Νεοελληνικά", δ) "Ώσπερ ο Πρωτεύς παντοδαπός", ε) "Καστρινοί και Καστροφόροι", στ) "Σκαλαθύρματα". Αποτελείται από 52 κείμενα: μελέτες, φιλολογικά δοκίμια, ομιλίες, κριτικές, και άρθρα, μιας ευρύτατης περιοχής των Γραμμάτων και των Τεχνών, που εκτείνεται από την Ελληνική, τη Ρωμαϊκή Αρχαιότητα, και τ...

Περί δυσκολίας

Ιδιωτική Έκδοση (2019)

Στο βιβλίο αναλύονται μερικά μνημειώδη μυθιστορήματα από διαφορετικές περιόδους, γλώσσες και λογοτεχνικές τάσεις που είναι περιβόητα για την δυσκολία τους και την προσπάθεια και επιμονή που απαιτούν από τον επίδοξο αναγνώστη προκειμένου να γίνουν κατανοητά. Μέσα από αυτές τις σύντομες αναλύσεις επιχειρείται μια αποκωδικοποίηση τόσο της ίδιας της αναγνωστικής διαδικασίας όσο και των πολλαπλών γλωσσικών, δομικών και θεματικών δυσκολιών που τα κείμενα αυτά προβάλλουν προκαλώντας έτσι προσκόμματα σε συμβατικές απόπειρες ερμηνείας.

Περί λογοτεχνίας

Ελληνικά Γράμματα (2002)

Το Περί Λογοτεχνίας αποτελεί μία επιλογή πρόσφατων κειμένων (δοκίμια, ανακοινώσεις σε συνέδρια, άρθρα), στα οποία ο γνωστός μυθιστοριογράφος, δοκιμιογράφος και σημειολόγος, με την οξύνοια και την ευρηματικότητα που διακρίνουν πάντοτε τη γραφή του, καταπιάνεται με σημαντικά προβλήματα λογοτεχνίας, γλωσσολογίας (Nerval, Wilde, Camporesi) και σημειολογίας (Joyce, Borges), με ζητήματα που άπτονται όχι μόνο της ιταλικής αλλά και ολόκληρης της σύγχρονης ευρωπαϊκής πραγματικότητας ("Ο αμερικανικός μύθος τριών αντιαμερικανικών γενεών") και, τέλος, με θέματα ευρύτερου πολιτικού και...

Περί λογοτεχνίας

Εξάντας (2004)

Το 1800, με χαμηλούς τόνους και έκδηλη απογοήτευση από τις ακρότητες της Γαλλικής Επανάστασης, η κόρη του Νεκέρ πιστεύει ότι οι σχέσεις ανάμεσα στους νόμους, τα ήθη, τη θρησκεία και τη λογοτεχνία της Ευρώπης δεν έχουν αναλυθεί επαρκώς. Η εμπιστοσύνη στη δυνατότητα τελειοποίησης του ανθρώπινου είδους και στη δύναμη της προόδου σφραγίζει την αισιοδοξία για τον αιώνα που ανατέλλει. Ανατρέχοντας στις απαρχές, επιχειρεί να αναδείξει τα αίτια των σταθερών διαφορών ανάμεσα στη γαλλική, την ελληνική, την ιταλική, την ισπανική, τη γερμανική λογοτεχνία, αποδίδοντάς τα στους θεσμούς κ...

Περί μελαγχολίας

Κίχλη (2012)

Πηγή θείας έμπνευσης, θανάσιμο αμάρτημα, ένδειξη ιδιοφυΐας ή νόσος: η μελαγχολία αποτελεί ένα από τα κύρια θέματα του δυτικού πολιτισμού. Από τον Αριστοτέλη και τον Γαληνό ως τον Robert Burton και από τους Πατέρες της Εκκλησίας ως τον Sigmund Freud, η δυτική σκέψη προσπαθεί να περιγράψει και να ερμηνεύσει το φαινόμενο της μελαγχολίας, προβάλλοντας κάθε φορά και μια διαφορετική πτυχή του. Παράλληλα, οι εικαστικές τέχνες και η λογοτεχνία αξιοποιούν δημιουργικά τον πολυδιάσταστο λόγο περί μελαγχολίας, εμπλουτίζοντάς τον διαρκώς. Η παρούσα μελέτη κινείται μεταξύ της ιστορία...

Περί πίστεως

Σαιξπηρικόν (2012)

Το "Περί πίστεως" είναι ένα βιβλίο δημόσιας συνάντησης: έχει τόσα περιθώρια αναγκαιότητας όσα του επιτρέπουν μόνον η συναλλαγή και η συνεύρεση με τούς άλλους. Είναι επίσης ένα βιβλίο τύποις αυστηρό και λόγιο : χρειάζεται την δερματική επαφή, την οπτική σχέση, την απτική συνάφεια, την αναπνευστική συναλληλία, την γυμνή σύμπραξη, την απερίφραστη προσφορά. Το ζητούμενο εδώ, και ως θέμα προς συζήτηση και ως εκκρεμότητα προς αντιμετώπιση, είναι το τι συμβαίνει ανάμεσα στούς ανθρώπους όταν αυτοί διερωτώνται τι δεν πήγε καλά στον κόσμο και τι δεν πάει καλά στην ζωή τους, όχ...

Περί της ηθικής του συγγραφικού επαγγέλματος

Printa (2005)

Ο Robert Louis Stevenson δοκιμιογράφος και θεωρητικός της λογοτεχνίας; Μα δεν ήταν μονάχα συγγραφέας περιπετειωδών μυθιστορημάτων και ιστοριών για παιδιά; Ο ίδιος δεν έτρεφε αυταπάτες: "Γνωρίζω καλά πως ο εργοδότης μου, το ευρύ κοινό, αντιμετωπίζει με αδιαφορία οτιδήποτε άλλο έχω γράψει" - κι ας είχε δημοσιεύσει πάνω από 150 άρθρα και δοκίμια, κι ας είχε μακροχρόνια αλληλογραφία με τον Henry James πάνω σε θεωρητικά ζητήματα της τέχνης τους. Όπως ακριβώς προέβλεψε, οι συναρπαστικές ιστορίες του επισκίασαν για έναν αιώνα τους στοχασμούς τους, που μόνο πρόσφατα άρχισαν να ανακ...

Περιμένοντας τους βαρβάρους

Εκδόσεις Πατάκη (2016)

"Η άλλοτε δυσχερής, άλλοτε γόνιμη συνάντηση ανάμεσα στον αρχαίο και στον σύγχρονο κόσμο αποτελεί, από πολλές απόψεις, τη βασική θεματική που συνδέει τα είκοσι τέσσερα δοκίμια της συλλογής αυτής, που με μεγάλη χαρά παρουσιάζω για πρώτη φορά στο αναγνωστικό κοινό της Ελλάδας, μιας χώρας της οποίας η κουλτούρα, τόσο η αρχαία όσο και η σύγχρονη, διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό το πώς γράφω και το πώς ζω. Ορισμένα από τα κείμενα του βιβλίου είναι, αναπόφευκτα, αφιερωμένα στον πολιτισμό της κλασικής Ελλάδας [...] Πολλά όμως από τα "κλασικά" δοκίμια του βιβλίου εξετάζουν τους τρόπους μ...

Ποικίλη ιστορία

Ύψιλον (1992)

Ποικίλη ιστορία

Άγρα (2010)

Ρεσιτάλ επινοητικότητας δίνει ο Δημήτρης Καλοκύρης στα κείμενα που συνθέτουν την "Ποικίλη Ιστορία", και που αποτελούν πραγματικά την Ιστορία, δηλαδή τις μεταμορφώσεις μιας ατελείωτης ποικιλίας προσώπων, γεγονότων και βιβλίων, φανταστικών και μη, που περιπλέκονται στο διηνεκές. Το έργο αυτό είναι ένα καλειδοσκόπιο μέσα στο οποίο το Σύμπαν αλλοιώνεται διαρκώς και μετατρέπεται σε μυθολογία που διατηρεί πειστικά το ύφος της πραγματικότητας. Μέθοδος (και στόχος) αυτής της αλλοίωσης είναι η παρωδία. Θερμοκρασία της η κομψότητα. Αποτέλεσμα η ευφορία που νιώθει ένα παιδί ξεφυλλίζον...

Προ(σ)κλήσεις

Περί Τεχνών (2002)

Προσκλήσεις και προκλήσεις: ένας τρόπος να τιτλοφορήσει κανείς τα κείμενα που συστεγάζονται στον τόμο αυτό. Προσκλήσεις ανάγνωσης και παράλληλα προκλήσεις, αφορμές και ερεθίσματα για προβληματισμό πάνω στην ανάγνωση που δίχως άλλο ανοίγει το δρόμο της γραφής. Τα κείμενα του τόμου είτε απετέλεσαν εισηγήσεις σε συνέδρια, είτε γράφτηκαν για τις ανάγκες κάποιου αφιερώματος, είτε θέλησαν να προσεγγίσουν ένα θέμα λογοτεχνίας (δίχως την πρόθεση να το εξαντλήσουν), δεν είναι παρά η κατάθεση συγκεκριμένου ενδιαφέροντος που προϋποθέτει την κριτική ανάγνωση, την ερμηνεία και την αξιο...

Προστρίψεις στο πεδίο της λογοτεχνίας

Ελληνικά Γράμματα (2008)

Το παρόν βιβλίο απαρτίζεται από τρία μέρη: προέχει η θεωρητική ανάλυση για τους όρους συγκρότησης του πεδίου της λογοτεχνίας, ιδίως της νεοελληνικής, αντιμετωπίζονται κριτικά δεκάδες απόπειρες μελέτης της και υποτυπώνονται νέες προτάσεις για την ερμηνευτική της κατανόηση. Ως προς τη μορφή του κειμένου, αυτή είναι πολυειδής, δηλαδή καταβάλλεται προσπάθεια να συνυπάρξουν οι κυριότερες εκδοχές του γραπτού λόγου, με δεσπόζουσα όμως και ενοποιό την αποδεικτική λειτουργία της θεωρητικής σκέψης. Τι ακριβώς υπονοούν οι "προστρίψεις"; Η λέξη κυκλοφορεί μέσα από τους πεζούς στίχου...

Ρομαντικό ψεύδος και μυθιστορηματική αλήθεια

Ίνδικτος (2001)

Ο άνθρωπος αδυνατεί να επιθυμεί από μόνος του: τον αντικείμενο της επιθυμίας του πρέπει να του το υποδεικνύει κάποιος τρίτος. Αυτός ο τρίτος μπορεί να είναι ξένος ως προς τη μυθιστορηματική πλοκή, όπως τα εγχειρίδια ιπποσύνης για το Δον Κιχώτη ή τα ερωτικά μυθιστορήματα για την Έμμα Μποβαρύ. Τις περισσότερες φορές αποτελεί μέλος της μυθιστορηματικής πλοκής: το πρόσωπο που υποβάλλει τις επιθυμίες τους στους ήρωες του Σταντάλ, του Προυστ ή του Ντοστογιέφσκι είναι και το ίδιο ένα από τα πρόσωπα του μυθιστορήματος. Ανάμεσα στον ήρωα και στον διαμεσολαβητή του αναπτύσσονται τότε...

Σελίδες από το πουθενά

Ars Nocturna (2016)

"Ο Ρασκόλνικοφ είναι ένα καθρέφτισμα του Άμλετ. Για την ακρίβεια είναι ο Άμλετ, το σύμβολο του νεανικού ρομαντισμού που φλερτάρει με την παράνοια, με μια και μόνη διαφορά: η αίσθηση του χρέους που κινητοποιεί τον Πρίγκιπα απουσιάζει από τον Φοιτητή. Ο Άμλετ υποψιάζεται πως υπάρχει κάτι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Ο Ρασκόλνικοφ ξέρει πως τα πάντα γύρω του είναι σάπια".

Σημειώσεις για μια ιδιωτική θεωρία της λογοτεχνίας

Κίχλη (2015)

Το βιβλίο, εμπειρικό καταστάλαγμα μιας πολύχρονης τριβής με το φαινόμενο της λογοτεχνίας σε όλες της τις μορφές, σχεδιάζει και εικονογραφεί μιαν αυστηρά προσωπική θεώρηση του λογοτεχνικού φαινομένου και των εμπλεκομένων, από τον πομπό στον δέκτη και τούμπαλιν. Αποφθεγματικές, λοιπόν, ρήσεις για τη συγγραφή και την ανάγνωση, τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, την ποίηση και την πρόζα, την κριτική αξιολόγηση, τη μετάφραση και το πρωτότυπο, τη λογοτεχνία και την ιστορία της λογοτεχνίας ως απόλαυση και σοβαρό παίγνιο, γιατί, φυσικά, "αν η λογοτεχνία δεν είναι παιχνίδι, την έχ...

Συνολικά Βιβλία 313
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου