Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ιστορία που διδασκόμαστε στα σχολεία, μας δίνει μισή την αλήθεια. (Και δεν θα μπορούσε, βέβαια, να γίνεται αλλιώς). Την άλλη μισή τη μαθαίνουμε από βιβλία σαν κι ετούτο. Έχοντας εγκύψει απευθείας στα απομνηνονεύματα των αγωνιστών του εικοσιένα, είδαμε τους ήρωες γυμνούς, με τις μεγάλες αρετές και με τα πολλά ελαττώματα τους, με την γενναιοφροσύνη και τη μικροψυχία τους, με την παθολογική αγάπη τους για την πατρίδα και με το πάθος τους για τα πρωτεία. Όπως κι αν έχει το πράγμα, η ελευθερία ξεπήδησε ολόρθη μεσ' από αυτό το χαλασμό χάρη στο πνεύμα της αγωνιστικότητας, του...

Ο Ρωσο-τουρκικός πόλεμος του 1768-1774 ολοκληρώθηκε με την λαμπρή νίκη της Ρωσίας. Οι Έλληνες που συμμετείχαν στην επανάσταση κατά των Οθωμανών, φοβούμενοι τους διωγμούς, μετανάστευσαν στην Κριμαία, όπου το 1775 συγκρότησαν στράτευμα. Μετά την εξέγερση των Τατάρων της Κριμαίας (1777-1778), στην καταστολή της οποίας συμμετείχαν και μάλιστα με τεράστια επιτυχία, άρχισε να συγκροτείται το "Ελληνικό τάγμα πεζικού" από 20 λόχους. Το τάγμα αυτό εγκαταστάθηκε στην πόλη Μπαλακλάβα και στους αξιωματικούς του, από την Μπαλακλάβα παραχωρήθηκε γη στην περιοχή. Το καθήκον του "Ελληνικού...

Τα ιστορικά δοκίμια "Πριν απ' το 1821" γράφτηκαν από τη Σοφία Μιχαηλίδη την τριετία 1992-95 και φωτογραφίζουν τέσσερις περιοχές της προεπαναστατικής Ελλάδας: την Ύδρα, τα Αμπελάκια, το Σούλι και το Μοριά. Δίχως νάχουν την αξίωση να χαρακτηριστούν Ιστορία, προσπαθούν να δώσουν "εικόνες" τόπων που έπαιξαν λιγότερο ή περισσότερο ρόλο στη μετέπειτα εθνική αναγέννηση του Ελληνισμού. Με λόγο λιτό, εύηχο και αφαιρετικό, περιγράφουν προεπαναστατικές "ειδικότητες", καθώς και τις "ιδιότητες" των πρωταγωνιστών. Αυτό γίνεται χωρίς εθνικές εξάρσεις, αλλά με πολλή αγάπη και κατανόη...

Σε μια καλλιτεχνική έκδοση προσφέρεται το πρώτο Σύνταγμα των Ελλήνων και των άλλων βαλκανικών λαών και τα υπόλοιπα επαναστατικά έργα του εθνεγέρτη, με ευρετήριο ονομάτων, προσώπων, τόπων και πραγμάτων.

Ο Σουλεϊμάν Πενάχ εφέντης, γεννημένος στην Πελοπόννησο (το 1740), είναι τυπικός εκπρόσωπος της οσμανικής γραφειοκρατίας και ανήκει στην ιθύνουσα τάξη και ιδιαίτερα στην κατηγορία των χατζεγκιαάν, των υπαλλήλων του Αυτοκρατορικού Ντιβανίου, και έχει υπηρετήσει σε διάφορες οικονομικές υπηρεσίες. Η μακροσκελής έκθεσή του (με πιθανό αποδέκτη και το σουλτάνο), που περιλαμβάνεται στο παρόν έργο, αποτελείται ουσιαστικά από δύο ενότητες. Στην πρώτη εξιστορεί την εξέγερση των ορλωφικών το 1769 και την καταστολή της, γεγονότα που έζησε ο ίδιος, και στη δεύτερη εκθέτει τις προσωπικές...

Η Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα με χαρά και συγκίνηση κυκλοφορεί στην ισπανική γλώσσα το έργο του επαναστάτη του Βαλκανικού χώρου Ρήγα Βελεστινλή, "Τα Επαναστατικά", στα οποία περιλαμβάνονται η "Επαναστατική προκήρυξη", "Τα δικαιώματα του ανθρώπου", "Το Σύνταγμα" και ο "Θούριος". Το 1797, τέσσερα χρόνια μετά το Γαλλικό Σύνταγμα του 1793, ο Ρήγας το μεταφράζει στην ελληνική γλώσσα με μερικές σημαντικές προσθήκες, με σκοπό να έχει έτοιμο τον δημοκρατικό τρόπο διακυβέρνησης, τη "Νέα Πολιτική Διοίκηση", για την μετά την επανάσταση δημιουργία της δημοκρατικ...

Ο Παντελής Κοντογιάννης (1866-1928), καθηγητής ιστορίας στο γυμνάσιο και εν συνεχεία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης (1926-28), πραγματεύεται εδώ διεξοδικά ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια της ιστορίας του νέου ελληνισμού: τα Ορλωφικά (1768-1774). Το περισπούδαστο έργο του βασίζεται σε ενδελεχή σπουδή Γερμανών, Γάλλων και Ελλήνων (του Κοραή κ.ά.) ιστορικών συγγραφέων και περιηγητών του 18ου και του 19ου αιώνα καθώς και σε δεκάδες δημοσιευμένα διπλωματικά έγγραφα, επιστολές και ενθυμήσεις των πρωταγωνιστών. Η εξιστόρηση των στρατιωτικών και πολιτικών γεγονότων, που ξεκινά...

Ο Γορτύνιος ιστοριοδίφης Τάκης Κανδηλώρος (1874-1934), ο οποίος σπούδασε νομικά και υπηρέτησε στο Υπουργείο Οικονομικών, υπήρξε πρωτοπόρος στην έρευνα της ιστορίας της Δημητσάνας, της Γορτυνίας και της Πελοποννήσου γενικότερα. Τα έργα του διαβάζονται με ενδιαφέρον και σήμερα, διότι περιέχουν αξιόλογες ιστορικές πληροφορίες. Με τον αρματωλισμό της Πελοποννήσου ο φιλογενής συγγραφέας προσέθεσε νέες σελίδες "εις την Εθνικήν μας Ιστορίαν": με πλήθος στοιχείων ανασκευάζει το επιχείρημα του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου (Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τόμ. Ε?), ότι "εν Πελοποννήσω...

Ύστερα από την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Οθωμανούς (1453) και την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, έλειψε κάθε διοικητική οργάνωση και υπαγωγή στην κεντρική διοίκηση. Αναπτύχθηκαν τότε τοπικές ομάδες με κοινά συμφέροντα σε μικρότερες ή μεγαλύτερες περιοχές, ανάλογα με την εδαφική διαμόρφωση του τόπου και την παρουσία ή μη του κατακτητή. Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας, την συνέχεια της βυζαντινής παράδοσης διατήρησε η Μεγάλη Εκκλησία (δηλαδή το Ορθόδοξο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως) με τα προνόμια που του παραχωρήθηκαν από τον κατακτη...

Η Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών - Βελεστίνου - Ρήγα με χαρά και ικανοποίηση χαιρετίζει την έκδοση στα αλβανικά των επαναστατικών κειμένων του Ρήγα Βελεστινλή (1757 - 1798), του πρωτοπόρου επαναστάτη του Βαλκανικού χώρου, που είχε προετοιμάσει με προνοητικότητα και μέθοδο το επαναστατικό του σχέδιο για το ξεσηκωμό των σκλαβωμένων λαών των Βαλκανίων κατά της μακρόχρονης οθωμανικής τυραννίας. Ο Ρήγας για να έχει έτοιμο έναν καταστατικό χάρτη με τον οποίον θα μπορούσε να διοικηθεί δημοκρατικά η πολυεθνική πολιτεία του, με σεβασμό στη γλώσσα και τη θρησκεία του κάθε λαού,...

Η σχεδόν αυτονόητη ένταξη των Ορλωφικών στην άμεση προϊστορία του Εικοσιένα αποτέλεσε μέρος ενός συνολικότερου επιχειρήματος περί εθναφύπνισης, το οποίο η ελληνική ιστοριογραφία επεξεργάζεται από τα μέσα του 19ου αιώνα. Η μελέτη αναλύει κριτικά τις φάσεις οικοδόμησης του ενοποιητικού επιχειρήματος της εθναφύπνισης εντοπίζοντας τις ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές ανάμεσα στο 1770 και στο 1821. Υπό την οπτική αυτή, παρακολουθεί και ανασυστήνει τους τρόπους με τους οποίους ενσωματώνονται διαφορετικού τύπου προσδοκίες και σχέδια απελευθέρωσης στο ενιαίο αφήγημα της Εθνικής...

"Προθυμίαν έχω, χρήματα δεν έχω να βοηθήσω το φίλτατον γένος μου. Άλλοι καταβάλλον κόπους. Άλλοι ας καταβάλλωσι χρήματα προς φωτισμόν της πατρίδος." Τέκνο της ανάγκης, οι προεπαναστατικές αγγελίες προς άγραν συνδρομητών για την έκδοση νεωτερικών βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών, προσφέρουν μία πρώτης τάξεως μαρτυρία για την εποχή που τις γέννησε. Είτε οι ανάλογες προσπάθειες ευοδώθηκαν είτε έμειναν στα "ανεκπλήρωτα εκδοτικά σχέδια", ο προγραμματικός-διαφημιστικός λόγος των κειμένων, τα όποια εκδίδονται στον τόμο αυτό, φέρει έκδηλο το αποτύπωμα των κοσμοϊστορικών αλλαγ...

Τρία πουλάκια κάθονται ψηλά στου Γερακάρη. Το 'να τηράει την Κάπελη, τ' άλλο του Κακοτάρι το τρίτο το μικρότερο μοιρολογάει και λέει: - Διαβάτες που διαβαίνετε εσείς ν' όπου περνάτε΄ μην είδατ' τον Καπτάν Γιαννιά τον Γιώργη τον λεβέντη, μήνα σε δρόμο φάνηκε, μήνα σε φίλου σπίτι; - Εψές, προψές τον είδαμε στου Κατσαρού τ' αλώνια μ' εννιά λεβέντες χόρευε, μ' εννέα Ντερβιναίους κι από μπονόρα έβριζε, αγάδες φοβερίζει...

Οι πρόσφατες έρευνες με τις επισημάνσεις του "ροπάλου του Ηρακλέους" στη "Χάρτα της Ελλάδος" και στους Χάρτες της Βλαχίας και Μολδαβίας προσφέρουν νέα δυναμική στην επαναστατική σκέψη του Ρήγα Βελεστινλή. Δεν είναι σύμβολο μόνο της αρχαίας ελληνικής δύναμης, όπως ο ίδιος γράφει για λόγους σκοπιμότητας, για να πάρει την άδεια εκτυπώσεως από την Αυστριακή Αστυνομία. Εκτείνεται στην εποχή του, στους σκλαβωμένους και επί πλέον και σε όλα τα μέρη του σχεδιαζόμενου κράτους του Βαλκανικού χώρου. Κατ' αυτόν τον τρόπο η παρουσία του ροπάλου, όπως έχουμε δείξει, έρχεται σε συμφωνία μ...

Στην παρούσα μελέτη εξετάζεται το Ελληνικό Ζήτημα κατά την προεπαναστατική περίοδο, κυρίως από πολιτική και διπλωματική πλευρά αλλά και από κοινωνική και πολιτιστική. Πρόκειται, φυσικά, για την επιτάχυνση ορισμένων διαδικασιών που σκοπό είχαν την αποκατάσταση του ελληνικού έθνους, το οποίο τότε ακριβώς προβλήθηκε μετ' επιτάσεως ως πολιτική και πολιτιστική κοινότητα διακριτή από τους άλλους συνοίκους λαούς της Ορθόδοξης Οικουμένης, η οποία επιζητούσε πλέον την απελευθέρωσή της από το αυθαίρετο καθεστώς του Σουλτάνου και τη δημιουργία εθνικού κράτους. Είναι η εποχή, κατά την...