Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Τα βουνά προηγούνται" Fernand Braudel Στην εξαιρετικά πρωτότυπη αυτή ιστορία του ο Μαρκ Μαζάουερ διαλύει τα τρέχοντα κλισέ της Δύσης για τα Βαλκάνια και, αντί να αναπαράγει τα στερεότυπά της, περιγράφει με ζωηρότητα πώς τα βουνά, οι αυτοκρατορίες και οι θρησκείες διαμόρφωσαν τη ζωή των κατοίκων της περιοχής. Γέφυρα ανάμεσα στην Ευρώπη και στην Ασία, τα Βαλκάνια εκτέθηκαν στις διαρκείς επιδρομές νομαδικών λαών μέσα στους αιώνες. Οι οροσειρές έκαναν την καλλιέργεια της γης δύσκολη και τον πολιτικό έλεγχο σχεδόν αδύνατο, ενώ έδωσαν τη δυνατότητα σε μικρές κοινότητες να ζο...

Μετά από μια σύντομη ιστορική αναδρομή παρουσιάζεται η σημερινή πραγματικότητα κάθε μιας βαλκανικής χώρας. Στα επί μέρους κεφάλαια υπάρχουν 35 στατιστικοί πίνακες, που καλύπτον τα πρόσφατα χρόνια μέχρι και το 2014, αναφορικά με τις μακροοικονομικές εξελίξεις, το εξωτερικό εμπόριο, τις ξένες επενδύσεις, τον τουρισμό κ.ά. Στα ίδια κεφάλαια παρουσιάζονται οι κύριες πολιτικές εξελίξεις σε κάθε μια βαλκανική χώρα καθώς και η εξέλιξη των διεθνών σχέσεών τους. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται σε ειδικό κεφάλαιο στις ενεργειακές εξελίξεις, ενώ σε άλλο κεφάλαιο αναπτύσσεται μια ολοκληρωμέν...

Το βιβλίο παρουσιάζει μια συνολική ιστορία του χώρου, οργανωμένη πάνω στον άξονα της διπλωματίας και της δημιουργίας των εθνικών κρατών, χωρίς όμως να υστερεί με τα δεδομένα της εποχής που γράφτηκε, σε κοινωνική και οικονομική ανάλυση.

Οι πόλεμοι που συνόδευσαν τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, το 1991-95 στην Κροατία και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το 1990 στο Κοσυφοπέδιο, είχαν μεταξύ άλλων ως συνέπεια να γίνεται αντιληπτή η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου που προηγήθηκε (1945-1989) ως μια ιδιότυπη ιστορική φάση στα Βαλκάνια, όπου κατ' εξαίρεση "πάγωσαν" εθνικές διαφορές, ενδημικοί ανταγωνισμοί και πολεμικές αναμετρήσεις που συνδέονται με τις αλληλοσυγκρουόμενες εθνικιστικές επιδιώξεις. Η αντίληψη αυτή είναι εν μέρει βάσιμη, αφού το διπολικό σύστημα πράγματι απέτρεψε συγκρούσεις και επέβαλε μιαν αντίληψη διεθνού...

Η ρουμανική εθνική κίνηση στο βιλαέτι Μοναστηρίου υπήρξε προϊόν της περιόδου του ρομαντισμού και του εθνικισμού. Για τους ιδεολογικούς εκφραστές της κίνησης οι Κουτσοβλάχοι της Μακεδονίας υπάγονταν στην ίδια νοερή φαντασιακή κοινότητα με τους υπόλοιπους Ρουμάνους, αφού το λατινογενές βλαχικό ιδίωμα ανήγαγε την καταγωγή των ρουμάνων και των Κουτσοβλάχων, με βάση τις αρχές του ιστορισμού, σε έναν κοινό ιστορικό μύθο, που χανόταν μέσα στη ρωμαιοκρατία. Η αδυναμία του μύθου αυτού να συμβάλει στη σύμπηξη ρουμανικής εθνικής συνείδησης θα πρέπει να αποδοθεί στην έλλειψη Βλάχων ορ...

Ευρισκόμενη ακριβώς πάνω στο τεκτονικό ρήγμα δύο ανταγωνιστικών ιδεολογικών και στρατιωτικών συμμαχιών του Ψυχρού Πολέμου, και διαποτισμένη από εθνική, πολιτισμική και θρησκευτική πολυμορφία, η περιοχή των Βαλκανίων προσφέρεται ιδιαιτέρως για τη μελέτη του Ψυχρού Πολέμου. Το βιβλίο διερευνά αφενός τις ρίζες, την εξέλιξη και την επίδραση του ίδιου του Ψυχρού Πολέμου στα Βαλκάνια και αφετέρου το ειδικό βάρος των τοπικών συνθηκών και πιέσεων. Δεκαέξι ιστορικοί, πολιτικοί επιστήμονες και καθηγητές διεθνών σχέσεων μελετούν μια σειρά σύνθετων θεμάτων που σπάνια συνυπάρχουν σε...

Η διαμόρφωση της εικόνας των βαλκανικών λαών και των κρατών τους στην Ελλάδα, η οποία συνδέεται ουσιαστικά με τη διαμόρφωση της ίδιας της Ελλάδας ως εθνικής ιδεολογίας και ιστορίας αλλά και ως κράτους, είναι το αντικείμενο αυτού του βιβλίου. Η λέξη «Βαλκάνια» και όλα τα συνθετικά της κατέκλυσαν την Ελλάδα μετά την πτώση του Κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη. Μετά από πολλές δεκαετίες ψυχρότητας τα Βαλκάνια έπρεπε να εξερευνηθούν και να αναβαθμιστούν σε μια φιλική γειτονιά, όπου η Ελλάδα κατείχε ένα προνομιακό οικόπεδο. Η αναβάθμιση προσέλαβε ποικίλες μορφές, που επανέφ...

Το επιστημονικό έργο και η συνολική πνευματική προσφορά της καθηγήτριας Νάντιας Ντάνοβα, της κορυφαίας νεοελληνίστριας ιστορικού της Βουλγαρίας, καθόρισαν, εδώ και μισό σχεδόν αιώνα, το πεδίο των ελληνο-βουλγαρικών ιστοριογραφικών και πνευματικών σχέσεων. Με αισθήματα αναγνώρισης και επιστημονικής φιλίας, ιστορικοί και άλλοι επιστήμονες από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, συνέβαλαν, μαζί με άλλους βαλκανιολόγους, στη συγγραφή ενός τόμου-τεκμηρίου για το ευρύ αυτό πεδίο επαφών και παραγωγής γνώσης που καλλιέργησε και ανέδειξε η δυναμική προσωπικότητα της Ντάνοβα. Με διεθνικό κα...

Παρά το γεγονός ότι ο συγγραφέας δεν ήταν επαγγελματίας ιστορικός ή πολιτικός επιστήμονας αλλά διπλωμάτης, το έργο εντυπωσιάζει με τον επαγγελματισμό και τη σοβαρή αντίληψη της έρευνας που τον διέκριναν. Αντιπροσωπεύει μια οπτική επί της εποχής των Επαναστάσεων στα Βαλκάνια που χαρακτηριζόταν από ιδιαίτερη πρωτοτυπία. Αν και στο επίκεντρο του ερευνητικού ενδιαφέροντος ήταν η προετοιμασία της Ελληνικής Επανάστασης, η προσέγγισή του δεν ήταν καθόλου εθνοκεντρική αλλά καθοριζόταν από μια ευρύτερη θεώρηση των πολλαπλών συντελεστών που τελικά δημιουργούσαν την επαναστατική ζύμωσ...

Μπορεί τα ορατά σύνορα να είναι διαπερατά, αλλά δημιουργούνται νέοι μηχανισμοί και τεχνικές συγκρότησης συμβολικών συνόρων, δηλαδή ορίων, με βάση τα οποία προκύπτουν νέες ταξινομήσεις και ιεραρχήσεις, που σημαίνει και νέες απαγορεύσεις και αποκλεισμοί. Μπορεί να φανταστεί κανείς τι συμβαίνει στα Βαλκάνια μετά το 1989, όταν καταρρέουν τα καθεστώτα, ανοίγουν τα σύνορα, αμφισβητούνται οι προηγούμενες αρχές οργάνωσης των κοινωνιών, αναθεωρούνται τα ζητήματα των εθνικών σχέσεων και καθίσταται μεγάλο ζητούμενο ο επαναπροσδιορισμός των ταυτοτήτων, που, σε ακραίες περιπτώσεις, θέτε...

Η διάπλαση μεταξύ της Μεγ. Βρετανίας και της Ρωσίας στον χώρο της Ανατολής ξεκίνησε από τις αρχές του 19ου αιώνα. Κύριο πεδίο της αντιπαραθέσεως αυτής ήταν η Βαλκανική και δη η παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία, την οποία οι δύο αυτές δυνάμεις άλλοτε υποστήριζαν και άλλοτε υπονόμευαν (φανερά ή στο παρασκήνιο). Οι πόθοι και οι ελπίδες των λαών της περιοχής χρησιμοποιήθηκαν κατά το δοκούν για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των δύο κυβερνήσεων. Το λεγόμενο "μεγάλο παιχνίδι" (The Big Game) συνεχίστηκε τον 20ο αιώνα, κατά τον οποίο δύο φορές η Μεγ. Βρετανία και η Ρωσία ευρέθησ...

"Στο παρόν βιβλίο παρουσιάζεται όλη η πορεία του Βουλγαρικού Ζητήματος μέσα από τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα. Αναλύεται η προβληματική των ενεργειών αυτών των προσώπων, τα κίνητρα τους και ο ρόλος τους κατά το μέτρο της συμμετοχής τους στο ζήτημα, καθώς και οι τάσεις και οι φορείς αυτών, οι κατευθύνσεις και η πορεία του ζητήματος μέσω της διπλωματίας και των προσωπικών ενεργειών τους. Παράλληλα αποκαλύπτεται η πολιτική χροιά του βουλγαρικού ζητήματος και οι διπλωματικές διεργασίες που το πλαισίωναν,τόσο μέσα στα όρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας, όσο και έξω από αυτήν. Το Β...

Ο τίτλος του ανά χείρας τόμου, "Το Βυζάντιο και οι Σλάβοι των Βαλκανίων· πόλεμος, ιδεολογία και η εικόνα του άλλου", είναι ενδεικτικός: περιγράφει τη συλλογική έκδοση δημοσιευμένων επιστημονικών άρθρων και ομιλιών με κεντρικό θέμα τις ποικίλες σχέσεις που ανέπτυξε η ανατολική ρωμαϊκή αυτοκρατορία με τους σλαβόφωνους λαούς της χερσονήσου του Αίμου. Οι περισσότερες από τις μελέτες που ανθολογούνται στον τόμο αφορούν στην εικόνα που διαμόρφωσαν οι Βυζαντινοί για τους Σλάβους, έναν λαό που, είτε μετά από δική τους παρότρυνση είτε χωρίς την άδειά τους, εγκαταστάθηκε σε εδάφη που...

Όταν ο Nikolae Iorga στη δεκαετία του 1930 επέλεγε να προτείνει το ερμηνευτικό σχήμα του Βυζαντίου μετά το Βυζάντιο, σχήμα τόσο αγαπητό και στη νεοελληνική ιστοριογραφία, στην πραγματικότητα διόρθωνε κάποια προβληματικά σημεία του ρουμανικού εθνικού παρελθόντος σε σχέση με τους Σλάβους. Η θέση όμως για τη συνέχεια μεταξύ Βυζαντινής και Οθωμανικής αυτοκρατορίας, γιατί αυτό συνεπάγεται το "Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο", αποτέλεσε τη βάση για να διατυπωθούν αποκλίνουσες αφηγήσεις σε πολλές βαλκανικές ιστοριογραφίες ήδη κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα - αποκλίνουσες συγκριτικά με...