Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα «Δυτικά Βαλκάνια», βασικά γεωγραφικός προσδιορισμός περιοχής της βαλκανικής χερσονήσου, ως όρος ήταν, μέχρι πρόσφατα, άγνωστος. Αναδύθηκε στη δεκαετία του 1990 από την ευρωπαϊκή «κουζίνα» των Βρυξελλών, με πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στη συνέχεια του Συμβουλίου της ΕΕ, προκειμένου να ορίσει τη δυτική υποπεριφέρεια της «Νοτιοανατολικής Ευρώπης» - νέας επίσημης εκδοχής των άλλοτε Βαλκανίων, να υποδείξει την πλέον προβληματική περιοχή στην ευρύτερη «γειτονιά των Βαλκανίων», μετά τη βίαιη διάλυση της ΟΔΓιουγκοσλαβίας, τη δημιουργία νέων κρατών, την προβολή εθνοτ...

Οι μεταρρυθμίσεις της περιόδου 1903-1908 είναι ίσως η λιγότερο γνωστή πτυχή του Μακεδονικού Ζητήματος, μολονότι συνδέεται άμεσα με τη διπλωματία των Δυνάμεων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τις επιμέρους επιδιώξεις τους. Δεν ήταν, βέβαια, τυχαίο ότι ακολούθησαν τα επαναστατικά γεγονότα του 1903, αφού, ως ένα βαθμό, αυτά τις προκάλεσαν, ενώ και η πορεία τους επηρεάστηκε αναπόφευκτα από την κύμανση της έντασης των εθνικών συγκρούσεων. Σε πολιτικό επίπεδο, η μεταρρυθμιστική προσπάθεια είχε μακροπρόθεσμα δύο αξιοπρόσεκτες συνέπειες: (α) Ανέδειξε τους ανταγωνισμούς συμφερόντω...

Αποτελώντας γεωγραφικό τμήμα της Ευρώπης, χωρίς όμως να θεωρούνται ποτέ πολιτισμικός χώρος της Δύσης, τα Βαλκάνια παρέμεναν επί αιώνες εγκλωβισμένα ανάμεσα στα υποκείμενα του δικού τους ιστορικοκοινωνικού πεδίου. Η ιστορία μαζί με την τραχειά μορφολογία του βαλκανικού τοπίου υπήρξαν οι κύριοι συνθετικοί παράγοντες εγχώριων εθνοπολιτισμικών όψεων, οι οποίοι διαμόρφωναν ένα εκρηκτικό κοινωνικοψυχολογικό περιβάλλον στο συνολικό χώρο της χερσονήσου. Τα Βαλκάνια δεν υπήρξαν μόνο σταυροδρόμι πολιτισμών, αλλά και πεδίο αντιπαράθεσης επεκτατισμών. Η ξένη επικυριαρχία στη χερσόν...

Το ανά χείρας βιβλίο του καθηγητού Ντούσαν Πόποβιτς, "Ο Τσιντσάρισμα" στη σερβική γλώσσα κυκλοφόρησε το 1937 στο Βελιγράδι. Επί εβδομήντα χρόνια αποτελεί κεντρικό σημείο αναφοράς στην ελληνική βιβλιογραφία και διαπραγματεύεται την παρουσία των βλαχοφώνων Ελλήνων, αλλά και των ταυτόσημων άλλων ελληνικών κοινοτήτων, στα Βαλκάνια και στην Αυτοκρατορία των Αψβούργων με επίκεντρο τον ευρύ χώρο της Γιουγκοσλαβίας. [...] (από την εισαγωγή, Νικόλαος Ι. Μέρτζος, Πρόεδρος της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών) Το περισπούδαστο αυτό σύγγραμμα δημοσιεύει εξαιρετικής σημασίας τεκμηρ...

Ο Γάλλος συγγραφέας Τεοντόρ Μπλανκάρ έζησε στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα. Υπήρξε διακεκριμένος ελληνιστής και φιλέλληνας. Το έργο του "Ο οίκος των Μαυρογένη" εκδόθηκε το 1896. Αποτέλεσμα πολύχρονης και κοπιώδους έρευνας, το βιβλίο έχει σκοπό να φωτίσει την ιστορική πορεία μιας σημαντικότατης φαναριώτικης οικογένειας, ιδιαίτερα αφοσιωμένης στον ελληνισμό και την ορθοδοξία. Με το πόνημά του αυτό ο Μπλανκάρ προσπάθησε να αφυπνίσει από τη λήθη της την ελληνική πολιτεία, παρουσιάζοντας την πολύπλευρη δράση και προσφορά του ένδοξου αλλά λησμονημένου οίκου των Μαυρογέ...

Το παρόν συλλογικό έργο καλύπτει ορισμένες από τις πτυχές των πολιτικών και των κοινωνικοοικονομικών αλλαγών στα Βαλκάνια κατά τη δεκαετία του 1990. Τα κείμενα καλύπτουν ένα ορισμένο γεωγραφικό φάσμα, ικανό όμως για να αποτυπώσει τη σχεσιακή δυναμική μεταξύ των βαλκανικών κοινωνιών που στο μεγαλύτερο μέρος τους ανασυντίθενται, (ανα)προσαρμόζονται, διαχειρίζονται την ή τις κρίσεις, ως συνέπεια της νέας τάξης, που όχι μόνο επιβάλλεται, αλλά και συνδιαμορφωνεται. Τα παραδείγματα προέρχονται από χώρες όπως η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Ελλάδα, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η ΠΓΔΜ και η Τουρ...

Τα κρίσιμα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετώπισε η Ελλάδα στον Μεσοπόλεμο (1922-40), όπως η αστυφιλία των γεωργών, η κρίση της αστικής ηγεμονίας, οι συνέπειες της αστικής εγκατάστασης των προσφύγων και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ο "υπερεπαγγελματισμός" και ο "παρασιτισμός" των ελληνικών πόλεων, διασταυρώθηκαν με νέα διανοητικά φαινόμενα, όπως η γεωπολιτική, η γεωοικονομία, ο νεομαλθουσιανισμός, ο ριζοσπαστικός αγροτισμός και ο "γεωργικός εθνικισμός". Ο κοινωνικός προβληματισμός του Μεσοπολέμου γονιμοποιήθηκε από τους γεωπόνους, μια αναδυόμενη νέα ελίτ ειδικών επιστη...

Στο βιβλίο αυτό περιέχονται μελέτες για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων στις βαλκανικές χώρες και στην Ελλάδα. Συγγραφείς από πολλές βαλκανικές χώρες ερευνούν το Ολοκαύτωμα στην Κροατία, την Σερβία, τη Βουλγαρία, την Υπερδνειστερία και την Ελλάδα. Παράλληλα εξετάζονται η μνήμη του Ολοκαυτώματος στη σημερινή εποχή και τα προβλήματα ένταξης της γενοκτονίας στη συλλογική εθνική μνήμη των βαλκανικών χωρών.

Η παρούσα μελέτη του Βούλγαρου ιστορικού Ιβάν Ίλτσεφ περιγράφει τους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς που δημιούργησαν τα βαλκανικά κράτη, από τη σύσταση τους έως-και το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, προκειμένου να επηρεάσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη - και ιδιαίτερα την ευρωπαϊκή- για το δίκαιο των επιχειρημάτων και των αγώνων τους. Ο Ίλτσεφ χρησιμοποιεί ποικίλο αρχειακό υλικό και μια ογκώδη βιβλιογραφία, προκειμένου να ανασυνθέσει και να αναλύσει τους μηχανισμούς της προπαγανδιστικής τακτικής. Είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσει κανείς τους πακτωλούς χρημάτων που διέθεσαν...

Οι τελευταίες δεκαετίες του 14ου, όπως επίσης και ο 15ος αιώνας, υπήρξαν αποφασιστικοί σταθμοί για την οθωμανική επέκταση στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Η επέκταση αυτή σφραγίστηκε με την κατάκτηση των υπολειμμάτων της πάλαι ποτέ κραταιάς Βυζαντινής αυτοκρατορίας, καθώς και της Βουλγαρίας, της Σερβίας, της Αλβανίας και της Βλαχίας. Παρά την εντυπωσιακή ισχύ, όμως, του οθωμανικού σουλτανάτου και την αδυναμία δημιουργίας ενός κοινού μετώπου εναντίον του, τα έθνη της Χερσονήσου του Αίμου-παλαιότερα και νεώτερα- δεν αποδείχθηκαν εύκολη λεία και αντέταξαν λυσσαλέα αντίσταση. Στο...

Το βιβλίο αυτό στηρίζεται στα μεθοδολογικά εργαλεία που προτείνουν η μικροϊστορία και οι θεωρίες των κοινωνικών δικτύων, ώστε με αφορμή τη μελέτη κάποιων ατομικών περιπτώσεων να εξετάσει φεμινιστικές κινήσεις στον οθωμανικό, τουρκικό και ευρύτερο Βαλκανικό χώρο από το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα ως και το Μεσοπόλεμο σε συνάρτηση με τη δόμηση αστικών υποκειμενικοτήτων και τη συγκρότηση κοινωνικών δικτύων στα περιβάλλοντα αυτά τη δεδομένη περίοδο. Πιο συγκεκριμένα, αφετηρία της μελέτης αποτελεί η εξέταση μιας ομάδας από δασκάλες, ελληνίδες υπηκόους που εργάζονται στο...

Το λεγόμενο "Χρονικό του Ιερέα της Διοκλείας" (Ljetopis popa Duklijamina) αποτελεί αξιόλογη πηγή για την ιστορία των δυτικών Βαλκανίων κατά τους Μέσους Χρόνους. Το κείμενό του, το οποίο σώζεται σε λατινική μετάφραση, περιέχει πληροφορίες για τους λαούς που έδρασαν στη Σερβία, την Κροατία, τη Δαλματία και το Μαυροβούνιο έως τον 12ο αιώνα. Η παρούσα έκδοση φέρνει για πρώτη φορά το ελληνικό αναγνωστικό κοινό σε επαφή με το σημαντικό αυτό έργο, το οποίο φωτίζει διάφορες πτυχές της ιστορίας των βαλκανικών λαών και των σχέσεών τους με το Βυζάντιο. Η έκδοση περιλαμβάνει εκτενή ει...

Οι τρέχουσες συνθήκες, όπως διαπλέκονται σε παγκόσμιο επίπεδο, στηρίζουν την πολιτική που αντιμάχεται την ελευθερία, επομένως τις κοινωνικές αντιστάσεις. Χωρίς, όμως, αντιστάσεις δεν υπάρχει μέλλον. Στοχοποιείται λοιπόν το μέλλον; Η ιστορία θα συνεχίσει να προκαλεί το μέλλον, θα συνεχίσει να γράφεται, να αναδιπλώνεται. Ζητούμενο είναι το ζήτημα της ανατροπής.

Η Αυτόνομη Κρητική Πολιτεία ήταν το επιστέγασμα πολλών δεκαετιών εθνικοπολιτισμικών συγκρούσεων και πολιτικών ζυμώσεων στο νησί και την μελετάμε συνήθως ως το προτελευταίο στάδιο στη μακρά πορεία της Κρήτης προς την ένωση με την Ελλάδα. Η πορεία αυτή, της οποίας οι βασικές φάσεις ήταν αποτέλεσμα πρωτοβουλιών που ελήφθησαν κυρίως στην Κρήτη και όχι στην Αθήνα, είχε την δική της ενδογενή δυναμική. Οι Κρητικοί, όντως, επέβαλαν την Ένωση -ή, ακριβέστερα, διάλεξαν οι ίδιοι τον χρόνο και την μορφή των συγκρούσεων και των εξεγέρσεων- και επέδρασαν αποφασιστικά στις διαπραγματεύσει...

Παρά το γεγονός ότι ο συγγραφέας δεν ήταν επαγγελματίας ιστορικός ή πολιτικός επιστήμονας αλλά διπλωμάτης, το έργο εντυπωσιάζει με τον επαγγελματισμό και τη σοβαρή αντίληψη της έρευνας που τον διέκριναν. Αντιπροσωπεύει μια οπτική επί της εποχής των Επαναστάσεων στα Βαλκάνια που χαρακτηριζόταν από ιδιαίτερη πρωτοτυπία. Αν και στο επίκεντρο του ερευνητικού ενδιαφέροντος ήταν η προετοιμασία της Ελληνικής Επανάστασης, η προσέγγισή του δεν ήταν καθόλου εθνοκεντρική αλλά καθοριζόταν από μια ευρύτερη θεώρηση των πολλαπλών συντελεστών που τελικά δημιουργούσαν την επαναστατική ζύμωσ...

Το επιστημονικό έργο και η συνολική πνευματική προσφορά της καθηγήτριας Νάντιας Ντάνοβα, της κορυφαίας νεοελληνίστριας ιστορικού της Βουλγαρίας, καθόρισαν, εδώ και μισό σχεδόν αιώνα, το πεδίο των ελληνο-βουλγαρικών ιστοριογραφικών και πνευματικών σχέσεων. Με αισθήματα αναγνώρισης και επιστημονικής φιλίας, ιστορικοί και άλλοι επιστήμονες από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία, συνέβαλαν, μαζί με άλλους βαλκανιολόγους, στη συγγραφή ενός τόμου-τεκμηρίου για το ευρύ αυτό πεδίο επαφών και παραγωγής γνώσης που καλλιέργησε και ανέδειξε η δυναμική προσωπικότητα της Ντάνοβα. Με διεθνικό κα...

"Η συμβολή της εργασίας του (Φοίβου Οικονομίδη) είναι πολλαπλή σε διαφορετικά επίπεδα. Από μια γενική άποψη, η εργασία του φωτίζει τη θέση της Ελλάδας της Γιουγκοσλαβίας και των Βαλκανίων στην πολιτική του Στάλιν, του Τσόρτσιλ και του Ρούζβελτ κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας σύγκρουσης και την ίδια στιγμή αναμετρά με ακρίβεια το ρόλο αυτής της περιοχής στις σχέσεις μεταξύ των Μεγάλων μετά το 1945, δείχνοντας αξιοθαύμαστα ότι οι ελληνο-γιουγκοσλαβικές σχέσεις αποτελούν ένα από τα βασικά κλειδιά για την κατανόηση των μηχανισμών της εισόδου στον Ψυχρό Πόλεμο. Αυτή η αποκεντρωμ...