Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το ευρωπαϊκό φοιτητικό κίνημα της δεκαετίας του 1960 άσκησε έντονη κριτική στις κυρίαρχες, αστικές, κοινωνικές επιστήμες, οι οποίες επικρίθηκαν ως άσχετες προς τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων αλλά και ως μέσο καταπίεσής τους. Εκείνη την εποχή στο Βερολίνο οι συζητήσεις για την επιστήμη της ψυχολογίας κινούνταν γύρω από το ερώτημα: μπορεί ο κλάδος να μεταρρυθμιστεί πραγματικά; Για μερικούς κάθε μορφή θεσμικής κοινωνικής επιστήμης είναι υποχρεωτικά καταπιεστική, ενώ άλλοι παρέμειναν πιο αισιόδοξοι. Στους δεύτερους ανήκε μια ομάδα γύρω από τον Klaus Holzkamp στο Ελεύθε...

Το "Άνθρωποι σε μπελάδες" είναι η ιστορία του αγώνα που διεξάγει ένας θαρραλέος άνθρωπος για να κατανοήσει την κοινωνι­κή δραστηριότητα των συνανθρώπων του. Πρόκειται για ένα έργο αυτοβιογραφικό, όπου ο Ράιχ περιγράφει την εξέλιξη της κοινωνιολογικής του σκέψης κατά την πε­ρίοδο 1927-1937. Σε απλή αφηγηματική μορφή εκθέτει τις προσωπικές του εμπειρίες από τα βασικά κοινωνικά και πολιτικά γε­γονότα και αποκαλύπτει πως αυτές οι εμπειρίες τον οδήγησαν βαθμιαία στο να συνειδητοποιήσει τη βαθύτερη σημασία που έχει η δομή του ανθρώπινου χαρακτήρα στη διαμόρφωση της κοινωνικής...

Όλα ξεκίνησαν όταν για πρώτη φορά στην εργογραφία της κοινωνικής ψυχολογίας κατέστη επιστημολογικά ορατό το ψευδεπίγραφο της ιδεολογικής ουδετερότητας και της κοινωνιογνωστικής απάθειας της πειραματικής πραγματικότητας, έτσι όπως αυτή οικοδομείται μέσω των θεωρητικών αναφορών και των μεθοδολογικών επιλογών του ερευνητή. Έκτοτε χύθηκε πολύ μελάνι, γέμισαν πολλές σελίδες και καταγράφηκαν πάμπολλες δράσεις και αντιδράσεις συμμετεχόντων, οι οποίοι, εγκαλούμενοι ως δέκτες δυνητικών μηνυμάτων επιρροής, λειτούργησαν –ενσυνειδήτως ή μη– ως κοινωνικά υποκείμενα, γράφοντας κατ’ αυτό...

"Η συλλογική μνήμη" είναι ένα έργο που δεν ολοκληρώθηκε από τον συγγραφέα του. Ο Maurice Halbwachs συνελήφθη το 1944 από τη Γκεστάπο και εκτοπίστηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Βuchenwald, όπου πέθανε την επόμενη χρονιά. Τα χειρόγραφα στα οποία εργαζόταν έως τη σύλληψη του εκδόθηκαν από τους συγγενείς του, μετά το τέλος του πολέμου. Εμπνευσμένος από τον Emile Durkheim, ο Ηalbwachs πραγματεύεται την έννοια της συλλογικής/κοινωνικής μνήμης. Εξετάζει εμβριθώς τις ατομικές, συλλογικές, κοινωνικές και ιστορικές διεργασίες καθώς και τα χωροχρονικα πλαίσια που συμμετέχουν στην...

Ποιος είναι ο ρόλος της (κοινωνικής) ψυχολογίας σήμερα; Μπορεί να απαλλαγεί από τη θεωρητική ένδεια και τις μεθοδολογικές της αγκυλώσεις και να μετατραπεί σε μια αληθινά κοινωνική και χειραφετική επιστήμη; Σύμφωνα με τη δική μας ανάλυση, η κυρίαρχη (κοινωνική) ψυχολογία, όπως διδάσκεται στα περισσότερα πανεπιστήμια, χαρακτηρίζεται από την απουσία κριτικής θεώρησης, την έλλειψη κοινωνικής θεωρίας, και τη νωθρή μετάδοση τυποποιημένων θεωρητικών και μεθοδολογικών πακέτων μέσα στο ξεθωριασμένο ιδεολογικό περιτύλιγμα της "αντικειμενικής επιστήμης" -κάτι που αντανακλάται και στον...

Ο τόμος αυτός συγκεντρώνει μια σειρά αντιπροσωπευτικών κειμένων της κοινωνιοψυχολογικής ερευνητικής παραγωγής κατά την τελευταία 20ετία πάνω στους όρους και τις διαδικασίες της κοινωνικής αναπαραγωγής και μεταβολής στις σύγχρονες φιλελεύθερες κοινωνίες "δυτικού τύπου". Αντιμετωπίζει κρίσιμες και διαφιλονικούμενες όψεις του γενικότερου ζητήματος της ηγεμονίας από ποικίλες θεωρητικές οπτικές στην κοινωνική ψυχολογία, στη βάση προγραμμάτων έρευνας. Υπό αυτή την έννοια, διευρύνει την εποπτεία που διαθέτουμε πάνω στους μηχανισμούς και τις διαδικασίες με τις οποίες οι σύγχρονες κ...

Η μνήμη είναι μια κοινωνική δραστηριότητα που συν-οικοδομείται στη σχέση μας με τους άλλους. Οι μνήμες -ατομικές, συλλογικές, ιστορικές- αφορούν τις αναπαραστάσεις του παρελθόντος. Είναι κοινωνιοψυχολογικά, επικοινωνιακά οικοδομήματα που καθορίζουν και καθορίζονται από την ταυτότητα των δρώντων υποκειμένων και επηρεάζονται από τα χωρο-χρονικά πλαίσια μέσα στα οποία εγγράφονται. Η ανθρώπινη μνήμη επιλέγει να θυμάται και αποφασίζει να λησμονά. Η μνήμη είναι επιλεκτική και χρησιμοποιεί στρατηγικές για τη σύσταση του περιεχομένου της, ξεχνάει και θυμάται ό,τι θέλει, ό,τι τη...

Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, ο Αυστριακός Σίγκμουντ Φρόυντ, φυσιολόγος και ψυχίατρος, έθεσε με τις μελέτες του τις βάσεις της ψυχανάλυσης ως θεραπευτικής μεθόδου και έφερε επανάσταση στον τρόπο που ο σύγχρονος άνθρωπος αντιλαμβάνεται έννοιες όπως η συνείδηση και η σεξουαλικότητα. Στο σύγγραμμα "Ψυχολογία των μαζών και ανάλυση του εγώ" (Massenpsychologie und Ich-Analyse), που γράφτηκε το 1921, ο Φρόυντ προσεγγίζει την ψυχολογία των μαζών ως αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχολογίας του ατόμου. Παράλληλα αναζητά τα ιδιαίτερα στοιχεία που καθορίζουν τη δυναμική...

Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι να θέσει υπό αμφισβήτηση τις θεωρητικές και μεθοδολογικές λογικές που κυριαρχούν στην κοινωνική ψυχολογία, αναμοχλεύοντας την συζήτηση για θέματα που συνήθως αποσιωπούνται και που αφορούν την συχνά άρρηκτη ιδεολογική εμπλοκή του εν λόγω κλάδου με την βαρβαρότητα της καθεστηκυίας τάξης. Απαλλαγμένο από τον επιστημονισμό και την φαντασίωση της δήθεν "αντικειμενικότητας" που ηγεμονεύει στον χώρο, το βιβλίο προτείνει μία κινηματική κοινωνική ψυχολογία "ανατρεπτικής επίθεσης" που δημιουργεί σημεία συναρμογής για ευρήματα και προσεγγίσεις από τις...

"Η ανθρωπότητα" είπε ο Τζων Στιούαρτ Μιλ, "δε θα ξεχάσει ποτέ πως υπήρξε κάποιος Σωκράτης, και καταδικάστηκε σε θάνατο επειδή συγκρούστηκε με την εξουσία και με την κοινή γνώμη της εποχής του". Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να ισχύει και για τον Βίλχελμ Ράιχ, που οδηγήθηκε στις ομοσπονδιακές φυλακές της Αμερικής με κατηγορίες που σήμερα θα έκαναν κάθε δραστήριο να χαμογελάσει - ή να καγχάσει- και εκεί, στις φυλακές, πέθανε λοιδωρημένος από τον Τύπο και την κοινή γνώμη, αφού πρόλαβε πρώτα να δει τις θεωρίες του να καταδικάζονται και τα βιβλία του να παραδίδονται στην πυρά....

Η ψυχολογιοποίηση είναι από τα σημαντικότερα φαινόμενα που έφερε στην επιφάνεια η κοινωνική ψυχολογία: η δυνατότητα να επιρρίψει κανείς το περιεχόμενο ενός μηνύματος στο πρόσωπο εκείνου που το έγραψε ή το διέδωσε, η δυνατότητα να το αποδώσει σε προσωπικά κίνητρα ή να το αναγάγει αποκλειστικά και μόνο στην υποκειμενικότητα, αποτελεί μια στρατηγική που εφαρμόζεται καθημερινά. Είναι μια στρατηγική που παρατηρείται στους πολιτικούς ελιγμούς, στις ad hominem πολεμικές μεταξύ διαφόρων σχολών σκέψης, στις φήμες που κυκλοφορούν σε μια πόλη, στους αφορισμούς της εκκλησίας, στην κατα...

Μια πρωτότυπη περιήγηση στην κοινωνική ψυχολογία και στην προσπάθειά της να κατανοήσει και να εξηγήσει τα πολιτικά και κοινωνικά διακυβεύματα που προτάσσει η πολυπολιτισμική πραγματικότητα στις σύγχρονες φιλελεύθερες δυτικές κοινωνίες. Το βιβλίο εξετάζει τις κοινωνιοψυχολογικές διαδικασίες που εμπλέκονται στις πολυπολιτισμικές κοινωνίες και ιδιαίτερα στη μετανάστευση και στις σχέσεις μεταξύ διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων. Διερευνά πώς οι μετανάστες και τα μέλη μειονοτήτων διαχειρίζονται την επιπολιτισμοποίηση, ποιες είναι οι αντιδράσεις των πλειονοτικών ομάδων και ποιες ο...

Η αναγνώριση της σημασίας των διαπολιτισμικών προσεγγίσεων στην ψυχολογία έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Σήμερα αναγνωρίζεται ότι έγκυρη ψυχολογία είναι αυτή η οποία αντλεί τα δεδομένα της από το μέγιστο δυνατό εύρος πηγών και στη συνέχεια προχωρεί σε μια αντίστοιχα ευρεία κοινοποίηση των συμπερασμάτων της, με σεβασμό στις πολιτισμικές κληρονομιές του παγκόσμιου ακροατηρίου. Το βιβλίο δίνει στο χώρο της κοινωνικής ψυχολογίας μια ενδιαφέρουσα διάσταση: αυτή που εξετάζει από διαφορετικές πολιτισμικές οπτικές τα κοινωνικά φαινόμενα και την αλληλεπίδραση τους μ...

Η πρώτη ενότητα του έργου Εισαγωγή στην Ψυχολογία καλύπτει τις Βιολογικές, Αναπτυξιακές και Συμπεριφοριστικές Προσεγγίσεις της Ψυχολογίας, καθώς και τον τομέα της Γνωστικής Ψυχολογίας. Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται ενδεικτικά κεφάλαια όπως: "Η Επιστήμη της Ψυχολογίας", "Βιολογικές Βάσεις της Συμπεριφοράς", "Ανάπτυξη", "Μάθηση", "Αντίληψη", "Μνήμη", "Σκέψη", "Γλώσσα" κ.λπ. Η δεύτερη ενότητα παρέχει μια ευρεία επισκόπηση του χώρου της Κοινωνικής και Κλινικής Ψυχολογίας. Η παρουσίαση των θεμάτων ισορροπεί επιτυχημένα ανάμεσα στη βασική εισαγωγή και σε μια βαθύτερη εξέτα...

Ο τόμος αυτός αποτελεί μια "πανοραμική" εισαγωγή στο ρεύμα της "στροφής στον λόγο" στην κοινωνική ψυχολογία. Τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια η λογοψυχολογία έχει συνεισφέρει στον θεωρητικό και μεθοδολογικό εμπλουτισμό, αλλά και στον κριτικό επαναπροσδιορισμό της κοινωνικής ψυχολογίας. Οι επιμελητές του τόμου ζήτησαν από πρωτεργάτες της θεωρητικής και μεθοδολογικής αυτής παράδοσης αλλά και από νεότερους ερευνητές να συμβάλουν με κείμενά τους στην ανάδειξη του νέου αυτού ρεύματος. Οι Charles Antaki, Michael Billig, Erica Burman, Felix Diaz, Nigel Edley, Derek Edwards, Kennet...

Η υπερνεωτερικότητα, όπως φανερώνει και η ίδια η λέξη, επιχειρεί να αποδώσει την υπερβολή της νεωτερικότητας, την τάση του σύγχρονου κόσµου να κάνει τα πάντα σε υπέρτατο βαθµό και να αγγίζει τα όριά του. Η ραγδαία επιστηµονική και τεχνολογική πρόοδος µε τις εφαρµογές κυρίως στη γενετική και την επικοινωνία, η παγκοσµιοποίηση της οικονοµίας και η χρηµατοπιστωτική αγορά, η πληθώρα και η διαρκής ανταλλαγή καλλιτεχνικών προϊόντων, όλα αυτά επιβάλλουν στο σηµερινό δυτικό άνθρωπο να υιοθετήσει εκείνα τα ταυτοτικά και ψυχολογικά χαρακτηριστικά που θα τον βοηθήσουν να προσαρµοστεί...

Το βιβλίο αυτό δεν αποτελεί ένα ακόμα χρονικό της εξέγερσης στο Πολυτεχνείο, δεν είναι καν ιστορικό. Φωτίζει όμως το συγκεκριμένο γεγονός με τρόπο πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα. Η Άννα Μαντόγλου χρησιμοποιεί την κοινωνική ψυχολογία για να μελετήσει τις συνθήκες της εξέγερσης, να αναλύσει τους παράγοντες που καθόρισαν τη γέννησή της και να εντοπίσει τους μηχανισμούς που ενεργοποιήθηκαν πριν και μετά από αυτήν. Με σεβασμό για τους ήρωές της και έχοντας παράλληλα συνείδηση των διαδικασιών ηρωοποίησης και φαλκίδευσης, συμβάλλει στην απομυθοποίηση αλλά και την "αντικειμενι...

Στην καθημερινή γλώσσα, χρησιμοποιούμε συχνά τη λέξη "αυταρχικός" για να χαρακτηρίσουμε έναν άνθρωπο, μια συμπεριφορά, ένα κοινωνικό σύστημα. Όταν όμως θέλουμε να προσεγγίσουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια την έννοια του "αυταρχισμού", πρέπει να ανατρέξουμε στην "αυταρχική προσωπικότητα" έτσι όπως την περιέγραψε ο Adorno, συσχετίζοντάς την πρωτίστως με την επιρροή που άσκησε ο ναζιστικός απολυταρχισμός. Στο έργο αυτό υπενθυμίζουμε σε ποιες ακριβώς περιστάσεις έκανε την εμφάνισή της αυτή η ιδέα. Εξηγούμε με ποιον τρόπο τη χρησιμοποιήσαμε και την αναμορφώσαμε για να μελετήσουμε...

Στην Ελλάδα σήμερα αφθονούν τα βιβλία Ψυχολογίας, Ψυχανάλυσης, Κοινωνικής Ψυχολογίας και Μαρξισμού. Εκεί που υπάρχει ερημιά είναι η εφαρμογή της θεωρίας στην πράξη, και μάλιστα στην ελληνική πραγματική ζωή. Και ο συγγραφέας, ωθούμενος απ αυτή την απογοητευτική διαπίστωση, έγραψε αυτό το βιβλίο, που πιστεύουμε πως αποτελεί ένα "δείγμα" του πως θα πρέπει να δουλεύεται η θεωρία μέσα από τη ζωή και από την ίδια την πράξη. Τυπικά παραδείγματα αυτής της δουλειάς του είναι τα κεφάλαια: - Τουρισμός και Ψυχολογία στον Καπιταλισμό - Παιδί και Τηλεόραση - Αριστερά και δια...

"...Ένας πρώτος λόγος που μας έκανε να θεωρήσουμε πως ήταν χρέος μας, ως κοινωνικοί ψυχολόγοι, να μελετήσουμε τα φαινόμενα της τρομοκρατίας και γενικότερα της κρατικής και της μη κρατικής πολιτικής βίας βρίσκεται στη σύνθετη φύση και προέλευσή τους έτσι όπως βιώνονται, προσλαμβάνονται, εξηγούνται, ερμηνεύονται και αντιμετωπίζονται από το κοινωνικό υποκείμενο φυσικά -δηλαδή πρωτίστως σε αναπαραστασιακό επίπεδο- αλλά και ως προς τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται, χρησιμοποιούνται και εξαργυρώνονται από την πολιτεία στις διάφορες εκδοχές της, δηλαδή κατ’ αποκλειστικότητα...