Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Από τις λίγες, αληθινά εξέχουσες γυναικείές φυσιογνωμίες της πρώτης μεταπολεμικής λογοτεχνικής γενιάς, η Ιουλία Ιατρίδη -θαυμαστά προετοιμασμένη με χάρισμα ισχυρό και με παιδεία βαθειά, ουσιώδη- κατόρθωσε με τα ψυχωμένα βιβλία της να υψωθεί επάξια στην πρώτη γραμμή των πεζογράφων της γενιάς της. Έπλασε, με γλώσσα χυμώδη και με σπάνιο οίστρο έμπνευσης, αφηγήματα, αυθεντικά κατορθώματα δημιουργικής λειτουργίας στην περιοχή της λογοτεχνίας και σμίλευσε χαρακτήρες που θα μείνουν αθάνατοι.

Oι τόμοι Z΄ και H΄ έρχονται να συμπληρώσουν την Iστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και την πρόσληψή της με τους όρους που κατονομάζουν στον "Πρόλογο" της εργασίας, ή, για να το πούμε συνοπτικά, με πρόθεση να παρασταθεί η ιστορική και συγκριτική εικόνα των ρευμάτων, των σχολών, των νοοτροπιών, που διέτρεξαν την ελληνική λογοτεχνία από το 1918 έως το 1963. Oι Z΄ και H΄ τόμοι εξετάζουν την ενδεκαετία 1964-1974, οπότε και περατώνεται η πρόσληψη των συγγραφέων που μέχρι τότε είχαν παρουσιαστεί στο δημιουργικό λογοτεχνικό πεδίο. Ωστόσο, επειδή οι συγγραφείς που περιλήφθηκαν στο έρ...

Το 1974 αποτελεί σημείο τομής στη λογοτεχνία μας, που χωρίζεται σε μια πρώτη περίοδο, φορτισμένη ιδεολογικά, και σε μια δεύτερη, απαλλαγμένη από τραυματικές εμπειρίες. Ο χωρισμός δεν συνεπάγεται και αξιολογικές εκτιμήσεις. Κάθε μία περίοδος έχει τις δικές της σημασίες και αξίες. Η ύλη των προκείμενων τόμων Ζ΄ και Η΄ προσφέρεται για τις ακόλουθες εκτιμήσεις: Στα 1974 μοιάζει να κλείνει το κεφάλαιο της πεζογραφίας του Μεσοπολέμου, πρώτα για συμπτωματικούς λόγους (πεθαίνουν αρκετοί από τους κορυφαίους εκπροσώπους της), αλλά ενδέχεται να θεωρηθεί πως έχει εξαντληθεί το ιδεολ...

Oι τόμοι Z΄ και H΄ έρχονται να συμπληρώσουν την Iστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και την πρόσληψή της με τους όρους που κατονομάζουν στον "Πρόλογο" της εργασίας, ή, για να το πούμε συνοπτικά, με πρόθεση να παρασταθεί η ιστορική και συγκριτική εικόνα των ρευμάτων, των σχολών, των νοοτροπιών, που διέτρεξαν την ελληνική λογοτεχνία από το 1918 έως το 1963. Oι Z΄ και H΄ τόμοι εξετάζουν την ενδεκαετία 1964-1974, οπότε και περατώνεται η πρόσληψη των συγγραφέων που μέχρι τότε είχαν παρουσιαστεί στο δημιουργικό λογοτεχνικό πεδίο. Ωστόσο, επειδή οι συγγραφείς που περιλήφθηκαν στο έρ...

Το 1974 αποτελεί σημείο τομής στη λογοτεχνία μας, που χωρίζεται σε μια πρώτη περίοδο, φορτισμένη ιδεολογικά, και σε μια δεύτερη, απαλλαγμένη από τραυματικές εμπειρίες. Ο χωρισμός δεν συνεπάγεται και αξιολογικές εκτιμήσεις. Κάθε μία περίοδος έχει τις δικές της σημασίες και αξίες. Η ύλη των προκείμενων τόμων Ζ΄ και Η΄ προσφέρεται για τις ακόλουθες εκτιμήσεις: Στα 1974 μοιάζει να κλείνει το κεφάλαιο της πεζογραφίας του Μεσοπολέμου, πρώτα για συμπτωματικούς λόγους (πεθαίνουν αρκετοί από τους κορυφαίους εκπροσώπους της), αλλά ενδέχεται να θεωρηθεί πως έχει εξαντληθεί το ιδεολ...

Πρόκειται για συλλογικό τόμο αφιερωμένο τιμητικά στον κ. Ντίνο Γεωργούδη καθηγητή της Νεοελληνικής Γλώσσας και Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και διακεκριμένο λεξικολόγο. Οι μελέτες που τον συγκροτούν γράφτηκαν αποκλειστικά και μόνο από παλαιούς μαθητές του και έχουν ποικίλη θεματολογία από την Βυζαντινή και Νεοελληνική Γραμματεία, την Ιστορία και την Λαογραφία. Στον τόμο συμμετέχουν με μελέτες τους οι παρακάτω: Δημήτρης Αγγελάτος ("Από το "κείμενο" στο "έργο"- Όψεις τον μεθοδολογικού συνδυασμού ιστορίας και θεωρίας της λογοτεχνίας: η περίπτωση τον Απόκοπου")...

Υπό τον τίτλο "Μελετήματα" συστεγάζονται ανισομήκη και ανισοβαρή ερμηνεύματα για την αρχαία και νέα ελληνική λογοτεχνία, που είχαν δημοσιευθεί κατά τη διάρκεια μιας τριακονταετίας σε επιστημονικά και λογοτεχνικά περιοδικά, σε επετηρίδες και σε έντυπα ευρείας κυκλοφορίας. Πρόκειται συνεπώς για έναν τόμο πανδέγμονα, όπου φιλοξενούνται στύγια άρθρα, κατάφορτα με παραπομπές, αταλαίπωρες διαλέξεις και επιφυλλίδες, καταλεπτολογήματα για πράγματα γραμματικά (το μιν ηδέ το νίν), εικασίες για θεραπείες νοσούντων χωρίων, απόπειρες εκλαΐκευσης για γόρδια απορήματα (επί παραδείγματι, η...

[...] Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος ενδιαφέρθηκε για τη νεοελληνική λογοτεχνία με την ενιαία συνείδηση του διανοουμένου, που του επιτρέπει να συλλαμβάνει την αντίστοιχη ενότητα του όλου πολιτισμικού γίγνεσθαι και τις "σημαίνουσες" διασταυρώσεις και υποκείμενες συναντήσεις του έντεχνου λόγου με το πνεύμα των εικαστικών τεχνών, της μουσικής, του φιλοσοφικού στοχασμού, της πολιτικής ηθικής και της ίδιας της στάσης του ανθρώπινου υποκειμένου απέναντι στον κόσμο. Αυτή η ολικότητα εποπτείας και βάθους αναδεικνύεται και μπορεί να εκτιμηθεί μόνο με την ανάγνωση της "Ιστορίας του Ευρωπ...

Tι είναι η παραλογοτεχνία; Κάτω από ποιες συνθήκες αναβαθμίζεται τον 19ο αιώνα; Πώς εμφανίζεται στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος; Πώς εξελίσσεται σε οργανικό στοιχείο της λεγόμενης "μαζικής κουλτούρας"; Καρπός μακρόχρονης έρευνας, το βιβλίο αυτό θέτει πρωτίστως ζητήματα συνολικού και συλλογικού χαρακτήρα με βασικές προϋποθέσεις: α) την αξιοποίηση δεκάδων αγνώστων ή εφήμερων πεζογραφημάτων του 19ου αιώνα· β) τη διαρκή μετακίνηση ανάμεσα σε "αντιθετικούς" πόλους όπως η ποσότητα και η ποιότητα, η ιστορία και η θεωρία, το συλλογικό και το ατομικό πεδίο, το ελληνικό και το ξένο...

Το βιβλίο αυτό συγκεντρώνει μελέτες μιας δεκαπενταετίας γύρω από θεματικές που αφορούν την αναζήτηση του γυναικείου, τόσο στην προφορική, όσο και στη γραπτή λογοτεχνία, σε κείμενα, τόσο ανδρών, όσο και γυναικών συγγραφέων, επηρεασμένα από ιστορικά γεγονότα, πολιτισμικές μνήμες, κοινωνικά στερεότυπα, καλλιτεχνικά ρεύματα και προσωπικά βιώματα που αναδεικνύουν δυναμικά γυναικεία υποκείμενα, τόσο της γραφής όσο και της αφήγησης. Στις μελέτες αυτές κοινή αφετηρία είναι η διερεύνηση της αναπαράστασης του "άλλου", και κυρίως του έμφυλου "άλλου", ως ενός πλέγματος σημείων, ιδεών,...

Η ιστορική διερεύνηση των λόγων περί λογοτεχνίας που αναπτύσσονται στη διάρκεια της κρίσιμης δεκαετίας του 1930 φωτίζει μια σειρά από κεντρικά ζητήματα, όπως: - η σπασμωδική σχέση της λογοτεχνίας με το (υπαρκτό και δυνάμει) αναγνωστικό κοινό· - η συγκρότηση της λογοτεχνίας σε γνωστικό αντικείμενο και οι όροι της ένταξης της στη μέση και στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση· - οι αισθητικές αναζητήσεις και οι ιδεολογικές αντιπαραθέσεις που αποτυπώνονται στα λογοτεχνικά περιοδικά του μεσοπολέμου· - η αμήχανη προσοικείωση των αισθητικών αρχών του μοντέρνου· - ο λόγος περί ελλην...

Πίσω από το φακό: Ένας λόγιος φωτογραφίζει. Πρέπει να ήμουν οκτώ χρονών όταν μου χάρισαν την πρώτη μου φωτογραφική μηχανή. Δεν άργησα να μπω στο νόημα. Κρατούσα στα χέρια ένα εργαλείο που είχε τη δύναμη να ανατρέψει τις σχέσεις μου με τους μεγάλους. Από τη στιγμή που έστηνα γονείς και οικείους μπροστά στο φακό, είχα τον τρόπο και εγώ να προστάζω. Κανείς δεν ξέφευγε από το παιχνίδι. Παρολίγο να πέσει θύμα και ο Τρότσκι, πού τότε βρισκόταν εξόριστος στην Πρίγκιπο. Τον χαιρετήσαμε μια μέρα καθώς περνούσαμε έξω από τον κήπο της βίλας όπου τον φιλοξενούσαν. Μας έβγαλε το ψάθι...

Η συγγραφέας επιχειρεί να διαβάσει την κατασκευή της έννοιας του έθνους και της εθνικής ταυτότητας μέσα από τον εκάστοτε λογοτεχνικό κανόνα. Αναφέρεται στην περίπτωση της Ελλάδας και εξετάζει τη δημιουργία και τις νομιμοποιήσεις του έθνους μέσα από τον λογοτεχνικό κανόνα των εκατό πρώτων χρόνων από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Υποστηρίζει την αντίληψη ότι το έθνος και η εθνική ταυτότητα αποτελούν εθνο-συμβολική κατασκευή, ότι δηλαδή συστήνονται με βάση την επιλογή, το συνδιασμό και την ανακωδικοποίηση αξιών, συμβόλων και μνημών που προϋπάρχουν μέσα στην εθνοτικότητα (e...

Θέμα του βιβλίου είναι η νεοελληνική ποίηση και η "περιπέτεια" της μέσα στο χρόνο. Φιλοδοξεί να σκιαγραφήσει την πορεία της νεοελληνικής ποίησης μέσα από τους κυριότερους ιστορικούς σταθμούς και τα σημαντικότερα ποιητικά ρεύματα, ερμηνεύοντας, παράλληλα, αντιπροσωπευτικά ποιήματα. Στοχεύει, δηλαδή, να συνδυάσει τη θεωρία με την πράξη, ώστε να αποτελέσει λειτουργικό βοήθημα για τον εκπαιδευτικό και το μαθητή στη διδακτική πράξη, καθώς κι ένα εύχρηστο βιβλίο για κάθε άνθρωπο που επιθυμεί να εξοικειωθεί με την ποίηση. Το πρώτο μέρος του βιβλίου περιλαμβάνει στοιχεία θεωρίας τ...

Το βιβλίο διαιρείται σε δύο μέρη. Το πρώτο, "Ένα περιοδικό του Εικοστού Μεσαίωνα", περιλαμβάνει ιστορικά στοιχεία, εκτιμήσεις, απόψεις και συζητήσεις για την προσφορά του περιοδικού στον πολιτιστικό χώρο του μετεμφυλίου, ιδιαίτερα για την αντιδογματική στροφή της διανόησης της Αριστεράς και τις συναφείς συγκρούσεις. Το δεύτερο, "Εκλιπόντες", περιλαμβάνει δοκίμια για τους εκλιπόντες από το επιτελείο του περιοδικού Κώστα Κουλουφάκο, Κ. Πορφύρη (Πορφύρη Κονίδη) και Γιώργο Πετρή (Γιώργο Σίμο). Σ' ένα εκτεταμένο επίμετρο, ο συγγραφέας απαντάει στις κριτικές αποτιμήσεις για το πε...

Η δημιουργία του πρώτου ανεξάρτητου ελληνικού κράτους αποτελεί σημαντική τομή τόσο στην πολιτική και κοινωνική ζωή όσο και στην πολιτισμική και ιδεολογική συμπεριφορά των κατοίκων του Bασιλείου. Στα 1830 κλείνει ο κύκλος του νεοελληνικού Διαφωτισμού, μετατοπίζεται το ελληνικό κέντρο από την Κωνσταντινούπολη στην Αθήνα, πραγματώνονται παλαιά αιτήματα και προκύπτουν νέα. Στα αμέσως επόμενα χρόνια ο ελληνισμός θα βρεθεί αντιμέτωπος με δυσεπίλυτα προβλήματα, τα οποία τίθενται με τη μορφή διλημμάτων: κλασική αρχαιότητα ή Bυζάντιο, Ανατολή ή Δύση, Ελλάδα ή Ευρώπη, καθαρεύουσα ή δ...

O ρόλος της τέχνης για τον Μάριο Χάκκα είναι ο αγώνας και ο μόχθος για το σκάλισμα της εικόνας του ανθρώπινου προσώπου, υπόθεση ζωής και όχι μόνο της προσωπικής. Στην ποιητική του κατάθεση και στα πεζά του κείμενα ο Μάριος Χάκκας αφήνει έντονα τα σημάδια όχι της φωτογραφίας του αλλά της ίδιας της ζωής του, παίρνοντας και αυτός μέρος κατά τις δυνάμεις του στον αγώνα για να μην υποστεί «ολοκληρωτική έκπτωση ο λόγος στη συνείδηση του ανθρώπου, σαν αξία επικοινωνίας, σαν ερέθισμα πνευματικής λειτουργίας, σαν ήχος και φωνή ψυχής». Αρνείται να σιωπήσει και να υιοθετήσει το μοντέ...

Τα κείμενα που απαρτίζουν την παρούσα έκδοση προέκυψαν, κατά το πλείστον, από επετειακές και εορταστικές συγκυρίες της τελευταίας πενταετίας και συνάπτουν ονόματα ποιητών, κριτικών και φιλολόγων (Κ. Π. Καβάφης, Γιώργος Σεφέρης, Γρηγόρης Ξενόπουλος, Τίμος Μαλάνος, Γ. Π. Σαββίδης), τα όποια βρίσκονται σε πολλαπλή μεταξύ τους συνάφεια και διαπλοκή - μακάρι τούτη η ύποπτη στις μέρες μας λέξη να διατηρήσει εννοιολογικώς την τόσο γοητευτική απόχρωση της "ποικίλης δράσης των στοχαστικών προσαρμογών". Αρκετά από τα κείμενα αυτά γράφτηκαν για να διαβαστούν δημοσίως. Προσπάθησα εξαρ...