Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η Αθήνα στο τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα, πρωτεύουσα του ελληνικού βασιλείου και κυρίαρχο πλέον αστικό κέντρο του, προσελκύει το συγγραφικό ενδιαφέρον. Πόλη σύμβολο της αρχαιοελληνικής καταγωγής του έθνους αλλά και της επιθυμίας του να συντονιστεί με το ευρωπαϊκό άστυ, η Αθήνα προβάλλει, ιδίως τώρα, σε μια εποχή που σφραγίζεται από τη διαδικασία αστικοποίησης και την προσπάθεια εκσυγχρονισμού, ως ο κατεξοχήν τόπος συγκέντρωσης και αντιπαράθεσης των ετερόκλιτων ροπών της ελλαδικής κοινωνίας. Σε τι συνίσταται η "αθηναϊκή ζωή", πώς "διαβάζουν" οι Έλληνες συγγραφείς την πρ...

Ποια ήσαν τα στάδια από τα οποία πέρασε ο όρος "Λογοτεχνία" πριν ακόμη αποκτήσει τη σημασία που έχει σήμερα; Από πότε, δηλαδή, έπαψε να ταυτίζεται με τον γενικότερο όρο "Φιλολογία" και κατ’ επέκταση με τον μειωτικό όρο "Ελαφρά Φιλολογία"; Είναι ένα θέμα που παρακολουθείται ιστορικά στον παρόντα τόμο, στον οποίο επίσης εμπεριέχονται και μελέτες για συγκεκριμένα λογοτεχνικά έργα, η ύπαρξη των οποίων ελάνθανε. Γίνεται λόγος για τα ψευδώνυμα του Ν. Γ. Πολίτη καθώς και για ανέκδοτα ή λανθάνοντα έργα των Μιχαήλ Μητσάκη, Γ. Δροσίνη, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, ενώ παράλληλα επιχειρεί...

Η προκείμενη "Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στους δύστηνους καιρούς (1941 - 1944)", τόμος Γ΄, έρχεται να συνεχίσει την "Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας στα χρόνια του Μεσοπολέμου (1918 - 1940), τόμοι Α΄ και Β΄, η οποία εκδόθηκε το 2001. Ο νέος αυτός τόμος εξιστορεί μια επόμενη χρονική φάση του συνόλου του έργου (1880 - 1999), υπακούοντας στους ίδιους όρους κατάθεσης της λογοτεχνικής ύλης, οι οποίοι εκτέθηκαν και αναπτύχθηκαν στον πρόλογο του Α΄ τόμου της έκδοσης του 2001. Περιληπτικά, οι όροι αυτοί υπηρετούν την "ιδέα" να παρασταθεί η ιστορική και...

Ο συγγραφέας και μεταφραστής, υπό τον ειρωνικό τίτλο "Πόσα χουνέρια και τι πλεκτάνες!" (στίχος του Νίκου Εγγονόπουλου από το ποίημα "Το κουτί της Πανδώρας") κυκλοφορεί σε έναν τόμο 200 σελίδων οκτώ λογοτεχνικά δοκίμια που αναφέρονται στους Διονύσιο Σολωμό, Γιάννη Ρίτσο, Γιάννη Σκαρίμπα, Νίκο Εγγονόπουλο και Θανάση Βαλτινό. Με το γνωστό ύφος και τη σπάνια σκευή του συγγραφέα (από τη γλώσσα του οποίου δεν λείπει ίσως καμιά περίοδος της ελληνικής σε όλη τη διαχρονία της), τα κείμενα είναι απολαυστικά στην ανάγνωσή τους, ειρωνικά και ταυτόχρονα υψηλής φιλολογικής επάρκειας....

Η προκείμενη "Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στους δύστηνους καιρούς (1941-1944), τόμος Γ', έρχεται να συνεχίσει την "Ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας στα χρόνια του Μεσοπολέμου (1918-1940)", τόμοι Α' και Β', η οποία εκδόθηκε το 2001. Ο νέος αυτός τόμος εξιστορεί την αμέσως επόμενη χρονική φάση του συνόλου του έργου (1880-1999) υπακούοντας στους ίδιους όρους κατάθεσης της λογοτεχνικής ύλης, οι οποίοι εκτέθηκαν και αναπτύχθηκαν στον πρόλογο και στην εισαγωγή του Α' τόμου της έκδοσης του 2001. Περιληπτικά, οι όροι αυτοί υπηρετούν την ιδέα να παρασταθεί...

Ο Μακρυγιάννης είναι ένας από τους πιο ισχυρούς μύθους της νεότερης Ελλάδας. Αριστεροί, δεξιοί και νεορθόδοξοι τον θεωρούν δικό τους, οι λογοτέχνες τον θαυμάζουν, οι πατριώτες τον επικαλούνται και όλοι δέχονται ότι ο Ρουμελιώτης αγωνιστής με το "απελέκητο" γράψιμο ενσαρκώνει όσο κανένας άλλος τα εθνικά μας ορμέφυτα: ανθρωπιά, ελευθερία, δικαιοσύνη, καλαισθησία, αγάπη για την πατρίδα. Όπως όλοι οι μύθοι όμως, έτσι και ο Μακρυγιάννης δεν προέκυψε αλλά κατασκευάστηκε. Το βιβλίο "Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη" αναλύει προσεκτικά τις αναγνώσεις του Βλαχογιάννη, του Θεοτοκά, του Σε...

Η αφετηρία και το επίκεντρο αυτού του βιβλίου είναι το ιστορικό-φιλολογικό έργο του Δημήτρη Χατζή. Επιχειρεί να το μελετήσει μέσα από τη διαλογική του σχέση με το σύνθετο διανοητικό πεδίο της μεταπολεμικής Αριστεράς και με άξονα τη συμπλοκή ιστορίας και λογοτεχνίας, πολιτισμού και πολιτικής. Καθώς, ο Χατζής ολοφάνερα διαφοροποιήθηκε από παγιωμένες θέσεις της αριστερής κριτικής, το βιβλίο πρακολουθεί την πορεία του ανανεωτικού αριστερού κριτικού λόγου και διερευνά τη γενεαλογία, την ποικιλία και την εμβέλειά του, ξεκινώντας από τον μεσοπόλεμο αλλά επικεντρώνοντας, κυρίως, στ...

Άγνωστες πτυχές γνωστών λογοτεχνών μας περιέχει το νέο τούτο βιβλίο του γνωστού λογοτέχνη Κώστα Σαρδελή. Και κατά τούτο είναι πρωτότυπο και ξεχωρίζει από όλα τα άλλα τα σχετικά με τη λογοτεχνία μας. Κωστής Παλαμάς, ο ήρωας των Ελληνικών Γραμμάτων, είναι μια όψη του μεγάλου ποιητή που ερευνάται και εξαίρεται από το συγγραφέα. Η γλώσσα του Καρκαβίτσα, το ύψος και η γλώσσα του Καραγάτση, η ορθοδοξία του Γιώργου Θεοτοκά, η σιωπή των διανοουμένων και η φωνή του Γιάννη Ρίτσου, επίσης, αναδεικνύονται πλευρές των έργων τους που ερευνώνται για πρώτη φορά. Το διήγημα και το αστικό μ...

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Η κυριολεξία είναι το ζητούμενο κάθε λογοτεχνικής αφήγησης, ακόμη και όταν αυτή καταφεύγει στους τρόπους της μεταφοράς. Καμιά αφήγηση δεν θέλει να μην είναι ρεαλιστική, ενώ όλοι οι μυθιστοριογράφοι πιστεύουν ότι είναι ρεαλιστές. Μέσα από την Ιστορία της μυθιστοριογραφίας, ο αφηγηματικός ρεαλισμός έχει αναδειχθεί σε μεγάλο δάσκαλο της αφήγησης, και ανάμεσα στους σημαντικούς μαθητές του περιλαμβάνονται και οι απείθαρχοι, οι αναθεωρητές, οι επικριτές ή και οι αρνητές. Σύμφωνα με αυτή τη διευρυμένη αντίληψή του, ο ρεαλισμός δεν αναγνωρίζεται μόνο στην ιστορική του άποψη (που το...

Το έργο αυτό πραγματεύεται το αισθητικό και καλλιτεχνικό κίνημα της αληθοφάνειας που κυριαρχούσε στο Β΄ ήμισυ του 19ου αιώνα. Η διερεύνηση του ζητήματος γίνεται στο πλαίσιο της αθηναϊκής πνευματικής και λογοτεχνικής σιωπής, με άξονα αναφοράς το έργο του Άγγελου Βλάχου (1838-1920). Το λογοτεχνικό και κριτικό-θεωρητικό έργο του Βλάχου είναι άρρηκτα δεμένα με τις απαιτήσεις της αληθοφάνειας και προσφέρονται κατεξοχήν για να κατανοήσει κανείς τη συναρμογή των στοιχείων της. Η διαδρομή του Βλάχου οριοθετεί το ευρύ φάσμα των διακλαδώσεων της αληθοφάνειας στο πεδίο των μετα-ρομαν...

Η γενιά του 1880 και η πρώτη μεταπαλαμική, που τη διαδέχτηκε, επωμίστηκαν το κύριο βάρος για το άνοιγμα της ελληνικής λογοτεχνίας προς τα σύγχρονα ιδεολογικά και λογοτεχνικά ευρωπαϊκά ρεύματα. Πρωτοστάτης αυτού του ανοίγματος ο Κωστής Παλαμάς, που στο αίτημα του "εθνικού χρωματισμού" των έργων τέχνης αντιτάσσει τη "διεθνοποίησιν της Φαντασίας", φέρνοντας ως παράδειγμα τον Σολωμό, στον οποίο, υπό τον Έλληνα ποιητή, βλέπει τον Ευρωπαίο ποιητή. Τα δύο αυτά αιτήματα, του εθνικού χρωματισμού και του εξευρωπαϊσμού, αλληλοσυμπληρούμενα και αξιοποιούμενα, θα αποτελέσουν το βασικό...

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται για πρώτη φορά συνθετικά και σε όλη την εξελικτική διαδρομή της η ιστορία της Επτανησιακής Σχολής, από τις απαρχές της μέχρι τα μέσα περίπου του 20ού αι. Γενεσιουργά αίτια του ιδιότυπου πνευματικού φαινομένου που αναπτύχθηκε στα Ιόνια Νησιά, ιστορικοί λόγοι και συγκυρίες που το ευνόησαν, σχέσεις των εκπροσώπων μεταξύ τους και οι διαθέσεις τους προς το εθνικό κέντρο, χαρακτηριστικά γνωρίσματα, επιδράσεις και επιρροές, αποκλίσεις και αιρετικές τάσεις, τα βασικά πρόσωπα και οι χώροι της Επτανήσου με τις λογοτεχνικές ιδιοτυπίες τους αναπτύσσονται α...

Όταν, σήμερα, σκεφτόμαστε το παρόν της λογοτεχνίας θεωρούμε τα ζητήματα του μοντερνισμού και της πρωτοπορίας διευθετημένα. Στην πραγματικότητα, η συζήτηση περί ελληνικού μοντερνισμού έχει δημιουργήσει και συνεχίζει να προκαλεί παρεξηγήσεις, ενώ το θέμα της ελληνικής πρωτοπορίας, και κυρίως αυτό της ύπαρξής της, τίθεται μόνο περιθωριακά για να παρακαμφθεί ταχύτατα από άλλα θέματα, φαινομενικά ανώτερα στη σειρά και στην τάξη. Το βιβλίο αυτό δοκιμάζει μία διερεύνηση των δύο αυτών τρόπων νεωτερικότητας στα πλαίσια της μεταπολεμικής ελληνικής λογοτεχνίας. Ποια χρόνια, ποια περιο...

Το βιβλίο αυτό, έργο ζωής, που η ολοκλήρωσή του τυράννησε τον συγγραφέα κατά τα τελευταία σαράντα χρόνια, αποτελεί προσπάθεια να παρουσιασθεί η Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας μέσα στην εξέλιξη της Ελληνικής Γραμματείας και της Πολιτικής Κοινωνίας. Ο συγγραφέας μελέτησε τα λογοτεχνικά κείμενα που γράφτηκαν από την πρώτη Άλωση της Πόλης (1204) μέχρι σήμερα αλλά και τις παρουσιάσεις και κριτικές των κειμένων που έγιναν από ειδήμονες μελετητές. Από τις παρουσιάσεις και κριτικές αυτές ο συγγραφέας παραθέτει σε μεγάλη έκταση παραγράφους κατ' επιλογήν, ιδίως κειμένων των οπ...

Το βιβλίο "Μοντερνισμός και πρωτοπορίες" προσανατολίζει τον αναγνώστη σε μια περιδιάβαση μέσα από έννοιες, όρους και ιδέες σε ρεύματα και κινήσεις στο χώρο της λογοτεχνίας, κινήσεις που αρχίζουν το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα στη Γαλλία και κορυφώνονται τις πρώτες δεκαετίες του 20ού στα μεγάλα μητροπολιτικά κέντρα της Ευρώπης, από όπου απλώνονται σε όλο τον κόσμο. Στην περιδιάβασή του αυτή ο αναγνώστης παρατηρεί τους τολμηρούς πειραματισμούς που ανατρέπουν τη στατικότητα του παλαιού λογοτεχνικού καθεστώτος και ανοίγουν το δρόμο σε επαναστατικές κατακτήσεις. Παράλληλα, παρα...

Η πρώτη συνοπτική παρουσίαση του "Οικονομείου μεταφραστικού αγώνος" (1870-1880) στο επιστημονικό κοινό έγινε το 1996 στο πλαίσιο του διεθνούς συμποσίου "Το πανεπιστήμιο Αθηνών και η νεοελληνική λογοτεχνία κατά τον ΙΘ' αιώνα". Ουσιαστικά, υπήρξε η πρό-γευση της σπουδαίας αυτής φάσης της ιστορίας των μεταφράσεων. Τώρα παρουσιάζονται εδώ τα πράγματα ολοκληρωμένα. Εκτός από την εισαγωγική μελέτη για την φυσιογνωμία, τους στόχους και την λυσιτέλεια του αγώνος, προσφέρεται για πρώτη φορά στην έρευνα και όλη η σχετική φιλολογία.[...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)