Νεοελληνική λογοτεχνία - Ιστορία και κριτική

Δοκιμές ανάγνωσης

Γρηγόρη (2013)

"Όλα όσα έχουν γραφτεί σβήνονται αργά, με το πέρασμα των αιώνων, ή γρήγορα, σε λίγα λεπτά. Όλα τα γραπτά το Πνεύμα τού σύμπαντος τα διαβάζει, διαβλέπει την εξαφάνισή τους και γελά. Για μας, είναι καλό να έχουμε διαβάσει μερικά και να έχουμε κατανοήσει το νόημά τους. Το νόημα που διαφεύγει από κάθε γραφή, αλλά είναι ωστόσο συνυφασμένο μ' αυτήν, είναι πάντοτε το ίδιο. [...] Αυτό που είναι ενδιαφέρον, είναι η ανανέωση. Αυτό που είναι συναρπαστικό, είναι κάθε επανάσταση στις γλώσσες και τις τέχνες. Αυτό που είναι μαγευτικό, είναι όλα τα παιχνίδια των καλλιτεχνών. Αυτό που θέλου...

Δοκιμές

Ίκαρος (1993)

Δικτατορία, πόλεμος και πεζογραφία 1936-1944

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2004)

Όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέστρεψε το 1928 θριαμβευτικά στην εξουσία, έθεσε δύο στόχους στην εξωτερική και εσωτερική πολιτική του: τη διασφάλιση των συνόρων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας, με τη δημιουργία μιας ισχυρής φιλελεύθερης αστικής τάξης. Την ίδια εποχή νέοι συγγραφείς, κυριώς πεζογράφοι, επιχειρούν να διαδραματίσουν, με το έργο και την αρθρογραφία τους, πρωταγωνιστικό ρόλο στην πνευματική ζωή της χώρας. Στόχος τους είναι ο "εκσυγχρονισμός" της ελληνικής λογοτεχνίας και κυρίως τη...

Δικτατορία, πόλεμος και πεζογραφία 1936-1944

Γνώση (1991)

Όταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέστρεψε το 1928 θριαμβευτικά στην εξουσία, έθεσε δύο στόχους στην εξωτερική και εσωτερική πολιτική του: τη διασφάλιση των συνόρων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922, και τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας, με τη δημιουργία μιας ισχυρής φιλελεύθερης αστικής τάξης. Την ίδια εποχή νέοι συγγραφείς, κυριώς πεζογράφοι, επιχειρούν να διαδραματίσουν, με το έργο και την αρθρογραφία τους, πρωταγωνιστικό ρόλο στην πνευματική ζωή της χώρας. Στόχος τους είναι ο "εκσυγχρονισμός" της ελληνικής λογοτεχνίας και κυρίως τη...

Διαφυγή απ' το ειμαρτό, Προσεγγίσεις στο στοχασμό του Ντίμη Αποστολόπουλου

Μανδραγόρας (2014)

Ο Σπύρος Α. Γεωργίου προσεγγίζει το έργο του στοχαστή Ντίμη Αποστολόπουλου (1909-1962) μέσα από την αναλυτική παράθεση εργογραφικών, βιογραφικών στοιχείων καθώς και κριτικών αποσπασμάτων και σχετικής βιβλιογραφίας που αναπτύχθηκε όλα αυτά τα χρόνια από σημαντικούς μελετητές της σκέψης του πρόωρα χαμένου διανοητή. Μια σημαντική επίσης πτυχή που καταγράφει ο συγγραφέας του δοκιμίου, είναι οι ραδιοφωνικές παραγωγές του Ντίμη Αποστολόπουλου στην Ελληνική Ραδιοφωνία (Ε.Ι.Ρ.) την περίοδο 1951-1961 δημιουργώντας μια σειρά εκπομπών για θέματα λογοτεχνίας.

Διασταυρώσεις, Β

Χατζηνικολή (2005)

Ο δεύτερος τόμος των "Διασταυρώσεων" περιλαμβάνει μελέτες ομόλογες μ' εκείνες του πρώτου. Πρόκειται για δεκατέσσερις σπουδές που εξακτινώνονται γύρω από το ίδιο εστιακό κέντρο· την διασταύρωση γλωσσών, ειδών, ιδεών, νοοτροπιών, εποχών. Έτσι, λ.χ. εξετάζονται: η μεταφραστική πράξη και θεωρία ως καταλύτης για την δημιουργία εθνικής λογοτεχνίας και φιλολογίας· το έργο του Ειρηναίου Ασώπιου ως πεδίο συνάντησης της γαλλικής φινέτσας, του πλούτου των γνώσεων, της προοδευτικότητας των ιδεών, του χιούμορ και της δηκτικότητας· το τερπνόν ως όχημα του ωφέλιμου για τη διάδοση των γνώσ...

Διασταυρώσεις

Χατζηνικολή (1998)

Διαρκής ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Περιοδικό Πνευματική Ζωή (1998)

Διαλεχτής Ζευγώλη - Γλέζου, Πέτρου Γλέζου μνήμη

Ευθύνη (2009)

Μέσα από τα σπλάχνα του πρώτου μισού του 20ού αιώνα αναδύθηκε ένα αρμονικό, ολόφωτο και πολύτροπα αξιοζήλευτο ζεύγος συγγραφέων: η έξοχη, αυθεντική ποιήτρια Διαλεχτή Ζευγώλη-Γλέζου και ο άξιος πεζογράφος σύζυγός της, ο σεμνότατος και γνήσιος Πέτρος Γλέζος. Ένα ζεύγος σπάνιας αρμονίας, γνήσιας ελληνικότητας και υψηλού, άτεγκτου πνευματικού ήθους που απομένουν υποδείγματα τιμής και φιλίας για όσους γνωρίζουν, αγαπούν και μελετούν τα επιτεύγματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Όσοι τους γνώρισαν, τους συναναστράφηκαν και τους αγάπησαν, πρέπει να θεωρούν τον εαυτό τους ξεχωριστά...

Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη

Πόλις (2003)

Ο Μακρυγιάννης είναι ένας από τους πιο ισχυρούς μύθους της νεότερης Ελλάδας. Αριστεροί, δεξιοί και νεορθόδοξοι τον θεωρούν δικό τους, οι λογοτέχνες τον θαυμάζουν, οι πατριώτες τον επικαλούνται και όλοι δέχονται ότι ο Ρουμελιώτης αγωνιστής με το "απελέκητο" γράψιμο ενσαρκώνει όσο κανένας άλλος τα εθνικά μας ορμέφυτα: ανθρωπιά, ελευθερία, δικαιοσύνη, καλαισθησία, αγάπη για την πατρίδα. Όπως όλοι οι μύθοι όμως, έτσι και ο Μακρυγιάννης δεν προέκυψε αλλά κατασκευάστηκε. Το βιβλίο "Διαβάζοντας τον Μακρυγιάννη" αναλύει προσεκτικά τις αναγνώσεις του Βλαχογιάννη, του Θεοτοκά, του Σε...

Διαβάζοντας το παρελθόν στον Εγγονόπουλο

Ίνδικτος (2006)

Τι διαβάζει ο Νίκος Εγγονόπουλος γράφοντας τα ποιήματά του ή ζωγραφίζοντας τους πίνακές του, και το ανακαλύπτουμε εμείς όταν ασχολούμαστε μαζί του; Επιχειρώντας απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, αυτό το βιβλίο ιχνηλατεί την ύπαρξη παλιών κειμένων και προσώπων, από τον καιρό των ακριτικών τραγουδιών μέχρι τα προεπαναστατικά χρόνια, στο έργο του Εγγονόπουλου. Αναδεικνύεται έτσι ο διάλογος του ζωγράφου και ποιητή με το ελληνικό λογοτεχνικό και ιστορικό παρελθόν και αποδεικνύεται ότι ο συνδυασμός των παλαιών αναγνώσεων σε ένα καινούριο, υπερρεαλιστικό ποίημα ή πίνακα έχει βαθιές ρ...

Δημιουργική λογοτεχνία στη Θεσσαλονίκη (1850 - 1912)

Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών (2009)

Αν το 1850 θεωρείται, από πολλούς, σημείο εκκίνησης του επίσημου πνευματικού βίου της νεότερης Θεσσαλονίκης εξαιτίας της ίδρυσης του πρώτου ελληνικού τυπογραφείου στην πόλη από τον Μιλτιάδη Γκαρπολά, πράξη που είχε θετικές επιπτώσεις στην εκδοτική δραστηριότητα, το βιβλιοεμπόριο, την παιδεία και τη λογοτεχνία, άλλο τόσο σημαντικό σημείο αποτελεί η απελευθέρωση της πόλης και η ενσωμάτωσή της στο ελληνικό κράτος το 1912, χρονολογία-κλειδί για τις αλλαγές που θα ακολουθήσουν. Έτσι, η παρούσα εργασία κινείται ανάμεσα σ' αυτούς τους δύο πόλους, περιγράφοντας και αναλύοντας τη λ...

Δημήτρης Χατζής

Αχαϊκές Εκδόσεις (1999)

Χάρη σε μια αγαθή συγκυρία, η συμπλήρωση μιας δεκαετίας από το θάνατο του Δημήτρη Χατζή συνέπεσε με μια εντυπωσιακή συγκομιδή μελετών για το συγγραφέα και το έργο του. Η συγκομιδή αυτή, στην οποία περιλαμβάνονται διδακτορικές διατριβές, μεταπτυχιακές εργασίες, διεξοδικές μελέτες και βιβλία, εγκαινίαζε μια καινούρια, πιο φιλόδοξη ερευνητική φάση, καθώς εισήγαγε την αναλυτική έρευνα και τις συστηματικές μεθόδους στη μελέτη του έργου του Χατζή. Απαιτούσε λοιπόν ένα δημόσιο απολογισμό για να αποτιμηθούν οι πρόσφατες συμβολές και να διατυπωθούν τα νέα ζητούμενα και οι κατευθύνσε...

Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης (1929-2016)

Γράφημα (2019)

Δεύτερη ανάγνωση

Σοκόλη (1991)

Δεύτερη ανάγνωση

Σοκόλη (2001)

Τα κριτικά κείμενα του Γ΄ τόμου απαρτίζονται από εισηγήσεις που διαβάστηκαν κυρίως σε επιστημονικά συνέδρια και μελέτες που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά από το 1992 έως το 2000. Στο πρώτο μέρος δεσπόζουσα θέση κατέχει η ευρύτερη μελέτη "Ποίηση και ιστορία", που παρακολουθεί την εξέλιξη της νεοελληνικής ποίησης από την Επτανησιακή (Σολωμός, Κάλβος) ως τη μεταπολεμική ποίηση (Λειβαδίτης, Σαχτούρης), σε απόλυτη συνάρτηση με τα ιστορικά δρώμενα. Στο δεύτερο μέρος ακολουθούν μελετήματα που αναφέρονται στο έργο είτε παλαιότερων ποιητών (Σολωμού, Παλαμά, Μαβίλη, Χατζόπουλου, Μαλακάσ...

Γρηγόριος Ξενόπουλος 1867-1951

Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (2001)

"Δεν αγαπώ τα σύννεφα και τα σκοτάδια" Ένα λέυκωμα 48 σελίδων στον Γρηγόριο Ξενόπουλο που εκδόθηκε από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου με αφορμή την επέτειο 50 χρόνων από το θάνατό του. Τη φιλολογική επιμέλεια του λευκώματος είχε η Βίκυ Πάτσιου και την καλλιτεχνική επιμέλεια η Βάσω Αβραμοπούλου. Το λεύκωμα περιλαμβάνει αναλυτικό χρονολόγιο της ζωής του Γρηγορίου Ξενόπουλου, πλήρη εργογραφία, ανθολόγιο από το λογοτεχνικό του έργο (αποσπάσματα των έργων "Μαργαρίτα Στέφα", "Στέλλα Βιολάντη", "Ο τρελός με τους κόκκινους κρίνους", "Λάουρα", "Η διασκεδαστική τέχνη"), αποσπάσματα κρ...

Γραφείο με θέα

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2007)

Πίσω από το φακό: Ένας λόγιος φωτογραφίζει. Πρέπει να ήμουν οκτώ χρονών όταν μου χάρισαν την πρώτη μου φωτογραφική μηχανή. Δεν άργησα να μπω στο νόημα. Κρατούσα στα χέρια ένα εργαλείο που είχε τη δύναμη να ανατρέψει τις σχέσεις μου με τους μεγάλους. Από τη στιγμή που έστηνα γονείς και οικείους μπροστά στο φακό, είχα τον τρόπο και εγώ να προστάζω. Κανείς δεν ξέφευγε από το παιχνίδι. Παρολίγο να πέσει θύμα και ο Τρότσκι, πού τότε βρισκόταν εξόριστος στην Πρίγκιπο. Τον χαιρετήσαμε μια μέρα καθώς περνούσαμε έξω από τον κήπο της βίλας όπου τον φιλοξενούσαν. Μας έβγαλε το ψάθι...

Συνολικά Βιβλία 373
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου