Νεοελληνική λογοτεχνία - Ιστορία και κριτική

Από τη "Λέσχη" στις "Ακυβέρνητες Πολιτείες"

Πόλις (2008)

Το βιβλίο του Μίλτου Πεχλιβάνου περιγράφει τη ζωντανή σχέση του Στρατή Τσίρκα με τους συντρόφους του, τους αναγνώστες αλλά και τους ήρωές του. Παρακολουθεί την πορεία από τη "Λέσχη" στις "Ακυβέρνητες Πολιτείες" και επιχειρεί να σχεδιάσει τη βιογραφία της ίδιας της τριλογίας. Οι "Ακυβέρνητες πολιτείες" κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις του "κανόνα" της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο Στρατής Τσίρκας έχει εύλογα χαρακτηριστεί ως ο σημαντικότερος εισηγητής καινών τρόπων στη μεταπολεμική μας πεζογραφία. Το έργο του αποτελεί προνομιακό πεδίο για να μελετηθεί η λογοτεχνία ως επικο...

Προστρίψεις στο πεδίο της λογοτεχνίας

Ελληνικά Γράμματα (2008)

Το παρόν βιβλίο απαρτίζεται από τρία μέρη: προέχει η θεωρητική ανάλυση για τους όρους συγκρότησης του πεδίου της λογοτεχνίας, ιδίως της νεοελληνικής, αντιμετωπίζονται κριτικά δεκάδες απόπειρες μελέτης της και υποτυπώνονται νέες προτάσεις για την ερμηνευτική της κατανόηση. Ως προς τη μορφή του κειμένου, αυτή είναι πολυειδής, δηλαδή καταβάλλεται προσπάθεια να συνυπάρξουν οι κυριότερες εκδοχές του γραπτού λόγου, με δεσπόζουσα όμως και ενοποιό την αποδεικτική λειτουργία της θεωρητικής σκέψης. Τι ακριβώς υπονοούν οι "προστρίψεις"; Η λέξη κυκλοφορεί μέσα από τους πεζούς στίχου...

Μεγάλες μορφές της λογοτεχνίας

Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)

Οι "Μεγάλες μορφές της λογοτεχνίας" έχουν ένα δραματικό και τρυφερό συνάμα παρελθόν: Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, και πιο συγκεκριμένα το 1969 και το 1970, καθώς ήταν υποχρεωμένος ο Τάσος Λειβαδίτης να βιοπορίζεται, ως δημοσιογράφος, δημοσίευε τις "μονογραφίες" του για τους συγγραφείς και ποιητές του παρόντος τόμου σ' ένα περιοδικό ποικίλης ύλης. Το όνομά του όμως ήταν απαγορευμένο από τη Χούντα, γι' αυτό χρησιμοποιούσε στα κείμενά του το ψευδώνυμο "Α. Ρόκος". Μες στην ολέθρια "συγκυρία" της δικτατορίας ο σπουδαίος μεταπολεμικός μας ποιητής βρήκε την ευκαιρία για να συ...

Σχεδίασμα βιβλιογραφίας Κοσμά Πολίτη (1930-2006)

University Studio Press (2008)

"H παρούσα καταγραφή των δημοσιευμένων λογοτεχνημάτων του Κοσμά Πολίτη (1888-1974) και κάποιων άλλου τύπου κειμένων του, των κριτικών απόψεων και των μελετών αλλά και άλλων στοιχείων που σχετίζονται με τη ζωή και το έργο του δεν έχει την ψευδαίσθηση ότι είναι πλήρης· κι αυτό γιατί δεν είναι αποτέλεσμα συστηματικής βιβλιογραφικής έρευνας, αλλά απόρροια της πολύχρονης ενασχόλησής μου με το έργο του συγγραφέα, πράγμα που θεώρησα πως θα μπορούσε να συστήσει ένα εργο-βιογραφικό σχεδίασμα, χρήσιμο σε μελετητές που ενδιαφέρονται για τον Κ. Πολίτη και το έργο του."

Τα ευρισκόμενα

Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών (2009)

Μία συλλογή των έργων του μεγάλου Δημοτικιστή Ηλία Σταύρου, με την επιμέλεια του μύστη της Επτανησιακής Σχολής, Καθηγητή Θεοδόση Πυλαρινού. "Το έργο του Ηλία Σταύρου είναι πολύμορφο και ποιοτικά άνισο. Ως προς το πρώτο σκέλος, έχει συνθέσει πεζά και ποιήματα, έχει γράψει ένα θεατρικό έργο, έχει μεταφράσει το γνωστό έργο του Πλουτάρχου "Περί παίδων αγωγής", το οποίο σχετίζεται με τα παιδαγωγικά του ενδιαφέροντα, και έχει συγγράψει πολλά άρθρα και μελετήματα που αναφέρονται στην ελληνική εκπαίδευση, κυρίως την Πρωτοβάθμια και τη σχετική με τα νήπια, ζητήματα που άπτονται...

Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης (2009)

Το βιβλίο αυτό αποτελεί ιστορική επισκόπηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας από τη βυζαντινή περίοδο ως τις μέρες μας, με μια εισαγωγή για την ελληνική γλώσσα. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται η λογοτεχνική δημιουργία από τις πρώτες αρχές μέχρι τον 18ο αιώνα: η λογοτεχνία πριν από την Άλωση (11ος-15ος αιώνας) και μετά την Άλωση (15ος-17ος αιώνας), ιδίως στην Κρήτη και την Κύπρο, καθώς και το έργο των λογίων της Διασποράς. Ιδιαίτερα κεφάλαια αφιερώνονται στη λογοτεχνική ακμή στην Κρήτη τον 17ο αιώνα και στο δημοτικό τραγούδι. Στο δεύτερο μέρος αναλύεται η λογοτεχνία στις δεκαετίες...

Α. Ρ. Ραγκαβής: ένας "στρατευμένος" στον 19ο αιώνα

Τόπος (2009)

Έρωτες, εξωτικές περιπέτειες, ταξίδια, δόλια μυστικά, σκοτεινές συνωμοσίες, συγκρούσεις και ανατροπές, αναγνωρίσεις και αποκαλύψεις, αυτοκτονίες και ρομαντικοί θάνατοι, απογοητεύσεις και ευτυχισμένοι γάμοι: αυτή είναι, αν διαβαστεί σε πρώτο επίπεδο, η πεζογραφία του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή (1809-1892), όπως διαπιστώνει και ο αναγνώστης που θα διαβάσει σ' αυτόν τον τόμο τρεις από τις πιο γνωστές του ιστορίες που έχουν αποδοθεί στη σημερινή γλώσσα ("Λέιλα", "Το χρυσό μαστίγιο", "Γκλουμυμάουθ"). Ωστόσο ο Ραγκαβής, μέσα από τις ιστορίες του, υπηρετεί πολύ έξυπνα ένα κοινων...

Η κριτική για τον Άλκη Θρύλο

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2009)

[...] Αν χωρίζαμε, εκδοτικά, την παρουσία του Άλκη Θρύλου σε δύο περιόδους, θα είχαμε την περίοδο 1915 έως 1928, και την περίοδο 1961 έως 1971 (χρονιά του θανάτου του), περίοδο κατά την οποία, μετά από πολύχρονους δισταγμούς, θα φροντίσει ο ίδιος τη συγκέντρωση και την ταξινόμηση των κειμένων του, και που θα εκδοθούν μέσα στο διάστημα αυτό σε πολλούς τόμους. [...] Για τη δεύτερη, εκδοτικά, περίοδο του Άλκη Θρύλου, δεν χρειάζεται να γίνει ξεχωριστός λόγος, αφού σ' αυτήν αναφέρεται το σύνολο των κριτικών που συγκεντρώνονται στον παρόντα τόμο. [...] Δεν αποκλείεται να ζημιώθ...

Από το ένα στο άλλο σύνορο

Γαβριηλίδης (2009)

Η κίνηση συνιστά μια βασική παράμετρο του χώρου, όποιου χώρου, από το γεωγραφικό χώρο ως τον πολιτισμικό, μια διαρκής αλληλεπίδραση ασκείται ώστε να συμπεριλάβει ό,τι θα μπορούσε να εμφανιστεί ως μεταβλητό ή αμετάβλητο, προσδιορισμένο ή απροσδιόριστο, συνέχεια ή λύση. Κατά συνέπεια, η αναφορά στην έννοια του συνόρου σύμφωνα με αυτήν την προοπτική σημαίνει την αποδοχή μιας θεμελιώδους αντίφασης: όσο περισσότερο τα σύνορα παρουσιάζονται ως προφανή τόσο λιγότερο υφίστανται, μέχρι του σημείου εκείνου όπου γίνονται αδιόρατα. Αντίθετα, όσο περισσότερο τα σύνορα παρουσιάζονται ως...

Δημιουργική λογοτεχνία στη Θεσσαλονίκη (1850 - 1912)

Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών (2009)

Αν το 1850 θεωρείται, από πολλούς, σημείο εκκίνησης του επίσημου πνευματικού βίου της νεότερης Θεσσαλονίκης εξαιτίας της ίδρυσης του πρώτου ελληνικού τυπογραφείου στην πόλη από τον Μιλτιάδη Γκαρπολά, πράξη που είχε θετικές επιπτώσεις στην εκδοτική δραστηριότητα, το βιβλιοεμπόριο, την παιδεία και τη λογοτεχνία, άλλο τόσο σημαντικό σημείο αποτελεί η απελευθέρωση της πόλης και η ενσωμάτωσή της στο ελληνικό κράτος το 1912, χρονολογία-κλειδί για τις αλλαγές που θα ακολουθήσουν. Έτσι, η παρούσα εργασία κινείται ανάμεσα σ' αυτούς τους δύο πόλους, περιγράφοντας και αναλύοντας τη λ...

Συγκριτική φιλολογία

Ελληνικά Γράμματα (2009)

"Οι λογοτεχνίες αλληλοερωτεύονται" Paul Valery Η φράση αυτή του Paul Valery αποδίδει με ποιητικό τρόπο την έννοια της Συγκριτικής Φιλολογίας. Στόχοι της συγκεκριμένης επιστήμης είναι η θεώρηση μιας εθνικής λογοτεχνίας από σκοπιά που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα και η σύγκρισή της με μια άλλη ξένη λογοτεχνία, ενώ στο πεδίο έρευνάς της συμπεριλαμβάνονται και οι συγκρίσεις με άλλες τέχνες (μουσική, ζωγραφική κ.ά.) ή με άλλους τομείς της πνευματικής δραστηριότητας (φιλοσοφία, πολιτική, θρησκεία κ.ά.). Με το βιβλίο της "Συγκριτική φιλολογία: Από τη θεωρία στην πράξη", η...

Για τον Αλέξανδρο Αργυρίου

Μουσείο Μπενάκη (2009)

Στη σειρά των εκδηλώσεων με τις οποίες το Μουσείο Μπενάκη επιθυμεί να συμβάλει στην απότιση φόρου τιμής σε ανθρώπους που εσφράγισαν με το έργο τους την πορεία του νεοελληνικού πολιτισμού, ο Αλέξανδρος Αργυρίου δικαιωματικά κατείχε μιαν από τις πρώτες θέσεις. Για να το πω ορθότερα, ο Αργυρίου ήταν από εκείνους στους οποίους οφείλουμε απεριόριστο σεβασμό και καθαρή εκτίμηση. Ο Αργυρίου, που εσπούδασε πολιτικός μηχανικός και όχι φιλόλογος, άφησε ανεξίτηλα τα ίχνη του σε ένα πεδίο για το οποίο δεν τον είχαν προετοιμάσει οι τυπικές σπουδές και η συνακόλουθη ειδίκευσή του. Υπή...

Το έργο του Διονυσίου Σολωμού και ο κόσμος των λογοτεχνικών ειδών

Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός (2009)

Η προκείμενη μονογραφία για το έργο του Διον. Σολωμού εντάσσεται στο πλαίσιο ερευνητικού σχεδίου αφιερωμένου στην ερμηνευτική προσέγγιση του αισθητικού ζητήματος της αναπαράστασης και των λογοτεχνικών παραμέτρων της, στο νεοελληνικό 19ο αιώνα, με κατευθυντήριους ιστορικοπολιτισμικούς άξονες την Αθήνα και τα Επτάνησα. Η αναπαράσταση, εννοημένη ως διαδικασία καλλιτεχνικού/λογοτεχνικού μετασχηματισμού της πραγματικότητας, μελετάται, στο πλαίσιο του παραπάνω ερευνητικού σχεδίου, σε δύο αντιστικτικές εκδοχές της με ιδιαίτερη βαρύτητα για το νεοελληνικό 19ο αιώνα, την αληθοφάνεια...

Διαλεχτής Ζευγώλη - Γλέζου, Πέτρου Γλέζου μνήμη

Ευθύνη (2009)

Μέσα από τα σπλάχνα του πρώτου μισού του 20ού αιώνα αναδύθηκε ένα αρμονικό, ολόφωτο και πολύτροπα αξιοζήλευτο ζεύγος συγγραφέων: η έξοχη, αυθεντική ποιήτρια Διαλεχτή Ζευγώλη-Γλέζου και ο άξιος πεζογράφος σύζυγός της, ο σεμνότατος και γνήσιος Πέτρος Γλέζος. Ένα ζεύγος σπάνιας αρμονίας, γνήσιας ελληνικότητας και υψηλού, άτεγκτου πνευματικού ήθους που απομένουν υποδείγματα τιμής και φιλίας για όσους γνωρίζουν, αγαπούν και μελετούν τα επιτεύγματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Όσοι τους γνώρισαν, τους συναναστράφηκαν και τους αγάπησαν, πρέπει να θεωρούν τον εαυτό τους ξεχωριστά...

Σχέδιο για μια ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Άγρα (2009)

"Πρόσεχε. Η απομόνωση είναι το χειρότερο βασανιστήριο", μου έγραφε ο Νίκος σε ένα από τα πρώτα του γράμματα, μόλις μπορέσαμε να επικοινωνήσουμε. Όταν σκέφτομαι εκείνα τα τσιμεντένια κλουβιά, του Νίκου φωτισμένο νύχτα-μέρα μ' ένα απαίσιο, εκτυφλωτικό λαμπιόνι, το δικό μου κατασκότεινο, με μοναδική πηγή φωτός ένα μακρινό λαμπιόνι στο διάδρομο, πού έστελνε λίγο μακρινό φως στο ταβάνι, μέσα από το άνοιγμα με τα σιδερένια κάγκελα πού ήτανε πάνω από την πόρτα, και να σ' έχουνε εκεί, μήνες και μήνες, τότε λέω και ξαναλέω πώς "η ανθρώπινη μοναξιά " μπορεί ν' αρχίσει εκεί όπου τελει...

Η κριτική για τον Πέτρο Χάρη

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2009)

Όσο κι αν ψάξει κανείς είναι μάλλον αδύνατον ν' ανακαλύψει πότε δημοσιεύεται για πρώτη φορά κείμενο του Πέτρου Χάρη. Και αν, επιπλέον, το κείμενο αυτό είναι σχόλιο, μελέτημα, κριτική, δοκίμιο ή διήγημα. Αν υπάρχει ακόμα έστω κι ένα κείμενό του δημοσιευμένο με το πραγματικό του όνομα που ήταν Γιάννης Μαρμαριάδης. [...] Όπως γίνεται αντιληπτό και από την μακριά σειρά των κριτικών κειμένων που ακολουθούν, για τα βιβλία του Πέτρου Χάρη, ο ίδιος παρά το αίσθημα νοικοκυρωσύνης και τάξεως που απέπνεε, υπήρξε ένας δημιουργός συχνά απρόβλεπτος στον νεωτερισμό και την ριζοσπαστικότη...

Από τον ύστερο μεσαίωνα ως τον 18ο αιώνα

Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (2010)

Μια εξιστόρηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας από τις αρχές της ως την αισθητή εμφάνιση του νεοελληνικού Διαφωτισμού, μέσω μιας σύντομης παρουσίασης ζητημάτων που αφορούν τον χώρο, τον χρόνο, τη γλώσσα και το ύφος της λογοτεχνίας αυτής, τα γραμματειακά είδη της και τον πολιτισμικό διάλογο που εκφράζουν ή προϋποθέτουν, τον πομπό ενός έργου, τους δέκτες του και το μέσο εμφάνισης του "μηνύματος" (προφορικό, χειρόγραφο ή έντυπο). Ο συγγραφέας, πανεπιστημιακός καθηγητής της νεοελληνικής φιλολογίας, σχεδίασε το τομίδιο αυτό όχι μόνο για τους σπουδαστές, τους εκπαιδευτικούς και το...

Εποχές της κριτικής

Μανδραγόρας (2010)

Οι "Εποχές της Κριτικής" περιέχουν κεφάλαια από την ιστορία της κριτικής και προβάλλουν τα στάδια που ακολούθησε ο ελληνικός στοχασμός για να ορίσει τη λογοτεχνία. Εστιάζουν σε κριτικούς διαλόγους και πραγματεύσεις θεμάτων που βρέθηκαν στο κέντρο του ενδιαφέροντος της εποχής τους, στο χρονικό διάστημα μιας εκατονταετίας περίπου, από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα μέχρι την περίοδο του μεσοπολέμου. [...] Μια πρώτη περίοδος "συζήτησης" που απασχολεί την παρούσα έκδοση, στο πρώτο μέρος, τοποθετείται στην εποχή που αρχίζει να αρθρώνει τον κριτικό της λόγο η νέα γενιά λογοτε...

Κριτική

Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (2010)

[...] Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει, όπως θα γίνει αντιληπτό, τις κριτικές που δημοσίευσε ο Άλκης Θρύλος στα περιοδικά Αγγλοελληνική Επιθεώρηση και Καινούρια Εποχή, κατά το διάστημα μιας ολόκληρης εικοσαετίας (1945-1965). Κριτικές που, προστιθέμενες στο ήδη, τεραστίου όγκου, εκδοθέν δοκιμιακό και κριτικό έργο του, συμπληρώνουν το πνευματικό του πρόσωπο· συμπληρώνουν αλλά δεν ολοκληρώνουν, αφού παραμένουν αθησαύριστα, ανυπολόγιστου αριθμού, διάσπαρτα σε περιοδικά και -κυρίως- εφημερίδες, κείμενά του. [...] (Κώστας Γ. Παπαγεωργίου, από την εισαγωγή)

Λόγος γυμνός

Νησίδες (2011)

Το εκτόπισμα της λογοτεχνικής και, γενικότερα, πνευματικής παρουσίας του Ντίνου Χριστιανόπουλου στο μεταπολεμικό πολιτισμικό πεδίο είναι μεγάλο: ο Χριστιανόπουλος υπήρξε από τους πρωτεργάτες του ποιητικού ρεαλισμού, προσέχτηκε ως πεζογράφος, ως κριτικός και ως φιλόλογος, οι εικαστικές τέχνες και η μουσική δεν εξοβελίστηκαν από την άλω της δραστηριότητάς του και, επιπρόσθετα, η Διαγώνιος -το περιοδικό που εξέδιδε και διηύθυνε από το 1958 έως το 1983- διαμόρφωνε αλλά και καθρέφτιζε σημαντικές καλλιτεχνικές προτάσεις και εξελίξεις, ενώ υπήρξε χώρος έκφρασης και φυτώριο άνθιση...

Συνολικά Βιβλία 373
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου