Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σπάνια η ιστορία µιλάει µε τόσες συνταρακτικές φωνές συγχρόνως: Στο "Τέλος του κόκκινου ανθρώπου", το τελευταίο της µυθιστόρηµα-χρονικό, η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς απεικονίζει µέσα από τις µαρτυρίες δεκάδων ανθρώπων τη µετάβαση από την "αυτοκρατορία" της ΕΣΣΔ στη σηµερινή καπιταλιστική Ρωσία. Λαµπρές πορείες δίπλα σε τραγικά πεπρωµένα, έρωτες αλλά και θάνατοι, ενθουσιασµός και πικρία - η ανθρώπινη µοίρα σε αυτό το βιβλίο δεν είναι κάτι αόριστο: Οι καταιγιστικές εξελίξεις που ακολούθησαν την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης αποτυπώνονται στις ζωές µεµονωµένων ανθρώπων, που µε αυθ...

Το Γενάρη του 1919 ο 28χρονος Βίκτορ Σερζ, ένας αναρχικός γεννημένος στο Βέλγιο από γονείς ρώσους εξόριστους επαναστάτες, έφτασε στην Πετρούπολη σε μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις του εμφυλίου πολέμου, όταν η επανάσταση έμοιαζε να ψυχορραγεί. Έγινε μέλος του μπολσεβίκικου κόμματος. Δέκα χρόνια μετά άρχισε να γράφει το "Έτος Ένα της Ρώσικης Επανάστασης". Το 1917 ήταν μια χρονιά σεισμός για όλον τον κόσμο. Το επίκεντρό του ήταν η Ρωσία. Για πρώτη φορά μετά την "έφοδο στον ουρανό" της Παρισινής Κομμούνας, η εργατική τάξη έπαιρνε το τιμόνι και έβαζε μπροστά το έργο της κοινωνι...

Τα κείμενα της παρούσας συλλογής εκδίδονται με αφορμή τα 100 χρόνια από τη νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης. Έχουν σκοπό να φωτίσουν αρκετές ιστορικές πτυχές της θεωρητικής και της πρακτικής δράσης των μπολσεβίκων και έχουν επιλεγεί με κριτήριο να φέρουν τον αναγνώστη σ' επαφή με αυτήν τη σχετικά λιγότερο γνωστή πτυχή της πάλης των μπολσεβίκων -τη μαχητική τους πείρα. Όπως σε κάθε επανάσταση, έτσι και στην Οκτωβριανή Επανάσταση διαμορφώθηκε επαναστατική ιδεολογία και επαναστατικές αποφάσεις, αλλά και μια δύναμη αποφασισμένων ανθρώπων ν' αγωνιστούν με κάθε τρόπο και όποιο...

Ένα μικρό χρονικό των μεγάλων γεγονότων που σχετίζονται άμεσα με τη ρωσική επανάσταση. Η καταγραφή ξεκινά από το 1861 με την κατάργηση της δουλοπαροικίας στη Ρωσία και φτάνει μέχρι το θάνατο του Λένιν, τον Ιανουάριο του 1924. Ταυτόχρονα παρατίθενται αποσπάσματα από κείμενα του Λένιν -που αναφέρονται στις πιο κρίσιμες στιγμές και επιλογές της ανεπανάληπτης συγκυρίας- μαζί με σπαράγματα από "παράλληλες" αναφορές του Τρότσκι, του Στάλιν αλλά και του Μάρτοφ κι άλλων πρωταγωνιστών, καθώς επίσης και τα βασικά σημεία της κριτικής της Λούξεμπουργκ. Φιλοδοξία του συγγραφέα εί...

Στα 100 χρόνια από το 1917, οι εκδόσεις Red Marks παρουσιάζουν με υπερηφάνεια το βιβλίο του Βικτόρ Σερζ "Έτος Ένα της Ρωσικής Επανάστασης", ένα βιβλίο αναφοράς, για όσες και όσους θέλουν να κατανοήσουν σε βάθος αυτήν την κορυφαία "στιγμή" του 20ού αιώνα, αλλά και τη μετέπειτα εξέλιξη του καθεστώτος στη Ρωσία. Το "Έτος Ένα" έχει πίσω του μια ολόκληρη περιπέτεια. Για πολλές δεκαετίες συκοφαντήθηκε από την "ορθόδοξη" σταλινική πτέρυγα που κυριαρχούσε μέσα στην Αριστερά. Τα αντίτυπά του κατάσχονταν και καταστρέφονταν στη Ρωσία και στην ανατολική Ευρώπη. Η κατοχή ενός τέτοιου...

Στο "Εργοστασιακές Επιτροπές και εργατικός έλεγχος στην Πετρούπολη το 1917", ο David Mandel (Νταβίντ Μαντέλ), αφηγείται την ιστορία του 1917 από τη βάση, ερευνώντας τα αρχεία στη ρώσικη γλώσσα για να ανασύρει τις λέξεις των ίδιων των αγωνιζόμενων εργατών. Μας δείχνει ότι οι εργάτες της Πετρούπολης στην αρχή δεν ονειρεύονταν σοσιαλιστικά πειράματα στην καθυστερημένη Ρωσία, ότι οι ιδιοκτήτες των εργοστασίων αντιστέκονταν σθεναρά στα αιτήματα για οκτάωρο και για ένα "συνταγματικό καθεστώς" στους χώρους εργασίας, και προτιμούσαν να κλείσουν τα εργοστάσιά τους παρά να υποχωρήσου...

O E. X. Καρ είναι η αδιαμφισβήτητη αυθεντία στην ιστορία της Σοβιετικής Ρωσίας και των πρώτων χρόνων της Σοβιετικής Ένωσης. Η "Ιστορία της Σοβιετικής Ρωσίας", της οποίας συμπυκνωμένη εκδοχή αποτελεί η "Μικρή ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης" υπήρξε προϊόν τεράστιου μόχθου και εξονυχιστικής έρευνας σε πηγές και αρχεία. Ο συγγραφέας θεώρησε χρήσιμο να υπάρξει ένα είδος συνοπτικής εκδοχής του τεράστιου σε όγκο αυτού έργου, το οποίο τον απασχόλησε επί περίπου τριάντα χρόνια, χωρίς συνεχείς αναφορές στις πηγές και χωρίς υποσημειώσεις, προορισμένο κυρίως για το ευρύ κοινό και για...

Όταν αυτό το βιβλίο κυκλοφόρησε σε πρώτη έκδοση το 1986 είχε δύο κύριους στόχους. Οι μελέτες σχετικά με τη Ρωσική Επανάσταση ήταν κατά κάποιον τρόπο άνισες. Οι συγγραφείς είχαν εστιάσει την προσοχή τους στο έτος 1917 ενώ για τις δεκαετίες πριν και μετά την Επανάσταση έδειχναν μειωμένο ενδιαφέρον. Καλύπτοντας την περίοδο από το 1900 έως το 1927, θέλησα να δείξω ότι μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την Επανάσταση διευρύνοντας το χρονολογικό φάσμα της έρευνας. Την περίοδο εκείνη επίσης ήταν δημοφιλές να γράφει κανείς για την πολιτική, τα οικονομικά και την κοινωνία σαν να ήτα...

Πριν από εκατό χρόνια, τον Οκτώβρη του 1917, έλαβε χώρα στην τσαρική Ρωσία μια γνήσια λαϊκή επανάσταση που κινητοποίησε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, οι καταπιεσμένοι και εκμεταλλευόμενοι άνθρωποι μιας ολόκληρης χώρας ανέτρεψαν την εξουσία των κυρίαρχων τάξεων. Μια νέα κοινωνική τάξη, η εργατική τάξη, τέθηκε επικεφαλής όλων των ανθρώπων του μόχθου, ήρθε σε πολιτική ρήξη με τις αστικές και τις μικροαστικές δυνάμεις και οικοδόμησε ένα δικό της κόμμα, το Μπολσεβικικό Κόμμα. Το κόμμα αυτό, με κεντρικό ηγέτη τον Λένιν, αποδείχθηκε ι...

Το Γενάρη του 1919 ο 28χρονος Βίκτορ Σερζ, ένας αναρχικός γεννημένος στο Βέλγιο από γονείς ρώσους εξόριστους επαναστάτες, έφτασε στην Πετρούπολη σε μια από τις πιο κρίσιμες φάσεις του εμφυλίου πολέμου, όταν η επανάσταση έμοιαζε να ψυχορραγεί. Έγινε μέλος του μπολσεβίκικου κόμματος. Δέκα χρόνια μετά άρχισε να γράφει το Έτος Ένα της Ρώσικης Επανάστασης. Το 1917 ήταν μια χρονιά σεισμός για όλον τον κόσμο. Το επίκεντρό του ήταν η Ρωσία. Για πρώτη φορά μετά την "έφοδο στον ουρανό" της Παρισινής Κομμούνας, η εργατική τάξη έπαιρνε το τιμόνι και έβαζε μπροστά το έργο της κοινωνι...

"Δεν αξίζει τον επετειακό εορτασμό χάριν νοσταλγίας η αλλόκοτη εκτύλιξη της πρώτης σοσιαλιστικής επανάστασης στην ιστορία. Το σταθερό μήνυμα του Οκτώβρη διακηρύσσει ότι τα πράγματα άλλαξαν μια φορά, και μπορούν κάλλιστα να αλλάξουν πάλι". Η Ρωσική Επανάσταση του 1917 σημάδεψε με τρόπο ανεξίτηλο τον 20ό αιώνα και επηρέασε με καθοριστικό τρόπο την παγκόσμια ιστορία. Εκατό χρόνια μετά, εξακολουθεί να εμπνέει, να προβληματίζει και να διχάζει. Τον Φεβρουάριο του 1917, εν μέσω αιματηρού πολέμου, η Ρωσία ήταν ακόμη μια αυταρχική μοναρχία. Εννέα μήνες αργότερα, ύστερα από όχι...

"Στο βιβλίο αυτό η άγνωστη Επανάσταση είναι η ρωσική Επανάσταση· όχι εκείνη που συχνά πραγματεύτηκαν πολιτικοί άντρες και πουλημένοι κονδυλοφόροι, αλλά εκείνη που οι ίδιοι αγνόησαν, αποσιώπησαν ή πλαστογράφησαν: εκείνη που αγνοούμε. Ξεφυλλίστε μερικά βιβλία πάνω στη ρώσικη Επανάσταση. Μέχρι τώρα, σχεδόν όλα γράφτηκαν από ανθρώπους λίγο ως πολύ ιδιοτελείς, από ιδεολογική, πολιτική ή ακόμα και προσωπική άποψη. Ανάλογα με το αν ο συγγραφέας είναι "τσαρικός", "δημοκράτης", "σοσιαλιστής", "σταλινικός" ή "τροτσκιστής", τα πάντα αλλάζουν. Η πραγματικότητα μπαίνει στο καλούπι εκ...

Τα δεκατρία κείμενα αυτού του τόμου συναποτελούν μια ευσύνοπτη παρουσίαση του ιστορικού ρόλου που έπαιξαν οι αναρχικοί και οι μπολσεβίκοι κατά τη μακρόχρονη διαδικασία της Ρωσικής Επανάστασης. Τα πρώτα τρία κείμενα, γραμμένα από δύο ελευθεριακούς πανεπιστημιακούς ερευνητές (ο ένας πολιτικός επιστήμονας και ο άλλος ιστορικός), εξιστορούν τις δραματικές εξελίξεις στις οποίες έλαβαν μέρος ποικίλες τάσεις και ρεύματα των Ρώσων αναρχικών καθώς και το ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου αυτές έλαβαν χώρα. Τα υπόλοιπα δέκα κείμενα προέρχονται από εμβληματικές μορφές του διεθνούς...

Η "Ιστορία του Πουγκατσόφ" δεν είναι πολύτιμη μόνο ως ένα από τα πρώτα έργα ιστοριογραφίας αλλά και επειδή προσφέρει το ιστορικό πλαίσιο του μοναδικού μυθιστορήματος που ολοκλήρωσε ποτέ ο Αλεξάντρ Πούσκιν, της διάσημης "Κόρης του Λοχαγού". (...) Στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα συνέβησαν τρεις επαναστάσεις. Το να αναφερθούμε στις δύο από αυτές ως επιτυχημένες, θα ήταν... υποτιμητικό! Στην πραγματικότητα η επιτυχία τους ήταν τόσο μεγάλη, ώστε δεν υπάρχει καμία υπερβολή στον ισχυρισμό ότι διαμόρφωσαν και συνεχίζουν να διαμορφώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό αυτό που γνωρίζουμε σή...

"Δεν ζούμε για τον εαυτό μας, ζούμε για να δουλεύουμε και να αγωνιζόμαστε". Γράφοντας τις "Αναμνήσεις ενός επαναστάτη", ο Βικτόρ Σερζ αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο την παραπάνω ρήση. Οι "Αναμνήσεις" του δεν είναι απλώς η λεπτομερής αφήγηση της ζωής του, αλλά, πολύ περισσότερο, η κριτική παρουσίαση των μεγάλων ιστορικών και κοινωνικών γεγονότων, με τα οποία βρέθηκαν αντιμέτωποι οι άνθρωποι της εποχής του. Το Παρίσι των αρχών του περασμένου αιώνα, ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος, οι μεγάλες επαναστάσεις στη Ρωσία και την Ισπανία, οι απαρχές του Δευτέρου Παγκοσμίου συνθέτουν τ...

"Όχι, ο Λένιν και οι σύντροφοί του δεν υπήρξαν ποτέ επαναστάτες. Δεν υπήρξαν τίποτα άλλο παρά ρεφορμιστές, κάπως βίαιοι, που, ως αληθινοί ρεφορμιστές, κατέφευγαν πάντα στις παλιές αστικές μεθόδους. Δεν είχαν την παραμικρή εμπιστοσύνη στην επανάσταση. Δεν την καταλάβαιναν καν." Στην Ρωσική Επανάσταση, ο ελευθεριακός θεωρητικός Βσεβολόντ Μ. Άιχενμπαουμ, ο επονομαζόμενος Βολίν (1882-1945), παρουσιάζει μια συνθετική εικόνα της ιστορίας της Ρωσίας από το 1825 μέχρι το 1934. Με απλά λόγια, αναδεικνύει σε όλη της την έκταση μια πολύπλοκη επαναστατική διαδικασία, της οποίας τα δ...

Στα τέλη του 18ου αιώνα, η Γαλλική Επανάσταση οδήγησε την αστική τάξη στην πολιτική εξουσία, ολοκληρώνοντας την απελευθέρωση εκείνων των παραγωγικών δυνάμεων οι οποίες θα στήριζαν τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής. Ο κόσμος άλλαξε δραματικά, όχι όμως σε όφελος των πολλών. Οι αστοί, οι προύχοντες των κολεγίων της "Τρίτης κατάστασης" οι οποίοι πήραν τότε την εξουσία, ήταν περίπου το 3% του πληθυσμού, όσοι ήταν επίσης οι αριστοκράτες και οι ιεράρχες τους οποίους αντικατέστησαν. Στα 1917, μέσα στη δίνη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, μια νέα επανάσταση άλλαξε δραματικά τους όρους...

"Δεν αξίζει τον επετειακό εορτασμό χάριν νοσταλγίας η αλλόκοτη εκτύλιξη της πρώτης σοσιαλιστικής επανάστασης στην ιστορία. Το σταθερό μήνυμα του Οκτώβρη διακηρύσσει ότι τα πράγματα άλλαξαν μια φορά, και μπορούν κάλλιστα να αλλάξουν πάλι". Η Ρωσική Επανάσταση του 1917 σημάδεψε με τρόπο ανεξίτηλο τον 20ό αιώνα και επηρέασε με καθοριστικό τρόπο την παγκόσμια ιστορία. Εκατό χρόνια μετά, εξακολουθεί να εμπνέει, να προβληματίζει και να διχάζει. Τον Φεβρουάριο του 1917, εν μέσω αιματηρού πολέμου, η Ρωσία ήταν ακόμη μια αυταρχική μοναρχία. Εννέα μήνες αργότερα, ύστερα από όχι...