Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Φαίνεται πως εκείνοι που κατάντησαν την πολιτική ζωή της Ελλάδας στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα γνώριζαν πολύ καλά... τον Αριστοτέλη. Στα "Πολιτικά" ο Αριστοτέλης προβληματιζόμενος για ποιο Πολίτευμα είναι το καλύτερο, περιγράφει τη Δημοκρατία και προβληματίζεται για αυτή, χωφίς ο ίδιος να την υιοθετεί. Για τον Αριστοτέλη το καλό πολίτευμα είναι το συμφέρον για την Πολιτεία κι έχει να κάνει με το κατά πόσο ένα πολίτευμα συντελεί στο να μπορέσει να κατακτήσει ο κάθε πολίτης το κατά τον φιλόσοφο ύψιστο αγαθό,την Ευδαιμονία, που δεν είναι ούτε ο πλούτος, ούτε η ηδονή,...

Τα "Ηθικά Μεγάλα" (ΗΜ) είναι η μία από τις τρεις μεγάλες συνθέσεις ηθικής διδασκαλίας που η αρχαιότητα μας παρέδωσε ως δημιουργήματα του Αριστοτέλη. Οι δύο άλλες πραγματείες που φέρουν το όνομα του Σταγειρίτη φιλοσόφου είναι τα "Ηθικά Ευδήμια" (ΗΕ) και τα "Ηθικά Νικομάχεια" (ΗΝ). Στα "Ηθικά Μεγάλα" (όπως και στις δύο άλλες πραγματείες) προτείνεται μία ηθική ανθρωπολογική, απαλλαγμένη από κάθε υπερβατικό στοιχείο τόσο στην πηγή και θεμελίωση της όσο και στη δόμηση και προοπτική της. Πρόκειται για ηθική εγγενώς πολιτική, προσανατολισμένη απαρέγκλιτα σε ένα κορυφαίο αγαθό,...

Η πρωτογενής προσπάθεια προσέγγισης πολιτικών ζητημάτων, δίχως την πολυτέλεια μιας στοιχειώδους έστω βιβλιογραφίας, αποτελεί ένα εξωφρενικό κατόρθωμα, το οποίο, στις μέρες μας -της υπερπληροφόρησης- είναι εξαιρετικά δύσκολο να εκτιμηθεί στην ευρύτητα του μεγέθους του. Ο Αριστοτέλης, το πιο ανήσυχο πνεύμα του αρχαίου ελληνικού κόσμου, ένας πραγματικός πανεπιστήμονας, με τα "Πολιτικά" του επέδρασε διαχρονικά στις επόμενες γενιές της πολιτικής σκέψης. [...] Περιέχονται τα κείμενα: Από το Πρώτο Βιβλίο: - "Περί πόλεως" - "Περί οικιακής οικονομίας" - "Περί δούλων" - "Πε...

Ο πολιτικός λόγος των επώνυμων, αλλά και ανώνυμων Αθηναίων, όπως ο Θεμιστοκλής, ο Περικλής, ο Σοφοκλής, ο Ηρόδοτος, ο Σωκράτης, ο Αριστοφάνης, είτε από την καθέδρα των Σχολών τους, είτε από το ελεύθερο βήμα της Πνύκας, λειτούργησε έκτοτε και εξακολουθεί να λειτουργεί ως γονιμοποιό σπέρμα, ως σπερματικός λόγος, στην όλη πνευματική πορεία του δυτικού κόσμου και όχι μόνο. Πράγματι, ο λόγος αυτός, που διασώθηκε στα κείμενα του 5ου και 4ου π. Χ. αι., κατέδειξε και ανέδειξε την ιδιαιτερότητα του ελληνικού πολιτικού πολιτισμού στο μεσουράνημά του, την αθηναϊκή δημοκρατία, και άγγι...

Tο βιβλίο A΄ των "Mετά τα φυσικά" θέτει έναν διπλό στόχο: αναζητά τον ορισμό της φιλοσοφίας και επιχειρεί να διαγράψει την ιστορική της εξέλιξη. O Aριστοτέλης ανασυνθέτει με μαεστρία τον προβληματισμό τού μέσου ανθρώπου, ενός ανθρώπου που "επιζητεί εκ φύσεως τη γνώση", στην προσπάθειά του να απαντήσει στο παραδοσιακό ερώτημα "τι είναι σοφία". Kατά τον Aριστοτέλη, οι άνθρωποι εκτιμούν περισσότερο τον επιστήμονα από τον επιτυχημένο τεχνίτη, την αιτιακή γνώση από την περιγραφική, τη θεωρία από την εμπειρία. Έτσι, μολονότι ιστορικά προηγήθηκε η ανάπτυξη εκείνων των ανθρώπ...

Στη φιλοσοφία, ο Αριστοτέλης επιχειρεί τον επιτυχή συνδυασμό της πλατωνικής ηθικής και πολιτικής φιλοσοφίας με τη φυσική φιλοσοφία των προσωκρατικών, και εγκαινιάζει τον κλάδο της λογικής. Στις επιστήμες, θέτει τις βάσεις για τη φυσική, τη χημεία και τη μετεωρολογία, και αναδεικνύει τη σημασία και τη κεντρική θέση της βιολογίας. Συστηματοποιεί την πρακτική της ρητορικής, θεμελιώνει τη θεωρία της λογοτεχνίας (την "ποιητική") και ξεκινά ένα πρόγραμμα συστηματικής καταγραφής των πολιτευμάτων και των θεσμών των ελληνικών πόλεων. Με δυο λόγια, το αριστοτελικό έργο αντιπροσωπεύει...

Λίγα έργα του Αριστοτέλη διαβάστηκαν τόσο πολύ όσο η Ποιητική του. Λίγων αριστοτελικών έργων το περιεχόμενο προκάλεσε τόσες συζητήσεις - μερικούς αιώνες τώρα - όσες η Ποιητική. Λίγα έργα του Αριστοτέλη επηρέασαν τόσο πολύ τον γενικότερο δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμό όσο η Ποιητική. Το νεοελληνικό αναγνωστικό κοινό έχει πλέον ανάγκη από μία καινούργια παρουσίαση αυτού του έργου.

[...] Όπως ήδη τονίσαμε, τα "Φυσικά" είναι η πραγματεία στην οποία συγκροτείται από τον φιλόσοφο πρωτογενώς η περί φύσεως επιστήμη. Τα "Φυσικά" διαφοροποιούνται καίρια από ό,τι εμείς ονομάζουμε και κατανοούμε ως φυσική επιστήμη· ο λόγος είναι ότι στην πραγματεία αυτή ο Αριστοτέλης δεν έχει ως άμεσο στόχο να ταξινομήσει και να περιγράψει κάποια φυσικά φαινόμενα ή να προβεί σε μια μετρητική προσέγγισή τους πρωτίστως ενδιαφέρεται να θεμελιώσει την επιστήμη της φύσης μέσω της λογικής πραγμάτευσης βασικών εννοιών-αρχών. Με δεδομένη τη γνώση αυτών των βασικών εννοιών-αρχών, και τ...

Για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου συναντά κανείς στην Ελλάδα, πιο συγκεκριμένα στην Αθήνα, ένα πολίτευμα με ανθρώπινο πρόσωπο -τη δημοκρατία, αφού για πρώτη φορά η πολιτεία εξασφαλίζει το δικαίωμα της ελευθερίας, της ισότητας και της ζωής των πολιτών. Λαμβάνεται επίσης πρόνοια για τις ασθενέστερες τάξεις με τη διανομή λαφύρων και την εγκατάσταση πολιτών ως κληρούχων στις κατακτημένες περιοχές με στόχο όλοι οι πολίτες, και προπαντός οι πιο φτωχοί, να εξασφαλίζουν πόρους ζωής. Επιπλέον, αφού η δημοκρατία απαιτούσε από τους πολίτες να συμμετέχουν στα όργανά της (Εκκ...

Στα βιβλία III, IV, V και VI των "Πολιτικών" ο Αριστοτέλης επιχειρεί μια θεωρία των πολιτευμάτων στην οποία δίνει το περιεχόμενο της επιστήμης των πολιτικών φαινομένων και της πολιτικής πρακτικής. Με το βιβλίο III βρισκόμαστε στο κέντρο των πολιτικών αναλύσεων, καθώς το ζητούμενο είναι η ουσία και οι εκφάνσεις του πολιτικού βίου· η ύπαρξη του πολιτικού βίου έχει συζητηθεί στα προηγούμενα βιβλία των "Πολιτικών". Ο περισσότερο θεωρητικός χαρακτήρας του βιβλίου III εξισορροπείται με τον περισσότερο πραγματολογικό και κοινωνιολογικό χαρακτήρα του βιβλίου IV, όπου περιγράφεται η...

Τα "Πολιτικά" είναι ένα από τα εξέχοντα έργα του μεγάλου στοχαστή και ακόμη και σήμερα αποτελούν τη βάση των ερευνών για όσους ασχολούνται με τις πολιτικές επιστήμες. Ο Αριστοτέλης συγκέντρωσε στοιχεία από τα έργα των προγενεστέρων και των συγχρόνων του, παρατήρησε την εποχή του και τα δεδομένα της και έπειτα ανέπτυξε τις ιδέες που τον απασχολούσαν για τον πολιτικό βίο, δίνοντάς μας ένα έργο δομημένο με αξιοθαύμαστη λογική. Τα "Πολιτικά" απαρτίζονται από οχτώ βιβλία. Στο βιβλίο Α' εξετάζεται η σύσταση της πολιτείας. Η συμβίωση των ανθρώπων στα πλαίσια μιας κοινότητας επι...

Ο Αριστοτέλης είναι ένας από τους κορυφαίους στοχαστές όλων των εποχών, αφού η σκέψη και το έργο του εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να γεννούν την έμπνευση για πάμπολλα φιλοσοφικά και επιστημονικά συγγράμματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Ιδιαίτερα εύστοχος είναι ο χαρακτηρισμός "πανεπιστήμων" που του έχει αποδοθεί, αφού στο πέρασμα των αιώνων αποδείχθηκε ο συστηματικότερος και μεθοδικότερος νους του αρχαίου κόσμου, θεμελιωτής και πρόδρομος πολλών παλαιότερων και νεότερων κλάδων της επιστήμης. [...] (απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου)

Ανάμεσα στα έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας που συνεχίζουν να ασκούν γονιμοποιό επίδραση πάνω στη σύγχρονη σκέψη ξεχωριστή θέση κατέχουν τα "Πολιτικά" του Αριστοτέλη, των οποίων η πολιτική και ηθική σκέψη εξακολουθούν να διατηρούν την αξία και την επικαιρότητά τους. Το περιεχόμενο των "Πολιτικών" είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον. Πρόκειται για τα μεγάλα θέματα της πολιτικής φιλοσοφίας: σχέση πολιτικής και ηθικής, η θεμελιακή για την ηθική και την πολιτική έννοια του αγαθού, η διαλεκτική σχέση μεταξύ πολίτη και πολιτείας, η ουσία και η πολιτική φύση του ανθρώπου, η ουσία κ...

Στα έξι τελευταία βιβλία των "Ηθικών Νικομαχείων" ο Αριστοτέλης, συνεχίζοντας τη μελέτη της έννοιας "αρετή", πραγματεύεται -με τον ίδιο αξιοθαύμαστο και γοητευτικό τρόπο όπως στα τέσσερα πρώτα βιβλία- έννοιες όπως "δικαιοσύνη", "φρόνηση", "ηδονή", "φιλία". Ιδιαίτερα η γόνιμη πραγμάτευση της έννοιας της δικαιοσύνης αποτέλεσε τη βάση για την πραγμάτευση του ίδιου θέματος από τη σύγχρονη νομική επιστήμη.

Ένα από τα πιο ώριμα και πιο σημαντικά έργα του Αριστοτέλη. Μαζί με τα "Πολιτικά" αποτελούν την "περί τα ανθρώπεια" φιλοσοφία του Σταγειρίτη φιλοσόφου, η οποία πραγματεύεται θέματα που σχετίζονται με την κοινωνική συμβίωση των ανθρώπων. Θέμα του έργου αυτού είναι οι ανθρώπινες πράξεις, η συμπεριφορά δηλαδή του ατόμου, μέσα από τις οποίες οδηγείται στην ευδαιμονία. Σε άμεση σχέση με τις πράξεις βρίσκεται η αρετή, η οποία ορίζεται από τον Αριστοτέλη ως έξη που έχει στόχο της το μέσον (το σημείο ανάμεσα στην υπερβολή και την έλλειψη). Η κατάκτηση της αρετής δεν είναι εύκολη...

Οι πραγματείες αυτές, οι οποίες θεωρήθηκαν από τους ερευνητές ως νόθα έργα του Αριστοτέλη, με τα θέματα που πραγματεύονται αναδεικνύουν και άλλες πτυχές του φιλοσοφικού στοχασμού του μεγάλου φιλοσόφου που σχετίζονται με την εκπαίδευση. Στην επικαιρότητα έρχεται το ζήτημα της δια βίου εκπαίδευσης, όπως αυτό αναδύεται μέσα από την ανάλυση και συζήτηση των φιλοσοφικών θεμάτων στα συμπόσια, με τη συνοδεία του οίνου. Επίσης αναδεικνύεται το πρόβλημα της αγωγής και της ηθικής διάπλασης του ανθρώπου μέσα από τη διάκριση των αρετών σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο. Τέλος, με τ...

Οι πιο λαμπρές δημιουργίες της αρχαίας ελληνικής σκέψης: θέατρο, φιλοσοφία, ιστορία, ρητορική, ποίηση - μυθιστορία, επιστήμη. Τα ομηρικά έπη, οι τραγωδίες του Αισχύλου και του Ευριπίδη, οι κωμωδίες του Αριστοφάνη, οι φιλοσοφικές πραγματείες του Πλάτωνα, οι ιστορικές μαρτυρίες του Ηρόδοτου και του Θουκυδίδη, οι ρητορικοί λόγοι του Δημοσθένη, οι περιηγήσεις του Παυσανία. Για πρώτη φορά στο περίπτερό σας τα αριστουργήματα του αρχαίου ελληνικού πνεύματος συγκεντρωμένα σε μια σειρά από χρηστικούς και καλαίσθητους τόμους, με το πλήρες αρχαίο κείμενο και την παράλληλη νεοελληνι...