Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στα βιβλία III, IV, V και VI των "Πολιτικών" ο Αριστοτέλης επιχειρεί μια θεωρία των πολιτευμάτων στην οποία δίνει το περιεχόμενο της επιστήμης των πολιτικών φαινομένων και της πολιτικής πρακτικής. Με το βιβλίο III βρισκόμαστε στο κέντρο των πολιτικών αναλύσεων, καθώς το ζητούμενο είναι η ουσία και οι εκφάνσεις του πολιτικού βίου· η ύπαρξη του πολιτικού βίου έχει συζητηθεί στα προηγούμενα βιβλία των "Πολιτικών". Ο περισσότερο θεωρητικός χαρακτήρας του βιβλίου III εξισορροπείται με τον περισσότερο πραγματολογικό και κοινωνιολογικό χαρακτήρα του βιβλίου IV, όπου περιγράφεται η...

Για πρώτη φορά στην ιστορία του ανθρώπου συναντά κανείς στην Ελλάδα, πιο συγκεκριμένα στην Αθήνα, ένα πολίτευμα με ανθρώπινο πρόσωπο -τη δημοκρατία, αφού για πρώτη φορά η πολιτεία εξασφαλίζει το δικαίωμα της ελευθερίας, της ισότητας και της ζωής των πολιτών. Λαμβάνεται επίσης πρόνοια για τις ασθενέστερες τάξεις με τη διανομή λαφύρων και την εγκατάσταση πολιτών ως κληρούχων στις κατακτημένες περιοχές με στόχο όλοι οι πολίτες, και προπαντός οι πιο φτωχοί, να εξασφαλίζουν πόρους ζωής. Επιπλέον, αφού η δημοκρατία απαιτούσε από τους πολίτες να συμμετέχουν στα όργανά της (Εκκ...

[...] Όπως ήδη τονίσαμε, τα "Φυσικά" είναι η πραγματεία στην οποία συγκροτείται από τον φιλόσοφο πρωτογενώς η περί φύσεως επιστήμη. Τα "Φυσικά" διαφοροποιούνται καίρια από ό,τι εμείς ονομάζουμε και κατανοούμε ως φυσική επιστήμη· ο λόγος είναι ότι στην πραγματεία αυτή ο Αριστοτέλης δεν έχει ως άμεσο στόχο να ταξινομήσει και να περιγράψει κάποια φυσικά φαινόμενα ή να προβεί σε μια μετρητική προσέγγισή τους πρωτίστως ενδιαφέρεται να θεμελιώσει την επιστήμη της φύσης μέσω της λογικής πραγμάτευσης βασικών εννοιών-αρχών. Με δεδομένη τη γνώση αυτών των βασικών εννοιών-αρχών, και τ...

Λίγα έργα του Αριστοτέλη διαβάστηκαν τόσο πολύ όσο η Ποιητική του. Λίγων αριστοτελικών έργων το περιεχόμενο προκάλεσε τόσες συζητήσεις - μερικούς αιώνες τώρα - όσες η Ποιητική. Λίγα έργα του Αριστοτέλη επηρέασαν τόσο πολύ τον γενικότερο δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμό όσο η Ποιητική. Το νεοελληνικό αναγνωστικό κοινό έχει πλέον ανάγκη από μία καινούργια παρουσίαση αυτού του έργου.

Tο βιβλίο A΄ των "Mετά τα φυσικά" θέτει έναν διπλό στόχο: αναζητά τον ορισμό της φιλοσοφίας και επιχειρεί να διαγράψει την ιστορική της εξέλιξη. O Aριστοτέλης ανασυνθέτει με μαεστρία τον προβληματισμό τού μέσου ανθρώπου, ενός ανθρώπου που "επιζητεί εκ φύσεως τη γνώση", στην προσπάθειά του να απαντήσει στο παραδοσιακό ερώτημα "τι είναι σοφία". Kατά τον Aριστοτέλη, οι άνθρωποι εκτιμούν περισσότερο τον επιστήμονα από τον επιτυχημένο τεχνίτη, την αιτιακή γνώση από την περιγραφική, τη θεωρία από την εμπειρία. Έτσι, μολονότι ιστορικά προηγήθηκε η ανάπτυξη εκείνων των ανθρώπ...

Στη φιλοσοφία, ο Αριστοτέλης επιχειρεί τον επιτυχή συνδυασμό της πλατωνικής ηθικής και πολιτικής φιλοσοφίας με τη φυσική φιλοσοφία των προσωκρατικών, και εγκαινιάζει τον κλάδο της λογικής. Στις επιστήμες, θέτει τις βάσεις για τη φυσική, τη χημεία και τη μετεωρολογία, και αναδεικνύει τη σημασία και τη κεντρική θέση της βιολογίας. Συστηματοποιεί την πρακτική της ρητορικής, θεμελιώνει τη θεωρία της λογοτεχνίας (την "ποιητική") και ξεκινά ένα πρόγραμμα συστηματικής καταγραφής των πολιτευμάτων και των θεσμών των ελληνικών πόλεων. Με δυο λόγια, το αριστοτελικό έργο αντιπροσωπεύει...

Ο πολιτικός λόγος των επώνυμων, αλλά και ανώνυμων Αθηναίων, όπως ο Θεμιστοκλής, ο Περικλής, ο Σοφοκλής, ο Ηρόδοτος, ο Σωκράτης, ο Αριστοφάνης, είτε από την καθέδρα των Σχολών τους, είτε από το ελεύθερο βήμα της Πνύκας, λειτούργησε έκτοτε και εξακολουθεί να λειτουργεί ως γονιμοποιό σπέρμα, ως σπερματικός λόγος, στην όλη πνευματική πορεία του δυτικού κόσμου και όχι μόνο. Πράγματι, ο λόγος αυτός, που διασώθηκε στα κείμενα του 5ου και 4ου π. Χ. αι., κατέδειξε και ανέδειξε την ιδιαιτερότητα του ελληνικού πολιτικού πολιτισμού στο μεσουράνημά του, την αθηναϊκή δημοκρατία, και άγγι...

Η πρωτογενής προσπάθεια προσέγγισης πολιτικών ζητημάτων, δίχως την πολυτέλεια μιας στοιχειώδους έστω βιβλιογραφίας, αποτελεί ένα εξωφρενικό κατόρθωμα, το οποίο, στις μέρες μας -της υπερπληροφόρησης- είναι εξαιρετικά δύσκολο να εκτιμηθεί στην ευρύτητα του μεγέθους του. Ο Αριστοτέλης, το πιο ανήσυχο πνεύμα του αρχαίου ελληνικού κόσμου, ένας πραγματικός πανεπιστήμονας, με τα "Πολιτικά" του επέδρασε διαχρονικά στις επόμενες γενιές της πολιτικής σκέψης. [...] Περιέχονται τα κείμενα: Από το Πρώτο Βιβλίο: - "Περί πόλεως" - "Περί οικιακής οικονομίας" - "Περί δούλων" - "Πε...

Τα "Ηθικά Μεγάλα" (ΗΜ) είναι η μία από τις τρεις μεγάλες συνθέσεις ηθικής διδασκαλίας που η αρχαιότητα μας παρέδωσε ως δημιουργήματα του Αριστοτέλη. Οι δύο άλλες πραγματείες που φέρουν το όνομα του Σταγειρίτη φιλοσόφου είναι τα "Ηθικά Ευδήμια" (ΗΕ) και τα "Ηθικά Νικομάχεια" (ΗΝ). Στα "Ηθικά Μεγάλα" (όπως και στις δύο άλλες πραγματείες) προτείνεται μία ηθική ανθρωπολογική, απαλλαγμένη από κάθε υπερβατικό στοιχείο τόσο στην πηγή και θεμελίωση της όσο και στη δόμηση και προοπτική της. Πρόκειται για ηθική εγγενώς πολιτική, προσανατολισμένη απαρέγκλιτα σε ένα κορυφαίο αγαθό,...

Φαίνεται πως εκείνοι που κατάντησαν την πολιτική ζωή της Ελλάδας στην κατάσταση που βρίσκεται σήμερα γνώριζαν πολύ καλά... τον Αριστοτέλη. Στα "Πολιτικά" ο Αριστοτέλης προβληματιζόμενος για ποιο Πολίτευμα είναι το καλύτερο, περιγράφει τη Δημοκρατία και προβληματίζεται για αυτή, χωφίς ο ίδιος να την υιοθετεί. Για τον Αριστοτέλη το καλό πολίτευμα είναι το συμφέρον για την Πολιτεία κι έχει να κάνει με το κατά πόσο ένα πολίτευμα συντελεί στο να μπορέσει να κατακτήσει ο κάθε πολίτης το κατά τον φιλόσοφο ύψιστο αγαθό,την Ευδαιμονία, που δεν είναι ούτε ο πλούτος, ούτε η ηδονή,...

Η έκδοση όλων των έργων του Αριστοτέλη απευθύνεται στον αναγνώστη που θέλει να διαβάσει το έργο του φιλοσόφου, δίχως να είναι ειδικός στη φιλοσοφία, αλλά και στους φοιτητές και τους καθηγητές, που μπορούν πλέον να αναφέρονται σε μια ελληνική χρηστική έκδοση, ενιαία και επιστημονικά ενημερωμένη. Το κάθε έργο εκδίδεται με την ευθύνη ενός επώνυμου ειδικού και περιλαμβάνει το αρχαίο κείμενο του Αριστοτέλη και τη μετάφρασή του, καθώς και εισαγωγή, σύνοψη της επιχειρηματολογίας κάθε κεφαλαίου, σύντομα σχόλια και σημειώσεις, βιβλιογραφία, γλωσσάρι, και ευρετήριο ονομάτων και αρχαί...

Η έκδοση όλων των έργων του Αριστοτέλη απευθύνεται στον αναγνώστη που θέλει να διαβάσει το έργο του φιλοσόφου, δίχως να είναι ειδικός στη φιλοσοφία, αλλά και στους φοιτητές και τους καθηγητές, που μπορούν πλέον να αναφέρονται σε μια ελληνική χρηστική έκδοση, ενιαία και επιστημονικά ενημερωμένη. Το κάθε έργο εκδίδεται με την ευθύνη ενός επώνυμου ειδικού και περιλαμβάνει το αρχαίο κείμενο του Αριστοτέλη και τη μετάφρασή του, καθώς και εισαγωγή, σύνοψη της επιχειρηματολογίας κάθε κεφαλαίου, σύντομα σχόλια και σημειώσεις, βιβλιογραφία, γλωσσάρι, και ευρετήριο ονομάτων και αρχαί...

[...] Για το "Περί ερμηνείας" τον Αριστοτέλη διαθέτουμε ένα αντιπροσωπευτικό σύγχρονο δείγμα αυτού του είδους, το βιβλίο του Hermann Weidemann, "Aristoteles, Peri Hermeneias, ubersetzt und erklart von H.W. (zweite veranderte Auflage, Berilin 2002). Η εισαγωγή και το εξαντλητικό ερμηνευτικό υπόμνημα του Weidermann αποτελούν σταθμό για όποιον θέλει να ασχοληθεί διεξοδικά με αυτό το έργο του Αριστοτέλη. Δεν θελήσαμε να αναδιηγηθούμε εδώ περιληπτικά όσα έχει γράψει ο Weidermann. Επιδίωξή μας ήταν να προσφέρουμε στον σύγχρονο αναγνώστη κίνητρα για να σκεφθεί, αν ο καταγρα...

Τα "Φυσικά" είναι το αριστοτελικό κείμενο που διαβάστηκε περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο στην ιστορία της σκέψης, το έργο που εξασφάλισε στην αριστοτελική φιλοσοφία την ξεχωριστή της μοίρα. Κατά τον Χάιντεγκερ, τα "Φυσικά" του Αριστοτέλη είναι το "κρυφό θεμέλιο της Δυτικής Φιλοσοφίας". Στην αριστοτελική εγκυκλοπαίδεια της γνώσης η επιστήμη που κατέχει την κυρίαρχη θέση είναι χωρίς αμφιβολία η "φυσική", η θεωρητική δηλαδή γνώση των φυσικών όντων και της διαρκούς μεταβολής τους. Αν σκεφτεί κανείς ότι για τον Αριστοτέλη τα μόνα όντα που υπάρχουν είναι οι ατομικές συγκεκριμ...

Ο Αριστοτέλης υπήρξε ο πολυμαθέστερος αρχαίος Έλληνας στοχαστής και, αν κρίνουμε από τις επιστημονικές έρευνές του, ο μοναδικός άνθρωπος που κατόρθωσε να διαγνώσει και να κατηγοριοποιήσει τους νόμους που ορίζουν τη φύση στο ορατό και μη σύμπαν που την περιβάλλει. Όλη αυτή η ενασχόλησή του βασίστηκε σε μία μεγαλειώδη βιβλιοθήκη με δύο σκέλη: α) το σύνολο της γραπτής ελληνικής πνευματικής παράδοσης και β) τη δική του συστηματική συγγραφική δραστηριότητα, την οποία αντιπροσωπεύουν σημειώσεις, τετράδια εργασίας και εκδόσεις, σε όλα τα πεδία της γνώσης. Η Βιβλιοθήκη του Αριστοτέ...

Η "Αθηναίων Πολιτεία" είναι η σπουδαιότερη πηγή που διαθέτουμε για την αρχαία δημοκρατία. Τα ιστορικά κεφάλαια του κειμένου περιγράφουν τη διαδρομή που οδήγησε την Αθήνα σε αυτό το επίτευγμα, ενώ το δεύτερο, συστηματικό του μέρος αφορά την καταγραφή των θεσμών της, δίνοντας στον σημερινό αναγνώστη μια αίσθηση της πρωτοποριακής οργάνωσης που χαρακτηρίζει τη δημόσια διοίκηση της πόλης κατά την κλασική εποχή. Πληροφορίες για την οργάνωση του πληθυσμού στους δήμους, για τη διαδικασία εκλογής των διαφόρων αξιωματούχων και για το περιεχόμενο των αρμοδιοτήτων τους, για τη σύσταση...

Aristotle started to collect books in order to form his personal library even before he became a member of the Academy and a pupil of Plato (367 BCE). The kernel of his collection consisted in the texts of his father Nicomachus and medical treatises which the latter, who was physician to Amyntas III of Macedonia, probably had in his possession. Aristotle’s own writings, the exoteric together with the didactic, cover 106 papyrus rolls. In order to comment on the whole of the cultural tradition, he also collected all written texts accessible to him at the time: treatises o...