Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο βιβλίο αυτό παρατίθενται δύο δοκίμια που ανήκουν στο ίδιο θεματικό πλαίσιο "τέχνη και φασισμός". Το πρώτο αναφέρεται στη Λένι Ρίφενσταλ και το άλλο στο κινηματογραφικό έργο του Γιούργκεν Ζύμπερμπεργκ. Το ενδιαφέρον που παρουσιάζουν για το σημερινό αναγνώστη έχει να κάνει με την ανίχνευση των αιτίων μιας διαφαινόμενης κατά τη δεκαετία του '70 απενοχοποίησης κάποιων φωτογενών μορφών του φασισμού, αιτίων τα οποία η Σόντακ εντοπίζει "στις νέες ευκαιρίες που δόθηκαν στην ιδέα του ωραίου" μέσα στην κοινωνία του θεάματος και του life style.

Ένα από τα σημαντικότερα δοκίμια που γράφτηκαν ποτέ για τη φωτογραφία, από έναν από τους μεγαλύτερους φωτογράφους του 20ού αιώνα. "Η φωτογραφία είναι για μένα η αναγνώριση μέσα στην ίδια την πραγματικότητα ενός ρυθμού επιφανειών, γραμμών ή αξιών· το μάτι αποσπά το θέμα κι η μηχανή δεν έχει παρά να κάνει τη δουλειά της, να αποτυπώσει στο φιλμ την απόφαση του ματιού. Μια φωτογραφία βλέπεται στο σύνολό της, με μια ματιά, σαν πίνακας· η σύνθεση είναι μια συγχρονισμένη συμμαχία, ο οργανικός συντονισμός κάποιων ορατών στοιχείων. Δεν συνθέτουμε δίχως λόγο, χρειάζεται μια αναγκα...

Η συζήτηση για το βαθμό και τη θέση που πρέπει να αποδοθεί στη φωτογραφία σε σχέση με τις άλλες καλές τέχνες δεν με απασχόλησε ποτέ διότι τούτο το πρόβλημα ιεράρχησης μου φαινόταν πάντοτε καθαρά ακαδημαϊκής φύσεως. 27.11.85

"Ανακυκλωμένα"τα παλαιότερα βιβλία τού συγγραφέα "Η ανακάλυψη της ομηρικής" και "Φωτορομάντσο". Οι αναρίθμητοι βιογράφοι του Ανδρέα Μπρετόν μνημονεύουν συχνά τις περίφημες ανασκαφές στις αχανείς τοποθεσίες όπου άνθιζαν, άλλοτε, τα επίνητρα της Κραταιγόνας και αποκαλύφθηκε στις μέρες μας γάτα ονόματι Ηλικία να χαράζει συλλαβικά τη μυστηριώδη και άφαντη πλέον εντολή: Imprimatur (ήτοι Φύλακες Γρηγορείτε). Την ίδια νύχτα, μάλιστα, προέκυψε το ακαταλόγιστο αξίωμα της "αυτοκαταστροφής των βιβλίων" και άρχισαν να διασπείρονται εκείνα τα θρυλικά φληναφήματα για κάτι κλεψύδρες το...

Η αίσθηση που μας συνδέει διαρκώς με τον κόσμο είναι η όραση. Ίσως γι' αυτό οι φιλόσοφοι -από την αρχαιότητα- την καταδίκασαν ως επιρρεπή στο σφάλμα: στην οφθαλμαπάτη. Διαρκής, προφανής και αυτονόητη, η εικόνα είναι κάτι που δεν σκεφτόμαστε εύκολα, παρά μόνο όταν δημιουργείται μηχανικά. Και πάλι, όμως, αμφιβάλλουμε για την ειλικρίνεια, για την αυθεντικότητα, για την αλήθεια της προφάνειάς της. Μέσα από ιστορίες για εικόνες και ιστορίες με εικόνες, το βιβλίο μελετά τους μηχανισμούς της οπτικής αναπαράστασης και τις αμφίδρομες σχέσεις που αναπτύχθηκαν ανάμεσα στην εικόνα κ...

Διαβάζοντας τις "Διαλέξεις για τη φωτογραφία" καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα ότι η φωτογραφική τέχνη έχει πολύ μεγάλες διαστάσεις - βάθους - ύψους - πλάτους. Είναι οι διαστάσεις που οριοθετούν τα σύνορα της ίδιας της φωτογραφίας ανάμεσα στις υπόλοιπες τέχνες και ταυτόχρονα είναι η ανάλυση αυτών των ορίων που εντοπίζει ο συγγραφέας στο βιβλίο του. Η βαθιά του σκέψη τεκμηριώνει την θεωρητική, την πρακτική και την ιστορική διάσταση της φωτογραφίας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι με τον ίδιο τρόπο ο ζωγράφος επιδιώκει με την ζωγραφική του να φτάσει στο αποτέλεσμα της αρμονίας τω...

"Από τα ξεκινήματά μου στη φωτογραφία ήταν φυσικό να καταγράφω τη Θεσσαλονίκη, όπως εξάλλου και τα περίχωρα. Τα πρώτα χρόνια μάλιστα πολύ περισσότερο απ' ό,τι πρόσφατα. Η "άσκηση" της φωτογραφίας είχε τότε αρκετά διαφορετικό προορισμό από τη σημερινή της χρήση, τουλάχιστον εκ μέρους μου. Αυτό βέβαια συναρτάται και με τη μερική κάλυψη ή εξάντληση του φωτογραφικού ορίζοντα αλλά και με τη βαίνουσα ηλικία. Κοιτώ ενίοτε προς τα πίσω, ανάμεσα σε εκατοντάδες εικόνες. Τώρα πια, πέρα από την όποια φωτογραφική ή αισθητική τους αξία, μερικές από αυτές συνεργάζονται και με την έννοια...

Γιατί οι selfies κατόρθωσαν να γίνουν μέχρι σήμερα το πιο πετυχημένο είδος εικόνας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Ποια είναι η αναλογία τους προς το προσωπικό πορτρέτο και την αυτοσκηνοθεσία; Ο Βόλφγκανγκ Ούλριχ θεωρεί τις selfies τον πρώτο τύπο ενός δημοκρατικοποιημένου και παγκοσμιοποιημένου πολιτισμού εικόνας. Μέσω της ψηφιοποίησης, οι εικόνες αυξήθηκαν και απέκτησαν τεράστια σημασία. Το γεγονός ότι παράγονται πιο εύκολα, και διαχέονται και μοιράζονται γρηγορότερα σε σύγκριση με το παρελθόν, δεν οδηγεί μονάχα στη βεβαιωμένη "παλίρροια εικόνων", αλλά αποδίδει και επιπλέον...

Η φωτογραφία εμφανίστηκε στη Δύση σε μια εποχή όπου οι έννοιες της εποπτείας και της τεκμηρίωσης μετασχηματίζονται στο πλαίσιο των ευρύτερων κοινωνικοοικονομικών και πολιτισμικών μεταβολών. Αυτή η μετάβαση συνεπαγόταν μια μαζική πίστη στην ίδια την τεκμηριωτική αξία της όρασης και την άνοδο ενός καταφατικού "πανοπτικού" υποδείγματος που συνέπεσε με την κατακτητική επέκταση των αποικιοκρατικών χωρών αλλά και την ανάπτυξη του κράτους πρόνοιας, των πειθαρχικών μηχανισμών, των ανθρωπιστικών οργανώσεων, του μαζικού πολιτισμού και των μέσων επικοινωνίας, των μουσείων και των νέων...

Ένα πρόσωπο όπως η Ζακελίνα, Τζάκη την έλεγα συχνά εγώ, τρία- τέσσερα χρόνια μεγαλύτερή μας, τότε ήταν ίσως εικοσιπέντε, με μεγαλύτερο από το δικό μας παρελθόν πίσω της, με μια ομορφιά ανεπιτήδευτη, με φιλαρέσκεια υγιή και όχι ναρκισιστική, με την ωραιότερη μέση του κόσμου, ζώντας μάλιστα εκείνη μόνη της σε μιαν εποχή που εμείς, όταν επιστρέφαμε από τις σπουδές για διακοπές, φιλοξενούμασταν ακόμη στους γονείς, ένα τέτοιο πρόσωπο λέω, είχε τα φόντα για να μας απασχολήσει.

Αυτό που κάνει η Τζένη Λυκουρέζου ερμηνεύοντας στιγμές φωτογράφων στο βιβλίο "...με αφορμή τις φωτογραφίες" δεν θέλει μόνο κουράγιο για να το κάνεις, θέλει βαθιά εμπιστοσύνη & βαθιά αγάπη στη τέχνη της Φωτογραφίας. Ανδρέας Ζαχαράτος