Τέχνη - Ερμηνεία και κριτική

Κριτικά κείμενα για την τέχνη 1925-1937

Θεμέλιο (2005)

Ο Ηλίας Ηλιού (1904-1985), γνωστός για τον ρόλο του στον δημόσιο βίο της χώρας, υπερασπιστής διωκομένων και διωκόμενος, μαχητής, κοινοβουλετυικός εκπρόσωπος και πρόεδρος της ΕΔΑ για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη στην ιστορία του 20ού αιώνα. Όμως το ξεκίνημά του είναι λιγότερο γνωστό. Αρχές της δεκαετίας του 1920, ο νεαρός φοιτητής της Νομικής Σχολής από τη Λήμνο έρχεται να προστεθεί στους "ταχτικούς συντάχτες" του "Νουμά". Ποιήματα, βιβλιοκρισίες, θεατρικές κριτικές, μεταφράσεις λογοτεχνικού και θεωρητικού περιεχομένου φανερώνουν το ευρύ φάσμα των ενδι...

Κοινωνική θεωρία και σύγχρονος πολιτισμός

Βάνιας (2013)

[...] Το βιβλίο αυτό αποτελείται από δώδεκα κείμενα που γράφτηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Στο πρώτο μέρος μνημονεύονται αρχικά διάφορες κοινωνικές θεωρίες για τον πολιτισμό και εξετάζονται οι λόγοι που οδήγησαν στη γένεση του μοντέρνου. Κατόπιν αναλύονται χαρακτηριστικά δεδομένα του μοντέρνου που προσδιορίζουν την πορεία του σύγχρονου πολιτισμού μέσα από τη βαθμιαία επεξεργασία, εμπέδωση και διάχυσή τους, αναφέρονται ορισμένες μεταμοντέρνες θεωρίες και εξετάζεται ο ρόλος των ιδεών του μεταμοντερνισμού. Τέλος, μελετώνται βασικά δεδομένα και προβλήματα της ύστερης νεωτερ...

Κείμενα 1934-1940

Άγρα (2019)

Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν συνιστά μια από τις πλέον χαρακτηριστικές και ταυτόχρονα ιδιαίτερες φυσιογνωμίες των χρόνων του Μεσοπολέμου. Το έργο του, με εύρος που εκτείνεται από τη θεωρία της λογοτεχνίας ώς τη φιλοσοφία και την κριτική του πολιτισμού, αντανακλά τις μεγάλες θεωρητικές και πολιτικές διενέξεις της εποχής. Στην περίοδο 1934-1940, από την οποία προέρχονται τα δοκίμια που συγκεντρώνει ο παρών τόμος, δεσπόζει η σύγκρουση με τον εθνικοσοσιαλισμό και τα πνευματικά του παράγωγα. Εξόριστος στο Παρίσι, ο Μπένγιαμιν θα προβεί σε μια ιδιότυπη σύνθεση των παραδόσεων του εβραϊκού...

Κείμενα

Δρόμων (2007)

Μέσα από αυτά τα μελετήματα αυτό προσπαθώ -κι ας μη θεωρηθεί υπερβολή- να διδάξω ευχάριστα· και φυσικά όταν γεμίζουν τα κενά της ψυχής ο άνθρωπος άνω θρώσκει, συνεπώς επιτελεί τον πραγματικό του προορισμό επάνω στη γη, εξανθρωπίζεται. Η γνώση δίνει χαρά· αλλά και βοηθά τον άνθρωπο νοερά να ταξιδεύει. Πιστεύω ότι πέρα από όλα τα δεδομένα η βιούμενη γνώση είναι μία μορφή εμβίωσης της ποιητικής κατάστασης, της ποιητικής ουσίας. Συνεπώς, με δυο λόγια, η γνώση και ο λαβύρινθός της είναι και αυτή με τη σειρά της μία μορφή ποίησης, η ηδονή που προσφέρει η αναζήτηση μέσα στο άδυ...

Κατάματα

Γαβριηλίδης (2005)

[...] Το ουτοπικό άγγελμα του μοντερνισμού, όπως μνημονικά και απερίφραστα διαφαίνεται, η διαχρονική αλήθεια του παρόντος και τα ψευδαισθητικά φαντάσματα του παρελθόντος, οι δραματικές μεταλλαγές στο πέρασμα του αιώνα, η οριακή κρίση του πολιτισμού, η χαίνουσα πληγή στο μεταιχμιακό απολωλός της συνείδησης, η σακατεμένη εντοπιότητα της αυτογνωσίας, η επί ξύλου κρεμάμενη ιερότητα, θα παλινορθώσουν -άμποτε- μέσα μας νόστο και μέλλον; Τα κείμενα που ακολουθούν θέτουν ερωτήματα, αναζητώντας ολιστικές, παρηγορητικές απαντήσεις. Περιέχονται τα κείμενα: - Μαρτυρολόγιο - Περ...

Κατάματα

Γαβριηλίδης (2014)

Χρόνια συγκατοικώ με την Πεπλοφόρο κόρη. Συγκατοικώ ακόμη με τον Γρηγόριο Παλαμά και τον Γεράσιμο Σκλάβο. Τον Έζρα και τον Βικέντιο. Την Ήβη και την Ευθύνη. Τον Θεοφάνη Στρελίτζα Μπαθά και τον Αντρέι Αρσενίου Ταρκόφσκι. Τον Μέλανα Δρυμό και την απόκρημνη Σφίγγα. Την παραμεθόρια διάσταση της ζωγραφικής και την απύθμενη ελευθερία της γλώσσας. Το ουτοπικό άγγελμα του μοντερνισμού, όπως μνημονικά και απερίφραστα διαφαίνεται, οι διαχρονικές αλήθειες του παρελθόντος και τα ψευδαισθητικά φαντάσματα του παρόντος, οι δραματικές μεταλλαγές στο πέρασμα των αιώνων, η οριακή κρίση το...

Ιστορίες ζωγραφικής

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2008)

Με τον ενθουσιασμό και την τόλμη που τον χαρακτηρίζουν, ο Ντανιέλ Αράς, βαθύς γνώστης της ιστορίας της τέχνης, μας προσκαλεί σε μια περιδιάβαση στην ιστορία της ζωγραφικής κατά τη διάρκεια έξι αιώνων, από την ανακάλυψη της προοπτικής μέχρι την εξαφάνιση της φιγούρας. Αναφερόμενος σε σημαντικές θεματικές (την προοπτική, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, τη θέση της λεπτομέρειας, τη συντήρηση, τις συνθήκες θέασης και έκθεσης), αλλά και σε συγκεκριμένους ζωγράφους ή έργα, ξαναζωντανεύει με ευφυΐα και θέρμη κομβικές στιγμές της ζωγραφικής: τον Λεονάρντο ντα Βίντσι, τον Μιχαήλ Άγγελ...

Ιστορία της τέχνης

Ελληνικά Γράμματα (2007)

Σε αυτή τη σαφή και περιληπτική μελέτη, η Dana Arnold μας εισάγει στα θέματα, τα ζητήματα και τα αντικείμενα που αποτελούν τον τομέα της ιστορίας της τέχνης. Με μια μεγάλη ποικιλία εικόνων, από τα αγάλματα των Νήσων του Πάσχα μέχρι το έργο του Τζον Κόνσταμπλ "Αγρός με καλαμπόκια", η συγγραφέας δείχνει πώς τα ίδια έργα μπορούν να είναι η αφετηρία για το πώς "διαβάζουμε" την ιστορία της τέχνης και προτείνει μια ποικιλία τρόπων με τους οποίους μπορούμε να απολαμβάνουμε την τέχνη, να σκεφτόμαστε γι' αυτήν και να την κατανοούμε. Με ένα γλωσσάριο τεχνικών όρων και μια λίστα χρήσι...

Ιδιωτική πινακοθήκη

Ύψιλον (1992)

Εκατό σελίδες γεμάτες παγίδες, χιούμορ, μεγαλοφυΐα. Προσοχή, λοιπόν! Αυτό το βιβλίο είναι επικίνδυνο! Ο Περέκ είναι ένας απαράμιλλος ακροβάτης της λογοτεχνίας... Mathieu Lindon Ιδού η ιστορία ενός πίνακα, ενός ζωγράφου και ενός συλλέκτη. Όμως η ιστορία αυτή είναι πρόσφατη για ένα ανεπανάληπτο παιχνίδι με καθρέφτες, όπου, από ίλιγγο σε ίλιγγο, βυθιζόμαστε γοητευμένοι. Ο Περέκ μας τραβάει από τη μύτη... Pierre Mertens Το αληθινό και το ψεύτικο συγχέονται ή αλλάζουν ρόλους: συχνά, το ψεύτικο δείχνει πιο αληθινό. Κι ο μεθυστικός χορός κορυφώνεται με την ιλιγγιώδη δη...

Ιδεογραφική σμίλη

Συλλογές (1997)

Η "Ιδεολογική σμίλη" είναι μια συλλογή κειμένων για την τέχνη, που γράφτηκαν από τον εικαστικό και θεωρητικό της σύγχρονης τέχνης Κώστα Ευαγγελάτο. Από το πρωτόλειο κείμενο-ομιλία με τίτλο: "Το πνεύμα της σύγχρονης τέχνης", που έγραψε το 1975, τελειόφοιτος του γυμνασίου στην Κεφαλονιά και που διάβασε πολλές φορές κατόπιν ενώπιον κοινού στην Αθήνα και άλλες πόλεις, μέχρι τα πιο πρόσφατα κείμενά του για την Performance, ο αναγνώστης θα διακρίνει την εκφραστική λεκτική δεινότητα, με την οποία διατυπώνει έντεχνα τα βαθύτερα νοήματα με εύληπτο τρόπο. Τα κείμενα αυτά έχουν κύρια...

Θεωρία της τέχνης

Εκδόσεις των Φίλων (1990)

Συγκεντρώνω σε αυτόν τον τόμο όλα σχεδόν τα ως σήμερα δημοσιευμένα φιλοσοφικά μου κείμενα, που ανήκουν στο χώρο της "αισθητικής", όπως ύστερα από τον Baumgarten συνηθίζουμε να ονομάζουμε τη φιλοσοφία του "καλού". Τόσο στο χώρο της θεωρίας της γνώσης και της μεθοδολογίας των επιστημών, όσο και στο χώρο της πρακτικής φιλοσοφίας, δηλαδή της ηθικής και της πολιτικής, έχω παρουσιάσει, λίγο ή πολύ, περισσότερο συγκροτημένα κείμενα. Η επίδραση σε όλα αυτά του Πλάτωνα, του Κάντ και ορισμένων νεοκαντιανών δασκάλων μου, που δεν υπήρξανε και οι πιο ορθόδοξοι από τους επίγονους του Κ...

Θέσεις της μνήμης

Νήσος (2016)

Με ποιον τρόπο θα μπορούσε να τεθεί εκ νέου ο προβληματισμός για το σύγχρονο μουσείο μέσα από το ιστορικό παράδειγμα ενός τόπου όπως η Λευκωσία; Ποιες θεωρητικές και σχεδιαστικές προκλήσεις μπορούν να αναδυθούν σε μια πόλη που στο πλούσιο ιστορικό υπόβαθρό της φέρει και τα εμφανή σημάδια μιας σύρραξης, ενός βίαιου δημογραφικού μετασχηματισμού και της παγιωμένης διάστασης ανάμεσα στις δύο κύριες εθνοτικές ομάδες οι οποίες κατοικούν εκεί; Ποιο θεωρητικό ή θεσμικό πρόγραμμα θα μπορούσε να αναλάβει τη διαχείριση της σχέσης αυτής της πόλης με το παρελθόν της, όταν οι πολιτειακοί...

Θεραπεία και υγεία στην αριστοτελική και νιτσεϊκή φιλοσοφία της τέχνης

Εκδοτικός Όμιλος Ίων (2014)

Υπάρχει κάποια σχέση της ψυχικής υγείας με τα καλλιτεχνικά φαινόμενα; Αυτό το ερώτημα ανιχνεύεται σε δυο φιλοσόφους που κατέχουν ανά τους αιώνες μια θέση κλειδί για την διάνοιξη των καλλιτεχνικών φαινομένων: στον Αριστοτέλη και στον Νίτσε. Ακόμα και όταν φαίνεται ότι η επαφή μας με την τέχνη περνά μέσα από ακραίες ψυχικές καταστάσεις, όπως είναι η έκπληξη, η διέγερση, ο φόβος και η συμπόνια, σταθερός στόχος παραμένει η αποκατάσταση της ψυχικής υγείας και η εξισορρόπηση κάθε ψυχικής ανισορροπίας.

Η φωτιά και ο πάγος

Ύψιλον (2007)

Η ψυχιατρική θεωρεί ότι η σχιζοφρένεια χαρακτηρίζεται από τον κατακλυσμό του εαυτού από ασυνείδητα πάθη, άποψη που συνάδει με τη γενική εκτίμηση για τη σύγχρονη τέχνη και υπονοεί ότι ο σχιζοφρενικός ασθενής και ο καλλιτέχνης ζουν και μεταδίδουν τη φωτιά. Ο Louis Sass αμφισβητεί το δεδομένο αυτό και υποστηρίζει πως αντί για τα ένστικτα και τα πάθη είναι το απόμακρο βλέμμα, η συναισθηματική αδιαφορία και η κυριαρχία του νου που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη τέχνη.

Η φιλοσοφία της τέχνης του Καρλ Μαρξ

Τόπος (2018)

[...] ο Λίφσιτς αρνείται να περιοριστεί στα πιο οικεία θέματα περί αισθητικής του Μαρξ. Η ανάλυσή του εκτείνεται από τη διδακτορική διατριβή του Μαρξ στον Επίκουρο, μέχρι τη συζήτηση για την ελληνική τέχνη στα Grundrisse και από το "Κεφάλαιο" μέχρι τα λογοτεχνικά επιχειρήματα της Αγίας Οικογένειας. "Η φιλοσοφία της τέχνης", επομένως, δεν αποτελεί τόσο μια εξειδικευμένη υπο-ενότητα στα κείμενα του Μαρξ, όσο μια συνεκτική και πρωτότυπη άποψη, με βάση την οποία μπορεί κανείς να παρατηρήσει μέρος της τροχιάς της δουλειάς του. Τέρυ Ήγκλετον

Η υφαρπαγή των μορφών

Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)

Τα καταξιωμένα πράγματα του κόσμου, ή κι όσα ακόμα σαν τέτοια θεωρούνται, φέρνουν μαζί τους δόξα και τιμή. Κύρος απρόσβλητο τα συνοδεύει κι άθικτα στη συνείδησή μας διατηρούνται. Όμως το θαυμασμό των "ξένων" προκαλούν, και ιδέες βέβηλες στη σκέψη τους γεννάνε. Και για δικά τους θέλουν τώρα να τα δείξουν, ίδια έργα να τα κάνουν να φανούνε. Υφαρπαγμένα από τους δικούς τους τόπους και τους χρόνους, συρμένα έξω από την αρχοντιά τους, παραλλαγμένα τώρα τα μνημεία, μ' άλλες προθέσεις, τα προβάλλουν. Γι' άλλους, έτερους σκοπούς τα ξαναστήνουν, κι από το ύφος τους κρατάνε μόνο ό...

Η τέχνη ως όπλο

Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων (2013)

Μια αναφορά στον Φραντς Ζάιμπερτ και τους "Προοδευτικούς της Κολωνίας", μια ομάδα ή έναν κύκλο καλλιτεχνών που ακολούθησαν και συμμετείχαν στα ριζοσπαστικά ρεύματα γύρω από τις γερμανικές οργανώσεις των συμβουλιακών κομμουνιστών AAU και ειδικότερα την AAU-E. Οι "Προοδευτικοί της Κολωνίας" είναι πιθανόν η πιο ριζοσπαστική ομάδα καλλιτεχνών που υπήρξε ποτέ. Σήμερα, που ο ολοκληρωτισμός σηκώνει κεφάλι στη Γηραιά Ήπειρο (αλλά και στην Ελλάδα), είτε με το κοινοβουλευτικό-ψευτοδημοκρατικό προσωπείο του είτε με το φρικτό, πραγματικό πρόσωπό του - αυτό της ακροδεξιάς και του νεο...

Η τέχνη ως θεραπεία

Εκδόσεις Πατάκη (2014)

Το βιβλίο αυτό δηλώνει με τόλμη ότι η τέχνη έχει μία ξεκάθαρη χρησιμότητα: πρόκειται για θεραπευτικό εργαλείο που μας βοηθά να βιώνουμε πιο ολοκληρωμένα τη ζωή μας.

Η τέχνη στο προσκήνιο της κοινωνίας

Photo Imaging Group (2015)

Περιέχει άρθρα που έχουν παρουσιαστεί σε διρθνή συνέδρια Ιστορίας της Τέχνης.

Συνολικά Βιβλία 208
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου