Τέχνη - Ερμηνεία και κριτική

Μοντερνισμός: Η ώρα της αποτίμησης;

Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1996)

Μοντέρνα τέχνη

Ελληνικά Γράμματα (2007)

Όπως μαρτυρούν η θεαματική επιτυχία της γκαλερί Τέιτ Μοντερν και του μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης, το ενδιαφέρον του κοινού για τη μοντέρνα τέχνη συνεχίζει να αυξάνεται. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που πρέπει να έχει ένα έργο τέχνης προκειμένου να θεωρηθεί μοντέρνο; Πώς έχει γίνει αυτή η επιλογή; Τι προσπαθούν να που οι μοντέρνοι καλλιτέχνες μέσα από τα έργα τους; Δίνοντας έμφαση στο θέμα της αμφισβήτησης στη μοντέρνα τέχνη, αυτή η ελκυστική εισαγωγή του David Cottington προσφέρει στους αναγνώστες την ευκαιρία να αποκτήσουν επίγνωση των σημαντικότερων ιδεών σχ...

Μονόφρων

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1999)

Μόνο μια υπόσχεση ευτυχίας

Νεφέλη (2010)

[...] To ερώτημα δεν είναι αν μπορώ να αγαπήσω κάποιον που είναι πράγματι άσχημος -καλώς ή κακώς, έτσι φαίνονται να κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι- αλλά κατά πόσον μπορώ να αγαπήσω κάποιον τον οποίο θεωρώ άσχημο· και προσωπικά πιστεύω ότι αυτό είναι αδύνατον. Όμως στο μέτρο που θεωρώ έναν άνθρωπο ωραίο -πράγμα το οποίο, στον έναν ή τον άλλο βαθμό, είναι ζήτημα έρωτα- η ζωή θα μου φαίνεται καλύτερη μαζί του παρά χωρίς αυτόν. Τούτο το στοιχείο της προσδοκίας και οι κίνδυνοι τους οποίους ενέχει είναι ουσιώδη για το ωραίο, το οποίο μαραίνεται όταν δεν υπόσχεται κάτι περισσότερ...

Μικρή πινακοθήκη

Εκδόσεις Καστανιώτη (2002)

Συχνά τα κείμενά μου, λένε, τα χαρακτηρίζει οργή. Εύχομαι να πρόκειται για έντιμη οργή. Είναι βέβαιο πάντως ότι η τέχνη αλλά και η καθημερινότητά μας γίνονται πιο καθαρές μέσω της οργής, καθώς πρόσωπα και πράγματα υποχρεώνονται να δείξουν τον εαυτό τους. Πόσο μάλλον που για να διεκδικήσουμε με πειθώ ό,τι αγαπάμε, πρέπει πρώτα να καταθέσουμε τι μισούμε. Η ζωντανή τέχνη, πάλι, ανέκαθεν ήταν το παιδί της ρήξης, το τέκνο της οργής. Ακόμη και σ' αυτήν εδώ τη γωνιά της γης, όπου συντηρητισμός και μετριότητα βασιλεύουν, η τέχνη και οι άνθρωποί της εγκαίρως χλεύσαν την εξουσία και...

Μικρή πινακοθήκη

Εκδόσεις Καστανιώτη (2004)

Συχνά τα κείμενά μου, λένε, τα χαρακτηρίζει οργή. Εύχομαι να πρόκειται για έντιμη οργή. Είναι βέβαιο πάντως ότι η τέχνη αλλά και η καθημερινότητά μας γίνονται πιο καθαρές μέσω της οργής, καθώς πρόσωπα και πράγματα υποχρεώνονται να δείξουν τον εαυτό τους. Πόσο μάλλον που για να διεκδικήσουμε με πειθώ ό,τι αγαπάμε, πρέπει πρώτα να καταθέσουμε τι μισούμε. Η ζωντανή τέχνη, πάλι, ανέκαθεν ήταν το παιδί της ρήξης, το τέκνο της οργής. Ακόμη και σ' αυτήν εδώ τη γωνιά της γης, όπου συντηρητισμός και μετριότητα βασιλεύουν, η τέχνη και οι άνθρωποί της εγκαίρως χλεύασαν την εξουσία και...

Μη μιλάς πολύ για τέχνη

Εκδόσεις Καστανιώτη (1989)

Βέβαια η τέχνη είναι μια, χωρίς διαχωρισμούς και σκοπιμότητες. Στην ουσία ο μυστηριώδης μηχανισμός που μπαίνει σε λειτουργία για τη δημιουργία του έργου τέχνης είναι ανεξάρτητος από τη θέληση και τη λογική του καλλιτέχνη και εξαρτημένος σχεδόν αποκλειστικά από τις συγκινησιακές αντιδράσεις του στα ερεθίσματα που του παρέχει γενικά το περιβάλλον του. Ο ίδιος ο Πικάσο λέει: «Το έργο μου με πάει όπου θέλει». Εκείνο που γίνεται κατανοητό συνήθως από το κοινό είναι η εξωτερική ομοιότητα με το αντικείμενο, ή αυτό που θα λέγαμε σε σχέση με τον κινηματογράφο και τη λογοτεχνία «εικο...

Μεταφυσική της τέχνης

Ευρυδίκη (2018)

Σαλόνι Δεύτερης Θέσης, με αεροπορικά καθίσματα. Ένα δωμάτιο καθοδόν είναι αυτό που βλέπουμε στον πίνακα του Edward Hopper. Το δωμάτιο/βαγόνι είναι τρύπιο, δεξιά κι αριστερά του επιτίθεται, από τα παράθυρα, το φως. Το πάτωμα έχει λεκιάσει, ήλιος εσωτερικού χώρου έχει καταλάβει το πάτωμα. (Τα λεκιασμένα δωμάτια δίνουν και παίρνουν στον Hopper). Στο τέλος της ζωής του, ο ήλιος εσωτερικού χώρου έγινε το αγαπημένο θέαμα του Hopper. (Τα ανθρωπάκια του λιάζονται μέσα στα σπίτια τους). Τι ρόλο παίζει η κλειστή κρυφή πόρτα; Κρύβει τον καπετάνιο; Αποκαλύπτει μια είσοδο κινδύνου; Ακυ...

Μεταμοντέρνο σώμα

Γαβριηλίδης (2016)

Αν υποθέσουμε ότι αυτό το βιβλίο είναι μια αίθουσα σχεδίου όπου στο κέντρο στέκεται το γυμνό "θέμα", οι συγγραφείς είναι οι παρατηρητές που προσπαθούν να το αποτυπώσουν. Διαφορετική οπτική γωνία υιοθετεί ο καθένας και σε διαφορετικά γνωρίσματα εστιάζει. Τα τέσσερα σχέδια εκτίθενται στον ίδιο τοίχο, έτσι ώστε το "Μεταμοντέρνο Σώμα" να είναι ακριβώς αυτό που είναι: ταυτοχρόνως πλήρες και κατακερματισμένο, σαν ένα αποκαλυπτικό παζλ που δεν κρύβει τις τομές του. Η Μαρία Γιαγιάννου στο δοκίμιο "Η σημασία τού να είσαι ζώο" μελετά το ψυχοαισθητικό φαινόμενο της θηριανθρωπίας στις...

Μελέτες για την σύγχρονη τέχνη

Photo Imaging Group (2009)

Το συγκεκριμένο σύγγραμμα είναι το αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης ερευνητικής δραστηριότητας στον ευρύ, αινιγματικό αλλά και πολύ ενδιαφέροντα χώρο της σύγχρονης τέχνης. Η Δρ. Στέλλα Μουζακιώτου οργάνωσε σε μια νέα συνθετική δομή, μέρος από το ερευνητικό υλικό των εισηγήσεων της σε συνέδρια και των δημοσιεύσεών της σε εφημερίδες και περιοδικά. Επιλέγοντας το υλικό των πληροφοριών εκείνων που έκρινε ότι ήταν αναγκαίες και χρήσιμες, αναδιάταξε τη δομή της ύλης ώστε να γίνει όχι μόνο πιο εύληπτη αλλά και πιο περιεκτική. Μέσα από την επεξεργασία αυτή, προέκυψε ουσιαστικά μια επ...

Με το βλέμμα και τη σκέψη

Μέλισσα (2015)

Πόσο γνωρίζουμε ότι, το πρώτο ανατρεπτικό έργο της τέχνης στον 20ό αιώνα, οι Δεσποινίδες της Αβινιόν αναφέρεται στις παραμορφωτικές συνέπειες της σύφιλης των πορνείων της εποχής του Picasso; Ότι, οι γερμανοί εξπρεσιονιστές ήταν οι πρώτοι καλλιτέχνες με συντεταγμένες οικολογικές και κοινοβιακές απόψεις; Ότι, ο Θεοσοφισμός οδήγησε στην Αφαίρεση; Ακόμη ότι, η σιδερώστρα που αντικατέστησε την προτομή της Αλίκης, στην Πλατεία Μαβίλη (2000) είναι η πιο γνήσια Dada διαμαρτυρία στην Ελλάδα; Καταλαβαίνουμε τους καλλιτέχνες του περιθωρίου εξίσου καλά όσο και τους μεγάλους δημιουργούς...

Με μάτια που βλέπουν

Gema (2006)

"Με μάτια που βλέπουν" είναι ο τίτλος της έκδοσης που περιλαμβάνει μια επιλογή από κείμενα που έγραψε η τεχνοκριτικός και ιστορικός τέχνης Βεατρίκη Σπηλιάδη από το 1956 έως το 1986. Άρθρα -κριτικές κατά κύριο λόγο- στον καθημερινό ("Ελευθεροτυπία", "Καθημερινή") και τον περιοδικό Τύπο γύρω από το βιβλίο, το θέατρο και κυρίως τα εικαστικά δρώμενα. Ακόμη, κείμενα από εισαγωγικά σημειώματα καταλόγων εικαστικών, από εκδόσεις που επιμελήθηκε η ίδια κ.λπ. Ο όγκος τους μεγάλος και η δυσκολία για την επισήμανση των σημαντικών ακόμα μεγαλύτερη. Αυτό που κυρίως ελκύει και στην...

Με αφορμή το έργο του Κώστα Τσόκλη

Εκδόσεις Καστανιώτη (1997)

Από το 1980, από τις στήλες της γαλλικής Liberation, ο Δημοσθένης Δαββέτας δοκιμάζει κι ασκεί τη γραφή του στην τέχνη, πιστός στην πορεία που χάραξαν οι C. Baudelaire, G. Apollinaire, P. Valery, R. Char, R. Walser. Αυτή τη φορά ο ποιητικός του λόγος διαπερνά κι ακτινογραφεί την πλαστική γλώσσα του Κώστα Τσόκλη. Ματιά γρήγορη, συγκεκριμένη και ανατομική, δίχως να ξεχνά τη συνθετική της ικανότητα, καταφέρνει να δει το έργο του Τσόκλη από τα μέσα, τρυπώνοντας σε ενδόμυχες, απόκρυφες γωνιές του. Αυτή η περιπέτεια πραγματώνεται στο πλαίσιο μιας αντίληψης που θέλει τον κριτικό τέ...

Ματιές στα ξένα

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1966)

Η σχετική επιτυχία που εσημείωσε, προ διετίας, το "Βλέποντας και γράφοντας" -μια σειρά ιστορικών και καλλιτεχνικών δοκιμίων από διάφορα μέρη της Ευρώπης- ώθησε τον "Αετό" να μ' ερωτήσει, αν είχα πάει και αλλού. Δυστυχώς, είχα πάει... Τώρα, τα σημειώματα του τόμου αυτού, γραμμένα προ ετών, εδώ κι εκεί -από του 1923 μέχρι του 1937- έχουν προχείρως ταξινομηθεί κατά σειράν ... γεωγραφικήν, ώστε ν΄αφήνουν την εντύπωση στον αναγνώστην ότι επιχειρεί και κάποιον γύρο της Ευρώπης. Είναι ο φθηνότερος και ανετώτερος τρόπος για να μπορεί κανείς να τεξιδεύει, χωρίς να το κουνήσει από...

Λέξη και εικόνα

Opportuna (2011)

Κείμενα για τη ζωγραφική (Μπέικον, Κουεκό), τη γλυπτική (Μιχαήλ Άγγελος, Πικάσσο), τη φωτογραφία (Ρεμπυφά), τη σκηνοθεσία (Εστάς, Κρόνενμπεργκ), τους Μυστικούς (Άγγελος Σιλέσιος). Κοινό τους σημείο; Η λέξη και η εικόνα ως μορφές επεξεργασίας του πραγματικού. Με αναφορές στον Φρόυντ και τον Λακάν αναζητείται ένας ευρύτερος τόπος συνύπαρξης τέχνης και ψυχανάλυσης, πέρα από την απόπειρα μιας εφηρμοσμένης ψυχανάλυσης στην τέχνη: η λέξη και η εικόνα ενός του εκκενωμένου από το σεξουαλικό Πράγμα αυτού τόπου, ο οποίος δεν δύναται ούτε να αρθρωθεί ούτε να καταδειχθεί.

Λαϊκός σουρεαλισμός

Fagotto (2007)

Ένα έργο συναρπαστικά πρωτότυπο, αφηγηματικό και δοκιμιακό ταυτόχρονα, που μετακινεί και διευρύνει τις γνωστές οριοθετήσεις του σουρεαλιστικού κινήματος προς τη μοναδική εμπειρία μιας λαϊκής του εκφοράς. Η δοκιμιακή χαρτογράφηση του διανοητικού και καλλιτεχνικού σύμπαντος του Κώστα ντε Βαλαμόντε, μαζί με τη θεατρικότητα της κοινωνικότητάς του, αποτελεί τον καμβά μιας μυθιστορικής αφήγησης, όπου σε μια τυχαία παραλληλία εμπειριών και εκφράσεων συγχωνεύεται ο ακαδημαϊσμός της ντανταϊστικής και σουρεαλιστικής σκέψης των μεγάλων πρωτευουσών της Ευρώπης με την απέραντη ατομικότη...

Κριτική και ευαισθησία

Νεφέλη (2011)

Οι όροι με τους οποίους ο Μποντλέρ χαρακτήριζε το τι φέρνει η τέχνη ήταν: "σκιρτήματα συνείδησης" και "κύματα διαύγειας". Με τους ίδιους όρους, "soubresauts" και "ondes" (σκιρτήματα και κύματα, άλλου είδους), είχαν χαρακτηρίσει οι πρώτοι σεξολόγοι τον οργασμό. Στη μία όσο στην άλλη περίπτωση, άλλωστε, η στιγμή και η αιωνιότητα συμπίπτουν, καθώς ενσωματωνόμαστε στο µεγάλο κοσμικό Όλον. Ανάλογη ενσωμάτωση προτείνουν επίσης οι θρησκείες και η φιλοσοφία. Αλλά, εκεί, χρειάζεται είτε πολλή ευαισθησία και καθόλου κριτική, για να εμπιστευθεί κανείς το μεταθανάτιο μέλλον του, είτ...

Κριτική θεωρία της μοντέρνας τέχνης

Επίκεντρο (2011)

Το έργο αυτό μελετά σε βάθος τη ζωή και το έργο τριών μεγάλων καλλιτεχνών της πρωτοπορίας, του Στέρη, του Σκλάβου και του Τζιακομμέτι, με κοινή αναφορά στο Παρίσι του μοντερνισμού, της κριτικής και της ριζοσπαστικής απελευθερωτικής κοινωνικής, αισθητικής και καλλιτεχνικής δράσης. Το έργο αυτό μελετά σε βάθος τη ζωή και το έργο τριών μεγάλων καλλιτεχνών της πρωτοπορίας, του Στέρη, του Σκλάβου και του Τζιακομμέτι, με κοινή αναφορά στο Παρίσι του μοντερνισμού, της κριτικής και της ριζοσπαστικής απελευθερωτικής κοινωνικής, αισθητικής και καλλιτεχνικής δράσης. Μέσω της πορεί...

Συνολικά Βιβλία 208
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου