Τέχνη - Ερμηνεία και κριτική

Ιστορίες ζωγραφικής

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2008)

Με τον ενθουσιασμό και την τόλμη που τον χαρακτηρίζουν, ο Ντανιέλ Αράς, βαθύς γνώστης της ιστορίας της τέχνης, μας προσκαλεί σε μια περιδιάβαση στην ιστορία της ζωγραφικής κατά τη διάρκεια έξι αιώνων, από την ανακάλυψη της προοπτικής μέχρι την εξαφάνιση της φιγούρας. Αναφερόμενος σε σημαντικές θεματικές (την προοπτική, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, τη θέση της λεπτομέρειας, τη συντήρηση, τις συνθήκες θέασης και έκθεσης), αλλά και σε συγκεκριμένους ζωγράφους ή έργα, ξαναζωντανεύει με ευφυΐα και θέρμη κομβικές στιγμές της ζωγραφικής: τον Λεονάρντο ντα Βίντσι, τον Μιχαήλ Άγγελ...

Κατάματα

Γαβριηλίδης (2005)

[...] Το ουτοπικό άγγελμα του μοντερνισμού, όπως μνημονικά και απερίφραστα διαφαίνεται, η διαχρονική αλήθεια του παρόντος και τα ψευδαισθητικά φαντάσματα του παρελθόντος, οι δραματικές μεταλλαγές στο πέρασμα του αιώνα, η οριακή κρίση του πολιτισμού, η χαίνουσα πληγή στο μεταιχμιακό απολωλός της συνείδησης, η σακατεμένη εντοπιότητα της αυτογνωσίας, η επί ξύλου κρεμάμενη ιερότητα, θα παλινορθώσουν -άμποτε- μέσα μας νόστο και μέλλον; Τα κείμενα που ακολουθούν θέτουν ερωτήματα, αναζητώντας ολιστικές, παρηγορητικές απαντήσεις. Περιέχονται τα κείμενα: - Μαρτυρολόγιο - Περ...

Κατάματα

Γαβριηλίδης (2014)

Χρόνια συγκατοικώ με την Πεπλοφόρο κόρη. Συγκατοικώ ακόμη με τον Γρηγόριο Παλαμά και τον Γεράσιμο Σκλάβο. Τον Έζρα και τον Βικέντιο. Την Ήβη και την Ευθύνη. Τον Θεοφάνη Στρελίτζα Μπαθά και τον Αντρέι Αρσενίου Ταρκόφσκι. Τον Μέλανα Δρυμό και την απόκρημνη Σφίγγα. Την παραμεθόρια διάσταση της ζωγραφικής και την απύθμενη ελευθερία της γλώσσας. Το ουτοπικό άγγελμα του μοντερνισμού, όπως μνημονικά και απερίφραστα διαφαίνεται, οι διαχρονικές αλήθειες του παρελθόντος και τα ψευδαισθητικά φαντάσματα του παρόντος, οι δραματικές μεταλλαγές στο πέρασμα των αιώνων, η οριακή κρίση το...

Κείμενα

Δρόμων (2007)

Μέσα από αυτά τα μελετήματα αυτό προσπαθώ -κι ας μη θεωρηθεί υπερβολή- να διδάξω ευχάριστα· και φυσικά όταν γεμίζουν τα κενά της ψυχής ο άνθρωπος άνω θρώσκει, συνεπώς επιτελεί τον πραγματικό του προορισμό επάνω στη γη, εξανθρωπίζεται. Η γνώση δίνει χαρά· αλλά και βοηθά τον άνθρωπο νοερά να ταξιδεύει. Πιστεύω ότι πέρα από όλα τα δεδομένα η βιούμενη γνώση είναι μία μορφή εμβίωσης της ποιητικής κατάστασης, της ποιητικής ουσίας. Συνεπώς, με δυο λόγια, η γνώση και ο λαβύρινθός της είναι και αυτή με τη σειρά της μία μορφή ποίησης, η ηδονή που προσφέρει η αναζήτηση μέσα στο άδυ...

Κείμενα 1934-1940

Άγρα (2019)

Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν συνιστά μια από τις πλέον χαρακτηριστικές και ταυτόχρονα ιδιαίτερες φυσιογνωμίες των χρόνων του Μεσοπολέμου. Το έργο του, με εύρος που εκτείνεται από τη θεωρία της λογοτεχνίας ώς τη φιλοσοφία και την κριτική του πολιτισμού, αντανακλά τις μεγάλες θεωρητικές και πολιτικές διενέξεις της εποχής. Στην περίοδο 1934-1940, από την οποία προέρχονται τα δοκίμια που συγκεντρώνει ο παρών τόμος, δεσπόζει η σύγκρουση με τον εθνικοσοσιαλισμό και τα πνευματικά του παράγωγα. Εξόριστος στο Παρίσι, ο Μπένγιαμιν θα προβεί σε μια ιδιότυπη σύνθεση των παραδόσεων του εβραϊκού...

Κοινωνική θεωρία και σύγχρονος πολιτισμός

Βάνιας (2013)

[...] Το βιβλίο αυτό αποτελείται από δώδεκα κείμενα που γράφτηκαν τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Στο πρώτο μέρος μνημονεύονται αρχικά διάφορες κοινωνικές θεωρίες για τον πολιτισμό και εξετάζονται οι λόγοι που οδήγησαν στη γένεση του μοντέρνου. Κατόπιν αναλύονται χαρακτηριστικά δεδομένα του μοντέρνου που προσδιορίζουν την πορεία του σύγχρονου πολιτισμού μέσα από τη βαθμιαία επεξεργασία, εμπέδωση και διάχυσή τους, αναφέρονται ορισμένες μεταμοντέρνες θεωρίες και εξετάζεται ο ρόλος των ιδεών του μεταμοντερνισμού. Τέλος, μελετώνται βασικά δεδομένα και προβλήματα της ύστερης νεωτερ...

Κριτικά κείμενα για την τέχνη 1925-1937

Θεμέλιο (2005)

Ο Ηλίας Ηλιού (1904-1985), γνωστός για τον ρόλο του στον δημόσιο βίο της χώρας, υπερασπιστής διωκομένων και διωκόμενος, μαχητής, κοινοβουλετυικός εκπρόσωπος και πρόεδρος της ΕΔΑ για μεγάλο χρονικό διάστημα, έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη στην ιστορία του 20ού αιώνα. Όμως το ξεκίνημά του είναι λιγότερο γνωστό. Αρχές της δεκαετίας του 1920, ο νεαρός φοιτητής της Νομικής Σχολής από τη Λήμνο έρχεται να προστεθεί στους "ταχτικούς συντάχτες" του "Νουμά". Ποιήματα, βιβλιοκρισίες, θεατρικές κριτικές, μεταφράσεις λογοτεχνικού και θεωρητικού περιεχομένου φανερώνουν το ευρύ φάσμα των ενδι...

Κριτική θεωρία της μοντέρνας τέχνης

Επίκεντρο (2011)

Το έργο αυτό μελετά σε βάθος τη ζωή και το έργο τριών μεγάλων καλλιτεχνών της πρωτοπορίας, του Στέρη, του Σκλάβου και του Τζιακομμέτι, με κοινή αναφορά στο Παρίσι του μοντερνισμού, της κριτικής και της ριζοσπαστικής απελευθερωτικής κοινωνικής, αισθητικής και καλλιτεχνικής δράσης. Το έργο αυτό μελετά σε βάθος τη ζωή και το έργο τριών μεγάλων καλλιτεχνών της πρωτοπορίας, του Στέρη, του Σκλάβου και του Τζιακομμέτι, με κοινή αναφορά στο Παρίσι του μοντερνισμού, της κριτικής και της ριζοσπαστικής απελευθερωτικής κοινωνικής, αισθητικής και καλλιτεχνικής δράσης. Μέσω της πορεί...

Κριτική και ευαισθησία

Νεφέλη (2011)

Οι όροι με τους οποίους ο Μποντλέρ χαρακτήριζε το τι φέρνει η τέχνη ήταν: "σκιρτήματα συνείδησης" και "κύματα διαύγειας". Με τους ίδιους όρους, "soubresauts" και "ondes" (σκιρτήματα και κύματα, άλλου είδους), είχαν χαρακτηρίσει οι πρώτοι σεξολόγοι τον οργασμό. Στη μία όσο στην άλλη περίπτωση, άλλωστε, η στιγμή και η αιωνιότητα συμπίπτουν, καθώς ενσωματωνόμαστε στο µεγάλο κοσμικό Όλον. Ανάλογη ενσωμάτωση προτείνουν επίσης οι θρησκείες και η φιλοσοφία. Αλλά, εκεί, χρειάζεται είτε πολλή ευαισθησία και καθόλου κριτική, για να εμπιστευθεί κανείς το μεταθανάτιο μέλλον του, είτ...

Λαϊκός σουρεαλισμός

Fagotto (2007)

Ένα έργο συναρπαστικά πρωτότυπο, αφηγηματικό και δοκιμιακό ταυτόχρονα, που μετακινεί και διευρύνει τις γνωστές οριοθετήσεις του σουρεαλιστικού κινήματος προς τη μοναδική εμπειρία μιας λαϊκής του εκφοράς. Η δοκιμιακή χαρτογράφηση του διανοητικού και καλλιτεχνικού σύμπαντος του Κώστα ντε Βαλαμόντε, μαζί με τη θεατρικότητα της κοινωνικότητάς του, αποτελεί τον καμβά μιας μυθιστορικής αφήγησης, όπου σε μια τυχαία παραλληλία εμπειριών και εκφράσεων συγχωνεύεται ο ακαδημαϊσμός της ντανταϊστικής και σουρεαλιστικής σκέψης των μεγάλων πρωτευουσών της Ευρώπης με την απέραντη ατομικότη...

Λέξη και εικόνα

Opportuna (2011)

Κείμενα για τη ζωγραφική (Μπέικον, Κουεκό), τη γλυπτική (Μιχαήλ Άγγελος, Πικάσσο), τη φωτογραφία (Ρεμπυφά), τη σκηνοθεσία (Εστάς, Κρόνενμπεργκ), τους Μυστικούς (Άγγελος Σιλέσιος). Κοινό τους σημείο; Η λέξη και η εικόνα ως μορφές επεξεργασίας του πραγματικού. Με αναφορές στον Φρόυντ και τον Λακάν αναζητείται ένας ευρύτερος τόπος συνύπαρξης τέχνης και ψυχανάλυσης, πέρα από την απόπειρα μιας εφηρμοσμένης ψυχανάλυσης στην τέχνη: η λέξη και η εικόνα ενός του εκκενωμένου από το σεξουαλικό Πράγμα αυτού τόπου, ο οποίος δεν δύναται ούτε να αρθρωθεί ούτε να καταδειχθεί.

Ματιές στα ξένα

Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1966)

Η σχετική επιτυχία που εσημείωσε, προ διετίας, το "Βλέποντας και γράφοντας" -μια σειρά ιστορικών και καλλιτεχνικών δοκιμίων από διάφορα μέρη της Ευρώπης- ώθησε τον "Αετό" να μ' ερωτήσει, αν είχα πάει και αλλού. Δυστυχώς, είχα πάει... Τώρα, τα σημειώματα του τόμου αυτού, γραμμένα προ ετών, εδώ κι εκεί -από του 1923 μέχρι του 1937- έχουν προχείρως ταξινομηθεί κατά σειράν ... γεωγραφικήν, ώστε ν΄αφήνουν την εντύπωση στον αναγνώστην ότι επιχειρεί και κάποιον γύρο της Ευρώπης. Είναι ο φθηνότερος και ανετώτερος τρόπος για να μπορεί κανείς να τεξιδεύει, χωρίς να το κουνήσει από...

Με αφορμή το έργο του Κώστα Τσόκλη

Εκδόσεις Καστανιώτη (1997)

Από το 1980, από τις στήλες της γαλλικής Liberation, ο Δημοσθένης Δαββέτας δοκιμάζει κι ασκεί τη γραφή του στην τέχνη, πιστός στην πορεία που χάραξαν οι C. Baudelaire, G. Apollinaire, P. Valery, R. Char, R. Walser. Αυτή τη φορά ο ποιητικός του λόγος διαπερνά κι ακτινογραφεί την πλαστική γλώσσα του Κώστα Τσόκλη. Ματιά γρήγορη, συγκεκριμένη και ανατομική, δίχως να ξεχνά τη συνθετική της ικανότητα, καταφέρνει να δει το έργο του Τσόκλη από τα μέσα, τρυπώνοντας σε ενδόμυχες, απόκρυφες γωνιές του. Αυτή η περιπέτεια πραγματώνεται στο πλαίσιο μιας αντίληψης που θέλει τον κριτικό τέ...

Με μάτια που βλέπουν

Gema (2006)

"Με μάτια που βλέπουν" είναι ο τίτλος της έκδοσης που περιλαμβάνει μια επιλογή από κείμενα που έγραψε η τεχνοκριτικός και ιστορικός τέχνης Βεατρίκη Σπηλιάδη από το 1956 έως το 1986. Άρθρα -κριτικές κατά κύριο λόγο- στον καθημερινό ("Ελευθεροτυπία", "Καθημερινή") και τον περιοδικό Τύπο γύρω από το βιβλίο, το θέατρο και κυρίως τα εικαστικά δρώμενα. Ακόμη, κείμενα από εισαγωγικά σημειώματα καταλόγων εικαστικών, από εκδόσεις που επιμελήθηκε η ίδια κ.λπ. Ο όγκος τους μεγάλος και η δυσκολία για την επισήμανση των σημαντικών ακόμα μεγαλύτερη. Αυτό που κυρίως ελκύει και στην...

Με το βλέμμα και τη σκέψη

Μέλισσα (2015)

Πόσο γνωρίζουμε ότι, το πρώτο ανατρεπτικό έργο της τέχνης στον 20ό αιώνα, οι Δεσποινίδες της Αβινιόν αναφέρεται στις παραμορφωτικές συνέπειες της σύφιλης των πορνείων της εποχής του Picasso; Ότι, οι γερμανοί εξπρεσιονιστές ήταν οι πρώτοι καλλιτέχνες με συντεταγμένες οικολογικές και κοινοβιακές απόψεις; Ότι, ο Θεοσοφισμός οδήγησε στην Αφαίρεση; Ακόμη ότι, η σιδερώστρα που αντικατέστησε την προτομή της Αλίκης, στην Πλατεία Μαβίλη (2000) είναι η πιο γνήσια Dada διαμαρτυρία στην Ελλάδα; Καταλαβαίνουμε τους καλλιτέχνες του περιθωρίου εξίσου καλά όσο και τους μεγάλους δημιουργούς...

Μελέτες για την σύγχρονη τέχνη

Photo Imaging Group (2009)

Το συγκεκριμένο σύγγραμμα είναι το αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης ερευνητικής δραστηριότητας στον ευρύ, αινιγματικό αλλά και πολύ ενδιαφέροντα χώρο της σύγχρονης τέχνης. Η Δρ. Στέλλα Μουζακιώτου οργάνωσε σε μια νέα συνθετική δομή, μέρος από το ερευνητικό υλικό των εισηγήσεων της σε συνέδρια και των δημοσιεύσεών της σε εφημερίδες και περιοδικά. Επιλέγοντας το υλικό των πληροφοριών εκείνων που έκρινε ότι ήταν αναγκαίες και χρήσιμες, αναδιάταξε τη δομή της ύλης ώστε να γίνει όχι μόνο πιο εύληπτη αλλά και πιο περιεκτική. Μέσα από την επεξεργασία αυτή, προέκυψε ουσιαστικά μια επ...

Μεταμοντέρνο σώμα

Γαβριηλίδης (2016)

Αν υποθέσουμε ότι αυτό το βιβλίο είναι μια αίθουσα σχεδίου όπου στο κέντρο στέκεται το γυμνό "θέμα", οι συγγραφείς είναι οι παρατηρητές που προσπαθούν να το αποτυπώσουν. Διαφορετική οπτική γωνία υιοθετεί ο καθένας και σε διαφορετικά γνωρίσματα εστιάζει. Τα τέσσερα σχέδια εκτίθενται στον ίδιο τοίχο, έτσι ώστε το "Μεταμοντέρνο Σώμα" να είναι ακριβώς αυτό που είναι: ταυτοχρόνως πλήρες και κατακερματισμένο, σαν ένα αποκαλυπτικό παζλ που δεν κρύβει τις τομές του. Η Μαρία Γιαγιάννου στο δοκίμιο "Η σημασία τού να είσαι ζώο" μελετά το ψυχοαισθητικό φαινόμενο της θηριανθρωπίας στις...

Μεταφυσική της τέχνης

Ευρυδίκη (2018)

Σαλόνι Δεύτερης Θέσης, με αεροπορικά καθίσματα. Ένα δωμάτιο καθοδόν είναι αυτό που βλέπουμε στον πίνακα του Edward Hopper. Το δωμάτιο/βαγόνι είναι τρύπιο, δεξιά κι αριστερά του επιτίθεται, από τα παράθυρα, το φως. Το πάτωμα έχει λεκιάσει, ήλιος εσωτερικού χώρου έχει καταλάβει το πάτωμα. (Τα λεκιασμένα δωμάτια δίνουν και παίρνουν στον Hopper). Στο τέλος της ζωής του, ο ήλιος εσωτερικού χώρου έγινε το αγαπημένο θέαμα του Hopper. (Τα ανθρωπάκια του λιάζονται μέσα στα σπίτια τους). Τι ρόλο παίζει η κλειστή κρυφή πόρτα; Κρύβει τον καπετάνιο; Αποκαλύπτει μια είσοδο κινδύνου; Ακυ...

Συνολικά Βιβλία 208
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου