Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο ανά χείρας κείμενό του για την μοντέρνα τέχνη και τη φιλοσοφία της, ο Hulme ρητά ομολογεί ότι ακολουθεί τις αρχές του Wilhelm Worringer σχετικά με την αναπαράσταση στις αρχαιοελληνικές, αναγεννησιακές και αρχαϊκές μορφές τέχνης, ενώ η Μπερξονική του προοπτική φαίνεται καθαρά στον χαρακτηρισμό των δύο πρώτων μορφών τέχνης ως ζωικών, χρησιμοποιώντας εμφανώς την αντίστοιχη Μπερξονική ορολογία ζωική ορμή (elan vital), πανζωικότητα (panvitalismus) κ.λπ. Ως προς την αδιάσπαστη ενότητα της τέχνης και της φιλοσοφικής κοσμοθεώρησης κάθε εποχής, ο Hulme είναι κατηγορηματικός. Η τ...

[...] H έκθεση αναπτύσσεται με βάση την αρχή της "καλής γειτονίας" κατά τον Warburg. Εστιάζοντας τόσο σε μεμονωμένους καλλιτέχνες όσο και σε θεματικά σύνολα (βασικούς τόπους και δομές, όπως το αγγείο-γυναίκα, ο ταύρος, το δικτυωτό, η σπείρα, το θραύσμα, η επιπεδότητα, η απλότητα της μορφής και η διαδικασία αποτύπωσης), η έκθεση αποπειράται να δημιουργήσει ομοιογενή σύνολα που μιλούν από μόνα τους. Επιπλέον, με δεδομένη την ιδιαίτερη σημασία που έχει η "παρουσίαση" -τόσο στους πρώιμους πολιτισμούς όσο και στην σύγχρονη τέχνη- επιζητεί να παρουσιάσει τον δικό της τρόπο έκθεσ...

"Η προέλευση του έργου τέχνης" ("Der Ursprung des Kunstwerkes", 1950) είναι το κείμενο που περιέχει τις κύριες αντιλήψεις του Martin Heidegger σχετικά με τη φιλοσοφία της τέχνης. Εδώ διατυπώνεται η άποψη ότι μέσα στο καλλιτέχνημα αποκαλύπτεται η αλήθεια, και άρα η τέχνη δεν έχει να κάνει κυρίως με το ωραίο και την ομορφιά. Διατυπώνεται επίσης η πεποίθηση ότι «κάθε τέχνη είναι κατ' ουσίαν ποίηση»· αυτό δεν μειώνει τα άλλα είδη τέχνης, π.χ. τη μουσική, την αρχιτεκτονική ή τη γλυπτική, αλλά αντίθετα αναδείχνει το βαθύτερο νόημά τους. Συνάμα ο Χάιντεγγερ βρίσκει ευκαιρία να κρ...

"Η προέλευση του έργου τέχνης" ("Der Ursprung des Kunstwerkes", 1950) είναι το κείμενο που περιέχει τις κύριες αντιλήψεις του Martin Heidegger σχετικά με τη φιλοσοφία της τέχνης. Εδώ διατυπώνεται η άποψη ότι μέσα στο καλλιτέχνημα αποκαλύπτεται η αλήθεια, και άρα η τέχνη δεν έχει να κάνει κυρίως με το ωραίο και την ομορφιά. Διατυπώνεται επίσης η πεποίθηση ότι «κάθε τέχνη είναι κατ' ουσίαν ποίηση»· αυτό δεν μειώνει τα άλλα είδη τέχνης, π.χ. τη μουσική, την αρχιτεκτονική ή τη γλυπτική, αλλά αντίθετα αναδείχνει το βαθύτερο νόημά τους. Συνάμα ο Χάιντεγγερ βρίσκει ευκαιρία να κρι...

Συνηφασμένο με το μηδέν που προηγείται της Γένεσης του κόσμου, το μαύρο λαμβάνει ενίοτε μια υποτιμητική χροιά. Εντούτοις, κατά την περίοδο της ιταλικής Αναγέννησης, όταν πρίγκιπες το υιοθετούν φορώντας μαύρα πολύτιμα ενδύματα, το μαύρο αστράφτει. Από πολύ νωρίς, το χρώμα αυτό βάζει σε δοκιμασία τη ζωγραφική και τη χαρακτική. Ορισμένοι ζωγράφοι υποκύπτουν στις πολλαπλές πτυχές της σαγήνης του: Ο Βελάσκεθ, ο Ρέμπραντ, ο Γκόγια, ο Μανέ, ο Μαλέβιτς, ο Ματίς, ο Μισώ και, ασφαλώς, ο Σουλάζ... Στη λογοτεχνία, στις αρχές του 19ου αιώνα, οι Ρομαντικοί, αφού έχουν τιμήσει δεόντως...

[...] Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, θα περιγράψουμε τους δύο αντικρουόμενους κόσμους, τον μοντέρνο και τον σύγχρονο, και θα αναφερθούμε στους μηχανισμούς παραγωγής και διάθεσης (περιγραφή των συστημάτων τους). Στο δεύτερο μέρος, θα καταπιαστούμε με την ανάλυση των καλλιτεχνικών ρευμάτων που δημιούργησαν ή προανήγγειλαν τις νέες συνθήκες στην τέχνη. Θα αναλύσουμε αυτούς που θεωρούνται "καινοτόμοι", τα συνθήματα και τους κανόνες, τα θεαματικά γεγονότα ή τις φευγαλέες εμπνεύσεις που άνοιξαν το δρόμο για έναν καινούργιο τρόπο αντίληψης της σχέσης της τέχνης και του κοινού, καθώς...

[...] Έξι συμπληρωματικά δοκίμια και μια εμπλουτισμένη βιβλιογραφία περιλαμβάνονται στη δεύτερη έκδοση του έργου, η οποία δημοσιεύτηκε το 1980 και αποτελεί τη βάση για την παρούσα έκδοση. Τα δοκίμια αυτά εξετάζουν κριτικά την αποκαλούμενη "θεσμική θεωρία της τέχνης", τον αισθητικό ρόλο που ενδέχεται να παίζουν τα κριτήρια ταυτότητας για τα έργα τέχνης, τη λειτουργία της κριτικής δραστηριότητας, της αναπαράστασης και της διά των αισθήσεων αντίληψης, καθώς και ένα ζήτημα το οποίο είχε σκοπίμως παραλειφθεί από την πρώτη έκδοση: τη φύση της αισθητικής αξίας. Επιπροσθέτως, κα...

Είναι αρκετά γνωστό, έστω και αν χρειάζεται να επαναλαμβάνεται, ότι τα περισσότερα προβλήματα παρουσιάζονται στη μελέτη του παρόντος, τόσο της γενικής ιστορίας -πολιτικών συγκρούσεων, κοινωνικών και οικονομικών ανακατατάξεων, ιδεολογικών αντιθέσεων, θρησκευτικών πεποιθήσεων- όσο φυσικά και της τέχνης -των μορφών και των κατευθύνσεων, των πειραματισμών και των προσανατολισμών της. Ειδικά στην ιστορία της τέχνης, παράλληλα με τα γενικά αντιμετωπίζουμε και μια σειρά ειδικά προβλήματα, διαφορετικά από αυτά που αναφέρονται στο παρελθόν της. Γιατί, για την τέχνη του παρόντος, παρ...

Περιέχει άρθρα που έχουν παρουσιαστεί σε διρθνή συνέδρια Ιστορίας της Τέχνης.

Το βιβλίο αυτό δηλώνει με τόλμη ότι η τέχνη έχει μία ξεκάθαρη χρησιμότητα: πρόκειται για θεραπευτικό εργαλείο που μας βοηθά να βιώνουμε πιο ολοκληρωμένα τη ζωή μας.

Μια αναφορά στον Φραντς Ζάιμπερτ και τους "Προοδευτικούς της Κολωνίας", μια ομάδα ή έναν κύκλο καλλιτεχνών που ακολούθησαν και συμμετείχαν στα ριζοσπαστικά ρεύματα γύρω από τις γερμανικές οργανώσεις των συμβουλιακών κομμουνιστών AAU και ειδικότερα την AAU-E. Οι "Προοδευτικοί της Κολωνίας" είναι πιθανόν η πιο ριζοσπαστική ομάδα καλλιτεχνών που υπήρξε ποτέ. Σήμερα, που ο ολοκληρωτισμός σηκώνει κεφάλι στη Γηραιά Ήπειρο (αλλά και στην Ελλάδα), είτε με το κοινοβουλευτικό-ψευτοδημοκρατικό προσωπείο του είτε με το φρικτό, πραγματικό πρόσωπό του - αυτό της ακροδεξιάς και του νεο...

Τα καταξιωμένα πράγματα του κόσμου, ή κι όσα ακόμα σαν τέτοια θεωρούνται, φέρνουν μαζί τους δόξα και τιμή. Κύρος απρόσβλητο τα συνοδεύει κι άθικτα στη συνείδησή μας διατηρούνται. Όμως το θαυμασμό των "ξένων" προκαλούν, και ιδέες βέβηλες στη σκέψη τους γεννάνε. Και για δικά τους θέλουν τώρα να τα δείξουν, ίδια έργα να τα κάνουν να φανούνε. Υφαρπαγμένα από τους δικούς τους τόπους και τους χρόνους, συρμένα έξω από την αρχοντιά τους, παραλλαγμένα τώρα τα μνημεία, μ' άλλες προθέσεις, τα προβάλλουν. Γι' άλλους, έτερους σκοπούς τα ξαναστήνουν, κι από το ύφος τους κρατάνε μόνο ό...

[...] ο Λίφσιτς αρνείται να περιοριστεί στα πιο οικεία θέματα περί αισθητικής του Μαρξ. Η ανάλυσή του εκτείνεται από τη διδακτορική διατριβή του Μαρξ στον Επίκουρο, μέχρι τη συζήτηση για την ελληνική τέχνη στα Grundrisse και από το "Κεφάλαιο" μέχρι τα λογοτεχνικά επιχειρήματα της Αγίας Οικογένειας. "Η φιλοσοφία της τέχνης", επομένως, δεν αποτελεί τόσο μια εξειδικευμένη υπο-ενότητα στα κείμενα του Μαρξ, όσο μια συνεκτική και πρωτότυπη άποψη, με βάση την οποία μπορεί κανείς να παρατηρήσει μέρος της τροχιάς της δουλειάς του. Τέρυ Ήγκλετον

Η ψυχιατρική θεωρεί ότι η σχιζοφρένεια χαρακτηρίζεται από τον κατακλυσμό του εαυτού από ασυνείδητα πάθη, άποψη που συνάδει με τη γενική εκτίμηση για τη σύγχρονη τέχνη και υπονοεί ότι ο σχιζοφρενικός ασθενής και ο καλλιτέχνης ζουν και μεταδίδουν τη φωτιά. Ο Louis Sass αμφισβητεί το δεδομένο αυτό και υποστηρίζει πως αντί για τα ένστικτα και τα πάθη είναι το απόμακρο βλέμμα, η συναισθηματική αδιαφορία και η κυριαρχία του νου που χαρακτηρίζουν τη σύγχρονη τέχνη.

Υπάρχει κάποια σχέση της ψυχικής υγείας με τα καλλιτεχνικά φαινόμενα; Αυτό το ερώτημα ανιχνεύεται σε δυο φιλοσόφους που κατέχουν ανά τους αιώνες μια θέση κλειδί για την διάνοιξη των καλλιτεχνικών φαινομένων: στον Αριστοτέλη και στον Νίτσε. Ακόμα και όταν φαίνεται ότι η επαφή μας με την τέχνη περνά μέσα από ακραίες ψυχικές καταστάσεις, όπως είναι η έκπληξη, η διέγερση, ο φόβος και η συμπόνια, σταθερός στόχος παραμένει η αποκατάσταση της ψυχικής υγείας και η εξισορρόπηση κάθε ψυχικής ανισορροπίας.

Με ποιον τρόπο θα μπορούσε να τεθεί εκ νέου ο προβληματισμός για το σύγχρονο μουσείο μέσα από το ιστορικό παράδειγμα ενός τόπου όπως η Λευκωσία; Ποιες θεωρητικές και σχεδιαστικές προκλήσεις μπορούν να αναδυθούν σε μια πόλη που στο πλούσιο ιστορικό υπόβαθρό της φέρει και τα εμφανή σημάδια μιας σύρραξης, ενός βίαιου δημογραφικού μετασχηματισμού και της παγιωμένης διάστασης ανάμεσα στις δύο κύριες εθνοτικές ομάδες οι οποίες κατοικούν εκεί; Ποιο θεωρητικό ή θεσμικό πρόγραμμα θα μπορούσε να αναλάβει τη διαχείριση της σχέσης αυτής της πόλης με το παρελθόν της, όταν οι πολιτειακοί...

Συγκεντρώνω σε αυτόν τον τόμο όλα σχεδόν τα ως σήμερα δημοσιευμένα φιλοσοφικά μου κείμενα, που ανήκουν στο χώρο της "αισθητικής", όπως ύστερα από τον Baumgarten συνηθίζουμε να ονομάζουμε τη φιλοσοφία του "καλού". Τόσο στο χώρο της θεωρίας της γνώσης και της μεθοδολογίας των επιστημών, όσο και στο χώρο της πρακτικής φιλοσοφίας, δηλαδή της ηθικής και της πολιτικής, έχω παρουσιάσει, λίγο ή πολύ, περισσότερο συγκροτημένα κείμενα. Η επίδραση σε όλα αυτά του Πλάτωνα, του Κάντ και ορισμένων νεοκαντιανών δασκάλων μου, που δεν υπήρξανε και οι πιο ορθόδοξοι από τους επίγονους του Κ...

Η "Ιδεολογική σμίλη" είναι μια συλλογή κειμένων για την τέχνη, που γράφτηκαν από τον εικαστικό και θεωρητικό της σύγχρονης τέχνης Κώστα Ευαγγελάτο. Από το πρωτόλειο κείμενο-ομιλία με τίτλο: "Το πνεύμα της σύγχρονης τέχνης", που έγραψε το 1975, τελειόφοιτος του γυμνασίου στην Κεφαλονιά και που διάβασε πολλές φορές κατόπιν ενώπιον κοινού στην Αθήνα και άλλες πόλεις, μέχρι τα πιο πρόσφατα κείμενά του για την Performance, ο αναγνώστης θα διακρίνει την εκφραστική λεκτική δεινότητα, με την οποία διατυπώνει έντεχνα τα βαθύτερα νοήματα με εύληπτο τρόπο. Τα κείμενα αυτά έχουν κύρια...

Εκατό σελίδες γεμάτες παγίδες, χιούμορ, μεγαλοφυΐα. Προσοχή, λοιπόν! Αυτό το βιβλίο είναι επικίνδυνο! Ο Περέκ είναι ένας απαράμιλλος ακροβάτης της λογοτεχνίας... Mathieu Lindon Ιδού η ιστορία ενός πίνακα, ενός ζωγράφου και ενός συλλέκτη. Όμως η ιστορία αυτή είναι πρόσφατη για ένα ανεπανάληπτο παιχνίδι με καθρέφτες, όπου, από ίλιγγο σε ίλιγγο, βυθιζόμαστε γοητευμένοι. Ο Περέκ μας τραβάει από τη μύτη... Pierre Mertens Το αληθινό και το ψεύτικο συγχέονται ή αλλάζουν ρόλους: συχνά, το ψεύτικο δείχνει πιο αληθινό. Κι ο μεθυστικός χορός κορυφώνεται με την ιλιγγιώδη δη...

Σε αυτή τη σαφή και περιληπτική μελέτη, η Dana Arnold μας εισάγει στα θέματα, τα ζητήματα και τα αντικείμενα που αποτελούν τον τομέα της ιστορίας της τέχνης. Με μια μεγάλη ποικιλία εικόνων, από τα αγάλματα των Νήσων του Πάσχα μέχρι το έργο του Τζον Κόνσταμπλ "Αγρός με καλαμπόκια", η συγγραφέας δείχνει πώς τα ίδια έργα μπορούν να είναι η αφετηρία για το πώς "διαβάζουμε" την ιστορία της τέχνης και προτείνει μια ποικιλία τρόπων με τους οποίους μπορούμε να απολαμβάνουμε την τέχνη, να σκεφτόμαστε γι' αυτήν και να την κατανοούμε. Με ένα γλωσσάριο τεχνικών όρων και μια λίστα χρήσι...