Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Χρόνια συγκατοικώ με την Πεπλοφόρο κόρη. Συγκατοικώ ακόμη με τον Γρηγόριο Παλαμά και τον Γεράσιμο Σκλάβο. Τον Έζρα και τον Βικέντιο. Την Ήβη και την Ευθύνη. Τον Θεοφάνη Στρελίτζα Μπαθά και τον Αντρέι Αρσενίου Ταρκόφσκι. Τον Μέλανα Δρυμό και την απόκρημνη Σφίγγα. Την παραμεθόρια διάσταση της ζωγραφικής και την απύθμενη ελευθερία της γλώσσας. Το ουτοπικό άγγελμα του μοντερνισμού, όπως μνημονικά και απερίφραστα διαφαίνεται, οι διαχρονικές αλήθειες του παρελθόντος και τα ψευδαισθητικά φαντάσματα του παρόντος, οι δραματικές μεταλλαγές στο πέρασμα των αιώνων, η οριακή κρίση το...

"Όλα είναι παρεξήγηση". Με αυτή τη φράση του Samuel Beckett προς τον Theodor Adorno το 1969, έκλεισε ο κύκλος της συνάντησης μεταξύ δύο ανθρώπων που έμελλε να διαδραματίσει τον δικό της ιδιαίτερο ρόλο στην ιστορία της φιλοσοφικής αισθητικής. Ο Adorno, αναζήτησε στην τέχνη έναν ελάχιστο τόπο αντίστασης απέναντι στην αρνητικότητα της πραγματικότητας, έναν ελάχιστο τόπο για την ελπίδα. Το έργο του Beckett, υπήρξε παραδειγματικό ως προς αυτή την κατεύθυνση. Ο Adorno αναγνώρισε σε αυτό, όχι απλώς ένα νέο είδος θεάτρου, αλλά και το υπόδειγμα για τη διατύπωση μίας νέας αισθητικής...

Πόσο γνωρίζουμε ότι, το πρώτο ανατρεπτικό έργο της τέχνης στον 20ό αιώνα, οι Δεσποινίδες της Αβινιόν αναφέρεται στις παραμορφωτικές συνέπειες της σύφιλης των πορνείων της εποχής του Picasso; Ότι, οι γερμανοί εξπρεσιονιστές ήταν οι πρώτοι καλλιτέχνες με συντεταγμένες οικολογικές και κοινοβιακές απόψεις; Ότι, ο Θεοσοφισμός οδήγησε στην Αφαίρεση; Ακόμη ότι, η σιδερώστρα που αντικατέστησε την προτομή της Αλίκης, στην Πλατεία Μαβίλη (2000) είναι η πιο γνήσια Dada διαμαρτυρία στην Ελλάδα; Καταλαβαίνουμε τους καλλιτέχνες του περιθωρίου εξίσου καλά όσο και τους μεγάλους δημιουργούς...

Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο νέο βιβλίο του Νίκου Δασκαλοθανάση έχουν γραφτεί σε άτακτα χρονικά διαστήματα, τα περισσότερα την τελευταία επταετία. Τρία είναι τα κοινά τους χαρακτηριστικά: κατά πρώτον, έχουν γραφτεί από τον ίδιο άνθρωπο (ό,τι και αν σημαίνει αυτό), κατά δεύτερο, αφορούν με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο την ιστορία της τέχνης και, κατά τρίτο, ενώ αρκετά από αυτά προορίζονταν να δημοσιευθούν τελικώς έμειναν (με δύο εξαιρέσεις) αδημοσίευτα (ορισμένα μάλιστα δεν έφτασαν καν στο ακροατήριο παρότι αυτός ήταν ο αρχικός τους προορισμός). Ατύχησαν, με δυο λόγια....

Οι εννοιολογήσεις του Μουσείου στη Νεότερη Τέχνη εξετάζονται στο βιβλίο αυτό, το οποίο αποτελεί μια μελέτη για το μουσείο ως "ιστοριογραφικό τόπο". Η αφορμή και βασική ιδέα που συνδέει τα τέσσερα δοκίμια που απαρτίζουν τα τέσσερα κεφάλαιά του δεν είναι άλλη από την παραδοχή, που διατυπώνει πρώτος ο Francis Haskell, δεύτερος καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στο βιβλίο του Το Εφήμερο Μουσείο (The Ephemeral Museum: Old Master paintings and the rise of the art exhibition), ότι δηλαδή το φαινόμενο των περιοδικών εκθέσεων (το οποίο εξέτασε αναφορικ...

Περιέχει άρθρα που έχουν παρουσιαστεί σε διρθνή συνέδρια Ιστορίας της Τέχνης.

Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται μελέτες που εστιάζουν στην επαναστατική διάσταση, στην ευρύτερη έννοια του όρου, του σουρρεαλιστικού κινήματος στην τέχνη, στην λογοτεχνία, αλλά και στην ίδια την κοινωνική ζωή. Οι δύο πρώτες μελέτες αναφέρονται κυρίως στο νόημα του σουρρεαλιστικού κινήματος και στην επαναστατική του διάσταση, "αυτή καθ' εαυτή", σε πολλά επίπεδα και με ποικίλες εκδοχές. Η πρώτη από αυτές αποτελεί εκτεταμένη ανάπτυξη και εμπλουτισμό της δεύτερης, που είχε στηριχθεί σε σχετική επιστημονική μου ανακοίνωση που έγινε στο ειδικό Επετειακό Αφιέρωμα για τα 80...

Αν υποθέσουμε ότι αυτό το βιβλίο είναι μια αίθουσα σχεδίου όπου στο κέντρο στέκεται το γυμνό "θέμα", οι συγγραφείς είναι οι παρατηρητές που προσπαθούν να το αποτυπώσουν. Διαφορετική οπτική γωνία υιοθετεί ο καθένας και σε διαφορετικά γνωρίσματα εστιάζει. Τα τέσσερα σχέδια εκτίθενται στον ίδιο τοίχο, έτσι ώστε το "Μεταμοντέρνο Σώμα" να είναι ακριβώς αυτό που είναι: ταυτοχρόνως πλήρες και κατακερματισμένο, σαν ένα αποκαλυπτικό παζλ που δεν κρύβει τις τομές του. Η Μαρία Γιαγιάννου στο δοκίμιο "Η σημασία τού να είσαι ζώο" μελετά το ψυχοαισθητικό φαινόμενο της θηριανθρωπίας στις...

Το βιβλίο παρουσιάζει και αναλύει μια σειρά από φωτογραφικά έργα σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών (Α. Αλκαλάη, Ν. Βεντουράκης, Π. Ευσταθιάδης, Π.Κοκκινιάς, Ν. Παναγιωτόπουλος, Φ. Μπήτου, Η. Χαβιαρά, κ.α.) υπό το πρίσμα των Τόπων Μνήμης του Pierre Norra με τα θεωρητικά εργαλεία των μνημονικών σπουδών. Η ιδέα της μνήμης διατρέχει τη σύγχρονη ζωή προκαλώντας έντονη συζήτηση τόσο στη δημόσια σφαίρα όσο και στο χώρο της πολιτικής και στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Η μνήμη είναι «παντού», λέγεται πλέον συχνά. Οι τόποι μνήμης μιας κοινωνίας περιλαμβάνουν ιστορικά κτίρια, μνημεία, πεδία μα...

Με ποιον τρόπο θα μπορούσε να τεθεί εκ νέου ο προβληματισμός για το σύγχρονο μουσείο μέσα από το ιστορικό παράδειγμα ενός τόπου όπως η Λευκωσία; Ποιες θεωρητικές και σχεδιαστικές προκλήσεις μπορούν να αναδυθούν σε μια πόλη που στο πλούσιο ιστορικό υπόβαθρό της φέρει και τα εμφανή σημάδια μιας σύρραξης, ενός βίαιου δημογραφικού μετασχηματισμού και της παγιωμένης διάστασης ανάμεσα στις δύο κύριες εθνοτικές ομάδες οι οποίες κατοικούν εκεί; Ποιο θεωρητικό ή θεσμικό πρόγραμμα θα μπορούσε να αναλάβει τη διαχείριση της σχέσης αυτής της πόλης με το παρελθόν της, όταν οι πολιτειακοί...

Tο βιβλίο αυτό αποτελεί την πρώτη σοβαρή μελέτη του έργου του Ζοζεφέν Πελαντάν, ενός μυστήριου συγγραφέα, αποκρυφιστή, και λάτρη του Πλάτωνα, που συντάραξε τον κόσμο της Τέχνης της Μπελ Επόκ. Ξετυλίγει τη μοναδική του κοσμοθέαση για την δύναμη της τέχνης, των συμβόλων, και των μύθων ως μέσα για την ανάπλαση της κοινωνίας, κι εξετάζει τη σημασία τους για τη δική μας εποχή. Το όραμα του ήταν μια πνευματική επανάσταση με το Κάλλος και την Τέχνη ως όπλα ενάντια στον υλισμό και την παρακμή του Δυτικού πολιτισμού. Στα μεγαλεπίβολα Σαλόνια που διοργάνωσε μεταξύ 1892-97, συγκλονί...

Συνηφασμένο με το μηδέν που προηγείται της Γένεσης του κόσμου, το μαύρο λαμβάνει ενίοτε μια υποτιμητική χροιά. Εντούτοις, κατά την περίοδο της ιταλικής Αναγέννησης, όταν πρίγκιπες το υιοθετούν φορώντας μαύρα πολύτιμα ενδύματα, το μαύρο αστράφτει. Από πολύ νωρίς, το χρώμα αυτό βάζει σε δοκιμασία τη ζωγραφική και τη χαρακτική. Ορισμένοι ζωγράφοι υποκύπτουν στις πολλαπλές πτυχές της σαγήνης του: Ο Βελάσκεθ, ο Ρέμπραντ, ο Γκόγια, ο Μανέ, ο Μαλέβιτς, ο Ματίς, ο Μισώ και, ασφαλώς, ο Σουλάζ... Στη λογοτεχνία, στις αρχές του 19ου αιώνα, οι Ρομαντικοί, αφού έχουν τιμήσει δεόντως...

Κάθε εβδομάδα ένας εικαστικός καλλιτέχνης απαντά στο ερώτημα του dim/art "H ελληνικότητα ήταν ο "δαίμονας" ή ο "άγγελος" για την τέχνη (σας);" Επιχειρούμε δι’ αυτής της οδού να επαναφέρουμε ένα ερώτημα για τον νεοελληνικό πολιτισμό που τέθηκε ήδη αρκετές φορές και που αποτέλεσε κεντρικό μάλλον άξονα των αναζητήσεων της γενιάς του ’30 και να δούμε, βάσει των απαντήσεων, εάν έχει νόημα να τίθεται ξανά, με νέους όρους και σε εντελώς διαφορετικές συνθήκες ή αν έχει ξεπεραστεί οριστικά. Πώς απαντούν "νεότεροι" και "παλαιότεροι" καλλιτέχνες σε μια ερώτηση που βασάνισε μια ολόκληρ...

[...] ο Λίφσιτς αρνείται να περιοριστεί στα πιο οικεία θέματα περί αισθητικής του Μαρξ. Η ανάλυσή του εκτείνεται από τη διδακτορική διατριβή του Μαρξ στον Επίκουρο, μέχρι τη συζήτηση για την ελληνική τέχνη στα Grundrisse και από το "Κεφάλαιο" μέχρι τα λογοτεχνικά επιχειρήματα της Αγίας Οικογένειας. "Η φιλοσοφία της τέχνης", επομένως, δεν αποτελεί τόσο μια εξειδικευμένη υπο-ενότητα στα κείμενα του Μαρξ, όσο μια συνεκτική και πρωτότυπη άποψη, με βάση την οποία μπορεί κανείς να παρατηρήσει μέρος της τροχιάς της δουλειάς του. Τέρυ Ήγκλετον

Στη μελέτη αυτή η "γενιά του '80" συνδέεται με τη θεωρία του μεταμοντερνισμού. Επιχειρήθηκε να περιγράφει ακροθιγώς το αν και σε ποιο βαθμό τους λογοτέχνες της λεγόμενης γενιάς του '80 απασχόλησαν θέσεις που επιχείρησαν να συμφιλιώσουν το μαρξισμό με τη σχολή της αποδόμησης και συνεπώς η ανάγκη να επαναπροσδιορίσουν τις σχέσεις ανάμεσα στην απελευθέρωση της διαφορετικότητας και να επικρατήσουν καθολικά ισχύουσες η ελευθερία, η ευτυχία και η δικαιοσύνη. Το μεταμοντέρνο υποκείμενο και το συγγραφικό του σύμπαν έχει αντίκρισμα στους "φιμωμένους" και τους ανώνυμους, λόγω της ικα...

Η παρουσίαση όλων των ξυλόγλυπτων έργων του Παναγιώτη Σαφού αποτελεί το μέχρι σήμερα ολοκληρωμένο έργο του καλλιτέχνη-γλύπτη, προσωπικής του τεχνοτροπίας και ύφους άλλοτε ήπιου, και άλλοτε αγέρωχου και αυστηρού, πράγμα που σημαίνει ότι ο καλλιτέχνης εκφράζει την ψυχολογική κατάσταση του οιονδήποτε ήρωά του.

Σκοπός του βιβλίου είναι μια ελάχιστη, ατελής και προφανώς εξατομικευμένη προσπάθεια του συγγραφέα να ειδωθεί ένα συγκεκριμένο έργο μέσα από τη ματιά του χρήστη της τέχνης. Εκείνου στον οποίο απευθύνεται η τέχνη. Να αναδείξει τον ρόλο που έπαιξε ένα συγκεκριμένο έργο, τη σημασία του, τη μοναδικότητα του μηνύματός του.

39 αισθητικά δοκίμια από τον θεωρητικό της τέχνης Τάκη Μαυρωτά με αφορμή ισάριθμες σπουδαίες εκθέσεις σημαντικών εικαστικών καλλιτεχνών, που επιμελήθηκε από το 2006 έως το 2017. Όπως σημειώνει η Κική Δημουλά: "Με στέρεα παιδεία και κριτική οξυδέρκεια γράφει άλλοτε για τους Giorgio de Chirico και Pablo Picasso και άλλοτε για τους μοντερνιστές των Βαλκανίων και τους κορυφαίους γλύπτες του 20ού αιώνα. Ο λόγος του πολύχυμος, σαφής και ζωντανός ανοίγει νέους πνευματικούς ορίζοντες στην εικαστική δημιουργία και συμβάλλει άμεσα στη διάδοση της τέχνης". "Ο Τάκης Μαυρωτάς" παρατη...