Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πενήντα χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Νικολαΐδη επιχειρείται μια νέα θεώρηση και επανεκτίμηση του συγγραφικού και εικαστικού του έργου. Ο ανατολισμός, η ειρωνεία και ο μύθος του Φάουστ, η αφηγηματική δομή των κειμένων και η μεταφορική τους γλώσσα, το ανάπηρο σώμα και η κοινωνική διαφορά, οι αλληγορίες της παράβασης και οι συμβολικές διαστάσεις του τόπου, η θητεία του συγγραφέα στον αισθητισμό, την προφορική και λόγια παράδοση και η σχέση του με τα αλεξανδρινά Γράμματα και τον Σικελιανό (με βάση επιστολές του προς τον Στέφ. Πάργα) είναι τα βασικά θέματα που εξετάζονται στι...

Περιέχονται τα κείμενα: Ο Νικόλαος Μουτσόπουλος για τον Νίκο Εγγονόπουλο (τη συνέντευξη πήρε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος) Ο Νάνος Βαλαωρίτης για τον Εγγονόπουλο (τη συνέντευξη πήρε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος) Α': Ο ζωγράφος Νίκος Εγγονόπουλος - Wieland Schmied, "Ανάμεσα στον υπερρεαλισμό και το Βυζάντιο, στο θέατρο και το φολκόρ: σκέψεις για τον Νίκο Εγγονόπουλο". - Νίκη Λοϊζίδη, "Το χιούμορ ως μηχανισμός υπέρβασης της "έξαλλης ελληνολατρίας" του Νίκου Εγγονόπουλου" - Νίκος Δασκαλοθανάσης, "Ο Εγγονόπουλος σουρεαλιστής;" - Σωτήρης Σόρογκας, "Ο Εγγονόπουλος και η παράδοση"...

[...] Ο Νίκος Εγγονόπουλος (1907-1985), κύριος εκπρόσωπος του κινήματος και μοναδικός μεσοπολεμικός σουρεαλιστής ζωγράφος στη χώρα μας, τοποθετεί την ελληνική μυθολογία στη βάση της θεματικής του πυραμίδας. Δεν επιχειρεί, ωστόσο, τη λεγόμενη "επιστροφή στις ρίζες", όπως η πλειοψηφία των καλλιτεχνών της γενιάς του. Δεν προσεγγίζει τη μυθολογία με αρχαιολαγνεία, ούτε με νοσταλγία, αλλά ως ίσος προς ίσον. Καταγράφει την προβολή των μύθων στην εποχή του, αποκαλύπτοντας ανατρεπτικές, ονειρικές και ερωτικές συνιστώσες τους. "Σαν Έλληνας" όπως θα έλεγε ο ίδιος, αλλά κυρίως ως σουρ...

Ο Νικόλαος Γύζης (1842-1901) θεωρείται, μαζί με τον ομότεχνο φίλο του Νικηφόρο Λύτρα (1832-1904), από τους βασικότερους εκπροσώπους της λεγόμενης Σχολής του Μονάχου. Το 1876, την εποχή δηλαδή που τα ακαδημαϊκά ήθη στο Παρίσι τάραζε η δεύτερη ομαδική έκθεση των Ιμπρεσιονιστών, εκείνος βρισκόταν εκεί. Ωστόσο, ακριβώς όπως κι ο Λύτρας, γύρισε την πλάτη στον ιμπρεσιονισμό και επέστρεψε στο Μόναχο προκειμένου να αναζητήσει το πολύ προσωπικό του αισθητικό όραμα. Η ηθογραφική του παραγωγή, συγγενής εν πολλοίς με εκείνη του Λύτρα, διαφέρει από αυτήν στον αφηγηματικό παλμό, αλλά επ...

Ο Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904) θεωρείται ο πατέρας της νεοελληνικής ζωγραφικής παράδοσης στην Ελλάδα. Υπήρξε, μαζί με τον Νικόλαο Γύζη (1842-1901), από τους βασικότερους εκπροσώπους της ώριμης τρίτης γενιάς της Σχολής του Μονάχου. Το 1876, την εποχή δηλαδή που τα ακαδημαϊκά ήθη στο Παρίσι τάραζε η δεύτερη ομαδική έκθεση των ιμπρεσιονιστών, εκείνος βρισκόταν εκεί. Ωστόσο, γύρισε την πλάτη στον ιμπρεσιονισμό και επέστρεψε στον ακαδημαϊσμό του Μονάχου, ο οποίος, κατ' αυτόν, μπορούσε να ανταποκριθεί καλύτερα στις απαιτήσεις της ελληνικής κοινωνίας της εποχής του -εκείνης βεβαίω...

Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας είναι ίσως ο πιο διεθνής από τους Έλληνες ζωγράφους, ένας καλλιτέχνης που επηρέασε όχι μόνο τη νεότερη ελληνική τέχνη και πνευματική ζωή, αλλά και την παγκόσμια. Με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τη γέννησή του και την επετειακή αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, κυκλοφορεί το λεύκωμα "Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας - Ο Απολλώνιος, ο Διονυσιακός". Η πολυτελής αυτή έκδοση περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα από το πολυδιάστατο έργο του - σχέδια, χαρακτικά, ζωγραφικά και γλυπτά έργα, κάποια από τα οποία δημοσιεύονται για πρώτη φορά. Κεντρικός άξονας τ...

Με την απόσταση που τραγικά ανοίγει ο χρόνος όταν η ύπαρξη κρυσταλώνεται με την τελευτή της, ατενίζουμε σήμερα τον Φώτη Κόντογλου - είκοσι χρόνια μετά την κοίμησή του και ενενήντα από την γέννησή του. Τον ατενίζουμε με βαθύ σέβας και πιστή αγάπη να ψηλώνει από χρόνο και χρόνο και μέσα στην δεινή εμπλοκή του Ελληνισμού με την εποχή μας, να κερδίζει η μορφή και το έργο του ακέρια την σημασία τους. Με καθαρότερη σήμερα ματιά και με καρδιά που βρίσκει την δύναμη να τιθασεύει την αγάπη της στον ζυγό της δίκαιης κρίσης, θωρούμε τον Φώτη Κόντογλου να υψώνεται εις κεφαλήν γωνίας τ...

Η Ασπασία Παπαδοπεράκη είναι ένας στέρεος άνθρωπος. Στέρεη η γλυπτικής της, στέρεη και η θεωρητική της ματιά. Γι' αυτό και αναζητά τις σταθερές εκείνες γεωμετρικές σχέσεις στη δομή των συνθέσεων του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, που ανάγουν το σχεδιαστικό υπέδαφος των έργων του σ' ένα ευανάγνωστο σύστημα αριθμητικών αναλογιών. Η ιχνηλασία της αυτή δεν διευκολύνει μόνο την κατανόηση μια βαρυσήμαντης ζωγραφικής δημιουργίας, αλλά και τη συνειδητοποίηση του τι οφείλει η μεγάλη τέχνη στην ευρύτητα του γνωστικού πεδίου, σ' έναν βαθύτερο δηλαδή προβληματισμό. Ανεξάρτητα βέβαια από τον...

Από το 1980, από τις στήλες της γαλλικής Liberation, ο Δημοσθένης Δαββέτας δοκιμάζει κι ασκεί τη γραφή του στην τέχνη, πιστός στην πορεία που χάραξαν οι C. Baudelaire, G. Apollinaire, P. Valery, R. Char, R. Walser. Αυτή τη φορά ο ποιητικός του λόγος διαπερνά κι ακτινογραφεί την πλαστική γλώσσα του Κώστα Τσόκλη. Ματιά γρήγορη, συγκεκριμένη και ανατομική, δίχως να ξεχνά τη συνθετική της ικανότητα, καταφέρνει να δει το έργο του Τσόκλη από τα μέσα, τρυπώνοντας σε ενδόμυχες, απόκρυφες γωνιές του. Αυτή η περιπέτεια πραγματώνεται στο πλαίσιο μιας αντίληψης που θέλει τον κριτικό τέ...

Συνοδευτικός κατάλογος της ομότιτλης έκθεσης (Νοέμβριος 2017 - Ιανουάριος 2018) στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας - Μουσείο Γ.Ι. Κατσίγρα. Η έκθεση έργων του Λουκά Βενετούλια, τα οποία για πρώτη φορά παρουσιάστηκαν στη Λάρισα, αποτέλεσε μια σημαντική ευκαιρία επαφής των επισκεπτών με έναν από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της Νεοελληνικής Τέχνης, ο οποίος δεν επηρέασε μόνον το εικαστικό πρόσωπο της Θεσσαλονίκης αλλά και γενικότερα την ελληνική σκηνή. Ο κοινωνικοπολιτικός στοχασμός του Λ. Βενετούλια, η πληθωρικότητα των έργων του και το εύρος της προσωπικότητάς του αναδεικν...

[...] Η παρούσα διατριβή έχει σκοπό να αναζητήσει και να προβάλει συνοπτικά τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία της Παραδόσεως -θρησκευτικής και λαϊκής- που θησαυρίζονται άφθονα στο εκτεταμένο συγγραφικό έργο του -κατά τον Νίκο Καζαντζάκη- "αρχιμάστορα του νεοελληνικού λόγου" Φώτη Κόντογλου, προκειμένου ν' αποτελέσουν αντικείμενο όχι μόνο ενδελεχούς μελέτης, αλλά και αυτοεξετάσεως και, ενδεχομένως, επαναπροσανατολισμού. Βεβαίως το όλο συγγραφικό και εικαστικό έργο του πολυτάλαντου Αϊβαλιώτη είναι ένα απύθμενο χρυσωρυχείο της Παραδόσεως, σε όλο το εύρος και όλες της τις εκφάνσεις...

[...] Τα έργα του Τσόκλη, ως σταθερά και επίμονα ερωτήματα σχετικά με τη ροή και τη ρευστότητα της φαινομενικής πραγματικότητας, της συνεχώς μεταβαλλόμενης και διφορούμενης, μετατρέπουν τη βαθύτερη ουσία της σε εικαστικές μορφές που ως γοητευτικές σφίγγες αναρτούν μπροστά στα μάτια μας του πίνακες-γρίφους που καλούμαστε να λύσουμε. Πράγματι, η τέχνη του, που δεν είναι καθόλου διακοσμητική, έχει μια εμβληματική βάση και είναι διαποτισμένη από αγωνία και μια πειραματική διάθεση που έχει τελικό σκοπό τη γνώση, οδηγώντας έτσι τον Τσόκλη σε συνεχώς καινούριες και ευμετάβλητες πλ...

Υπάρχουν σύγχρονοι καλλιτέχνες οι οποίοι σηματοδοτούν με το έργο τους όλες τις μορφοπλαστικές αναζητήσεις της εποχής, μιας εποχής ανήσυχης, πολυτάραχης και αντιφατικής. Ύστερα από απεγνωσμένες προσπάθειες απαλλαγής από τα πρότυπα του παρελθόντος και μετά από πειραματισμούς κάθε λογής προκειμένου να ανοιχτούν νέοι δρόμοι και να αποκαλυφθούν νέοι ορίζοντες, επήλθε ο συμβιβασμός στο πνεύμα μιας μεταμοντέρνας πια αντίληψης, σύμφωνα με την οποία μπορεί ο καλλιτέχνης να ακολουθεί τις δικές του παρορμήσεις, επιλέγοντας το στυλ που του πάει, αρκεί το αποτέλεσμα να έχει μια αισθητικ...

Ο Κωνσταντίνος Παρθένης (1878-1967) υπήρξε η δεσπόζουσα μορφή στην ελληνική τέχνη σε όλο το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα. Η επίδρασή του είναι αναμφισβήτητη σε ομοτέχνους αλλά και σε γλύπτες και χαράκτες -ιδίως μετά το 1929 όταν αρχίζει να διδάσκει στη Σχολή Καλών Τεχνών. Είναι στην ουσία ο πρώτος "μοντέρνος" στην Ελλάδα της εποχής. Ένας ζωγράφος που ανδρώνεται μέσα στην ατμόσφαιρα της βιεννέζικης πρωτοπορίας και που, στη συνέχεια, εμπνέεται από τον γαλλικό Συμβολισμό καθώς και από την σεζανική μεταϊμπρεσιονιστική οπτική. Ο μοντερνισμός του διαπιστώνεται, πέρα από τα εμφα...

Ο Κωνσταντίνος Μαλέας (1879-1928) υπήρξε μια παραδειγματική περίπτωση αφοσίωσης και μετεξέλιξης της ζωγραφικής παράδοσης που είχε διαμορφωθεί στην Ελλάδα, από τις Σχολές του "Μονάχου" και του "Παρισιού". Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, όπου και σπούδασε την αρχιτεκτονική, ο Μαλέας συνέχισε τις σπουδές του στη ζωγραφική στο Παρίσι, για εφτά χρόνια (1901-1908). Από νωρίς, ο κατεξοχήν πλαστικός χώρος στον οποίο αναζήτησε το προσωπικό ύφος του υπήρξε η τοπιογραφία. Όμως, τα τοπία του Μαλέα δεν εξυπηρετούν μια αναπαραστατική ηθογραφία. Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως περι...

'Εργα του υπάρχουν σε μεγάλα μουσεία του κόσμου. Οι Γάλλοι τον αντιμετωπίζουν ως "δικό" τους ζωγράφο, τον έχουν τιμήσει με ύψιστες διακρίσεις και συχνά τον θεωρούν απόγονο του Μανέ. Ο Ντίνος Βυζάντιος, ένας 'Ελληνας ζωγράφος, γνήσιος εκπρόσωπος της περίφημης Σχολής του Παρισιού (ανήκαν σ' αυτή σημαντικοί ξένοι καλλιτέχνες, που έζησαν και δημιούργησαν στη γαλλική πρωτεύουσα από το Μεσοπόλεμο και μετά) θεωρείται ότι, μαζί με τον Εντουάρντο Αρόγιο, είναι οι τελευταίοι μεγάλοι εν ζωή καλλιτέχνες αυτής της ευρείας καλλιτεχνικής ομάδας. Γοητευτικός και κοσμοπολίτης, λάτρης της φι...

Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης (1837-1907), ο πατέρας της ελληνικής θαλασσογραφίας, απέκτησε την πρώτη του εγκύκλιο παιδεία, όσον αφορά το χρώμα και το σχέδιο, στην Ακαδημία Τεχνών του Μονάχου και συγκεκριμένα στο εργαστήριο του Karl von Piloty, όπως και οι σπουδαίοι συνάδελφοι του, Γύζης και Λύτρας. Ο Βολανάκης ξεκίνησε με την τοπιογραφία, όπου οι γερμανικές επιδράσεις με το λυρικό, ατμοσφαιρικό ύφος, είναι φανερές. Κατάφερε ωστόσο να αποσπαστεί πολύ νωρίς από τη γερμανική αφετηρία των σπουδών του και να αποκτήσει γόνιμη επαφή με άλλα ευρωπαϊκά κέντρα. Ο πίνακάς του "Το τσίρκ...

Ο συνοδευτικός κατάλογος της ομώνυμης έκθεσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη (31 Μαρτίου - 22 Μαϊου 2011). Η έκδοση περιλαμβάνει κείμενα της Ρέας Γαλανάκη, της Elizabeth Fabritius, του Gianfranco Piemontese και της επιμελήτριας της έκθεσης, Ελένης Κυπραίου, και φιλοδοξεί να αποτελέσει μια όσο το δυνατόν πληρέστερη καταγραφή των έργων του Ιωάννη Αλταμούρα.