Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Βασικός εκπρόσωπος της Γενιάς του '30 ο Γιάννης Μόραλης, διατρέχει με την τέχνη του, μέσα από μια συνεχώς εξελισσόμενη πορεία, περισσότερο από μισόν αιώνα. Η ζωγραφική του, διατηρώντας πάντα τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα, αναπτύσσεται με συνέπεια και συνοχή, προβάλλει την "κλασική" της ταυτότητα, προσεγγίζει το κρίσιμο θέμα της ελληνικότητας με ένα απόλυτα αναγνωρίσιμο και προσωπικό ύφος. Από τις πρώτες προσπάθειές του τη δεκαετία του 1930 έως τις μετά το 1970 γεωμετρικές του συνθέσεις, το γυναικείο σώμα, η σχέση άνδρα-γυναίκας, το δίπολο Έρωτας-Θάνατος, αποτελούν τη στ...

Ο Γιάννης Σπυρόπουλος (1912-1990) υπήρξε ένας μοναχικός καλλιτέχνης. Με την έννοια ότι δια των επί μία πεντηκονταετία εικαστικών του αναζητήσεων διαμόρφωσε στην Ελλάδα ένα προσωπικό σύμπαν αφαιρετικής τέχνης που ήταν εκ των πραγμάτων αδύνατον να δημιουργήσει άμεσους μιμητές στη χώρα. Αδύνατον, διότι ο ίδιος με το έργο του εγκαθίδρυσε εν Ελλάδι τα αγεωγράφητα όρια της αφαιρετικότητας ή, πιο σωστά: τα όρια της όποιας μετάβασης από το αληθοφανές στο αφαιρετικό. Ο Γιάννης Σπυρόπουλος σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1930-1936), με δασκάλους τους: Αργυρό Βικάτο και Θ...

Ο παρόν τόμος μπορεί να επιχαίρει ότι συνιστά ένα μοναδικό συγκερασμό τριών κατευθύνσεων: Στο πρώτο μέρος του θα διαβάσει κανείς μια εκτεταμένη και καίρια επιλογή των απόψεων και των θέσεων του Γιάννη Τσαρούχη για τα δύο τεράστια θέματα που στοίχειωσαν τη σκέψη του και τη ζωή του, από τα βιβλία: "Ως στρουθίον μονάζον επί δώματος", "Μάτην ωνείδισαν την ψυχή μου" και "Εγώ ειμί πτωχός και πένης" -για τη ζωγραφική και τον έρωτα. Το δεύτερο μέρος αφιερώνεται σε μια καίρια επιλογή ζωγραφικών του έργων, λίαν αποφασιστική για να οικειωθεί και να αγαπήσει κανείς ένα έργο απρο...

Περιέχονται οι ενότητες: - Μαρία Μαραγκού, "Μπροστά από την εποχή του" - Χρήστος Σιάφκος, "Πάθος για ζωή και δημιουργία" - Πίνακες και σχέδια - Χρήστος Σιάφκος, "Μνήμες θεάτρου" - Τρεις φίλοι (Τάσος Ζωγράφος, Άσπα Στασινοπούλου, Άγγελος Σκούρτης) θυμούνται - Βασίλης Κ.Καλαμαράς, "Ο υπερρεαλιστής Τσαρούχης"

"Όταν -μετά από περιπέτειες και μια δραματική αλλαγή καριέρας, που από το Χορό και το Μπαλέτο με οδήγησε στην Αρχαιολογία και τα Εικαστικά- αποφάσισα να κάνω μια διατριβή για την ελληνική ζωγραφική, το θέμα ήταν για μένα προφανές. Θα έγραφα για τον Τσαρούχη, που πάντοτε θαύμαζα και που, επιπλέον, ως παιδικός φίλος του θείου μου, του ζωγράφου Γιώργου Μαυροΐδη, είχε ζωγραφίσει τη μητέρα μου, την Αλεξάνδρα, το 1936, χρονιά σημαδιακή για την ελληνική ιστορία αλλά και για την ίδια τη μητέρα μου, που από δεσποινίς Μαυροΐδη έγινε κυρία Ιωάννη Φλώρου. Το πορτρέτο αυτό της μητέρας μ...

Ο Γιώργος Γουναρόπουλος (1890-1977), γεννημένος στη Σωζόπολη, στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, τελειώνει τη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, το 1912. Μεταξύ των ετών 1919-1931 διαμένει στο Παρίσι όπου και παίρνει ενεργό μέρος στην καλλιτεχνική κίνηση της εποχής. Πολύ νωρίς απελευθερώνεται από την παράδοση των δασκάλων του και αποκρυσταλλώνει ένα πολύ προσωπικό εικαστικό ύφος. Ο Γουναρόπουλος είναι από τους ζωγράφους εκείνους που παρέμειναν αταλάντευτοι, καθ' όλη τη διάρκεια του βίου τους, σε ένα πολύ συγκεκριμένο, πολύ προσωπικό όραμα, καταφέρνοντας, ωστόσο, να το αναδείξου...

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Αναμφίβολα ο ζωγράφος Γιώργος Γουναρόπουλος κατέχει μια σημαντική θέση στην ιστορία της νεοελληνικής ζωγραφικής. Ανήκει, άλλωστε, στη γενιά των καλλιτεχνών που καθόρισε και προσδιόρισε τον χαρακτήρα της ελληνικής ζωγραφικής του 20ού αιώνα. Είναι η γενιά του Παρθένη και του Μαλέα, του Βυζάντιου, του Μπουζιάνη, του Λύτρα, η οποία προσέθεσε στις ακαδημαϊκές καταβολές τη σύγχρονη αντίληψη για την τέχνη. Ζωγράφοι που διαμόρφωσαν με το προσωπικό τους ύφος, αλλά με κοινές αφετηρίες και εικαστικά οράματα, την πολυφωνία της νεοελληνικής τέχνης. Ο Γουναρόπουλος υπερέβη σ...

Ο Γιώργος Μπουζιάνης (1885-1959) είχε δασκάλους τον Ροϊλό, τον Νικηφόρο Λύτρα, τον Γερανιώτη, τον Ιακωβίδη, τον Βολανάκη και συμφοιτητές τον Δημήτριο Γαλάνη, τον Μιχαήλ Τόμπρο, τον Άγγελο Θεοδωρόπουλο και άλλους γνωστούς και μεγάλους καλλιτέχνες της εποχής του. Δοκιμασμένος σε όλα τα ρεύματα του εικοστού αιώνα, θεωρείται από αρκετούς κριτικούς ο πιο αυθεντικός εκπρόσωπος του μοντερνισμού στην Ελλάδα. Συμβαίνει όμως να θεωρείται και εκτός συνόρων ένας από τους σημαντικότερους ευρωπαίους ζωγράφους του εξπρεσιονισμού, εξίσου σημαντικός με τον Όσκαρ Κοκόσκα ή τον Σουτίν. Η α...

Μέσα στο χάος της σύγχρονης καλλιτεχνικής παραγωγής, και λέγοντας βέβαια χάος εννοώ την απουσία νοήματος, οδηγηθήκαμε στην αντικατάσταση της άποψης, της ολοκληρωμένης δηλαδή πρότασης, από τον πειραματισμό. 'Ετσι καταφέραμε, για μία ακόμη φορά, το ίδιο το μέσον, ο πειραματισμός, να γίνει το μήνυμα, δηλαδή η άποψη. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει, σε τελευταία ανάλυση, την απουσία μιας στάσης ζωής την οποία στάση ο Michel Foucault παρομοιάζει με το αρχαιοελλnνικό ήθος και ορίζει ως "μια εκούσια επιλογή που κάνουν ορισμένοι άνθρωποι", καθώς και έναν "τρόπο του σκέπτεσθαι και του...

Ένας μύθος της νεοελληνικής ζωγραφικής που κληροδοτήθηκε από τον 20ο αιώνα στους νεότερους, απαντά στο όνομα Διαμαντής Διαμαντόπουλος. Οι περισσότεροι ερευνητές και ιστορικοί της τέχνης που έχουν ασχοληθεί με αυτόν μέχρι σήμερα, τον αντιμετωπίζουν σαν μια ξεχωριστή "περίπτωση", σαν έναν διάττοντα αστέρα με πολλές ελλειπτικές τροχιές στον χώρο της νεοελληνικής τέχνης. Τροχιές που σημάδεψαν και την ελληνική τέχνη και τον ίδιο τον καλλιτέχνη. Ο Διαμαντόπουλος είναι μια ξεχωριστή περίπτωση στον χώρο της ζωγραφικής, ένα πρόωρο ταλέντο, που δημιούργησε έργο καθαρά ελληνικό, έστω...

Μακροχρόνιες απουσίες και δυναμικές επανεμφανίσεις χαρακτηρίζουν τη ζωή και την τέχνη του Διαμαντή Διαμαντόπουλου (1914-1995), ενός μύθου της νεοελληνικής ζωγραφικής. Η "περίπτωσή" του, από τη δεκαετία του 1960 και μετά πήρε μυθικές διαστάσεις, γιατί εμπεριείχε μυστήριο, συγκρούσεις με ομοτέχνους -με χαρακτηριστικό παράδειγμα την ένταση στις σχέσεις του με τον Γιάννη Τσαρούχη- καλλιτεχνική ίντριγκα με πολλές πολιτικές πινελιές, εσωστρέφεια, υπόνοιες έως και βεβαιότητες για ψυχικές αποκλίσεις. Ο μύθος της ζωής του καλλιτέχνη θα ανταγωνίζεται πάντα ένα μεγάλο όγκο ιδιόμορ...

"Όταν φέρνω στο νου μου τον πατέρα μου, μια συγκεκριμένη εικόνα έρχεται στο μυαλό μου. Τον βλέπω στο εργαστήρι του να ανακατεύει τα χρώματά του και συγχρόνως αισθάνομαι έντονα -σαν να μην έχει περάσει ούτε μια μέρα από τότε- τη μυρωδιά της λαδομπογιάς, μυρωδιά που πάντα με συνάρπαζε. Άλλες φορές πάλι, τον βλέπω σκυμμένο πάνω στο γραφείο του να δουλεύει ακούραστα και με τεράστια υπομονή τα πενάκια του, με τα σπιρτόξυλα που τα έκανε τόσο λεπτά, ώστε να βγαίνει το αποτέλεσμα που ήθελε. Δεν είναι πάντα εύκολο για την οικογένεια να ζει με έναν καλλιτέχνη. Θυμάμαι πολλές φορέ...

El Greco: μαγνητίζοντας το βλέμμα και τη ψυχή του θεατή. Ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες όλων των εποχών, προσωπικότητα μυθική, με έργο άκρως ελκυστικό για τους φιλότεχνους όλου του κόσμου, κορυφαίος στην εποχή του αλλά και αντικείμενο αυξανόμενου ενδιαφέροντος στις μέρες μας, ο Δομίνικος Θεοτοκόπουλος, γνωστός ως Ελ Γκρέκο, είναι οικείος αλλά και αινιγματικός, αφού -παρά τις συνεχείς έρευνες, μουσειακές και εκδόσεις- δεν είναι ακόμη γνωστά όλα εκείνα τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το έργο και τη ζωή του. [...] Το λεύκωμα περιλαμβάνει 21 έργα του μεγάλου ζωγράφο...

Είναι μεγάλος ο πειρασμός να σκεφτεί κανείς τις συνθήκες κάτω από τις οποίες μεγάλωσε ο Εδουάρδος Σακαγιάν και διαμόρφωσε το τόσο ιδιαίτερο καλλιτεχνικό προφίλ του. Κι αν αυτό ισχύει λίγο πολύ για κάθε καλλιτέχνη, δεν θα ήταν ανακρίβεια να ισχυριστεί κανείς ότι η ζωγραφική του συγκεκριμένου είναι τόσο πλήρης συμβόλων και αινιγματικών στοιχείων, όσο και διάστικτων αναφορών στην ίδια τη ζωή του και τα οικεία του πρόσωπα. Αυτή η "μυστηριώδης" εποχή πρέπει να ήταν τα τέλη της δεκαετίας του '60 και οι αρχές της επόμενης, τα χρόνια δηλαδή της εφηβείας, τα πιο καθοριστικά ίσως χρό...

Η μακρά πορεία επαναφοράς στην επικαιρότητα και εκ νέου ενεργοποίησης του έργου του Greco ξεκινά στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα και φτάνει ώς την "ολική του επαναφορά" στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Αρχικά, ο μύθος El Greco, μαζί με το έργο του, ήταν παρών στη διένεξη της Τέχνης για την Τέχνη, στη σύγκρουση της ακαδημαϊκής τέχνης με τη ρομαντική, στις έριδες για την υπεροχή του σχεδίου ή του χρώματος -με δυο λόγια, μέσα σε κάθε ζωντανή καλλιτεχνική συζήτηση με τις κοινωνικοπολιτικές της προεκτάσεις. Στη συνέχεια, το έργο του Greco, ως "μέσο αποκάλυψης", γίνεται πολύτιμο ό...

Πλησιάζοντας την 3η δεκαετία της ενασχόλησης μου με τη ζωγραφική, ένιωσα την ανάγκη να συγκεντρώσω σ' ένα λεύκωμα, αντιπροσωπευτικό δείγμα της δουλειάς μου. Το περιεχόμενο του λευκώματος αφορά διάφορες περιόδους της προσωπικής μου έμπνευσης και δημιουργίας στη ζωγραφική, η οποία συνδέεται αρμονικά με την ποίηση, με το χρυσό κανόνα: "Ζωγραφική εμπνευσμένη από την ποίηση" Ποίηση εμπνευσμένη από τη ζωγραφική... Για την υλοποίηση αυτής της ιδέας μου οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στο λογοτέχνη κ. Ευάγγελο Παραμερίτη, ο οποίος με την πολύτιμη βοήθειά του στάθηκε σωστός σύμβο...

Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ (1870;-1934) γεννημένος στη Βαρειά της Λέσβου και μεγαλωμένος στη Σμύρνη, έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του ζωγραφίζοντας για ένα κομμάτι ψωμί στο Βόλο και στα χωριά του Πηλίου κι αργότερα (από το 1927 και εξής) ξανά στην πατρίδα του. Ζωγράφισε τοίχους σε σπίτια και αρχοντικά της εποχής, σε καφενεία, μπακάλικα και μύλους, πάνω σε τενεκέδες, σε ξύλα και πανιά, σε δίσκους, σε κάρα, ακόμα και πάνω σε ναυτικούς σάκους. Απεικόνισε σκηνές από την ελληνική ιστορία, τον Ερωτόκριτο, από το βίο των λαϊκών ηρώων, εξωτικά κυνήγια και τόπους, καθημερ...