Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

"Πιστεύω ότι αυτός ο χώρος, τον οποίο τώρα εσείς τον ποτίζετε με το αίμα μου, αύριο θα γίνει τόπος προσκυνήματος και θα 'ρχονται εδώ τα παιδιά σας να τον ραίνουν με λουλούδια". Αυτά ήταν τα τελευταία λόγια της αγωνίστριας Αθηνάς Μπενέκον μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα. Και κάπως έτσι πορεύτηκαν όλες οι μαχήτριες του Δημοκρατικού Στρατού, δίχως φόβο, χωρίς κανένα δισταγμό, στον αγώνα τους για μια ελεύθερη πατρίδα." Ο Κώστας Γκριτζώνας σε τούτο το βιβλίο του μιλά για ένα φαινόμενο μαζικού ηρωισμού μαχητριών, πρωτοφανέρωτο για γυναίκες. Δεν πρόκειται για εξαιρέσεις, ισχυ...

"Μας πήραν την Αθήνα"... είναι ο πρώτος στίχος από ένα σκωπτικό τραγουδάκι που τραγουδούσαν οι υποχωρούντες από την Αθήνα Ελασίτες μετά τα Δεκεμβριανά, τον Γενάρη του 1945. Ο στίχος χρησίμευσε και ως τίτλος του ανά χείρας τόμου, στον οποίο περιλαμβάνονται μελετήματα, άρθρα, ομιλίες και βιβλιοκριτικές που έχουν σχέση με την περίοδο 1941-1950. Διότι, κατά τον συγγραφέα, η μάχη της Αθήνας ήταν το κορυφαίο σημείο της σύγκρουσης του εαμικού μπλοκ και της ελληνικής συντηρητικής παράταξης, συνεπικουρούμενης από τους Άγγλους κι αργότερα τους Αμερικάνους. Ήταν το κορυφαίο σημείο εκ...

Η Μακρόνησος, ως γνωστόν, λειτούργησε ως στρατόπεδο "αναµόρφωσης" κοµµουνιστών. Ως τόπος όπου ασκήθηκε βία από τους "ορθοφρονούντες" κυβερνήτες της χώρας για την ιδεολογία, την πίστη και τις αρχές δεκάδων χιλιάδων πολιτικών κρατουµένων. Τα αναρίθµητα σε φρίκη µαρτύρια που υπέστησαν οι µεταφερόµενοι, για να ανανήψουν εκεί, κοµµουνιστές και µη, µε τη συνδροµή των "αρχιτεκτόνων" του νέου "Παρθενώνα", καθιερώνουν το νησί σε ένα σύµβολο αντίστασης κατά της βίας, µε εµβέλεια εθνική και παγκόσµια. Εντάσσοντάς το στο πλέγµα των φρικωδών στρατοπέδων συγκέντρωσης διεθνούς εµβέλειας,...

Πόσο μαρτύριο, πόσο αίμα, πόσος ηρωισμός μπορεί να χωρέσει σε μερικές δεκάδες σελίδες; Το άγος της Μακρονήσου ζωντανεύει μέσα από τη φωνή και την πένα των αδάμαστων ηρώων της. Με ακρίβεια, γιατί έτσι της πρέπει της Ιστορίας. Με αγωνία να μην παραλειφθεί ούτε μια μεγάλη στιγμή από τον τιτάνιο και άνισο αγώνα, ούτε ένα όνομα Μακρονησιώτη. Με ορκισμένη απαίτηση να παραδοθούν οι υπαίτιοι στην "κατάρα των γενεών". Με λαχτάρα να μάθει η νέα γενιά όλη την εντέχνως θαμμένη στα ερείπια αλήθεια. Κάθε σπαραγμός οδύνης που βγαίνει από τα στήθη και μια θύελλα που σαρώνει τον παλιό...

Με τον Γ΄ τόμο ολοκληρώνεται μια συλλογική εργασία που απεικονίζει όλη την τρομερή αλήθεια της Μακρονήσου, με τη θρασύτητα και τη βαρβαρότητα του ελληνικού φασισμού, αλλά και με τον απαράμιλλο ηρωισμό των κομμουνιστών και άλλων ΕΑΜικών δεσμωτών, που κράτησαν μέχρι τέλους την περηφάνια τους. Ο Γ΄ τόμος περιλαμβάνει ένα κεφάλαιο για τα μικρά παιδιά των εξόριστων γυναικών, ορισμένες μαρτυρίες που δε συμπεριλήφθηκαν στους προηγούμενους τόμους, τις λιποταξίες και δραπετεύσεις Μακρονησιωτών προς το ΔΣΕ. Υπάρχει χωριστό κεφάλαιο για τους Δημήτρη Τατάκη, Γιώργη Σαμπατάκο, Νίκο Νικ...

Η "Λευκή Βίβλος" που εξέδωσε το 1945 στα Τρίκκαλα το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) δεν αποτελεί ένα οποιοδήποτε βιβλίο. Πρόκειται για μια συγκλονιστική παράθεση, όλων εκείνων των ντοκουμέντων, που αδιάψευστα αποδεικνύουν την συστηματικά μεθοδευμένη παρέμβαση των Άγγλων ιμπεριαλιστών και των ντόπιων συμμάχων τους, συνεργατών των Ναζί κατά ένα σημαντικό τμήμα, για την υπονόμευση, συκοφάντηση και ακύρωση του μεγάλου εθνικού απελευθερωτικού αγώνα του ελληνικού λαού κατά του γερμανικού, ιταλικού και Βουλγαρικού φασισμού. Σελίδα την σελίδα, τα ντοκουμέντα μιλούν από μό...

Από την ιστορία της Εθνικής Αντίστασης περισσότερο απασχολεί και συζητιέται η κατάληξή της. Η ήττα δηλαδή του ΕΑΜικού κινήματος και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε δυνατή. Δεν είναι παράδοξο που συμβαίνει αυτό. Το ΕΑΜικό κίνημα την περίοδο 1941-1944 κατάφερε να γίνει η κυρίαρχη πολιτική δύναμη στην Ελλάδα. Ειδικότερα, το ΕΑΜ υπολογίζεται ότι είχε περί τα 2 εκατ. μέλη, η Εθνική Αλληλεγγύη περί τα 4 εκατ., η ΕΠΟΝ περί τις 700.000, ενώ το ΚΚΕ 400.000. Δίπλα σε αυτές τις πολιτικές και κοινωνικές οργανώσεις υπήρχε ένας στρατός, ο ΕΛΑΣ, με δύναμη 130.000 μαχητές, αλλά κα...

"Η παλλαϊκότητα της δεκεμβριανής αντίστασης είναι κάτι που κανένας τίμιος άνθρωπος δεν μπορεί να αμφισβητήσει". "Οι δεσμοί του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ με το λαό είχαν σφυρηλατηθεί στη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα και στις 50 μέρες που ακολούθησαν την απελευθέρωση. Το Δεκέμβρη λαός και στρατός δέθηκαν σε μια αδιάρρηκτη ενότητα. Ο Σκόμπι και ο χαφιές αντιμετώπιζαν παντού και πάντα ολόκληρο το λαό έτοιμο και αποφασιστικό. Γι' αυτό και το μεγαλύτερο βάρος της πολεμικής μηχανής των Εγγλέζων στράφηκε ενάντια στους μαχητές της πρώτης γραμμής αλλά και ενάντια στον άοπλο λαό των λαϊ...

Το ζήτημα της επαναστατικής βίας Επτά δεκαετίες μετά το Δεκέμβρη του 1944, είναι πια αυτονόητο πως η ανάλυση της επαναστατικής βίας που εκλύθηκε στη διάρκειά του μπορεί και πρέπει ν΄αποσκοπεί όχι στην καταγγελία ή τη δικαιολόγηση, αλλά πρωτίστως στην κατανόησή της. Τα ειδοποιά χαρακτηριστικά αυτής της βίας είναι άλλωστε σε θέση να μας αποκαλύψουν καθοριστικά στοιχεία για την ένοπλη εξέγερση των 33 ημερών και την κοινωνική δυναμική της, που η αποκλειστική ενασχόληση με τις ηγετικές στρατηγικές επιλογές και κινήσεις αφήνει συνήθως στη σκιά. Ο "Κόκκινος Δεκέμβρης" προτε...

Ο εμφύλιος πόλεμος είναι ίσως το πιο τραυματικό γεγονός στην ιστορία του νεότερου Ελληνισμού. Μέσα από την τραγική αυτή σύγκρουση βρέθηκαν σε αντίπαλα στρατόπεδα ακόμη και φίλοι και συγγενείς πρώτου βαθμού. Ο ιστορικός Andre Gerolymatos περιγράφει τα γεγονότα που μετέτρεψαν τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα σε εμφύλιο πόλεμο και οδήγησαν την Ελλάδα σε εθνικό σπαραγμό. Παραθέτει μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν σε εκείνη την ταραγμένη εποχή και περιγράφει παράλληλα τις επιδιώξεις και τη στρατηγική των Μεγάλων Δυνάμεων. Δεν διστάζει επίσης να περιγράψει τις αγριότητες που διαπράχθη...

Η μελέτη του τοπικού στις επιστήμες της Λαογραφίας, της Ανθρωπολογίας και της Ιστορίας έχει αποδώσει πολύπλευρη και συνολική γνώση για την κοινωνία και τον πολιτισμό της μικρής κλίμακας, με την προϋπόθεση ότι οι προσεγγίσεις δεν αντιμετωπίζουν τις κοινωνίες αυτές ως κλειστά και αυτόνομα συστήματα, αλλά ως επί μέρους σύνολα, τα οποία διαμορφώνονται στη βάση των ενδογενών οικονομικών, κοινωνικών παραγόντων και δυναμικών τους, καθώς και των αντίστοιχων εξωγενών παραγόντων που λειτουργούν σε εθνικό - κεντρικό επίπεδο. Το ενδιαφέρον για τη μελέτη της τοπικής διάστασης υπαγορε...

Η δεκαετία του 1940-1950 υπήρξε για την Ελλάδα μια δεκαετία κρίσης, διχασμού αλλά και η μήτρα κοινωνικών και ιδεολογικών μετασχηματισμών που καθόρισαν την πορεία της χώρας τα επόμενα χρόνια, αλλά και τη συλλογική μνήμη σήμερα. Μόλις τα τελευταία χρόνια η ιστοριογραφία άνοιξε συστηματικά το ερευνητικό κεφάλαιο αυτής της δεκαετίας και έχει προχωρήσει στη συστηματική εξέταση μιας σειρά ζητημάτων του κομβικού τρίπτυχου "Κατοχή-Αντίσταση-Εμφύλιος" ως επί το πλείστον από τη σκοπιά της γενικής ιστορίας. Ο ανά χείρας συλλογικός τόμος συγκεντρώνει επιστημονικές εργασίες ιστορικών...

Ο Γιάννης Λελούδας γεννήθηκε κάπου,με το χάραμα της δεκετίας του '60. Μια ιστορία του παππού για τις Καρούτες, την περίοδο της Κατοχής, που ξεκίνησε σαν παραμύθι, τον 'έσπρωξε' στον λαβύρινθο της σύγχρονης ιστορίας του τόπου, που γεννήθηκε και αγάπησε, αλλά μεγάλωνε μαθαίνοντας μόνον την 'σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού' της,που κάποιοι του την φάνταζαν σαν τον 'λαμπερό ήλιο' της ... Οι Καρούτες γίνονται,όχι τυχαία,το κέντρο των εξελίξεων από την περίοδο της ίδρυσης του αντάρτικου,του εμφύλιου,της μετεμφυλιακής περιόδου,της δικτατορίας μέχρι και τις μέρες μας... τις...

Περιέχονται οι ενότητες: Πρώτη Συνεδρία Α. Έναρξη - υποδοχή συνέδρων - προσφωνήσεις - Κώστας Διαφωνίδης - Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος - Κώστας Λαλιώτης - Ελισάβετ Παπαζώη - Ευάγγελος Βενιζέλος - Στέφανος Λέπουρας - Βασίλης Εφραιμίδης - Βασίλης Χρηστακέας Β. Παρεμβάσεις για την προστασία και ανάδειξη του ιστορικού τόπου - Νίκη Ζαμενοπούλου, "Σύντομη αναφορά στο έργο της Διυπουργικής Ομάδας Εργασίας" - Μίνα Ξύδη, "Χωρική και θεσμική προσέγγιση, προβλήματα" - Μόνικα Σκαλτσά, "Παρεμβάσεις σε ιστορικό τόπο: η περίπτωση της Μακρονήσου" - Ρένα Λευκαδίτου, "Οδοιπορικ...

Σ' αυτό το γραπτό θα προσπαθήσω να γράψω μια ωδή, ένα μοιρολόι, δίχως πάθος και γδικιωμό για τα δημοκρατικά νιάτα που σκοτώθηκαν δίχως να δικαστούν σ' ολόκληρη την πατρίδα και ειδικά εκεί στο Μοριά... Δε μ' αρέσει να "ξαίνω πληγές", αλλά πιστεύω ότι αυτά τα τραγικά γεγονότα, που συνέβησαν στον τόπο μας δεν πρέπει να τα σκεπάσει η λήθη, πρέπει να γραφτεί καθαρά η αλήθεια απ' όλους τους Έλληνες, απ' όποια μεριά του λόφου κι αν πολέμησαν τους κατακτητές, πρέπει να ενημερωθεί ο ελληνικός λαός, τα νιάτα να μάθουν τι έγινε τότε, ώστε να μην συμβεί ποτέ ξανά αυτό το αδελφοκτόνο μ...