Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ανακεφαλαιώνοντας τον εισαγωγικό πρόλογο, για τη ζωή και το έργο του μεγάλου φιλόσοφου της αρχαιότητας, τονίζουμε πως, εκτός από όλα όσα αναφέραμε για τις κοινωνιολογικές και φιλοσοφικές ιδέες και απόψεις του μεγάλου αυτού διανοητή, δεν πρέπει να αγνοήσουμε το γεγονός, ότι ο Πλάτων, είναι ο πρώτος που συνέλαβε, διατύπωσε και πρότεινε ένα συγκεκριμένο σύστημα και πρόγραμμα κοινωνικής συγκρότησης και αλλαγής με βάση την κοινοκτημοσύνη και την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας, ("μηδέν ίδιον ετιμείσθαι πλην το σώμα, τα δ' άλλα κοινά"), την ισότητα των δύο φύλων, και την έντα...

Ο σκοπός της μελέτης αυτής είναι η διεύρυνση και ο εμπλουτισμός της φιλοσοφικής γραμματείας της σχετικής προς την περίοδο της Αναγέννησης. Η επίτευξη του σκοπού αυτού αναμένεται να πραγματοποιηθεί με την ανάδειξη της φιλοσοφικής διανόησης του Campanella, ο οποίος υπήρξε ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της εποχής αυτής, με τη μελέτη των ιδεατών πολιτειών της Αναγέννησης καθώς και με την ανίχνευση των επιδράσεων που αυτές δέχθηκαν από την πλατωνική φιλοσοφία. Ο Ιταλός διανοούμενος Thommaso Campanella (Καλαβρία, 1568 - Παρίσι, 1639) υπήρξε από τις σημαντικότερες φυσιο...

Η "Πρώτη εννεάς" του Πλωτίνου (204-270 μ.Χ.) περιλαμβάνει εννέα αυτοτελή κείμενα, όπου ο μεγάλος Νεοπλατωνικός φιλόσοφος πραγματεύεται θέματα ηθικού και γνωσιολογικού περιεχομένου, όπως οι αρετές, η ευδαιμονία, η προέλευση του Κακού, διαλεκτική, η φύση του ανθρώπου, αλλά και το ζήτημα του Ωραίου. Είναι αντιπροσωπευτική όλων των συγγραφικών του περιόδων και των τεχνικών γραφής που μεταχειρίζεται ο Πλωτίνος στα υπόλοιπα έργα του. Σ' αυτήν εκτίθενται, έσω και συνοπτικά, οι βάσεις και οι θεμελιώδεις αρχές που διέπουν το φιλοσοφικό του σύστημα, το οποίο παρουσιάζεται συνήθως ως...

Λίγοι φιλόσοφοι έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην έντονη φιλοσοφική δραστηριότητα όσο ο Πλάτων. Όμως κανείς δεν τον έφτασε στη φαντασία και τη δημιουργικότητα με τις οποίες ενθαρρύνει τον αναγνώστη του να συμμετάσχει στη φιλοσοφική συζήτηση. Αυτό το βιβλίο παρουσιάζει την πολύπλευρη και διεισδυτική διάνοια του Πλάτωνα κατά έναν τρόπο προσιτό. Στην ηθική, τη μεταφυσική, τη φιλοσοφία του νου και τη θεωρία της γνώσης, οι πολύπλευρες, τολμηρές και σημαίνουσες ιδέες του Πλάτωνα μας προκαλούν ακόμη και σήμερα. Η Julia Annas είναι καθηγήτρια φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα...

Ο τόμος περιέχει ένα ευσύνοπτο τμήμα από τα σχόλια του νεοπλατωνικού φιλοσόφου Πρόκλου (412-485) στον πλατωνικό διάλογο "Αλκιβιάδης Α'", και συνοδεύεται από εκτενές ερμηνευτικό δοκίμιο του μεταφραστή και επιμελητή, καθηγητή στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών, Χρήστου Αθ. Τερέζη, που περιλαμβάνει τις ενότητες: Α': "Οι γνωσιολογικές προϋποθέσεις της διαλεκτικής και της θεωρίας", Β': "Από τη γνωσιολογία στην οντολογία".

[...] Στο ανωτέρω πλαίσιο κεφαλαιώδη θέση κατέχουν οι αντιλήψεις του Πλάτωνα περί δικαίου. Διαθέτουμε τις κειμενικές προϋποθέσεις για να υποστηρίξουμε ότι η έννοια του δικαίου ανήκει στον αστερισμό των προσφιλών θεμάτων του, την οποία υποστηρίζει στους αρεταϊκούς και πολιτικούς διαλόγους του, κυρίως όμως και συστηματικά στους: "Γοργίας", "Πολιτεία", "Πολιτικός" και μάλιστα υπό ποικίλες οπτικές, και θεματολογικές και μεθοδολογικές. [...] Στην κατηγορία λοιπόν των ανωτέρω διαλόγων μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι ανήκει και ο "Περί δικαίου". Ωστόσο, σύμφωνα με τη σχετική έρευ...

Η "Πολιτεία" είναι δημιούργημα του Πλάτωνα, όταν αυτός βρισκόταν στο μεσουράνημα της δημιουργικής ανάπτυξης του στοχασμού του. Κεντρικός πυρήνας του έργου είναι το θέμα της δικαιοσύνης. Πεποίθηση του Πλάτωνα είναι ότι μια ιδανική πολιτεία θα επιτευχθεί από τη λειτουργία του ήθους αρχόντων και αρχομένων. Υπογραμμίζει τη σημασία της παιδείας για την ανάπτυξη των κοινωνικών αρετών και ιδιαίτερα της δικαιοσύνης. Η μελέτη της Πλατωνικής Πολιτείας μας ανοίγει διάπλατα το δρόμο για μια ζωή φιλοσοφημένη.

Απέναντι στα δόγματα της μεταφυσικής χρειάζεται η αντίσταση της φιλοσοφίας για τη σωτηρία της ύπαρξης, διότι: Ύπαρξη=Αντίσταση, με το φιλοσοφικό αξίωμα: Όσο υπάρχω αντιστέκομαι και όσο αντιστέκομαι υπάρχω. Έτσι μόνο θα υπάρξουμε και ακολούθως θα συνυπάρξουμε και θα υπερυπάρξουμε σε μια ιδεατή, ανώτερη κοινωνία σε σύγκριση με τη σημερινή άθλια και απάνθρωπη. Η προς τα εμπρός ροή της ζωής γίνεται με την αντίσταση για την ύπαρξή μας και ακολούθως για την κατάκτηση της συνύπαρξή μας. Τίποτα δεν κατακτιέται από μόνο του ή με την παρέμβαση κάποιας ανώτερης δύναμης. Ό,τι θέλεις τ...

Στο έργο του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη συμπυκνώνονται οι σημαντικότερες ιδέες του ελληνικού κόσμου για τη φύση των πολιτικών κανόνων και της αυτονομίας της πολιτικής. Εδώ ο φιλόσοφος αντιπαρατίθεται στον τύραννο και η προβληματική της συνοχής των πολιτικών σχέσεων αναπτύσσεται ενιαία με ερωτήματα που αφορούν τους σκοπούς της πολιτικής, τις αξίες που πραγματοποιεί και την αγωγή των πολιτών. Η ανάλυση γίνεται σε χώρο εξαρχής αγωνιστικό, διότι παρών είναι πάντα και ο σοφιστής, ο οποίος επιδιώκει τη σχετικοποίηση των αξιών της φιλοσοφικής θεωρίας και τη θεμελίωση της πολιτικής...

Το βιβλίο αυτό, γραμμένο από τον Α. Σ. Λόιντ, συνεχίζει την ιστορία του παγανιστικού Πλατωνισμού μέχρι την εποχή που αυτός τελειώνει, δηλαδή τον 6ο μ.Χ. αιώνα. Πιθανώς είναι και το πιο ενδιαφέρον βιβλίο αυτής της σειράς για όσους ασχολούνται επαγγελματικά με τη φιλοσοφία (με τη σύγχρονη έννοια) και όχι τόσο με τη θεολογία. Και παρέχει σοβαρή επιχειρηματολογία για την αναθεώρηση παλαιότερων κρίσεων για κάποιους μέχρι πρόσφατα μάλλον παραμελημένους και καταφρονημένους φιλόσοφους, όπως ο Ιάμβλιχος και οι διάδοχοί του.

Αντίθετα από την πάγια τακτική της έρευνας που δεν συνδέει την ερμηνεία του μύθου στον Πλάτωνα με τη λεπτομερή εξέταση του λεξιλογίου που χρησιμοποιείται γι' αυτόν, ο Brisson επικεντρώνει την προσοχή του στον τρόπο με τον οποίο ο φιλόσοφος αξιοποιεί το όλο σύστημα παραγώγων και συνθέτων του μύθου, προκειμένου να ανιχνευθεί η λειτουργία του στο πλατωνικό έργο. Ο μύθος μελετάται ως μέσο επικοινωνίας, ως ο προφορικά μεταδιδόμενος λόγος που συνδέει το παρελθόν με το παρόν, χωρίς όμως η συγκρότησή του να είναι αποκλειστικό προνόμιο των ποιητών. Εκτός από την περιγραφική λειτουρ...

Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να φέρει τον Πλάτωνα, τον άνθρωπο και τα έργα του, κοντά στον αναγνώστη, κι αυτό με τη μεγαλύτερη δυνατή πληρότητα, αλλά τίποτε άλλο. Θα ήθελε να κάνει κι άλλους να τον αγαπήσουν όπως τον αγαπώ εγώ, να γίνει και για άλλους, στη σχέση τους με το αιώνιο και τη ζωή, αυτό που ήταν για αναρίθμητους ανθρώπους από τότε που έζησε, αλλά που στις μέρες μας, ιδίως ανάμεσα, σε μας τους Γερμανούς, είναι για πολύ λίγους. Γι' αυτό και απευθύνομαι με την αρμόζουσα περίσκεψη όχι μόνο στους ειδικούς συναδέλφους, αλλά θέλω να γνωρίσουν τα έργα του κι άλλοι και ν...

Όποιος καταπιάνεται με τις εμπειρίες και τα περιστατικά μιας ανθρώπινης ζωής ανατρέχοντας στο παρελθόν, διατρέχει τον κίνδυνο της χρονικής σύμπτυξης των πιο σημαντικών στιγμών της. Στο αποτέλεσμα κάποιου γεγονότος υπάρχει η τάση να συνδέσει κανένας άμεσα και τις συνέπειες και τα συμπεράσματα που βγαίνουν από αυτό, ενώ στην πραγματικότητα παρεμβαίνουν συχνά ενδιάμεσα εξωτερικοί παράγοντες, που πολλές φορές δεν μπορούμε να τους ξέρουμε. Πράγματι, συμπεραίνουμε από τα γραπτά του ότι ο Πλάτων, ενώ αφομοίωνε αυτά που του δίδαξε ο Σωκράτης με τη ζωή και τον θάνατό του, νιώθωντας...

Σ' αυτό το βιβλίο η προσπάθεια επικεντρώνεται στο να δοθεί μια συνολική εικόνα του πώς σκέφτεται και πώς τεκμηριώνει τις απόψεις του στις "Comparationes" o Γεώργιος Τραπεζούντιος, ο οποίος με την κριτική που ασκεί κατά του Πλάτωνα σηματοδοτεί την απαρχή μιας ιδεολογικής διαμάχης μεταξύ Αριστοτελικών και Πλατωνικών στη Δύση το 15ο αιώνα. Η λατινική αυτή πραγματεία αποτελεί το σημείο σύγκλισης όλων των αντιπλατωνικών τάσεων της εποχής του. Η μεγάλη απήχηση που είχε αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ο Καρδινάλιος Βησσαρίων απάντησε στον Τραπεζούντιο με το έργο του "Έλεγχοι τ...

Στην ιστορία της φιλοσοφίας η μορφή του Πλάτωνα καταλαμβάνει κυρίαρχη θέση. Οι πλατωνικοί διάλογοι συγκαταλέγονται στα σημαντικότερα έργα όχι μόνο της φιλοσοφίας, αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Τη γνωριμία μας με ορισμένα από αυτά και την εξοικείωση μας με καίριους τομείς της πλατωνικής φιλοσοφίας επιχειρεί ο Karl Bormann στο εισαγωγικό αυτό έργο του για τον Πλάτωνα. Αντικείμενο της ερμηνείας του αποτελούν κυρίως οι διάλογοι της μέσης περιόδου, οι αποκαλούμενοι διάλογοι περί ιδεών. Με βάση τους διαλόγους αυτούς ο Bormann εκθέτει και προσεγγίζει ερμηνευτικά τις βασικές...

[...] Ο Πρόκλος ωστόσο δρατηριοποιείται συγγραφικά σε μια εποχή κατά την οποία ο γνήσιος φιλοσοφικός στοχασμός έχει αποκτήσει έναν δευτερεύοντα ρόλο και έχει προσλάβει, κατά το μάλλον ή ήττον, τη λειτουργία ενός χρηστικού -ανωτάτης βέβαια υφής- μέσου για την επεξεργασία θεολογικών και μεταφυσικών ζητημάτων. Πρόκειται για μια ιστορική περίοδο στο πλαίσιο της οποίας κυριαρχούν οι θρησκευτικές πράξεις, οι μυστικές τελετές και οι θεουργίες, για να εκφραστεί μέσα από την εκτύλιξή τους η εσωτερικότητα του ανθρώπου. Στην συγκεκριμένη αυτή στιγμή της ιστορικής εξέλιξης ο άνθρωπος α...