Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο ενδιαφέρον αυτό βιβλίο του Κ. Χ. παριστάνεται ο κόσμος της βίας, συγκροτημένος, σχηματισμένος, συνθεμένος από εκείνους που δέρνουν και από εκείνους που δέρνονται - παθητικά, μοιραία, άβουλα, ως κτήνη και στο τέλος με απόλαυση και ηδονή. Μέσα σε τερατώδη και αλλόκοτα σκηνικά, παίζεται η τραγικοκωμωδία της μάζας που έχει παραδεχθεί και αποδεχθεί το ρόλο του θύματος. Γράφτηκε σε κλίμα κατάθλιψης των κοινωνικά και εθνικά ευαισθητοποιημένων πολιτών, τραγικής διάψευσης των ελπίδων που είχαν δειλά ανθίσει ύστερα από ένα μακρόσυρτο, ανθρωποφάγο πόλεμο, όπου και ο τόπος μας είχε...

Με ιστορικές αναδρομές, αλλά και σύμβολα, περιγράφονται γεγονότα, συγκρούσεις και ανακατατάξεις, απ' όπου προβάλλουν απόψεις και θεωρίες, με κεντρική ιδέα την όλο και μεγαλύτερη συνειδητοποίηση από τον άνθρωπο του ακατάπαυτου αγώνα του με το άγνωστο και τη φύση. "Ο σημερινός κόσμος" δεν είναι παρά μια ανώτερη μορφή του αγώνα αυτού της ζωής, ενώ ολόκληρη η πλοκή του έργου, με τις ποιητικές του εξάρσεις σ' ορισμένα σημεία, δίνει την εντύπωση πως το μυθιστόρημα είναι το βιβλίο ενός ήρωα του με τον τίτλο "Λυρικός στοχασμός".

Στο "Δύσβατο πέρασμα" η συγγραφεύς καταπιάνεται με το καυτό και πάντα επίκαιρο θέμα του νέου ανθρώπου, που γυρίζοντας από την κόλαση των ναζιστικών στρατοπέδων, πέφτει στη λαίλαπα του εμφυλίου πολέμου, και τότε πια, αγανακτισμένος και απογοητευμένος μ' όσα συμβαίνουν, προσπαθεί ν' ανοίξει ένα δύσκολο μα απαραίτητο πέρασμα ανάμεσα στα ερείπια, και να ξεκινήσει τη ζωή του. Απαλλαγμένος από προκαταλήψεις και εμπάθειες, γυρεύει τη λύτρωση κι ένα καλύτερο αύριο. [...]

Ο Έλληνας είναι περίεργο ον, τα ξέρει όλα και η πατρίδα του είναι το κέντρο του κόσμου. Δεν το σκέφτηκα εγώ, τόπε ο Καραμανλής όταν προσπαθούσε να πείσει το λαό ότι χρειάζεται δουλειά για να πετύχει. Δηλαδή ν' ασχοληθεί με τον εαυτό του κι όχι με τους άλλους. Μάλιστα υποτιμητικά. Ποιος όμως έχει κέφια ν' ακούσει τον Καραμανλή; τον βαρεθήκαμε τόσα χρόνια. Τόπο στα νιάτα, σκέφτεται ο σοφός λαός, καθώς παίρνει μαθήματα δημοκρατίας από εφημερίδες που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς και τη χούντα, από αντιστασιακούς του εξωτερικού που πολέμησαν την καμαρίλα του Παπαδόπουλου από...

Στο μυθιστόρημα αυτό ο Ξενόπουλος παρουσιάζει το θέμα της συζυγικής τιμής, της τιμής του άνδρα. «Τιμή του ανθρώπου» και «Τιμή του άνδρα» -δυο αιώνια πανανθρώπινα προβλήματα- έγιναν το υλικό που ο μεγάλος συγγραφέας έπλασε αριστουργηματικά το έργο του. Θεωρείται από τα ανώτερα, βαθύτερα και καλλιτεχνικότερα έργα που έχει γράψει.

Υπάρχουν Τίμιοι και Άτιμοι κατά συνθήκη, όπως υπάρχουν Τίμιοι και Άτιμοι αληθινά. Ένας άνθρωπος τίμιος κατά συνθήκη, μπορεί να είναι άτιμος, και πάλι ένας άτιμος κατά συνθήκη μπορεί να είναι ο τιμιότερος των ανθρώπων. Ο συγγραφέας με τη ζεστασιά της αφήγησής του κάνει τον αναγνώστη ν’ αγανακτήσει από τις κοινωνικές αδικίες που γίνονται στην αδύνατη πλευρά.