Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σ' έχω καταγράψει μ' ανάκατα μαλλιά στα παζάρια της πόλης ως επεισόδιο π' αντιστάθηκε χαράματα. Πάντα όφειλα να παραμονεύω την τρυφερότητα. Οι αποστάσεις σαν υποχρεωτικές σχέσεις περιφέρονται στο δρόμο σπέρνοντας στα δένδρα φύλλωμα και στους ανθρώπους ρίγος. Οι αποστάσεις υπολογίζουν χτύπους σ΄αυτό το συρφετό όπου οι άθλιοι και ανάξιοι φίλοι μου διαθέτουν μια φυσική αξιοπρέπεια.

Πόσο μας αφορά ένα βιβλίο εβραϊκό; Πως εξηγείται η βία που γεμίζει πολλές σελίδες του; Πόση ιστορία και πόσος συμβολισμός συνθέτουν τελικά την Παλαιά Διαθήκη; Μιλώντας μια γλώσσα σύγχρονη, οι μελέτες του Μιλτιάδη Κωνσταντίνου, καθηγητή της Παλαιάς Διαθήκης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ρίχνουν φως σε μια σειρά συγχύσεων, άγνοιας και παραναγνώσεων.

Το βιβλίο αυτό συναθροίζει εννιά καβαφικά σχόλια και δύο εκτενέστερα δοκίμια για τον Παλαμά και τον Σικελιανό και κομίζει μια νέα "ματιά" στο έργο των τριών μεγάλων ποιητών μας.

Ένας παπάς σε ένα νησί, λίγες δεκαετίες πίσω. Αντιμέτωπος με το Θεό, τους ανθρώπους, τον εαυτό του. Με σύμμαχο τη θάλασσα. [...] Κίνησε για τον απογευματινό του περίπατο στην παραλία. Η θάλασσα ήταν η μεγάλη του αγαπημένη. Την αγαπούσε με θρησκευτική λατρεία. Αν αυτή, η λατρεμένη του, δεν είχε πάρει τον πατέρα του στα βάθη του Βισκαϊκού, εκείνος αντί για λειτουργός του Υψίστου θα ήταν τώρα υποπλοίαρχος και θα πήγαινε για καπετάνιος. [...] Ήθελε να μπορούσε να πει στους συμπατριώτες του τη γνώμη του γι αυτούς. Ήθελε να πει στο Θεό τη γνώμη του γι αυτόν. Οι ενορίτες του...

[...] Με τους στόχους αυτούς παρουσιάζουμε στο παρόν βιβλίο τέσσερα κείμενα στα οποία επιχειρείται αναλυτική προσέγγιση της εικονογραφικής και εικαστικής δουλειάς του νεοέλληνα δημιουργού. Τα τρία από τα κείμενα αυτά είναι επεξεργασμένες μορφές εισηγήσεων σε πρόσφατα συνέδρια και ημερίδες για τον Φώτη Κόντογλου, ενώ το ένα από αυτά γράφτηκε ως εισαγωγικό σημείωμα σε μελλοντική έκδοση φορητών εικόνων του που βρίσκονται στην Ι. Μονή Αγίων Ανάργυρων Πάρνωνος. Στα κείμενα αυτά αναλύεται το εικονογραφικό έργο του Κόντογλου από ζωγραφική και όχι από εικονογραφική οπτική γωνία. "...

Μια φορά κι έναν καιρό... Οι ήρωες των παλιών παραμυθιών, ξετρύπωσαν από το μύθο τους κι έφτασαν μέχρι τον Πολιτισμένο Κόσμο για να βρούνε τ' όνειρό τους. Και σαν δεν ήξεραν ότι ο Κόσμος μας χρειάζεται κι εκείνος ένα μύθο για να ζήσει, έτσι ανύποπτοι περιπλανιόντουσαν καιρό ανάμεσά μας... Κι ύστερα τι έγινε; Βρήκε ο Πήτερ Παν τη χαμένη του αθωότητα; Τον μεγάλο έρωτα η Χιονάτη; Ένιωσε ελεύθερη στον κόσμο των λευκών η μαύρη Σταχτοπούτα; Του Κοντορεβιθούλη το όνειρο για έναν κόσμο δίκαιο, βγήκε αληθινό; Κι ο Κοκκινοσκουφίτσος, βρήκε άραγε το δικό του παραμύθι; Καημένα παι...

Τα καταγεγραμμένα λόγια στις εδώ σελίδες δεν είναι της συγγραφέως. Αλλά είναι καταστάλαγμα σοφίας και πείρας συνανθρώπων μας. Λόγια τα οποία η συγγραφέας τα συναντούσε στην καθημερινότητά της, τα φύλαγε, τα ξαναδιάβαζε τα έκρινε, και στοχαζόταν πάνω σε αυτά.

Λογοτεχνία, κινηματογράφος, διάφορα κοινωνικά φαινόμενα και προβλήματα πολιτιστικά -με εξέχον το θέμα της γλώσσας-, καθώς και τα άρθρα άλλων συγγραφέων, αποτελούν τις αφορμές των έντεκα κειμένων αυτού του βιβλίου, τα οποία συνιστούν ισάριθμες μαχητικές παρεμβάσεις στον χώρο των ιδεολογικών ζυμώσεων κατά την περίοδο 1964-67 και 1977-81. Ανυπότακτα σε μιαν αυστηρή ειδολογική ταξινόμηση, οικοδομούνται ως ελεύθερος στοχασμός που, υπερβαίνοντας τα άμεσα εναύσματά του χωρίς να τα συρρικνώνει, επιχειρεί να διατυπώσει μερικά κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με την υφή των συγχρόνων κοινων...

Το βαθύτερο θεμέλιο της ελπίδας και της χαράς που χαρακτηρίζει την Ορθοδοξία και διαπερνά όλη της τη λατρεία είναι η ανάσταση. Το Πάσχα, το κέντρο της ορθόδοξης λατρείας, είναι μια έκρηξη χαράς, της ίδιας χαράς που ένιωσαν οι μαθητές όταν είδαν τον αναστημένο Σωτήρα. Είναι η έκρηξη της κοσμικής χαράς για το θρίαμβο της ζωής μετά την αφόρητη θλίψη για το θάνατο... Αυτή, την βιωμένη χαρά της Αναστάσεως, αντικατοπτρίζουν ποικιλοτρόπως τα "Πασχαλινά διηγήματα" που συγκεντρώθηκαν στον ανά χείρας τόμο. Τα διηγήματα αυτά, αν και επέλεξε ασφαλώς με εικαστικά κριτήρια ο Γ. Κόρδης,...

Ο πατριδεγωφάγος είναι για τα έθνη όπως ο καρκίνος για τα άτομα. Αν δεν διαγνωσθεί εγκαίρως και δεν αντιμετωπισθεί σωστά, γοργός επέρχεται ο θάνατος και είναι οδυνηρός. Δυστυχώς όμως δεν έχει συνειδητοποιηθεί για τι είδους ασθένεια πρόκειται. Οι φορείς της μιλούν για "κρίση" και την προσδιορίζουν ως "οικονομική", "πολιτική", "θεσμική", "πολιτιστική" κ.λπ. Στρέφουν την προσοχή στα συμπτώματα, αφήνοντας άθικτη την αρρώστια να εξελίσσεται ακάθεκτη. Βεβαίως δεν έχει μόνο το δικό μας έθνος προσβληθεί, αλλά και τα υπόλοιπα έθνη της ανθρωποκεντρικής πρωτοπορίας, άλλο περισσότε...

Στο βιβλίο αυτό συγκεντρώνονται ομιλίες και, κυρίως, κείμενα που γράφτηκαν για εφημερίδες και περιοδικά. Κυρίως κείμενα που γράφτηκαν για το περιοδικό "μανιφέστο". Οι αφορμές τους είναι εν πολλοίς επικαιρικές. [...] Φιλοδοξία τους μόνη είναι να συλλαβίσουν ένα σεκλέτι και να απαντήσουν πρόσωπα. Χειρονομία με αδεξιότητα και λαχτάρα. Διακινδύνευση με απελπισία αλλά και ευθύνη. [...] (από τον πρόλογο του συγγραφέα)

Η σύγκρουση του Κοσμά με τους αποικιοκράτες Φράγκους, τους πασάδες κατακτητές και τους Εβραίους τοκογλύφους δεν είχε ίχνος εθνικού, θρησκευτικού, ιδεολογικού ή πολιτισμικού χαρακτήρα. Η σύγκρουση ήταν καθαρά οικονομική. Για οικονομικούς λόγους τον θανάτωσαν. Ο Κοσμάς ήταν αυτός που δημιούργησε την πρώτη ελληνική αστική τάξη. Τάξη που κυριάρχησε οικονομικά σε ολόκληρη την Ευρώπη για 3 περίπου αιώνες. Τάξη που χρηματοδότησε τον εθνικό διαφωτισμό, την Εθνική Επανάσταση του 1821, το κράτος που προέκυψε από αυτήν... Τάξη που χρηματοδότησε την εθνική αφύπνιση πολλών ακόμα λαών...

Η συνομιλία του Λόγου με την Εξουσία αποτελεί κεντρικό άξονα που συνδέει τη φιλολογική με την ιστορική επιστήμη, όπως και τον κάθε τεχνίτη του λόγου με την εποχή του. Στην Ελλάδα του 2013 το αέναο τούτο θέμα γίνεται επίκαιρο, για να μην πούμε και επίμαχο. Γύρω από αυτόν τον άξονα οργανώνονται τα 9 εκτενή δοκίμια που συγκεντρώνονται για πρώτη φορά στο καινούργιο βιβλίο του Κώστα Δημάδη, νεοελληνιστή και συγκριτολόγου με λαμπρή ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στα Πανεπιστήμια του Άμστερνταμ, του Χρόνιγκεν και του Βερολίνου. Με εύστοχες αναλύσεις, εμπλουτισμένες με την παρουσίαση α...