Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο πολίτης νοιώθει κουρασμένος, αποξενωμένος και απογοητευμένος από τη δημοκρατία μας. Η ευφορία των πρώτων χρόνων της μεταπολίτευσης ανήκει στο παρελθόν, ενώ η διαπίστωση ότι το πολίτευμα λειτουργεί ομαλά δεν φαίνεται να πείθει και να συγκινεί κανένα. Στο γύρισμα του αιώνα οι προσπάθειές μας θα έπρεπε να αποβλέπουν στη διατύπωση προτάσεων για την ανανέωση και την αναζωογόνηση της δημοκρατίας. Η ανανέωση και η αναζωογόνηση της δημοκρατίας απαιτεί ένα προσεκτικά επεξεργασμένο σχέδιο. Ιδιαίτερη σημασία έχουν η αναζήτηση μιας σχέσης πραγματικής αντιπροσώπευσης και ο εμπλουτισμό...

Το κεντρικό ερώτημα αυτού του βιβλίου είναι: Σχετίζεται η ιστορία, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο ιστορούμε το παρελθόν, με τη δημοκρατία; Αποτελείται από τρία μέρη. Το πρώτο αφορά την ιστορία της δημοκρατίας, το δεύτερο τη σχέση ιστορίας και δημοκρατίας, και το τρίτο σκέψεις για το πώς θα ενδυναμώσουμε τη σχέση ιστορίας (και ιστορικών) με τη δημοκρατία. Στόχος του είναι να δείξει πως η ιστορία και η δημοκρατία είναι διαδικασίες αλληλοτροφοδοτούμενες και παράλληλες. Το παρόν κείμενο βασίζεται στην ομιλία του Αντώνη Λιάκου κατά την τελετή αναγόρευσής του ως επίτιμου διδάκ...

Η συμβολή του έργου του Henry Bergson στην ανανέωση της φιλοσοφίας των αρχών του εικοστού αιώνα, καθώς και η επιρροή που άσκησε το έργο του στον στοχασμό μειζόνων φιλοσόφων, ψυχολόγων, λογοτεχνών, καλλιτεχνών, αλλά και επιστημολόγων ή θετικών επιστημόνων του εικοστού αιώνα (κυρίως στο πρώτο μισό του, και όχι μόνο στη Γαλλία) είναι αδιαμφισβήτητες. Στα πλαίσια μιας δυναμοκρατικής θεώρησης της πραγματικότητας, αναδεικνύονται ως θεμελιώδεις οι έννοιες της διάρκειας, της ενόρασης, των δύο ειδών μνήμης, της ζωτικής ορμής, της ανοιχτής και κλειστής κοινωνίας, καθώς και της δυναμι...

Έκτος αιώνας μετά Χριστόν. Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία της Δύσης έχει καταρρεύσει, δίνοντας τη θέση της στα ασταθή "βαρβαρικά" βασίλεια. Η Κωνσταντινούπολη, ωστόσο, δεν εγκαταλείπει την ελπίδα ανάκτησης των χαμένων εδαφών. Στην καρδιά αυτής της ταραγμένης εποχής, που σπαράσσεται από θρησκευτικές έριδες, δύο ιστορικά πρόσωπα θα προσπαθήσουν να ανοίξουν τον δρόμο για μια καινούργια κοινωνία. Ο Κασσιόδωρος, Ρωμαίος από παλιά γενιά, διανοούμενος και κρατικός αξιωματούχος που πέρασε στην υπηρεσία του Οστρογότθου Θεοδώριχου, του νέου κυρίαρχου της Ιταλίας, προωθεί μια πολιτική ειρήνη...

Σκοπός του ανά χείρας συλλογικού τόμου είναι να καταδείξει, μέσα από παλαιότερα και νεότερα παραδείγματα, τους δεσμούς, φανερούς ή λανθάνοντες, που αναπτύσσονται ανάμεσα στη λογοτεχνία και την κριτική όταν ασκούνται από το ίδιο πρόσωπο. Κριτικοί λογοτεχνίας και πανεπιστημιακοί αναλαμβάνουν, μέσα από το πρίσμα παρόμοιων αναρωτήσεων, να μας επανασυστήνουν παλαιότερους συγγραφείς μας. Και συγκεκριμένα: ο Βαγγέλης Αθανασόπουλος τον Κωστή Παλαμά, η Βενετία Αποστολίδου τον Δημήτρη Χατζή, ο Γιώργος Αράγης τον Τέλλο Άγρα, ο Ευριπίδης Γαραντούδης τον Τάκη Σινόπουλο, ο Δημήτρης Δημη...

Η αποκάλυψη πριν από δεκαπέντε χρόνια των πολιτικών ατοπημάτων του Μάρτιν Χάιντεγκερ και του Πωλ ντε Μαν συντάραξε τη διανόηση της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής. Ο Ρίτσαρντ Γουόλιν καταδεικνύει ότι η σαγήνη που άσκησε ο φασισμός στον μεταμοντερνισμό δεν αποτελεί συγκυριακό φαινόμενο αλλά έχει, αντιθέτως, ευρείες διαστάσεις και παρελθόν. Ο Γουόλιν αμφισβητεί τον ισχυρισμό ότι ο μεταμοντερνισμός κρατάει τα σκήπτρα της αριστερής ιδεολογίας, δείχνοντας την προϊστορία της σχέσης της μεταμοντέρνας σκέψης με την άκρα Δεξιά. Οι ρίζες του μεταμοντερνισμού στους πρωτοφασίστες lite...

Κείμενα για την κινητικότητα της γλώσσας, κείμενα για ορθογραφικά και συντακτικά ζητήματα, για ξενισμούς και άλλα δάνεια, από αυτά που επηρεάζουν και διαμορφώνουν μπροστά στα μάτια μας τη γλώσσα. Κείμενα θεωρητικά, αλλά και κείμενα πρακτικά, με πρακτικές οδηγίες και χαρακτηριστικά παραδείγματα. Δηλαδή βιβλίο ώς έναν βαθμό και για λάθη, που επιχειρεί όμως να διαφοροποιηθεί διπλά από τη λαθοθηρική φιλολογία: καταρχήν προγραμματικά, καθώς δεν εξετάξει λάθη από γραπτά μαθητών και φοιτητών, που παρουσιάζονται για να τεκμηριώσουν -κι εδώ είναι το δεύτερο σημείο διαφοροποίησης- τ...

"Κείμενα για τη γλώσσα, για τις στάσεις απέναντι στη σημερινή γλώσσα, και ιδιαίτερα στις παλαιότερες μορφές της· κείμενα για την εξελικτική πορεία της γλώσσας, για την εξέλιξη μέσα από τα λάθη..." Έτσι άρχιζε ο πρόλογος του πρώτου τόμου, που ισχύει ως ένα βαθμό και για τον δεύτερο αυτόν τόμο. Αν υπάρχει κάποια διαφορά είναι ότι ο πρώτος τόμος επικεντρώθηκε στην "εξέλιξη μέσα από τα λάθη...", με κείμενα, όπως συνέχιζε η ίδια εκείνη εισαγωγική παράγραφος, "για τα λάθη και τη συχνά ακαταμάχητη λογική τους, κείμενα που παρακολουθούν την εξελικτική πορεία του λάθους, τις αλλα...

Πολλοί υποστηρίζουν ότι "όταν στα γαλλικά προάστια καίγονται αυτοκίνητα, φταίει ο Ρουσσώ. Για την εξέγερση ενός εξαθλιωμένου τμήματος έγχρωμων εφήβων και νέων στα γαλλικά γκέτο ευθύνεται το συγκεντρωτικό γαλλικό κράτος, η ακαμψία των απαρχαιωμένων μηχανισμών του. Oι νέοι έχουν όλο το δίκιο με το μέρος τους, έχουν δίκιο να επαναστατούν. Επιτέλους, ένα νέο κοινωνικό υποκείμενο αναδύεται, μια υγιής κοινωνική δύναμη ταράζει τα λιμνάζοντα νερά ενός μπλοκαρισμένου κοινωνικού και πολιτικού συστήματος. Εκτός από το να επαναστατούμε, έχουμε δίκιο και να αισιοδοξούμε." Είναι όμως έτ...

Η Ξένια Κουναλάκη γράφει για τα αίτια ανόδου της Χρυσής Αυγής, τη συζήτηση περί απαγόρευσης του κόμματος, τη θεωρία των άκρων και την ανάγκη να γίνει μόδα ο αντιφασισμός. Ο Πάσχος Μανδραβέλης γράφει για την ιδεολογική συνιστώσα της βίας και πώς αμβλύνθηκαν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά της κοινωνίας από τη διάχυτη ανομία, κατάληξη της οποίας είναι οι βιαιοπραγίες. Ο Μιχάλης Μητσός διερωτάται μήπως τα στοιχεία που λείπουν από την ελληνική κοινωνία, για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το πρόβλημα της βίας, είναι η συγγνώμη, η εξιλέωση και η κάθαρση. Η Τζίνα Μοσχολιού...

Νομίζαμε ότι οι δαίμονες είχαν συνετιστεί: μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, τα κράτη είχαν ξαναπάρει το πάνω χέρι έναντι των χρηματοπιστωτικών αγορών· για χάρη του ευρώ, οι Ευρωπαίοι είχαν ενταφιάσει τον εθνικό εγωισμό· μπροστά σε χειρότερα πλήγματα, οι υπεύθυνοι της οικονομικής πολιτικής ήξεραν πώς να απαντήσουν και να αποτρέψουν την ύφεση. Η θύελλα όμως που συγκλονίζει εδώ και δύο χρόνια την ευρωζώνη δείχνει ότι οι δαίμονες είχαν απλώς αποκοιμηθεί. Ό,τι ξεκίνησε σαν μια συνηθισμένη κρίση σε μια μικρή περιφερειακή οικονομία, την Ελλάδα, εξαπλώθηκε από χώρα σε χώ...

Ο φιλελευθερισμός, γεννήθηκε από την ανάγκη να βρεθεί μια πολιτική διέξοδος από τους τρομερούς θρησκευτικούς εμφύλιους πολέμους που ερήμωσαν την Ευρώπη κατά τον 16ο και 17ο αιώνα. Εξ ου και η πολύ κατανοητή δυσπιστία των φιλελεύθερων προς κάθε "ιδεολογία του Καλού", καθώς και η επιθυμία τους να πιστεύουν σε μια κοινωνία αξιολογικά ουδέτερη, που διέπεται από τους απρόσωπους μηχανισμούς του Δικαίου και της Αγοράς. Το ζήτημα είναι ότι, αποφασίζοντας να αποβάλουμε κάθε αναφορά σε κοινά αποδεκτές ηθικές αξίες, σκοτώνουμε επίσης ό,τι ο Όργουελ ονόμαζε "common decency", δηλαδή...

Η "Αρχή του Ντ' Αλαμπέρ", συναρπαστικό μυθιστόρημα ιδεών, έχει ως άξονα την προσωπικότητα και το έργο του μεγάλου Γάλλου μαθηματικού, φυσικού και φιλοσόφου Ντ' Αλαμπέρ. Με θέμα τα μαθηματικά της μετανευτώνειας περιόδου και την ιστορία της Εγκυκλοπαίδειας, με φόντο το Παρίσι της εποχής του Διαφωτισμού, η "Αρχή του Ντ' Αλαμπέρ" αναπλάθει με μαεστρία το πνευματικό και ιδεολογικό κλίμα του 18ου αιώνα, της εποχής που ο ορθός λόγος, η επιστήμη και η ανεκτικότητα μάχονταν την απολυταρχία, το σκοταδισμό και τη θρησκευτική αδιαλλαξία. Παρελαύνουν μπροστά μας, με το μεγαλείο και τη...

Μετά την πτώση του Tείχους του Βερολίνου, άλλαξε ο τρόπος της πολιτικής σκέψης. Η έννοια του "εχθρού" αντικαταστάθηκε από την έννοια του "υπόπτου", και το δίπολο "πόλεμος-ειρήνη" έδωσε τη θέση του στο "επέμβαση-ασφάλεια". Το κράτος δεν επιδιώκει πλέον να προσφέρει εγγυήσεις ασφάλειας στους πολίτες του, αλλά να ελέγχει τις ποικίλες ροές: οικονομικές, μεταναστευτικές, διατροφικές, υγειονομικές, πολιτισμικές. Το νεότερο κράτος θεμελίωσε τη νομιμοποίησή του στην ικανότητά του να εγγυάται την ασφάλεια των προσώπων. Αυτή η ασφάλεια περιελάμβανε την εγγύηση των θεμελιωδών δικαιωμά...

Στον βαθμό που η Αριστερά μετατρέπεται σε απλό θεατή, παύει να είναι Αριστερά γράφει ο Ρίτσαρντ Ρόρτυ. Η αμερικανική Αριστερά συγκροτήθηκε ως συμμαχία των διανοουμένων και των εργατικών συνδικάτων και μέχρι τη δεκαετία του ΄60, με τις πραγματιστικές παρεμβάσεις της, πρωτοστάτησε στους αγώνες για μια καλύτερη Αμερική, για μια πιο δίκαιη κοινωνία. Ο πόλεμος του Βιετνάμ διέλυσε τη συμμαχία αυτή, υποστηρίζει ο Ρόρτυ. Οι διανοούμενοι οχυρώθηκαν στα πανεπιστήμια, παγιδεύτηκαν στις θεωρητικές τους αναζητήσεις, υποτίμησαν το αγωνιστικό παρελθόν της Αριστεράς, εγκατέλειψαν την...

"Η απονομή της ποινικής δικαιοσύνης" βρίσκεται καθημερινά στην επικαιρότητα, είτε με τις αποφάσεις που εκδίδει, είτε με την επίκληση της ενεργοποίησης των διαδικασιών της σχετικά με ζητήματα που άπτονται της τρέχουσας πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Συχνά απασχολεί τα Μ.Μ.Ε. με όσα συμβαίνουν στους κόλπους της -ας θυμηθούμε για παράδειγμα τα δημοσιεύματα για το "παραδικαστικό κύκλωμα", ή για τις καθυστερήσεις στη λειτουργία της. Αντικείμενο της παρούσας μελέτης αποτελεί η ανάλυση του κοινωνικού συστήματος της απονομής της ποινικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, τόσο...

Η επιστολή που έφτασε στο γραφείο του μοναχού Μπερτράν του Τάγματος των Καζουιστών (βλ. Ιησουιτών) -ένας κίτρινος φάκελος που περιείχε έξι πυκνογραμμένες σελίδες- δεν του άφηνε περιθώρια αμφιβολίας: Ναι, ο Θεός υπάρχει! Δηλαδή υπάρχει, μέσα σ' αυτό τον κίτρινο φάκελο, η αδιάσειστη απόδειξη της ύπαρξής του, μια δεύτερη αποκάλυψη, δύο χιλιάδες χρόνια μετά την πρώτη! Η θρησκευτική ιεραρχία -αρχιεπίσκοπος, έπαρχος, ο επικεφαλής του Τάγματος- συγκλονίζεται και κινητοποιείται: λαμπροί θεολόγοι επιβεβαιώνουν την εγκυρότητα της απόδειξης. Ακολουθούν σκέψεις και συσκέψεις για τις...

Ο Λόγος περί του κακού αποτελεί, για έναν συγγραφέα, μια πρόκληση και ένα στοίχημα. Προσπάθησα να εντοπίσω τα σημεία εκείνα που καθιστούν το κακό αντικείμενο της απώθησης, της απάρνησης ή της απόρριψης, και τα οποία το δικαιολογούν, το ωραιοποιούν και το λατρεύουν. Το κακό είναι αυτό που αποτελεί σε όλους μας το πιο οικείο αλλά και το πιο ανοίκειο κομμάτι του εαυτού μας. Το Πρώτο Μέρος αναφέρεται στη φιλοσοφική και θεολογική προσέγγιση του κακού από την Ύστερη Αρχαιότητα μέχρι τον Ύστερο Μεσαίωνα. Το Δεύτερο Μέρος επικεντρώνεται στο κορύφωμα της νεωτερικής κλασικής φι...