Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σκέφτηκα να γράψω το χρονικό της περιπέτειας του "Τέταρτου", που για μένα κράτησε από τις αρχές του καλοκαιριού του 1984 ως τα τέλη του καλοκαιριού του 1985, όχι επειδή το περιοδικό σημάδεψε τα πνευματικά πράγματα του τόπου, όπως άλλα που έγραψαν Ιστορία. Ή όπως το Τρίτο Πρόγραμμα του Χατζιδάκι, στη δεκαετία του '70, έγραψε τη δική του Ιστορία. Σκέφτηκα να το γράψω επειδή η περιπέτεια αυτή σημαδεύτηκε από δύο πρόσωπα, εμβληματικά δύο εντελώς διαφορετικών αντιλήψεων για τον τόπο, τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Γιώργο Κοσκωτά. Σημάδεψε επίσης και τη χρονική περίοδο κατά την οποία...

Στο βιβλίο αυτό προσπάθησα να δείξω ότι η κρίση που συγκλόνισε την Ελλάδα έχει τις ρίζες της στη δομή του πολιτικοκοινωνικού συστήματος και στην υστέρηση της χώρας. Η ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ απαιτούσε συνεχείς μεταρρυθμίσεις για την προσαρμογή του τόπου στο νέο περιβάλλον. Οι πολιτικές και κοινωνικές ηγεσίες είτε αντιτάχθηκαν σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις είτε ακολούθησαν μια ανεπαρκή πολιτική προσαρμογής. Συνέπεια ήταν να διευρυνθεί η απόσταση της Ελλάδας από τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρωζώνης, επιτείνοντας έτσι τις αρνητικές επιπτώσεις των διαφορετικών επιπέδων ανά...

"Ο μέτοικος και η συμμετρία" θα μας ταξιδέψει από το Αντάπαζαρ της Μικρασίας στην Ιταλία του μεσοπολέμου, στην Ισπανία του Εμφυλίου και, τέλος, στη Γαλλία της Κατοχής και της Αντίστασης. Ο κεντρικός του ήρωας θα γνωριστεί με σημαντικές προσωπικότητες του εικοστού αιώνα, όπως ο χαράκτης Έσερ και ο μαθηματικός Αλεξάντρ Γκρόθεντικ, με τους οποίους μοιράζεται το πάθος για τη συμμετρία, την οποία ο καθένας τους αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο. Θα γνωρίσει από κοντά και θα διαβάσει με κριτική ματιά το κίνημα των Μπουρμπακί, το σημαντικότερο ίσως μαθηματικό ρεύμα του καιρού μα...

Αφορμή για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου είναι η συμπλήρωση φέτος 300 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου φιλοσόφου, και 250 από τη δημοσίευση των δύο σημαντικότερων έργων του, του Κοινωνικού Συμβολαίου και του Αιμίλιου. Ο βαθύτερος λόγος, όμως, ήταν ο φόρος τιμής που ο συγγραφέας ήθελε να αποδώσει στον φιλόσοφο με τις δύο ψυχές, στον στοχαστή που ήθελε με τη γραφή (του) να απελευθερώσει τον κόσμο, πιστεύοντας συνάμα πως η γραφή αλλοτριώνει την ανθρώπινη φύση. Αυτό το δοκίμιο επιχειρεί να συνομιλήσει απευθείας με το έργο του Ρουσσώ και όχι με ό,τι έχει γραφτεί από άλλους...

Ο "Φεντέρ ή ο πλούσιος σύζυγος", ανολοκλήρωτη νουβέλα του Σταντάλ, γράφεται το 1839, αλλά μένει ανέκδοτη έως το 1855. Το διαζευκτικό του τίτλου λειτουργεί όχι εναλλακτικά αλλά ανταγωνιστικά: ο Φεντέρ ως ενσάρκωση του πάθους (καλλιτεχνικού, ερωτικού) αντιπαρατίθεται στον βαθύπλουτο σύζυγο και στην ποταπότητα του χρήματος. Στο κείμενο συμπυκνώνονται και συνδυάζονται ευρηματικά ορισμένα από τα πάγια θέματα του συγγραφέα (έρωτας, τέχνη, εξουσία, φιλοδοξία για κοινωνική διάκριση), με εμφανή την απομυθευτική πρόθεση. Αισθαντικός νεαρός με καλλιτεχνικές ανησυχίες έρχεται σε ρήξ...

Η "Πατρική κληρονομιά", μια αληθινή ιστορία, αγγίζει αισθήματα με εκείνη την ένταση που ο Φίλιπ Ροθ γνωρίζει καλά. Ο συγγραφέας παρακολουθεί τον ογδονταεξάχρονο πατέρα του -έναν άνθρωπο με παροιμιώδη ρώμη, γοητεία, και μια ανεξάντλητη συλλογή αναμνήσεων από το Νιούαρκ- στη μάχη του με τον όγκο στον εγκέφαλο, που εντέλει θα τον σκοτώσει. Ο γιος παραστέκεται γεμάτος αγάπη, αγωνία και τρόμο στον πατέρα του, σε όλα τα στάδια της τελευταίας του δοκιμασίας, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα εκείνο το πείσμα για επιβίωση που χαρακτήριζε συνολικά τη μακρόχρονη και πεισματική πάλη του με τη...

Η Ξένια Κουναλάκη γράφει για τα αίτια ανόδου της Χρυσής Αυγής, τη συζήτηση περί απαγόρευσης του κόμματος, τη θεωρία των άκρων και την ανάγκη να γίνει μόδα ο αντιφασισμός. Ο Πάσχος Μανδραβέλης γράφει για την ιδεολογική συνιστώσα της βίας και πώς αμβλύνθηκαν τα δημοκρατικά αντανακλαστικά της κοινωνίας από τη διάχυτη ανομία, κατάληξη της οποίας είναι οι βιαιοπραγίες. Ο Μιχάλης Μητσός διερωτάται μήπως τα στοιχεία που λείπουν από την ελληνική κοινωνία, για να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το πρόβλημα της βίας, είναι η συγγνώμη, η εξιλέωση και η κάθαρση. Η Τζίνα Μοσχολιού...

Η αδερφή μου, η αρρώστια της και η σχέση μου μαζί της καθόρισαν τον τρόπο που βλέπω τα πράγματα, που κρίνω, ιεραρχώ, αξιολογώ. Ο Καμύ μας είπε ότι το κυριότερο, το μόνο, φιλοσοφικό ζήτημα είναι το ζήτημα της αυτοκτονίας, γιατί θέτει το ερώτημα της αξίας ή της απαξίας της ζωής. Η ιστορία της αδερφής μου με οδήγησε από τα εφηβικά μου χρόνια να θεωρώ ότι το κύριο φιλοσοφικό ερώτημα είναι η αρρώστια. Η αρρώστια θέτει, με τον οξύτερο τρόπο, το ζήτημα του νοήματος της ζωής, του Θεού, της σχέσης με τους άλλους, της ευδαιμονίας, της χαράς. Δεν πιστεύω διόλου σε όλη αυτή τη μεταφ...

Ο Τζόναθαν Κόου γράφει για πρώτη φορά ένα μυθιστόρημα για παιδιά, που είναι ταυτόχρονα ένα σύγχρονο παραμύθι για μεγάλους. Ένα κομμάτι παλιού καθρέφτη, που βρίσκει η Κλερ σε έναν σκουπιδότοπο, τη συντροφεύει στην πορεία της από τα όνειρα της παιδικής ηλικίας μέχρι τις επιθυμίες, τις ανησυχίες και τους φόβους της εφηβείας. Είναι παράξενος αυτός ο καθρέφτης, αφού πάνω στη φθαρμένη του επιφάνεια ο κόσμος δεν αντικατοπτρίζεται ποτέ όπως τον βλέπουν τα μάτια. Ο καθρέφτης δείχνει πάντα μια άλλη πραγματικότητα. Ποια, όμως; Στον "Σπασμένο καθρέφτη" ο Κόου πλέκει μια πρωτότυπη...

Στο βιβλίο αυτό περιέχονται κριτικά κείμενα για βιβλία των συγγραφέων: Καρλ Μαρξ-Φρίντριχ Ένγκελς, Φίλιππου Ηλιού, Έντουαρντ Τρελώνη, Γκριγκόρ Παρλίτσεφ (Γρηγόριος Σταυρίδης), Κωστή Παπαγιώργη, Έντμουντ Κίλι, Νάνου Βαλαωρίτη, Κωνσταντίνου Τσάτσου, Δημήτρη Χατζή, Πέτρου Μακρή-Στάικου, Παγώνας Στεφάνου, Έλλης Παππά, Νίκου Μαραντζίδη, Αλέξη Πανσέληνου, Πρόδρομου Χ. Μάρκογλου, Μάρκου Μέσκου, Δημήτρη Πετσετίδη, Γιώργου Θεοτοκά, Γιώργου Σκαμπαρδώνη, Κώστα Βούλγαρη, Τάκη Θεοδωρόπουλου, Βασίλη Γκουρογιάννη, Γιάννη Πάνου, Θανάση Βαλτινού, Πάνου Καρνέζη, Νίκου Μπακόλα, Γιάννη Μακριδά...

Ο αγώνας για το ευρώ έχει εισέλθει τώρα σε αποφασιστικό στάδιο. Αλλά οι πιθανότητες να επιβιώσει, τελικά, η Νομισματική Ένωση μειώνονται μέρα με τη μέρα. Πρώτο βήμα για να επιλυθεί η κρίση θα έπρεπε να είναι μια σαφής αντίληψη για την επιδιωκόμενη κατάληξη. Υπάρχει μόνον η επιλογή ανάμεσα σε μια συνολικά ανανεωμένη Νομισματική Ένωση και μιαν επιστροφή στον "νομισματικό εθνικισμό". Είναι αυταπάτη να νομίζει κανείς ότι ανάμεσα σε αυτές τις διαμετρικά αντίθετες εναλλακτικές δυνατότητες μπορούν να υπάρξουν σταθερές ενδιάμεσες λύσεις. Ήδη στην περίπτωση ενός Grexit υπάρχει ο...

Το πρώτο από τα κείμενα του μικρού αυτού βιβλίου γράφτηκε τον Μάιο του 2012, την επαύριο της πρώτης μεγάλης εκλογικής επιτυχίας της Χρυσής Αυγής. Το δεύτερο σχετίζεται με τη βίαιη δημόσια εμφάνισή της προς υπεράσπιση της Ορθοδοξίας, με αφορμή τη θεατρική παράσταση του "Corpus Christi" στην Αθήνα. Η οπτική του κειμένου αυτού, που έχει ως θέμα του τη βλασφημία, ορίζει την οπτική και των άλλων τεσσάρων κειμένων που ακολουθούν: η νεοναζιστική Χρυσή Αυγή, η παγανιστική, αντισημιτική, αντιισλαμική και ό,τι άλλο κακό βάλει ο νους του ανθρώπου, είναι ταυτόχρονα και μια αντιχριστιαν...

Η ναυτική τραγωδία του "Χειμάρρα" στον Ευβοϊκό Κόλπο στις απαρχές του Εμφυλίου Πολέμου το 1947, το ναυάγιο του "Ηράκλειον" στη Φαλκονέρα λίγους μήνες πριν από το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών, το πολύνεκρο δυστύχημα του "Εξπρές Σάμινα" στις Πόρτες της Πάρου στην αυγή του Millennium, είναι τρεις μείζουσες τεχνολογικές καταστροφές που η καθεμία συμπίπτει με μια σημαντική περίοδο της πρόσφατης ιστορίας. Με τον δικό του τρόπο, καθένα απ' αυτά τα δυστυχήματα αποτυπώνει μια σημαίνουσα κοινωνική δυναμική και αποκαλύπτει λανθάνουσες σχέσεις εξουσίας. Μέσα από την κοινωνιολογική πρ...

Ο Ιώβ είναι ένα από τα πιο γοητευτικά και συγχρόνως πιο αινιγματικά πρόσωπα της Βίβλου. Πεσμένος πάνω σε έναν σωρό από στάχτες, με το γυμνό του σώμα γεμάτο πληγές, έχοντας χάσει τους δικούς του ανθρώπους και την περιουσία του, γίνεται το σύμβολο του ανθρώπου που καταδικάστηκε αυθαίρετα και αντιτάσσεται μόνος στη θεϊκή δικαιοσύνη. Από τότε που γράφτηκε το Βιβλίο του Ιώβ, αυτή η ιστορία συναρπάζει και προκαλεί το ενδιαφέρον περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη. Γιατί άραγε; Αναζητώντας την απάντηση, ο Assouline ακολουθεί τα ίχνη του Ιώβ ανατρέχοντας στις πηγές αυτού του κειμέν...

Εδώ και δύο χρόνια, η Αγκάρ Όσμαν αρνείται να αποδεχθεί ως οριστική την εξαφάνιση της κόρης της, της εννιάχρονης Γεάρα. Οι έρευνες της αστυνομίας, παρά την πρωτοφανή κινητοποίηση, δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. Τελευταία της ελπίδα είναι ο ντετέκτιβ Τζος Σίρμαν, ο οποίος, παρά τις αρχικές αντιρρήσεις του, θα αναλάβει την υπόθεση και θα ανακαλύψει ότι έχει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις: στην πραγματικότητα, έχουν εξαφανιστεί έξι εννιάχρονα κοριτσάκια, και τέσσερα από αυτά βρέθηκαν δολοφονημένα... Τα ερωτήματα που ανακύπτουν είναι πολλά: Πρόκειται για ψυχοπαθή απαγωγέα, για κ...

Πώς να κάνουμε ένα σημερινό παιδί να καταλάβει ότι οι ναζί καταδίωξαν και εξόντωσαν εκατομμύρια άντρες, γυναίκες και παιδιά, μόνο και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι; Στο μείζον αυτό ζήτημα, στο πρόβλημα του απόλυτου κακού, μια διακεκριμένη ιστορικός απαντά στις πολύ άμεσες ερωτήσεις της κόρης της. Δεν θυμάμαι να μου εξήγησαν ποτέ. Νομίζω ότι την ιστορία την είχα πάντα με κάποιον τρόπο ξανακούσει. Ωστόσο, σήμερα νιώθω πως ξέρω πότε ήταν η πρώτη φορά. Πρώτη φορά, λοιπόν, άκουσα την ιστορία από τη γιαγιά μου· ήταν βράδυ, και εκείνη στεκόταν δίπλα σε μια σόμπα πετρελαίου που δε...

Μια χειρόγραφη νουβέλα που πολτοποιείται μέσα σ' ένα σκουπιδιάρικο και κανείς δεν μπορεί να τη σώσει. Η Αμαλία που έμεινε 72 χρόνια παντέρημη σ' ένα καλύβι δίπλα στο ποτάμι με τις κατσίκες της. Ο Μαρτίν, κατακόκκινος με βουρκωμένα μάτια, μπροστά στο δάσκαλο που βρήκε το γαμοσταυρουδάκι της Αλεξάνδρας μέσα στην τσάντα του. Ο Λευτέρης,φρικαρισμένος απ' τη διέγερση που του προκαλούν οι κραυγές της τρομοκρατημένης γυναίκας μέσα απ' το πηγάδι που την έριξε για να πεθάνει. Η Ειρήνη που, με το βλέμμα του μαστουρωμένου πανικού, ορμάει γυμνή στις σκάλες της πολυκατοικίας...

Ύστερα από ένα περιστατικό που θα ταράξει τα θεμέλια του κόσμου του, ο Ελληνοαυστραλός ζωγράφος Ιάσονας Ρέμβης θα αποτολμήσει -για πρώτη φορά από τη μετανάστευσή του στη μακρινή Μελβούρνη- το ταξίδι της επιστροφής στη γενέθλια πόλη των Αθηνών. Αναζητώντας μνήμες, τόπους και πρόσωπα και προσπαθώντας να ξανακερδίσει την πίστη του στις ζωγραφικές του ικανότητες, ο Ρέμβης θα μπλεχτεί σε μια περιπέτεια με αβέβαιο τέλος. Σε μια αληθινή ιστορία γεμάτη ανατροπές, η μυστηριώδης ένοικος του τρίτου ορόφου θα τον οδηγήσει στην ποθητή άκρη του νήματος, όσο η πραγματικότητά του θα αμφισβ...

Από ιστορική άποψη, το σοσιαλιστικό κίνημα θεωρούσε παραδοσιακά ότι βρίσκεται σε αντίθεση προς τον φιλελευθερισμό. Ο Ροσέλι, αντίθετα, το βλέπει ως "λογική ανάπτυξη", ως ιστορική συνέχεια ή ως "αληθινό κληρονόμο" της φιλελεύθερης παράδοσης. Αν πράγματι θεωρήσουμε ότι το θεμελιώδες πρόβλημα της ανθρώπινης ιστορίας είναι το πρόβλημα της ελευθερίας (πρόβλημα που το έθεσε πρώτος ο φιλελευθερισμός ως φιλοσοφία της ελευθερίας), ο σοσιαλισμός είναι ο κληρονόμος του φιλελευθερισμού, με την έννοια ότι είναι εκείνο το μεγάλο ιστορικό κίνημα που επιδιώκει να παραμερίσει και άλλα εμπόδ...