Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η επανέκδοση του κλασικού κειμένου του Τόνι Κλιφ (1963), που κρατάτε στα χέρια σας, γίνεται την άνοιξη του 2011 και αυτό δεν είναι μια τυχαία επιλογή. Το 2011 είναι η χρονιά της επιστροφής της επανάστασης στις αραβικές χώρες. Καθεστώτα του λεγόμενου "Τρίτου Κόσμου" που παρέμεναν ακλόνητα για δεκαετίες ανατράπηκαν σε λίγες βδομάδες. Οι κοινωνικές δυνάμεις που ξεδιπλώθηκαν στη διάρκεια της επαναστατικής διαδικασίας αποδείχθηκαν πολύ ισχυρότερες από τους στρατούς, τις αστυνομίες και τους παρακρατικούς μηχανισμούς. Πώς, όμως, από τους "Ελεύθερους Αξιωματικούς" του Νάσερ στην...

Αντιμέτωποι με τη χρηματοπιστωτική κρίση που ξεκίνησε το 2007, κάποιοι οικονομικοί σχολιαστές άρχισαν να μιλούν για "τράπεζες ζόμπι": για χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που βρίσκονταν σε μια "απέθαντη" κατάσταση και είναι ανίκανοι να επιτελέσουν οποιαδήποτε θετική λειτουργία, αλλά ταυτόχρονα αποτελούν απειλή για κάθε τι ζωντανό που υπάρχει στον πλανήτη. Όμως, όχι μόνο οι τράπεζες αλλά συνολικά ο καπιταλισμός στον 21ο αιώνα είναι ένα σύστημα ζόμπι: ένα νεκροζώντανο σύστημα, ανίκανο να ικανοποιήσει οποιαδήποτε ανθρώπινη ανάγκη και συναίσθημα, αλλά ικανό για απότομες εκρήξε...

Σίγουρα κύλισαν εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια προτού η ανθρώπινη κοινωνία προκύψει από το κοπάδι των αναρριχόμενων πιθήκων. Ωστόσο τελικά εμφανίστηκε. Και τι θα βρούμε πάλι σαν σημαντική διαφορά ανάμεσα στο κοπάδι των πιθήκων και την ανθρώπινη κοινωνία; Την εργασία. Φρίντριχ Ένγκελς, "Ο ρόλος της εργασίας στην εξανθρώπιση του πιθήκου" Πολύ λίγα επιστημονικά κείμενα που έχουν γραφτεί πάνω από 130 χρόνια πριν μπορούν ακόμα να εμπνέουν τη σύγχρονη έρευνα... "Ο Ρόλος της εργασίας στην εξανθρώπιση του πιθήκου και Η καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κ...

"Το έργο στο οποίο έχω αφιερωθεί σήμερα... είναι το πιο σημαντικό έργο της ζωής μου - πιο σημαντικό από το 1917, πιο σημαντικό από τον Εμφύλιο Πόλεμο ή από οποιοδήποτε άλλο." Αυτές τις γραμμές ο Λέον Τρότσκι τις έγραψε το 1935. Οι υποστηρικτές του ήταν πολύ λίγοι, αλλά τα καθήκοντα που είχε μπροστά του ήταν τεράστια. Στο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στην τελειωτική εξορία του το 1929 και τη δολοφονία του το 1940, ο Τρότσκι έγραψε ιδιοφυείς αναλύσεις για το φασισμό, για την έκρηξη του εργατικού κινήματος στη Γαλλία, την επανάσταση στην Ισπανία και την επικράτηση του...

Η περίοδος από το 1923 μέχρι το 1927 σφραγίστηκε από μια μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στον Τρότσκι και τον Στάλιν με κέντρο το μέλλον της Ρώσικης Επανάστασης και της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Η περίοδος τέλειωσε με την εξορία του Τρότσκι και την εδραίωση της γραφειοκρατίας. Το 1927 ο Τρότσκι αποκαλούσε πια τον αντίπαλό του "νεκροθάφτη της επανάστασης". Πώς μπόρεσε ο Στάλιν, ένα άτομο που σπάνια αναφέρεται ως παρουσία στα μεγάλα γεγονότα του 1917, να θριαμβεύσει επί του Τρότσκι, του ηγέτη της επανάστασης και του Κόκκινου Στρατού, του μεγάλου ρήτορα και θεωρητικού; Η απάντησ...

Η έκδοση του βιβλίου που κρατάτε στα χέρια σας έρχεται σε μια στιγμή παροξυσμού της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Στο μάτι του κυκλώνα βρίσκεται αυτό που τα διεθνή ΜΜΕ αποκαλούν η "ελληνική τραγωδία", η αδυναμία δηλαδή του ελληνικού κράτους να ανταποκριθεί στο συσσωρευμένο δημόσιο χρέος. Βέβαια η "ελληνική τραγωδία" είναι το πρώτο μονάχα επεισόδιο της νέας φάσης της κρίσης, που σύμφωνα με αξιωματούχους του ΟΟΣΑ επεκτείνεται με ταχύτητα ιού Έμπολα. Στον προθάλαμο της χρεοκοπίας φιγουράρουν ήδη όλες οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, αλλά και μεγαθήρια, όπως οι οικονομίες της Ια...

Οι συζητήσεις κι οι αντιπαραθέσεις για τον Εμφύλιο έχουν τη δική τους μακριά ιστορία. Μια σειρά θέματα και πτυχές της περιόδου έχουν απασχολήσει τον κόσμο της αριστεράς και πολύ ευρύτερα ιστορικούς και κόμματα. Πολλές φορές μοιάζει με κυκεώνα γεμάτο αναφορές σε πρόσωπα και καταστάσεις τυλιγμένα στην αχλύ του χρόνου. Το βιβλίο είναι μια προσπάθεια να μπουν αυτά τα θέματα σε μια "σειρά", όχι απαραίτητα αυστηρά χρονολογική. Μετά το 1949, με το κίνημα φιμωμένο, οι νικητές του Εμφυλίου έγραψαν την ιστορία όπως ήθελαν. Οι αγώνες του κόσμου εξαφανίστηκαν και έμεινε μόνο ο...

Τα έξι χρόνια που ακολούθησαν την Οκτωβριανή Επανάσταση είχαν τεράστια πολιτική σημασία όχι μόνο για την Ρωσία, αλλά για την πορεία όλης της ανθρωπότητας μέσα στον 20ο αιώνα. Στα τέλη του 1917 η εργατική τάξη ήταν στην εξουσία μιας από της μεγαλύτερες χώρες στον κόσμο για πρώτη φορά στην ιστορία. Όμως, το 1923 βρέθηκε αποδεκατισμένη ως αποτέλεσμα του εμφύλιου πολέμου και της οικονομικής καταστροφής. Ο ίδιος ο Λένιν προειδοποιούσε για τον κίνδυνο από την αυξανόμενη δύναμη που αποκτούσε η γραφειοκρατία. Ο Λέον Τρότσκι έδρασε στο κέντρο αυτών των γεγονότων. Αυτός ήταν που έ...

Ποιο είναι το νήμα που συνδέει σε ένα κοινό στόχο τις απεργίες των εργατών και τις εξεγέρσεις της νεολαίας στις μεγαλουπόλεις της Δύσης με το κίνημα της αντίστασης στην Παλαιστίνη, το Ιράκ ή το Αφγανιστάν; Μέσα σ' ένα κόσμο κατακερματισμένο σε ιμπεριαλιστικές μητροπόλεις και αποικίες, σε χώρες με διαφορετικά επίπεδα ανάπτυξης, η θεωρία της Διαρκούς Επανάστασης, που διατύπωσε ο Λέον Τρότσκι στις αρχές του περασμένου αιώνα, κατορθώνει να δώσει ενιαίο, συνεκτικό και αποτελεσματικό προσανατολισμό σε όλους αυτούς τους αγώνες. Είναι το εργαλείο για να μην ξεκόβονται σε χωριστ...

Στο κέντρο του μαρξισμού υπάρχει μια σύγχυση. Η σύγχυση αυτή επικεντρώνεται στο δίπολο "βάση" και "εποικοδόμημα". Το 1857 ο Μαρξ έγραψε στον πρόλογο της εισαγωγής στην "Κριτική της Πολιτικής Οικονομίας" ότι "η οικονομική δομή της κοινωνίας" σχηματίζει την "πραγματική βάση" πάνω στην οποία "υψώνεται ένα κοινωνικό και νομικό εποικοδόμημα". Από τότε, οι μαρξιστές αντιπαρατίθενται για το νόημα αυτής της δήλωσης. Τι είναι η "βάση"; Η οικονομία; Οι παραγωγικές δυνάμεις; Η τεχνολογία; Οι παραγωγικές σχέσεις; Τι περιλαμβάνεται στο εποικοδόμημα; Σίγουρα το κράτος. Αλλά τι ισχ...

Υπάρχει ένας πλατιά διαδεδομένος μύθος που λέει ότι ο μαρξισμός είναι δύσκολος. Αυτόν τον μύθο τον διαδίδουν οι εχθροί του σοσιαλισμού. Ο ίδιος μύθος ενθαρρύνεται κι από ένα περίεργο είδος ακαδημαϊκών που αυτοαποκαλούνται "μαρξιστές". Αυτοί οι τελευταίοι, μιλούν επίτηδες με θολές, ασαφείς κι αινιγματικές εκφράσεις με σκοπό να δώσουν την εντύπωση πως κατέχουν μια ειδική γνώση την οποία δεν μπορούν να έχουν οι άλλοι. Στην πραγματικότητα οι βασικές ιδέες του μαρξισμού είναι πολύ απλές. Εξηγούν, όπως δεν καταφέρνει να το κάνει καμιά άλλη θεωρία, την κοινωνία μέσα στην οπο...

Ο Λέον Τρότσκι διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στο επαναστατικό κίνημα που διαμόρφωσε τον κόσμο του 20ου αιώνα. Ήταν ο πρόεδρος του Σοβιέτ της Πετρούπολης -του πρώτου εργατικού συμβουλίου- κατά τη διάρκεια της Ρώσικης Επανάστασης του 1905. Ήταν ο συγγραφέας της θεωρίας της Διαρκούς Επανάστασης. Ο πρώτος που είδε ότι η επαναστατική αλλαγή δεν μπορούσε να περιοριστεί στα "αστικά" καλούπια, αλλά έπρεπε να προχωρήσει προς την εργατική επανάσταση και τον σοσιαλισμό. Ήταν ο οργανωτής της εξέγερσης του Οκτώβρη 1917, όταν οι εργάτες πήραν για πρώτη φορά την εξουσία. Ήταν ο δη...

Με αφορμή τα 60 χρόνια από την επανάσταση στην Κούβα το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο προχωράει στη δεύτερη έκδοση του πολύ χρήσιμου βιβλίου "Ο Τσε Γκεβάρα και η Επανάσταση στην Κούβα", μετά τη γρήγορη εξάντληση της πρώτης έκδοσης. Το βιβλίο αποτελεί μια πολύ καλή πολιτική βιογραφία του Τσε και ταυτόχρονα μια πολύ καλή ιστορία της κουβανέζικης επανάστασης. Οι εργάτες και οι αγρότες στη Βραζιλία, στην Αργεντινή, στη Βενεζουέλα, όταν βγαίνουν στους δρόμους σήμερα κρατούν στα χέρια τους πλακάτ με τη φωτογραφία του Τσε Γκεβάρα. Η εικόνα του Τσε είναι παρούσα σε κάθε αντιπολεμική κ...

Τι είναι οι μισθοί; Πώς προσδιορίζονται; Από τι καθορίζεται η τιμή ενός εμπορεύματος; Ποια είναι η φύση και η διαδικασία της αύξησης του κεφαλαίου; Ποιος είναι ο γενικός νόμος που ορίζει την άνοδο και την πτώση των μισθών και του κέρδους; Γιατί τα συμφέροντα του κεφαλαίου και της μισθωτής εργασίας είναι διαμετρικά αντίθετα; Τι επίδραση έχουν οι καπιταλιστικοί ανταγωνισμοί στο ίδιο το σύστημα και στην εργατική τάξη; Αυτό το μικρό βιβλίο που έγραψε ο Καρλ Μαρξ στη διάρκεια των επαναστάσεων που σάρωσαν την Ευρώπη το 1848-49 με τη μορφή σειράς άρθρων στη "Νέα...

Η Βαλκανική Συνάντηση Ειρήνης που οργανώθηκε από τη "Συμμαχία Σταματήστε τον Πόλεμο" στις 29-30 Νοέμβρη 2008 ήταν ένα μεγάλο βήμα για το αντιπολεμικό κίνημα. Εκπρόσωποι αντιπολεμικών κινημάτων από χώρες των Βαλκανίων, της Ανατολικής Ευρώπης αλλά και της Μέσης Ανατολής κατέθεσαν τις εμπειρίες τους, ενώ μαζί με τους ακτιβιστές από την Ελλάδα, έβαλαν τις βάσεις για την κοινή οργάνωση της πανευρωπαϊκής διαδήλωσης ενάντια στο ΝΑΤΟ, στο Στρασβούργο τον Απρίλη του 2009. Στο βήμα, ακτιβιστές από διάφορες χώρες αλληλοδιαδέχονταν εργαζόμενους, μαθητές και φοιτητές, αλλά και πρόσφυ...

Οι επαναστάσεις που χάνονται, γρήγορα λησμονούνται. Μια τέτοια επανάσταση ήταν αυτή που ξέσπασε στη Γερμανία πριν ακριβώς 90 χρόνια. Όμως, η αλήθεια είναι ότι μέσα σε όλο το επαναστατικό κύμα που ακολούθησε το τέλος του Πρώτου Παγκόσμιου Πόλεμου, τα γεγονότα στη Γερμανία ήταν αυτά που ανάγκασαν τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, Λόιντ Τζορτζ, να δηλώσει: "Οι μάζες αμφισβητούν όλη την υφιστάμενη πολιτική, κοινωνική και οικονομική τάξη πραγμάτων από τη μια άκρη της Ευρώπης μέχρι την άλλη". Για πέντε συνεχή χρόνια, ανάμεσα στο 1918 και το 1923, μια ανεπτυγμένη βιομηχανική κ...

Ζούμε τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση από την εποχή της μεγάλης ύφεσης στη δεκαετία του 30. Ο ασύλληπτος κερδοσκοπικός τζόγος που έστησαν οι τράπεζες και οι συναφείς χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις πάνω στα εμπορεύματα, τις συντάξεις και τα σπίτια μας, έχει καταλήξει σε τεράστιες ζημιές, που απειλούν να τινάξουν τα θεμέλια όλου του οικονομικού συστήματος. Τρεις δεκαετίες κυριαρχίας των ιδεών του νεοφιλελευθερισμού και της ελεύθερης αγοράς καταρρέουν, καθώς οι κυβερνήσεις από τις ΗΠΑ μέχρι την Ισλανδία, προσπαθώντας να σώσουν τις οικονομίες τους, στρέφονται σε κρατικές παρε...

Αυτό το βιβλίο είναι αφιερωμένο στα ενενήντα χρόνια από την ίδρυση του ΣΕΚΕ, του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας. Είναι μια επέτειος που έχουμε κάθε λόγο να τιμήσουμε, όχι τυπικά αλλά ουσιαστικά. Γιατί όταν μιλάμε για το ΣΕΚΕ, για τους αγώνες και την προοπτική που χάραξε, μιλάμε για τις επαναστατικές ρίζες της Αριστεράς στην Ελλάδα. Το κόμμα που ιδρύθηκε το Νοέμβρη του 1918 συσπείρωσε τους "ζωηρότερους και συνειδητότερους εκπροσώπους" της εργατικής τάξης, σύμφωνα με τα λόγια ενός από τους ιδρυτές του, του Αβραάμ Μπεναρόγια. Στα πρώτα του χρόνια βρέθηκε στη φωτιά...

Αυτό το βιβλίο είναι αφιερωμένο στα σαράντα χρόνια από το Μάη του '68. Σαράντα χρόνια μετά, εκείνη η επαναστατική έκρηξη είναι ξανά στην επικαιρότητα. Γιατί ο καπιταλισμός σήμερα βρίσκεται πιο βαθιά μέσα στην κρίση απ' ό,τι πριν 40 χρόνια. Και γιατί ο Μάης δεν ήταν μόνο ένα φοιτητικό ξέσπασμα, ούτε ένα κίνημα της "διανόησης", περιορισμένο στη Γαλλία εκείνης της εποχής. Ήταν η επιστροφή της εργατικής τάξης και των επαναστατικών ιδεών στο προσκήνιο σε διεθνή κλίμακα. Αυτή η διαδικασία που ξεκίνησε τότε, πέρασε πολλές στροφές και γυρίσματα, αλλά σήμερα βρίσκεται ξανά στη...

Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν ακούσει για τον Καρλ Μαρξ. Αλλά πόσοι αλήθεια γνωρίζουν τι πραγματικά υποστήριξε; Για τους εχθρούς του, ο Μαρξ ήταν ένα τέρας που ευθύνεται για τις ιδέες που οδήγησαν στη σταλινική δικτατορία στη Ρωσία. Αλλά ακόμα και αρκετούς από τους οπαδούς του, που γνωρίζουν ότι αυτή η κατηγορία είναι ψέμα, ο Μαρξ αντιμετώπιζε σαν ένας φιλόσοφος που περνούσε τον καιρό του διαβάζοντας και γράφοντας στη βιβλιοθήκη του Βρετανικού Μουσείου. Όμως, ο Μαρξ ήταν κάτι πολύ περισσότερο από ένας συγγραφέας. Πάνω απ' όλα ήταν ένας επαναστάτης....