Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αυτή η μικρή μελέτη αποσκοπεί να συνεισφέρει σε έναν ουσιαστικό επιστημονικό διάλογο για την "άσεμνη" λαογραφία, ενώ αντιδιαστέλλεται πλήρως από τον θεωρητικό και τον μεθοδολογικό τρόπο εξέτασης που επιχειρείται από τις πορνογραφικές μελέτες (porn studies). Μολονότι τέτοιου είδους ακαδημαϊκές "εργασίες" έχουν ήδη ξεκινήσει να χαρτογραφούν δήθεν "προοδευτικές" διεργασίες γύρω από την εξελισσόμενη και "πολλά υποσχόμενη" θέση της πορνογραφίας και της "ερωτικής ζωής" στη σύγχρονη κοινωνία με επίκεντρο τα "φύλα", τη σεξουαλικότητα και την τεχνολογία, αυτό ωστόσο επιτελείται αποκ...

Σχεδόν 120 χρόνια έχουν περάσει από τότε που είδε το φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά το βιβλίο του William Miller με τίτλο "The Latins in the Levant: a history of Frankish Greece", το οποίο εκδόθηκε στο Λονδίνο το 1908, ζωντανεύοντας έναν κόσμο άγνωστο στο ευρύ κοινό. Έναν χρόνο μετά, το 1909, ακολούθησε η ελληνική μετάφρασή του από τον διαπρεπή ιστορικό Σπυρίδωνα Π. Λάμπρο, ο οποίος στον δικό του πρόλογο έγραψε χαρακτηριστικά: «Ούτω δε η ελληνική αύτη μετάφρασις, ην παρέχω εις τους Έλληνας φιλίστορας, δύναται να θεωρηθή ως δευτέρα πλουσιωτέρα έκδοσις του πρωτοτύπου εν...

Η μακροχρόνια εξέλιξη της κοινωνικής πολιτικής στο ελληνικό κράτος, ένα ιδιαίτερο ζήτημα κοινωνικής, πολιτικής, πολιτισμικής και οικονομικής ισχύος, αποδελτιώνεται με κριτική και αφηγηματική σκέψη στις σελίδες αυτού του βιβλίου. Ζητήμα εκκωφαντικό και συντηρημένο στη σημερινή συγκυρία, ιδιαίτερα ασφυκτικό για το κοινωνικό αύριο, όπως και για το υποβαθμισμένο ιστορικό χθες, διευρύνει τη γνώση μας για τον τρόπο που βιώνεται η "κοινωνική πολιτική" με τη μεταφορά δημοσίων και ιδιωτικών πόρων, μέσα και έξω από συνθήκες κρίσης, πάνω και κάτω από τις νέες μορφές οργάνωσης του ελλη...

Το πρώτιστο έργο της φιλολογικής επιστήμης είναι η κατά το εφικτό πλήρης και έγκυρη διαπιστωτική μελέτη της λογοτεχνίας· και το κέντρο της μελέτης αυτής συνίσταται στην πράξη της ερμηνείας, στην υποχρέωση μιας υπεύθυνης απάντησης στο ζήτημα της ερμηνευτικής αντικειμενικότητας και στη συναφή και λογικά υποχρεωτική πράξη της θεωρίας της λογοτεχνίας. Η ευρύτατη ανανεωτική δραστηριότητα που αναπτύχθηκε στους τομείς αυτούς προπαντός κατά την τελευταία πεντηκονταετία ήταν αναγκαία και οπωσδήποτε επωφελής. Ο δομισμός αποτέλεσε μια χρήσιμη εξέλιξη μεθοδικότερης και διαφωτιστικότερη...

Πώς έβλεπε η πολιτική ελίτ της τυδωριανής Αγγλίας τα λαϊκά στρώματα; Αποτελούσε η φτώχεια δικαιολογία για ανυπακοή των πληβείων και ανταρσία; Με ποιο τρόπο θα μπορούσε να αποφευχθεί ένα ενδεχόμενο γενικευμένης κοινωνικής αναταραχής; Πέντε σημαντικοί πολιτικοί στοχαστές της πρώιμης νεότερης Αγγλίας, στη σκέψη των οποίων αντανακλάται το πολιτικό κλίμα της εποχής από τις αρχές του 16ου έως την τρίτη δεκαετία του 17ου αιώνα, επιχειρούν να δώσουν τη δική τους απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα. Στις σελίδες του βιβλίου αναλύονται οι αντιλήψεις για τους πληβείους της Αγγλίας, όπως αυτ...

Οι νομάδες και ημινομάδες βλάχικοι πληθυσμοί έχουν απασχολήσει δια μακρών την ελληνική λαογραφία, αλλά και πολλούς και ποικίλους κλάδους της ελληνικής επιστήμης. Η σχετική βιβλιογραφία είναι μεγάλη και σπουδαία, βρίσκεται δε εν εξελίξει. Σημαντικό σταθμό στην επιστημονική αυτή πορεία αποτελεί η μετά χείρας μελέτη του Στέλιου Α. Μουζάκη, γνωστού για τις πολλές, πρωτότυπες, τεκμηριωμένες και άκρως ενδιαφέρουσες μελέτες του, στις οποίες πάντοτε προέχει η διεπιστημονική και η διαθεματική προσέγγιση του εκάστοτε ερευνώμενου θέματος. Εν προκειμένω, ο συγγραφέας συνδυάζει τη λαογρ...

Δύο τρίτα-τέταρτα ξαδέρφια, πολύ δεμένα από μικρά, συναντιούνται τυχαία (;) μετά από πολύ καιρό. Αλληλοενημέρωση, αναμνήσεις, διάφορα ευτράπελα, αλλά και απρόσμενες αποκαλύψεις, εναλλάσσονται συνεχώς με αναφορές σε θέματα τέχνης, ψυχολογίας, κοινωνίας, πολιτικής, κλπ. Θα οδηγήσουν σε γρήγορες εξελίξεις. Θα ξεκινήσουν υπό τους ήχους Μότσαρτ, Μάλερ, Πουτσίνι, κλπ., κοινή άμυνα στην κρίση και στην επέλαση της γενικής χαχανοασχήμιας που από ετών τη νιώθουν, μοιραία επιταχυνόμενη, να κυριαρχή στην όλη ατμόσφαιρα.

Η ιδιάζουσα ανάπτυξη της χριστιανικής τέχνης στη μεσαιωνική ευρωπαϊκή Ανατολή, η αμυντική οχύρωση της αυτοκρατορίας, η ευρύτερη φιλοσοφική προσφορά της και η λογοτεχνική έκφρασή της μέσα από την ερωτική σχέση επιδιώκουν να διεισδύσουν στο πώς ο βυζαντινός άνθρωπος αντιμετώπιζε σε καθημερινή βάση τον γύρω του ορατό κόσμο σε δύο αλλεπάλληλα επίπεδα: το νοητικό και το υλικό.

Η βυζαντινή αυτοκρατορία διατηρούσε σχέσεις με τον αραβικό κόσμο κυρίως κατά τη διάρκεια των βυζαντινοπερσικών πολέμων, στους οποίους μετείχαν και οι Άραβες ως σύμμαχοι των δύο εμπολέμων. Την παγιωμένη αυτή κατάσταση θα ανατρέψει άρδην ένας άνθρωπος: ο Μωάμεθ. Το θρησκευτικό, κοινωνικό και πολιτικό κήρυγμά του λειτούργησε ως καταλύτης μεταξύ των αραβικών φυλών, προκαλώντας μοναδικές στην παγκόσμια ιστορία αντιδράσεις. Έκτοτε οι σχέσεις του αραβικού κόσμου με το Βυζάντιο γίνονται εχθρικές, με την αυτοκρατορία να βρίσκεται ουσιαστικά στη θέση του αμυνόμενου τουλάχιστον για τρ...

Αυτό το βιβλίο είναι ελάχιστα γνωστό, επειδή διαδόθηκε σε έναν πολύ περιορισμένο κύκλο προσώπων. Αποτελεί συνδυασμό των εντυπώσεων και των παρατηρήσεων του Zacharia von Lingenthal και των δύο θυγατέρων του που τον συνόδευαν στο ταξίδι του στην Ελλάδα· έτσι, το έργο εκδόθηκε ανωνύμως. Συνέπεια του συνδυασμού είναι ότι συχνά προβάλλονται θέματα αποκλειστικά γυναικείου ενδιαφέροντος, ότι χρησιμοποιούνται γραμματικοί τύποι θηλυκού γένους, κυρίως όμως ότι στο ύφος διακρίνονται σαφώς οι λυρικές εξάρσεις στις περιγραφές της κόρης από τη λιτή διατύπωση των παρατηρήσεων του πατέρα....

Στην πεδινή Θεσσαλία οι ξακουστές μαΐστρες, για να δέσουν με μάγια όποιον επιβουλεύονταν, μαγείρευαν ζωικά και φυτικά είδη, μιαρά και μη εδώδιμα. Για να μαζέψουν τα βότανά τους λέγεται ότι ξεχύνονταν γυμνές κάθε Πρωτομαγιά στα λιβάδια και, όταν το φεγγάρι ήταν γεμάτο, το κατέβαζαν κάτω και το άρμεγαν σαν αγελάδα, εκστομίζοντας συνάμα τα μαγικά λόγια τους και επικοινωνώντας με αόρατα δαιμονικά όντα. Πέρα όμως από την επιβλαβή μαγεία, οι μαΐστρες ήξεραν εξίσου καλά να λύνουν μάγια και μπορούσαν να θεραπεύουν ασθένειες, λειτουργώντας ευεργετικά για την κοινωνία. Η μαγεία ευρισ...

Η παρούσα μονογραφία είναι η αναπαράσταση όψεων της Αθήνας κατά την περίοδο 1880-1896 στο λογοτεχνικό και στο δημοσιογραφικό έργο του Μιχαήλ Μητσάκη. Είναι μια πρόταση για τη μελέτη της αστικής λαογραφίας, με "σημεία αναφοράς" λογοτεχνικά κείμενα, τις "κειμενικές" (αλλιώς) "αναπαραστάσεις" της πόλης. Ο λογοτέχνης, δημοσιογράφος, flaneur, "χρονογράφος του άστεως", Μιχαήλ Μητσάκης, κάνει αστική ηθογραφία, αστική ανθρωπολογία-λαογραφία, με μια ιδιότυπη "επιτόπια παρατήρηση". Στην αναπαριστώμενη Αθήνα εμφανίζονται πάμπολλες "νεωτερικές" μορφές, σε πεδία όπως ταυτότητες, συλλογι...

Το κοράνιον αποτελεί την ιεράν ιερονομικήν βίβλον των μουσουλμάνων και θεωρείται υπ' αυτών ως αποτυπούσα αυτόν τούτον τον λόγον του θεού. Κατά την ορθόδοξον ισλαμικήν διδασκαλίαν το κοράνιον υπήρξεν άκτιστον, τούτ' έστιν αδημιούργητον· βάσει αυτής της συλλογιστικής προκύπτει ότι τούτο προϋπήρχε της δημιουργίας του κόσμου, ευρισκόμενον εις δέλτους κειμένας παρά τον θεόν, ούτινος τμήματα κατεβιβάζοντο δια των αποστόλων (ρόσολ) εις έκτακτα χρονικά διαστήματα εις την ανθρωπότητα και δι' αυτού του τρόπου συνεπληρούτο το αρχικώς εις τους προγενεστέρους καταπεμφθέν μήνυμα δια νέων...

Η ανατολική Ευρώπη αποτελεί ένα σημαντικό πεδίο μελέτης και έρευνας προκειμένου να κατανοήσουμε την πορεία και τη μετάβαση των χωρών των πρώην κεντρικά σχεδιασμένων οικονομιών προς την οικονομία της αγοράς και τον καπιταλισμό. Η σημασία και η ιδιαιτερότητα των συγκεκριμένων χωρών προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε μια περίοδο που επιχειρούνται να μερασχηματιστούν ένα σύνολο θεσμών και οικονομικών πρακτικών σε σχέση με το προηγούμενο κοινωνοοικονομικό σύστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι οικονομίες και οι κοινωνίες αυτών των χωρών έχουν ήδη μπει σε μια νέα φάση, η οποία δημιού...

Τα διαπιστευτήρια της Τουρκίας, που ουσιαστικά έκλεψε τον τίτλο της υποψήφιας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση χώρας, είναι οι γενοκτονίες σε βάρος των Αρμενίων και των Ελλήνων του Πόντου, ο ξεριζωμός από τις εστίες τους Αρμενίων, Ελλήνων και Εβραίων, το αιματοκύλισμα όλων των χριστιανικών λαών της Εγγύς Ανατολής και των Βαλκανίων και ο εγκλεισμός τους επί αιώνες στις φυλακές της οθωμανικής υπανάπτυξης, η καταπίεση επί αιώνες των ομόθρησκων Αράβων, η αρπαγή της Αλεξανδρέττας από τη Συρία, η παράνομη στρατιωτική κατοχή του 37% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, η στυγνή κ...

Αυτή η συναγωγή των εννέα άρθρων-εισηγήσεων ίσως θα μπορούσε να θεωρηθεί ξεπερασμένη ιστορικά ως προς ορισμένα σημεία, καθώς σήμερα, με τις νεότερες εξελίξεις και ωσμώσεις, ορισμένες από τις προτάσεις και επισημάνσεις θα θεωρούνταν εκτός τόπου και χρόνου. Για την ιστορία όμως της ελληνικής επιστήμης έπρεπε να εκδοθούν, αφενός για να παρουσιασθεί η εξέλιξη μέσα σε μια τεσσαρακονταετία των δίδυμων επιστημών λαογραφίας-ανθρωπολογίας κατά τον Michael Herzfeld, στην Ελλάδα, αφετέρου οι εγγενείς δυσκολίες τους. Οι επιστήμες λαογραφία και κοινωνική ανθρωπολογία δεν είναι ουσιαστικ...

Με μεγάλον ενδιαφέρον ανέγνωσα την συνοπτικήν αυτήν μελέτην του εντεταλμένου διδασκαλίας ισλαμικού δικαίου και θεσμών του Πανεπιστημίου Αθηνών Δρος Κυριάκου Θ. Νικολάου-Πατραγά, η οποία ασχολείται με εν δύσκολον και αρκούντως ερριζόμενον ζήτημα εις τους κόλπους των ιστορικών αλλά και των φιλολόγων. Επιχειρεί ν' απαντήση εις το ερώτημα κατά πόσον οι Βυζαντινοί εγνώριζον το ισλάμ και τα του βίου του ιδρυτού του και μάλιστα εις ποίον βαθμόν. Λαμβάνει ως αφετηρίαν της πραγματεύσεως του θέματος τον Θεοφάνη τον Ομολογητήν, προσπαθών εκείθεν ν' αντλήση το υλικόν του, θεωρών ότι...

Η ιδιάζουσα ανάπτυξη της χριστιανικής τέχνης στη μεσαιωνική ευρωπαϊκή Ανατολή, η αμυντική οχύρωση της αυτοκρατορίας, η ευρύτερη φιλοσοφική προσφορά της και η λογοτεχνική έκφρασή της μέσα από την ερωτική σχέση επιδιώκουν να διεισδύσουν στο πώς ο βυζαντινός άνθρωπος αντιμετώπιζε σε καθημερινή βάση τον γύρω του ορατό κόσμο σε δύο αλλεπάλληλα επίπεδα: το νοητικό και το υλικό.