Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Γερμανός γεωγράφος Ιωσήφ Παρτς [Josef Partsch, 1856-1925], καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Breslau, επισκέφθηκε την Κέρκυρα, την Κεφαλονιά και την Ιθάκη την περίοδο 1885-1890. Στη μονογραφία του δεν περιγράφει μόνον (για πρώτη φορά ολοκληρωμένα) τη φυσική γεωγραφία και το κλίμα των τριών νησιών, αλλά διατυπώνει καίριες παρατηρήσεις για το υπέδαφος, την αγροτική παραγωγή (της σταφίδας και του ελαιολάδου), τις νοοτροπίες και τις ασχολίες των κατοίκων της υπαίθρου, και παραθέτει στατιστικές του πληθυσμού του έτους 1889. Ο Παρτς μελέτησε σε βάθος τους αρχαίους συγγραφείς και τ...

Ο Διονύσιος Σουρμελής, λόγιος του 18ου αιώνα από την Αθήνα, που έλαβε μέρος στην Επανάσταση του '21, διαιρεί την ιστορία του σε τρία κεφάλαια, τα οποία αντιστοιχούν στις τρεις περιόδους της ελληνικής ιστορίας (αρχαίας, βυζαντινής και νεώτερης), μία περιοδολόγηση η οποία είχε αρχίσει τότε να καθιερώνεται στην ελληνική ιστοριογραφία. Το πρώτο κεφάλαιο ξεκινά με τη ρωμαϊκή κατάκτηση, από τον στρατηγό Σύλλα, και τελειώνει με τη βασιλεία του αυτοκράτορα Ιουστινιανού, οπότε η πόλη, το κλέος της οποίας οφειλόταν στην θύραθεν (κλασική) και όχι στη χριστιανική σοφία, παρακμάζει. Το...

Ο κατάλογος περιλαμβάνει 333 τίτλους ελληνικών βιβλίων προς πώληση από τον νομισματολόγο Παύλο Λάμπρο το έτος 1866. Είναι ο τρίτος κατά σειράν κατάλογος με σπανιώτατα και "περιεργότατα" βιβλία που πραγματοποίησε ο Π. Λάμπρος -ο πρώτος και ο δεύτερος κυκλοφόρησαν το 1863-1864. Περιέχει εκδόσεις από το 1515 έως το 1866, και κυρίως του 18ου αιώνα. Η καταγραφή και μόνον των εκδόσεων αποτελεί πολύτιμο τεκμήριο για την ελληνική πνευματική παραγωγή μετά την 'Αλωση. Ο Κωνσταντίνος Σάθας άντλησε από τον λεπτομερή αυτό κατάλογο πολλές και αξιόλογες ειδήσεις για άγνωστους (τότε) Έλλην...

Ο λευκάδιος Σπυρίδων Ζαμπέλιος (1815-1881) εξιστορεί την πορεία της ίδρυσης του Πατριαρχείου της Μόσχας και Νέας Ρώμης από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιερεμία το 1589. Η εκλογή του Ιώβ ως πρώτου Πατριάρχη των Ρώσων σηματοδοτεί, σύμφωνα με τον Ζαμπέλιο, έναν ακόμη θρίαμβο του χριστιανισμού, εφάμιλλο των ναυμαχιών της Ναυπάκτου (1571) και του Ναυαρίνου (1827), που ταπείνωσαν "την αυθάδειαν του Τούρκου" και εξύμνησαν "παν γένος και δόγμα χριστιανικόν". Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου ο Ζαμπέλιος δημοσιεύει ένα ανέκδοτο ποίημα του μητρ. Ελασσώνας Αρσενίου, που έλαβε μέρος στη σύνοδ...

Ο λόγιος νομομαθής και ιστορικός συγγραφέας Ανδρέας Ιδρωμένος (Κέρκυρα 1853-1917) βιογραφεί εδώ τον επιφανή συμπατριώτη του Ιωάννη Καποδίστρια (1776-1831), "τον μέγαν εκείνον της Ελλάδος πολίτην καθό μάρτυρα της εθνικής παλιγγενεσίας". Ο Ιδρωμένος χωρίζει το βιβλίο του σε τρία μέρη, διακρίνοντας ιστορικά τη δημόσια δράση του Καποδίστρια στην Ιόνιο Πολιτεία (1800-1807), στην τσαρική Ρωσία και τη Δυτική Ευρώπη (1809-1827), και κατόπιν στην επαναστατημένη Ελλάδα. Το κυβερνητικό έργο του Καποδίστρια καταλαμβάνει εύλογα το πλείστον της μελέτης. Ο Ιδρωμένος έχει μελετήσει εξονυχι...

Ο διαπρεπής έλληνας μελετητής της μεσαιωνικής ελληνικής ιστορίας και λογοτεχνίας μελετά το θέατρο κατά τους βυζαντινούς χρόνους. Οι Μεγάλοι Πατέρες της Χριστιανικής Εκκλησίας επιτέθηκαν με δριμύτητα στο δράμα ως έκφανση της ειδωλολατρίας, και κατά συνέπεια το θέατρο έζησε "άδοξον μεν και άθλιον βίον" επί Βυζαντίου, αλλά επέζησε στα δημώδη "τραγούδια" και στους ακροαματικούς αγώνες ("ακροάσεις") των αυτοκρατόρων της Κωνσταντινούπολης μέχρι την οθωμανική κατάκτηση. Ο Σάθας, στην προσπάθειά του να αναδείξει την αγνοημένη μεσαιωνική ιστορία του ελληνισμού, καταλήγει στο (λανθασ...

Στα πρώτα κεφάλαια, του βιβλίου αυτού, εκτίθενται οι γενικότερες γεωγραφικές γνώσεις των συγγραφέων των πρώτων χριστιανικών αιώνων (σχήμα γης, ζώνες, όρια οικουμένης, αντοικουμένη κ.λπ.), τα σχετικά με τα όρια της Ρωμαϊκής-Βυζαντινής αυτοκρατορίας και τους ενοχλητικούς γειτόνους της, τους ποτάμιους, χερσαίους και θαλασσινούς δρόμους, μέσα κι έξω από το κράτος, ως τις μακρινές Ινδία και Κίνα (σε συσχετισμό και τις κινεζικές πηγές), καθώς και τα μακρινά, πολλές φορές, περιπετειώδη, ταξίδια. Ακολούθως, έμφαση δίνεται στους σεισμούς και τις ανεπιθύμητες συνέπειές τους (καταποντ...

Το εκπαιδευτικό υλικό που αναπτύσσεται σε δεκαπέντε κε

Ο Περικλής Γ. Ζερλέντης (1852-1925), από την Ερμούπολη της Σύρου, είναι ένας από τους σημαντικότερους και πολυγραφότερους Έλληνες λογίους του 19ου αιώνα. Ακαταπόνητος και χαλκέντερος ερευνητής, με ευρυμάθεια, οξύ κριτικό πνεύμα, παρατηρητικότητα και ευθυκρισία, δημοσίευσε περισσότερες από 130 (αυτοτελείς και σύμμεικτες) μελέτες (βλ. αρ. 193-194, 216, 221 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών). Οι Ιστορικαί έρευναι περί τας Εκκλησίας των νήσων είναι από τα μεγαλύτερα έργα του. Περιέχει 16 επιμέρους μελέτες για την εκκλησιαστική ιστορία στα Δωδεκάνησα (Ρόδο, Κω, Λέρο, Κάλυμνο, Πά...

Οι "Διατριβαί" του Κ. Σάθα φέρνουν στο φως α) αίτημα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη της Μάλτας προς την κυβέρνηση των επαναστατημένων Ελλήνων για παραχώρηση βάσης στην Ελλάδα, β) ένα σχέδιο για τη διανομή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που εκπόνησε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας καρδινάλιος Ιούλιος Αλβερόνη (Alberoni) το 1730, και γ) μία έμμετρη βιογραφία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων (έως την καταστροφή του Γαρδικίου το 1812) στα ελληνικά από τον τυφλό Αλβανό ποιητή Χατζή Σεχρέτη (γεν. στο Δέλβινο), από χειρόγραφο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Το Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου...

Το πονημάτιο εξιστορεί την εξέλιξη του πολιτικού καθεστώτος της Μάνης και τους αγώνες των ανδρείων κατοίκων της για την ελευθερία από το 1769 έως το 1821. Μετά την αποτυχία των Ορλωφικών η Μάνη συνέχισε να ανθίσταται και οι Οθωμανοί αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν το αυτοδιοίκητό της υπό έναν αυτόχθονα "Ηγεμόνα" (μπέη). Ο ανώνυμος συγγραφέας αναφέρεται ειδικότερα στις προσπάθειες του βεζίρη της Τριπολιτσάς να καταλύσει την αυτονομία της Μάνης, προσεταιριζόμενος την ισχυρή οικογένεια των Γρηγοράκηδων. Ο Τζανέτος (ή Τζανέτμπεης) Γρηγοράκης απέρριψε ωστόσο οποιονδήποτε συμβιβασμό...

Η έκδοση περιλαμβάνει τα ημερολόγια των βρικίων Αγαμέμνων και Άρης του ηρωικού πλοιάρχου Αναστασίου Τσαμαδού (γεν. 1774), τα οποία εξήλθαν από την Ύδρα στις 20 Απριλίου/1 Μαΐου 1821 και έλαβαν μέρος στη μάχη της Σφακτηρίας στις 26 Απριλίου 1825, όπου ο Τσαμαδός φονεύθηκε, καθώς και σε άλλες ναυμαχίες του ελληνικού στόλου έως το τέλος του 1826. Την έκδοση επιμελήθηκε ο Νικόλαος Δ. Πάτρας, αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, ο πατέρας του οποίου υπηρέτησε ως ιδιαίτερος γραμματέας του Τσαμαδού. Τα ημερολόγια δημοσιεύονται αυτολεξεί και περιγράφουν λεπτομερειακά τις εξελίξεις τ...

Ο Σπυρίδων Κουσουλίνος (1828-1912), από τους παλαιότερους εκδότες της Αθήνας, δημοσιεύει εδώ τα ημερολόγια του Υδραίου ναυμάχου του 1821 και (μεταπελευθερωτικά) αντιναυάρχου-διοικητή του ναυστάθμου του Πόρου Γεωργίου Σαχτούρη (1783-1841). Ο Σαχτούρης, με την ιδιότητα του πλοιάρχου του βρικίου "Αθηνά", περιγράφει στα ημερολόγιά του με μεγάλη σαφήνεια και λεπτομέρειες τις εκστρατείες και τις ναυμαχίες του ελληνικού στόλου της Επανάστασης από τις 17 Ιουνίου 1824 έως τις 5 Νοεμβρίου 1827. Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στις εκστρατείες για τη σωτηρία της Κάσου, των Ψαρών, της Σάμου (ν...

Ο Παναγιώτης Χιώτης πρόβαλε όσο κανείς άλλος την ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας του. Τα ιστορικά απομνημονεύματα αποτελούν μία εκτενέστατη συλλογή ιστορικής ύλης, που διαιρείται σε τρία κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο ερμηνεύονται τα τοπωνύμια και η ελληνική καταγωγή των αρχαίων Ζακυνθίων και εξιστορούνται τα γεγονότα της αρχαίας ιστορίας της νήσου "από των αρχαιοτάτων χρόνων" έως τη ρωμαϊκή κατάκτηση. Το δεύτερο κεφάλαιο πραγματεύεται την ιστορική πορεία από τη ρωμαϊκή έως τη βενετική κατάκτηση (1483), ενώ το τρίτο (και εκτενέστερο) κεφάλαιο την περίοδο της Βενετοκρατίας μέχ...

Ο όγδοος τόμος των "Ιστορικών απομνημονευμάτων της Επτανήσου", τον οποίο επιμελείται ο καθηγητής Γεώργιος Πλουμίδης, περιλαμβάνει: α') το ευρετήριο κυρίων ονομάτων και τόπων των τόμων Α'-Ζ', β') πίνακα των κυριοτέρων περιεχομένων ανά τόμο, γ') κριτική συμβολή στην επτανησιακή βιβλιογραφία μετά την Ιόνιο βιβλιογραφία του Legrand (1901-1982) κατά θεματική (πολιτική, κοινωνική-πολιτιστική, οικονομική και εκκλησιαστική ιστορία, και έργα τοπικού ενδιαφέροντος ανά νησί), και δ') κατάλογο με τα (40) έργα του Χιώτη και όσες εργασίες δημοσιεύτηκαν σχετικά με το έργο του Ζακυνθίου...

Ο τόμος ΣΤ΄ των "Ιστορικών απομνημονευμάτων" του Χιώτη περιλαμβάνει την ιστορία της Λατινικής και της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Επτανήσου (από τη διάδοση του χριστιανισμού στην περιοχή), της εκπαίδευσης και της Ιονίου Ακαδημίας, των ευαγών ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων, των συλλόγων και του Τύπου, του εμπορίου, της Ιονίου Τράπεζας, της ναυτιλίας και της μεταποίησης από τη βενετική κατάκτηση έως την Ένωση με την Ελλάδα (1386-1864). Στο τελευταίο κεφάλαιο του τόμου (σελ. 285-453) ο Χιώτης παραθέτει βιογραφικά στοιχεία δεκάδων επιφανών Επτανησίων κατ' αλφαβητική σειρά από το Α -...

Ο Π. Χιώτης δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει την εκτύπωση του βιογραφικού λεξικού των Επιφανών Επτανησίων και από τα κατάλοιπα του, που άφησε, ο Λ. Ζώης εξέδωσε ένα μικρό τόμο (το γράμμα Κ), και το υπόλοιπο μέρος (Κ - Ω) δημοσίευσε σε συνέχειες στο περιοδικό ''Αι Μούσαι'' της Ζακύνθου. Ο τελευταίος τόμος του βιογραφικού λεξικού του Παναγιώτη Χιώτη (βλ. αρ. 102, 130, 132-135 της Βιβλιοθήκης Ιστορικών Μελετών) περιέχει στοιχεία για τον Κωνσταντίνο Λομβάρδο, τον Γεράσιμο Μαρκορά, τον Αντώνιο Μαρτελάο, τον Μάριο Πιέρη, τον Διονύσιο Σολωμό και την οικογένειά του, για την οικογένεια τω...

Ο Κεφαλλήνιος Γεράσιμος Μαυρογιάννης (1823-1906) υπήρξε θερμός πατριώτης και θεράπων των ελληνικών γραμμάτων. Το 1860-61 εξέδωσε την εφημερίδα "Φωνή της Ελευθερίας". Λόγω των ριζοσπαστικών του ιδεών (υπέρ της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα) αυτοεξορίστηκε στη Ρωσία. Μετά το 1864 εξελέγη βουλευτής Κεφαλληνίας και διατέλεσε πρόξενος στη Μασσαλία και την Τεργέστη. Η Ιστορία των Ιονίων Νήσων καλύπτει την περίοδο από την κατάλυση της Βενετοκρατίας μέχρι την εγκαθίδρυση της Βρετανικής Προστασίας. Αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα στις ιστορίες του Ερμάννου Λούντζη, του Παναγιώτη...

Ο Κεφαλλήνιος Γεράσιμος Μαυρογιάννης (1823-1906) υπήρξε θερμός πατριώτης και θεράπων των ελληνικών γραμμάτων. Το 1860-61 εξέδωσε την εφημερίδα "Φωνή της Ελευθερίας". Λόγω των ριζοσπαστικών του ιδεών (υπέρ της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα) αυτοεξορίστηκε στη Ρωσία. Μετά το 1864 εξελέγη βουλευτής Κεφαλληνίας και διατέλεσε πρόξενος στη Μασσαλία και την Τεργέστη. Η Ιστορία των Ιονίων Νήσων καλύπτει την περίοδο από την κατάλυση της Βενετοκρατίας μέχρι την εγκαθίδρυση της Βρετανικής Προστασίας. Αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα στις ιστορίες του Ερμάννου Λούντζη, του Παναγιώτη...