Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Από έναν ολόκληρο κόσμο και τρόπο ζωής μιας άλλης εποχής με διαφορετικές συνθήκες, δεν απέμειναν παρά τα χειρόγραφα τετράδια συνταγών από τα οποία ακόμη εμπνέονται οι σημερινές νοικοκυρές και φτιάχνουν γευστικότατα γλυκά κάθε είδους. Οι σημερινές νοικοκυρές συνεχίζουν μια παράδοση και συντηρούν τη φήμη για τα εύγευστα σπιτικά γλυκά του Κάμπου. Και πράγματι, η παράδοση αυτή κρατά περίπου τριακόσια χρόνια αν κρίνει κανείς από τις εντυπώσεις και περιγραφές που καταγράφτηκαν από περιηγητές και επισκέπτες της Χίου. Για το λόγο αυτό τα αποσπάσματα που ακολουθούν παρουσιάζου...

"Να σκαλίζεις στο χώμα και να μαζεύεις τον αγριορακά. Σπυρί το σπυρί να τον συνάζεις, όταν η πείνα προειδοποιεί τον αφανισμό σου. Να σκαλίζεις τις μνήμες των γερόντων και να συνάζεις τα στοιχεία της λαϊκής σου κληρονομιάς. Λέξη τη λέξη να τα μαζεύεις, όταν ο χαμός τους προειδοποιεί την εξαφάνιση της παράδοσης. Λάος που δεν κρατά τις παραδόσεις του μοιάζει με δέντρο, που του κόψαν τις ρίζες. Τι να του δώσει η ατμόσφαιρα; Απ' την άλλη, στροφή στην παράδοση είναι υπαρξιακή ανάγκη ενός λαού, που προσπαθεί να ξεπεράσει την αγωνία της αλλοίωσης. Σαν πόσοι δεν χτυπούνε το κο...

"Κάθε γέροντας που πεθαίνει είναι ένα μουσείο που χάνεται". Γι' αυτό να μαζεύομε πρέπει κάθε σπυρί απ' το απλό παραμύθι ως τον κλήδονα και τις φέστες, απ' το πιο ασήμαντο έθιμο ως το πιο βαρυσήμαντο ήθος. Είναι υποχρέωση και ευθύνη μας να κρατήσομε ζωντανή τη μνήμη. Την ελληνική μνήμη. Αγωγιάτης εκούσιος αυτής της παραδοχής, σκάλισα τις κιτρινισμένες απ' το χρόνο μνήμες, άνοιξα τα φθαρμένα κιτάπια για να φέρω στην επιφάνεια και να δώσω στη δημοσιότητα κάποια στοιχεία της ελληνικής μας παράδοσης. Τη φορά αυτή η συγκομιδή αφορά στη χιώτικη γαστρονομική λαογραφία. Μέσα σ'...

[...] Στις ενότητες αυτού του βιβλίου παρουσιάζεται αναλυτικά το σύνολο του αρχαιολογικού υλικού και με βάση αυτό γίνεται μια προσπάθεια να σκιαγραφηθούν οι βασικοί άξονες που χαρακτηρίζουν την κατοίκηση στο νησί κατά την αρχαιότητα. Η συγκεκριμένη εργασία θέτει λοιπόν τις βάσεις για μια μελλοντική αρχαιολογική έρευνα πεδίου που θα είχε ως έναν από τους στόχους της να δώσει απαντήσεις σε προβλήματα και ερωτήματα ακόμα και να διασαφηνίσει και να ανασκευάσει υποθέσεις και συμπεράσματα που διατυπώνονται στις παρακάτω σελίδες. Η μελέτη κινείται γύρω από δύο κύριους άξονες, κάτ...

Το βιβλίο του Γεώργιου Δ. Ζερβούδη: "Χίος: Από τις χώρες και την πόλη, στη χώρα και τα χωριά" είναι καρπός πολυετούς και επίπονης έρευνας και μελέτης του συγγραφέα, ο οποίος μας παρουσιάζει, ολοκληρωμένα πλέον και επιστημονικά τεκμηριωμένη, την εικόνα της Χιακής υπαίθρου, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Κι ενώ ο επισκέπτης στη Χίο βλέπει τα διατηρημένα λείψανα του παρελθόντος (οικιστικά, οχυρωματικά κ.λ.π.) και τα, εγκαταλελειμμένα, κατά το πολύ, χιώτικα χωριά, ο συγγραφέας εξάγει συμπεράσματα στηριζόμενος στην επιτόπια έρευνα σε θέσεις και διαδρομές (γνωστές και άγνωστ...

Τα κείμενα που παρουσιάζονται στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνουν κυρίως καινούργιο υλικό για τη μαστίχα και το μαστιχόδεντρο. Στο χαρτί αναπαρίστανται με το λόγο οι εκφάνσεις του τεράστιου υφαδιού της μαστίχας σε σχέση με τον πολιτισμό. Νήματα που ξετυλίγονται από τις επιστήμες και τις τέχνες, τη γεύση, τη μουσική, την ενδυμασία πλαισιώνουν και φορμάρουν τις ενότητες του βιβλίου αυτού. Όλες αυτές οι διαφορετικές θεματικές ενότητες συμπλέκονται και ενσωματώνονται σε μια πνοή. Μια πνοή φρέσκια που δίνει μια άλλη διάσταση στο μοναδικό προϊόν της νήσου Χίου, την πολιτιστική διάσ...

"...μέσα από το βιβλίο αυτό θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε την καλλιτεχνική δημιουργία της Χιώτισσας υφάντρας και κεντήστρας κυρίως μέσα από εικόνες, που στην εποχή μας είναι το πιο δυνατό και γλαφυρό στοιχείο επικοινωνίας. Δεν ήταν δυνατόν να φωτογραφηθούν και να καταγραφούν όλα τα Χιώτικα υφαντά και κεντήματα. 'Εχουμε κάνει μια επιλογή ικανή να δώσει μια ολοκληρωμένη εικόνα στους αναγνώστες της πλούσιας παράδοσης των νησιών Χίου, Ψαρών και Οινουσσών στην υφαντική και στο κέντημα. Προσπαθήσαμε να παρουσιάσουμε τα υφαντά και τα κεντήματα μέσα στο φυσικό περιβάλλον που ζο...

"Τον έφαγε το φεγγάρι"; Τι μπορεί να συμβεί σε έναν μπέη την εποχή της Τουρκοκρατίας, όταν σηκώνει τα μάτια του σε γυναίκες Ρωμιών που δεν του ανήκουν, αφού πρώτα έχει χτυπήσει παιδιά που προσπαθούν να βγάλουν το ψωμί τους; "Το Χρέος": Όλοι γνωρίζουμε το θρύλο για τον επίσκο­πο που τέλεσε την τελευταία λειτουργία στην Αγια-Σοφιά, την οποία δεν πρόλαβε να τελειώσει. Αυτή η ιστορία είναι μια διαφορετική εκδοχή του θρύλου. "Το Πετροκάραβο": Ένα παλιό κουρσάρικο καράβι που χάθηκε από προδοσία στα νερά της Ερυθραίας αρνείται να περάσει στη λησμονιά. Αναλαμβάνει να σώσει τους...

'Ενα νησί που διηγείται μέσα από τα τοπία και τους ανθρώπους του. Μέσα από τις αφηγήσεις και τους περιπάτους του θείου, που έρχεται να συναντήσει τον ανιψιό του, για να του μάθει όσα ως τώρα περνούσαν απαρατήρητα. Χρώματα, φως, αρώματα και γεύσεις, μα και καημοί των ανθρώπων και τα τραγούδια τους υφαίνουν τον καμβά της ιστορίας. Μιας ιστορίας που απευθύνεται σε παιδιά, αλλά και σ' όσους αγαπούν ή θέλουν να γνωρίσουν τη Χίο.

Το κάστρο αποτελεί σημαντικό τμήμα της πόλης της Χίου από άποψη τόσο ιστορική όσο και πολεοδομική. Σπουδαία ιστορικά γεγονότα του νησιού σχετίζονται με το οχυρό και την περιτειχισμένη πόλη, η οποία κατοικείται συνεχώς από τον 11ο αιώνα μέχρι σήμερα. Στη διάρκεια της Λατινοκρατίας υπήρξε το διοικητικό, εμπορικό και κοινωνικό κέντρο του νησιού, το κέντρο της περίφημης Civitas Chii. Στην Τουρκοκρατία κατοικήθηκε αποκλειστικά από Τούρκους και Εβραίους και υποβαθμίστηκε τραγικά από άποψη δομημένου περιβάλλοντος. Μετά την απελευθέρωση (1912) και τη μικρασιατική καταστροφή (1922)...

Ήταν κάποτε στο βυθό της θάλασσας ένα παράξενο μοναδικό λουλούδι. Αυτό το λουλούδι, που λέτε, έμοιαζε με δαντελωτό φύκι που είχε πάνω του όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Ήταν σαν να έσπειρε ο ουρανός ένα κομμάτι του, στο βυθό. Ώσπου ένας βατραχάνθρωπος το ξερίζωσε από τον βυθό...

'Ολα ξεκίνησαν όταν τα τραγούδια του πατέρα με ταξίδεψαν πάνω από την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου και τις γύρω ηπειρωτικές χώρες. Οι ακινητοποιημένες στη μηχανή του χρόνου εικόνες μπήκαν σε κίνηση και η μπάλα, που είχε ζωγραφισμένο απάνω της το χάρτη του κόσμου, κατρακύλησε και έφερε τα πάνω-κάτω. Αλλιώς πώς θα γινόταν να ζήσουμε την οδύσσεια του Καραγκιόζη ένα καλοκαίρι ύστερα από 2500 χρόνια στα Μεστά και πώς θα γίνονταν το γεράκι ο Κωνσταντής και ο γάιδαρος Φώτης να γίνουν -αλίμονο- αχώριστοι φίλοι; Και πώς ο δράκος που παραφύλαγε στον πάτο του πηγαδιού μας θα σκα...

Η εμφάνιση του μοναχισμού στη Χίο δεν έχει καθοριστεί ακριβώς χρονολογικά. Φαίνεται ότι γύρω στον 6ο μ.Χ. αιώνα εμφανίζεται η πρώτη μορφή μοναχισμού. Η εξέλιξη του όμως ήταν ραγδαία, ώστε η Χίος να πλημμυρίσει από σκήτες και μοναστήρια, σε σημείο που η μοναστική ζωή να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο -ιδιαίτερα τους τελευταίους αιώνες- στα χιακά πνευματικά δρώμενα.

Η Χίος αποτελεί τον κατεξοχήν ναυτότοπο της ελληνικής ναυτιλίας του εικοστού αιώνα. Και δεν είναι τυχαίο που η πρώτη εμπεριστατωμένη μελέτη για έναν από τους μεγαλύτερους εφοπλιστικούς οίκους της ελληνικής ναυτιλίας έρχεται από αυτό το ναυτικό νησί. Σε έναν τόπο και σε έναν επαγγελματικό χώρο που η εις βάθος έρευνα θεωρείτο ως πρόσφατα ανεπιθύμητη, το βιβλίο του κ. Σταύρου Μιχαηλίδη αποτελεί σημαντική συνεισφορά στη μελέτη της ιστορίας των ναυτιλιακών επιχειρήσεων. Στηριγμένη σε γραπτές και προφορικές πηγές, με εξαντλητική ανάλυση συστηματικών στατιστικών σειρών, με επιστημ...

Η ζωή της οικογένειας κυλάει ήρεμα κι απλοϊκά, όταν ένας άγνωστος έρχεται αναπάντεχα ν' αναταράξει τη γαλήνη και να δημιουργήσει διλήμματα τρομακτικά. Κι όταν, μετά τη φουρτούνα, όλα ξαναβρίσκουν το ρυθμό τους, ένας άλλος άγνωστος εμφανίζεται απειλητικά και σκιάζει ξανά τη ζωή της οικογένειας. Θα λυγίσει η πολύχρονη δρυς, η ριζωμένη στα μυρωδάτα χώματα του Κάμπου της Χίου;...

Αυτό το σύντομο αφήγημα -γραμμένο σε μορφή επιστολών- είναι ένα μικρό δώρο της Σώτης Τριαντάφυλλου στο νησί της Χίου. Επίσης, είναι μια έμμεση αναφορά στις περιπλανήσεις της στις κάποτε βιομηχανικές πόλεις -όπως το Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια- στις εμπειρίες της ανάμεσα στους μετανάστες και "στα ψηλά χτίρια", που, όπως γράφει εδώ ο κεντρικός ήρωας, "τα κοιτάς από κάτω και σου 'ρχεται ζαλάδα". Μέσα από τη αλληλογραφία του Δημοσθένη και της Ελέγκως -που χρονολογείται από τις μέρες του πρώτου παγκοσμίου πολέμου- καταγράφονται θραύσματα αναμνήσεων από ανθρώπους που συνάντησε κα...

Μέσα σ' αυτό το βιβλίο διασώζονται οι συνταγές που με μεγάλη προσοχή και αγάπη οι γιαγιάδες παρέδωσαν στις μητέρες μας και εκείνες σε μας. Είναι μια αναδρομή με επιτυχημένες γνώσεις και γεύσεις για το τι χρησιμοποιούσαν οι νοικοκυρές και με τι κέφι έφτιαχναν τα ξακουστά Χιώτικα γλυκά και φαγητά οι Χιώτισσες καλονοικοκυράδες. Κάτι που αξίζει να σημειωθεί, είναι ότι χρησιμοποιούνταν όλα τα φρούτα που υπήρχαν στα περιβόλια και στους κήπους για να γίνουν λικέρ, μαρμελάδες, γλυκά και τίποτα δεν πήγαινε χαμένο.

Με μεγάλη χαρά υποδεχόμαστε την έκδοση αυτή που συγκέντρωσε τα "Κυριακάτικα γαστρονομικά" και όχι μόνο γραφόμενα της Βάσως. Η ταλαντούχος συγγραφέας απόκτησε ιδιαίτερη προτίμηση και φανατικούς αναγνώστες σε όλη την διάρκεια της συνεργασίας της (από ιδρύσεως) με το "Σύγχρονο Λόγο". Μεταφέροντας και συχνά μεταφράζοντας τη γαστρονομία με χιούμορ και ιδιαίτερο πνεύμα, κατάφερε να μας κρατάει σε ευχάριστη αναμονή από Κυριακή σε Κυριακή. Εύγε Βάσω. (Γιώργος Ν. Μισετζής, εκδότης "Σύγχρονου Λόγου")