Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Αυτή είναι η β΄ έκδοση του βιβλίου ιστορίας που βρέθηκε στο επίκεντρο μιας μεγάλης δημόσιας διαμάχης για την ιστορία, τη μνήμη και την εθνική ταυτότητα. Εκδίδεται για να μπορεί να μελετηθεί και να κριθεί, να κατακριθεί ενδεχομένως, όχι μόνον για ό,τι συμβολίζει αλλά και για ό,τι πραγματικά είναι. Εκδίδεται επίσης για να μπορεί να αξιοποιηθεί, συμπληρωματικά έστω, στη διδασκαλία της ιστορίας στο σχολείο και να εκπληρώσει μ' αυτό τον τρόπο το σκοπό της συγγραφής του. Εκδίδεται, τέλος, για να αντισταθεί στην αυθαιρεσία της απόσυρσής του και να δικαιωθεί ως πνευματικό προϊόν πο...

Η περίοδος 1944-1946 προδιέγραψε τις εξελίξεις προς την εμφύλια σύγκρουση, αν και το ΚΚΕ, με το τέλος των Δεκεμβριανών, έχοντας επιλύσει το πρόβλημα της ηγεμονίας μιας συμβιβαστικής στρατηγικής στο εσωτερικό του, απολάκτιζε τους αρνητές της (Βελουχιώτης) και διατύπωνε ένα μετριοπαθές πολιτικό προγράμματα που συνδυάστηκε με πολιτικές συμμαχιών με το Κέντρο. Ωστόσο, η αδυναμία του αστικού κόσμου να περιστείλει την πλειοψηφική κοινωνική απήχηση του ΕΑΜ με πολιτικά μέσα και η άτυπη δημιουργία ενός κράτους "έκτακτης ανάγκης" δημιούργησαν τις προϋποθέσεις της αναπόδραστης ρήξης....

Η "Στρατιωτική Γεωγραφία" των ομόρων της Ελλάδος επαρχιών του λοχαγού Βασίλειου Νικολαΐδη (1851) αποτελεί το προϊόν της πρώτης επίσημης και μυστικής αποστολής στα διεκδικούμενα εδάφη της Ευρωπαϊκής Τουρκίας· δηλαδή σε μια terra incognita την οποία κληρονομικώ δικαίω διεκδικεί ο ελληνικός εθνικισμός και της οποίας η αποκρυπτογράφηση είχε συντελεστεί σε μεγάλο βαθμό από την Ευρώπη. Οι πολιτικές εξελίξεις της δεκαετίας που προηγήθηκε του 1850, όταν ο Νικολαΐδης κατοπτεύει τις όμορες επαρχίες, έθεταν εκ των πραγμάτων επιτακτικά το ζήτημα της γνώσης του χώρου, του διεκδικούμενου...

Παρά τον πολλαπλασιασμό των σχετικών ερευνών τα τελευταία χρόνια, η ελληνική εκπαίδευση και η ιστορία της παραμένουν σε μεγάλο βαθμό terra incognita. Η παρούσα μελέτη φιλοδοξεί να καλύψει μέρος του κενού αυτού. Η τυπική εκπαίδευση συνιστά ένα σύνθετο οικοδόμημα. Εννοιολογείται ως δίκτυο αποτελούμενο από έξι αλληλεξαρτώμενα στοιχεία: τους εκπαιδευομένους, τους εκπαιδευτικούς, το χώρο στον οποίο πραγματοποιείται η εκπαιδευτική διαδικασία, τους φορείς της εκπαιδευτικής πολιτικής, τις παιδαγωγικές μεθόδους και την οικογένεια ως εστία διάπλασης και ως ομάδα πίεσης των αρχών και...

Τα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας στην Τουρκία σπάνια έχουν γίνει αντικείμενο επιστημονικής συζήτησης, δυσανάλογα μικρό προς το τεράστιο ενδιαφέρον που εκφράζεται για το θέμα από τον τύπο ή την κοινή γνώμη. Το βιβλίο αναφέρεται σε μία ιδιαίτερη πτυχή μειονοτικών δικαιωμάτων που αν και με την πρώτη ματιά φαίνεται δυσπρόσιτη, αναδεικνύει ουσιαστικά ζητήματα συγκρότησης της ίδιας της μειονότητας, της ικανότητας διαχείρισης της περιουσίας της και της αντιμετώπισής της από το τουρκικό δίκαιο και πολιτική. Αναμφίβολα, η ελληνική μειονότητα στην Τουρκία πέρασε έναν δύσκολο δ...

Το βιβλίο μας δίνει, με μια φρέσκια ματιά, τη φοιτητική ζωή στο Πολυτεχνείο της Αθήνας, τα πρώτα χρόνια της Κατοχής, όταν οι φοιτητές και οι φοιτήτριες, παράλληλα με τα μαθήματα, τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και συζητήσεις τους, άρχισαν να οργανώνονται στις αντιστασιακές οργανώσεις. Πέρα όμως από αυτό, στην ουσία το βιβλίο είναι ένα μικρό χρονικό της περιόδου, όπως την έζησε ένα απλό στέλεχος της Αντίστασης. Στο πρόσωπο της Δανάης Αντωνοπούλου παρακολουθούμε πώς αυτοί οι φοιτητές, μέσα από το πέρασμα τους στην ΕΠΟΝ, αναπτύσσουν δράση και αναλαμβάνουν ολοένα αυξημένα καθή...

Το βιβλίο αναφέρεται στα Κούκουρα (σημερινό όνομα Αγία Άννα), μια αρβανίτικη κοινότητα χτισμένη στην ορεινή περιοχή του Ελικώνα στο νομό Βοιωτίας. Πρόκειται για μια δίγλωσση κοινότητα όπου τα ελληνικά μιλιούνται παράλληλα με τα αρβανίτικα μέχρι σήμερα. Στόχος του βιβλίου είναι η μελέτη της πολιτισμικής ταυτότητας μέσα από μια διεξοδική ανάλυση του τρόπου ζωής (οικονομία, οικογένεια, συγγένεια, τελετουργία, αφηγήσεις κλπ.) και της γλωσσικής ιδιαιτερότητα, ώστε να κατανοήσουμε τους παράγοντες οι οποίοι συντείνουν στη διατήρηση της ταυτότητας της ομάδας. Η παρούσα μελέτη εντάσ...

Στη Βόρεια Ελλάδα ζει μια σλαβόφωνη μειονότητα, η ιδιαίτερη ταυτότητα της οποίας απολαμβάνει την πλήρη κρατική προστασία. Η γλώσσα της καταγράφεται με τη στήριξη υπουργών, μητροπολιτών και στρατιωτικών μονάδων, οι πολιτιστικοί σύλλογοί της αναγνωρίζονται αμέσως από τα δικαστήρια, οι υβριστές των ακτιβιστών της τιμωρούνται παραδειγματικά απ' τη Δικαιοσύνη. Εθνικόφρονες κάθε λογής καλούν τα μέλη της να εισάγουν τη διαλεκτό τους στο σχολείο, τονίζοντας ότι ο αποκλεισμός της μητρικής γλώσσας από την εκπαίδευση ισοδυναμεί με πολιτιστική γενοκτονία. Η "προστατευόμενη" αυτή μει...

Το "χωλό άλογο" ήταν η Ελλάδα του 1946-1947 (κατά τους Βρετανούς "φίλους" της· οι "διεθνείς συνθήκες" είναι ο διαλεκτικά απαραίτητος όρος κατανόησης της ελληνικής κρίσης της περιόδου 1941-1949. Οι Έλληνες της εποχής εκείνης ήταν ελεύθεροι να δημιουργήσουν οι ίδιοι την ιστορία τους, όχι όμως υπό περιστάσεις και σε συνθήκες της δικής τους επιλογής. Διερευνώντας αυτές τις διεθνείς συνθήκες και περιστάσεις, το βιβλίο αντιπαρατίθεται στον κατακερματισμό του ερευνητικού πεδίου και του ερμηνευτικού πλαισίου της ελληνικής ιστορίας της περιόδου 1941-1949· στην πραγματολογικά, άρα κα...

"Η Γυναίκα της Ζάκυθος (1826-1833)" είναι ένα ιδιότυπο, λόγω της ρυθμικής του οργάνωσης ποίημα, που αποτελεί σημαντικό κόμβο για τη διαμόρφωση της ποιητικής τέχνης του Δ. Σολωμού και την ώριμη κατάκτηση του "μεικτού τρόπου", του συνδυασμού δηλαδή νεοκλασικισμού και ρομαντισμού. Η διερεύνηση της ρυθμικής οργάνωσης των στίχων του ποιήματος βρίσκεται στο κέντρο ενδιαφέροντος του παρόντος βιβλίου· η ρυθμική ωστόσο οργάνωση, που στηρίζεται στη διαπλοκή συντακτικών (σχήματα παραλληλισμών) και τονικών δεδομένων (τελικός τόνος των στίχων), μελετήθηκε εδώ και σε συνδυασμό με την αφ...

Σε αντίθεση με την κυριαρχία ενός αστυνομικού και ελεγκτικού μοντέλου ζωής που συνόδευσε την κατάρρευση του πλανητικού διπολισμού του 1989, οι κοινωνίες τού σήμερα μοιάζουν να παίρνουν έναν εμπόλεμο χαρακτήρα. Οι πολίτες που συμπεριφέρονταν ως ιδιώτες-καταναλωτές, σήμερα μοιάζουν περισσότερο με στρατιώτες. Οι άλλοτε λάτρεις της ιδιωτικής ελευθερίας στρέφουν τώρα το βλέμμα και τις προσδοκίες τους στις πιο σκληρές μορφές της πολιτικής εξουσίας και του Κράτους. Με σχεδόν "φυσικό τρόπο" δέχονται τη μείωση των ατομικών και συλλογικών τους ελευθεριών. Οι πόλεμοι της Νέας Τάξης...

Με το δόγμα Τρούμαν οι ΗΠΑ αντικατέστησαν τη Βρετανία στη χορήγηση οικονομικής και στρατιωτικής βοήθειας προς τις ελληνικές κυβερνήσεις, προκειμένου να κερδηθεί ο Εμφύλιος πόλεμος. Βρέθηκαν αντιμέτωπες με την πολιτική και οικονομική αστάθεια που είχε κληροδοτήσει η Κατοχή και η πρώτη μεταπολεμική περίοδος. Αρχικά, το 1947-1948, οι αμερικανικές οικονομικές αποστολές κράτησαν αποστάσεις από το πολιτικό καθεστώς της Αθήνας -το οποίο θεώρησαν διεφθαρμένο και αντιδημοκρατικό- και την κερδοσκοπική αστική τάξη, προτείνοντας βαθιές μεταρρυθμίσεις. Μετά το 1948 όμως συμφιλιώθηκαν με...

Ολοένα και περισσότερα κράτη επιχειρούν να κινητοποιήσουν εξωεδαφικούς "συγγενικούς" πληθυσμούς, είτε πρόκειται για μειονότητες είτε για απόδημους, προκειμένου να συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της θέσης τους στο διεθνές στερέωμα. Η αντίληψη των κρατών ότι μπορούν να επωφεληθούν από τους υλικούς ή συμβολικούς πόρους που οι τελευταίοι ενσαρκώνουν ή συγκεντρώνουν αποτελεί το κίνητρο για την ανάπτυξη "ομογενειακών" πολιτικών. Ο ανά χείρας τόμος εξετάζει τις στρατηγικές αντιμετώπισης "συγγενικών" εξωεδαφικών πληθυσμών του ελληνικού κράτους και τις διακυμάνσεις τους κατά τους δύ...

Ο ένας τραυματίας ήταν ο Κομνάς, ο γιος του Μήτσου Καραντζά. Ρώτησε αμέσως ο Κομνάς που είναι ο πατέρας του. Του είπαμε ότι σκοτώθηκε. Έμεινε κόκαλο το παιδί. - Σκοτώθηκε, μωρέ, ο πατέρας μου; έκαμε. - Ναι, Κομνά, σκοτώθηκε, του είπαμε. - Η μάνα μου; είπε αμέσως. - Σκοτώθηκε κι η μάνα σου, Κομνά. Και άρχισε να κλαίει το παλλικάρι. Πήραμε και τους τραυματίες και φύγαμε μέσα στο χιόνι για το Ζαμπειό. Έκλαιγε στο δρόμο ο Κομνάς. Ασταμάτητα. Σε λίγο καιρό σκοτώθηκε κι αυτό. Αργότερα, μάθαμε και για τον Ηλία, είχε σκοτωθεί κι αυτό.

- Κι από το ρέμα του Ντάρμου δεν περνάγανε οι Δημαίοι. Ήτανε στοιχειωμένο, ακουγότανε καμπάνα το μεσημέρι. Γιατί φονέψανε το Ντάρμο εκεί. Mε τις αραβίδες, οι μάυδες. Tου πήρανε το κεφάλι αυτοί και το πήγανε στη Λουκού, στις καλόγριες. Ανοίξανε λάκκο στα καλογερικά μνήματα οι γερόντισσες και το χωματίσανε· στο γεφύρι κοντά, στα ψηλά κυπαρίσσια κατά το ρέμα. Το λιβανίζανε αυτό το μνημούρι σαράντα μέρες, οι χριστιανές. Και το λείψανο, κινήσανε οι Χαντακιώτισσες με τις τσάπες και πήγανε και το θάψανε αλειτούργητο. Ντάρμος, δημοδιδάσκαλος. Καταμεσήμερο στην ερημιά η καμπά...

Ένα τεράστιο πανώ που το κρατούσαν φοιτητές, φάτσα στα παράθυρα του μικρού μεγάρου της Ελληνικής Πρεσβείας στην οδό Γιοακίνο Ροσσίνι -κοίτα, φίλε, σύμπτωση: Via Rossini λέγεται ο δρόμος- κραυγάζει: Salviamo La Vita Di Theodorakis!: Να σώσουμε τη ζωή του Θεοδωράκη! Ένας Ισπανός, σκαρφαλωμένος στα κάγκελα της πρεσβείας, απαγγέλλει Λόρκα. Οι Πορτογάλοι στέκονται παράμερα όλοι μαζί και, ποιος ξέρει, σκέφτονται τους δικούς τους φυλακισμένους που σαπίζουν τριάντα πέντε χρόνια τώρα στις φυλακές του Σαλαζάρ. Η πιο συγκινητική, σιωπηρή διαμαρτυρία που έχω ως τώρα δει. Ένα ζευγάρι...