Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με ιδιαίτερη χαρά προλογίζουμε το ωραίο αυτό Λεύκωμα, το οποίο εκδίδεται με την ευκαιρία των 125 χρόνων από της ανεγέρσεως του εν Λονδίνω περικαλλούς Καθεδρικού Ναού της του Θεού Σοφίας. Συγχαίρουμε δε από βάθους καρδίας τον Αρχιερατικώς Προϊστάμενο του Ναού Θεοφιλέστατον Επίσκοπο Ναζιανζού κ. Θεοδώρητο -και τους ιερείς συνεργάτες του Αρχ. Θεωνά Μπακάλη και Πρεσβύτερο Δημήτριο Μπαθρέλλο- ο οποίος είχε την πρωτοβουλία τόσο για την έκδοση του Λευκώματος, όσο και για την έκθεση των πολυτίμων ιστορικών κειμηλίων πού συνδέονται με την ιστορική πορεία του Ναού. Συγχαίρουμε όμως ε...

Ο εικόνες ανήκουν στη συλλογή του Διονυσίου Π. Λοβέρδου (1878-1934), τραπεζίτη καταγόμενου από την Κεφαλονιά. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες και αξιολογότερες συλλογές έργων μεταβυζαντινής θρησκευτικής τέχνης στην Ελλάδα. Πυρήνα της αποτέλεσαν οι 200 εικόνες της συλλογής του φιλολόγου Αλεξίου Κολυβά (1848-1915). Μετά το θάνατο του Κολυβά η συλλογή αγοράστηκε από τον Λοβέρδο, ο οποίος, επιδεικνύοντας ζήλο και διαθέτοντας σημαντικά ποσά, την εμπλούτισε και τη στέγασε στη μεγαλοπρεπή κατοικία του στην οδό Μαυρομιχάλη 6, στην Αθήνα. Το 1979 το Βυζαντινό και Χριστιανικό...

Ενενήντα χρόνια μετά την ίδρυση του Μουσείου μας, έχουμε τη χαρά να προσφέρουμε στο κοινό τον κατάλογο "Ο κόσμος του Βυζαντινού Μουσείου". Σε έναν μεγάλο τόμο συγκεντρώνουμε την ιστορία του Μουσείου, τα σημαντικότερα έργα των συλλογών του, τη δομή και τους ανθρώπους του. Όχι για να προβληθούμε, αλλά για να δώσουμε το στίγμα του σε ένα πολιτιστικό τοπίο που αλλάζει και γίνεται όλο και πιο απαιτητικό. "Ο κόσμος του Βυζαντινού Μουσείου" δεν είναι μόνο μια επιστημονική κατάθεση. Είναι ένα άνοιγμα στην κοινωνία για να γνωρίσει υλικές μαρτυρίες της δικής της κληρονομιάς. Είναι συ...

Στο ημερολόγιο παρουσιάζονται γλυπτά της συλλογής του Mουσείου και καλύπτουν χρονικά την περίοδο από τα πρώιμα χριστιανικά χρόνια μέχρι τα τέλη του 18ου αι. Το βασικό κριτήριο επιλογής ήταν ο βαθμός της αντιπροσωπευτικότητάς τους, κατά πόσο δηλαδή έχει αποτυπωθεί πάνω στο σμιλεμένο μάρμαρο η ίδια η ιστορική περίοδος που τα δημιούργησε και η εποχή που τα ενέπνευσε. Εμφανής είναι η πρόθεση της επιμελήτριας να αποκρυπτογραφήσει τη "γλώσσα" των συγκεκριμένων γλυπτών, εστιάζοντας όχι τόσο στην καλλιτεχνική αρτιότητά τους, όσο στην έμπνευση και έκφραση μέσω της οποίας προσεγγίζετ...

Η έκθεση "Σπήλαιο Ανδρίτσας - Μοιραίο Καταφύγιο" έχει στόχο να παρουσιάσει στο κοινό με έναν αφαιρετικά βιωματικό τρόπο το εύρημα του σπηλαιοβαράθρου Ανδρίτσας, τονίζοντας τον πλούτο και τη σπουδαιότητα του ευρήματος, το οποίο αποτελεί ένα σπάνιο κλειστό αρχαιολογικό σύνολο, και την τραγικότητα του γεγονότος. Με το αρχαιολογικό υλικό που ανασύρθηκε από το σπήλαιο, δείγμα μικρό αλλά χαρακτηριστικό των ευρημάτων, και με τις ατμοσφαιρικές φωτογραφίες, επιχειρούμε να φέρουμε στο φως εικόνες αυτής της εκπληκτικής μαρτυρίας και να ανασυνθέσουμε την ιστορία που αφηγούνται τα ίδια...

Μια από τις γοητευτικότερες περιπέτειες του πολιτισμού είναι εκείνη της γραφής. Πώς δηλαδή ο λόγος έγινε γράμμα και το γράμμα έκφραση, νόημα, συναίσθημα, μνήμη. Και όλα αυτά αποτυπωμένα στην πέτρα, τον πηλό, το ξύλο και ύστερα στον πάπυρο, την περγαμηνή, το χαρτί και σήμερα στους υπολογιστές και το διαδίκτυο, έτσι ώστε να συγκροτούν εκδόσεις, δηλαδή βιβλία. Ένα μικρό τμήμα αυτής της γοητευτικής διαδρομής δείχνουμε φέτος στο ημερολόγιό μας, μέσα από το μεγάλο πλούτο του Μουσείου. Γιατί δεν παρουσιάζουμε γραμμένες στο χέρι ή τυπωμένες σελίδες, ή έστω σελίδες κοσμημένες με πα...

[...] Ο τόμος με τον τίτλο "Διαδρομές στο Βυζάντιο" που έχουμε την χαρά να εκδώσουμε στη σειρά "Μελετήματα", περιέχει τις επιφυλλίδες της στην εφημερίδα Καθημερινή και αδημοσίευτες διαλέξεις. Μέσα από αυτά τα κείμενα φαίνεται η βαθιά γνώση που είχε η Μαρία Θεοχάρη για τον πολιτισμό και την τέχνη του Βυζαντίου. Χωρίς να μειωθεί στο ελάχιστο η επιστημονική τους εγκυρότητα, εμφανίζοτναι μπροστά σοτν αναγνώστη κείμενα κατανοητά χωρίς περιττή και δυσνόητη ορολογία, αλλά με γλώσσα ρέουσα. Έτσι, ο βυζαντινός πολιτισμός κατανοείται ως συστατικό στοιχείο μιας κοινωνίας εξαιρετικά ε...

Βρώματα και μαγειρείες των Βυζαντινών το θέμα μας. Η αναζήτηση, ωστόσο, των βυζαντινών γεύσεων αποδεικνύεται περισσότερο δύσκολη από όσο ίσως μπορεί να φανταστεί κανείς. Η πρώτη δυσκολία προκύπτει από τις γραπτές πηγές της εποχής που μας προσφέρουν, βέβαια, πλούσιες πληροφορίες για το τι έτρωγαν οι Βυζαντινοί, δεν μας φωτίζουν όμως ιδιαίτερα για τον τρόπο που μαγείρευαν τα φαγητά τους, για τη δοσολογία των διαφόρων υλικών που χρησιμοποιούσαν ή για τους χρόνους που απαιτούσε η κάθε φάση παρασκευής ενός φαγητού. Η δεύτερη δυσκολία έχει να κάνει με τον ίδιο τον χαρακτήρα της...

Ο σεβασμός και η ανάδειξη της δουλειάς των πρωτοπόρων προσποιεί τιμή πρώτα και κύρια σ' αυτόν που αναλαμβάνει την πρωτοβουλία. Κοιτάζοντας πολλές φορές το παρελθόν της Υπηρεσίας και του Μουσείου ιδιαιτέρως, βλέπω κάθε φορά μπροστά μου τα ονόματα των πρωτεργατών, των μεγάλων μαϊστόρων και καλλιτεχνών που υπηρέτησαν την επιστήμη και την τέχνη. Εκείνων που έβαλαν τις βάσεις για τα σημερινά άλματα στους τομείς που σχετίζονται με τη συντήρηση και την προστασία της κληρονομιάς. Αυτή είναι η περίπτωση των συντηρητών-καλλιτεχνών Φώτη Ζαχαρίου και Αντώνη Γκλίνου. Μαΐστορες πραγματικ...

Η περίοδος από τον 6ο έως τον 9ο μ.Χ. αιώνα -κατά το μεγαλύτερο μέρος της οποίας κυριάρχησε στο πολιτικό σκηνικό της Κίνας η περίφημη δυναστεία Τανγκ- χαρακτηρίζεται "χρυσή περίοδος" για την κινεζική ιστορία και τον κινεζικό πολιτισμό. Η περίοδος αυτή, βέβαια, δεν είναι η μόνη στη μακραίωνη κινεζική ιστορία στην οποία μπορεί να αποδοθεί ο χαρακτηρισμός αυτός, καθώς από τον 2ο π.Χ. ως τον 2ο μ.Χ. αιώνα, κατά τη δυναστεία των Χαν, η χώρα είχε ήδη τα χαρακτηριστικά μιας μεγάλης στρατιωτικής, πολιτικής και οικονομικής δύναμης, με ιδιόμορφο πολιτισμό και κατακτήσεις περιοχών πέρ...

[...] Όπως ακριβώς ένα ψηφιδωτό, έτσι και η ζωή του Κολέφα απαρτίζεται από πληθώρα ψηφίδων -μικρών χρωματιστών λίθων- η παρουσία καθεμιάς από τις οποίες καθίσταται απολύτως απαραίτητη για την ολοκλήρωση της τελικής σύνθεσης. Λόγω του εύρους της δράσης του, ωστόσο, τέθηκε από την αρχή το ερώτημα ποια από όλες τις δραστηριότητες του Γιάννη Κολέφα θα παρουσιαζόταν πρωτίστως, σε ποια θα δινόταν ξεχωριστή έμφαση, ποια ίσως θα μπορούσε να παραληφθεί από την έκθεση αυτή. Η πορεία της μελέτης του έργου του όμως απέδειξε, ότι, για την ολοκλήρωση σκιαγράφηση της προσωπικότητας και τη...

[...] Οι 50 φωτογραφίες που επιλέχθηκαν από τα ιστορικά φωτογραφικά αρχεία του Μουσείου ανήκουν στη συλλογή της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας και αποτελούν στην πλειοψηφία τους λήψεις του Γεωργίου Λαμπάκη κατά τη διάρκεια της περιοδείας του σε πόλεις της Θράκης, τον Αύγουστο του 1902, και στην Κωνσταντινούπολη, τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους. Τμήμα ακόμη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η Θράκη κατά την εποχή αυτή διέσωσε λαμπρά μνημεία από το βυζαντινό παρελθόν της αλλά και σημαντικά μεταβυζαντινά. Πολλά από αυτά χάθηκαν οριστικά στη δίνη των ταραχών που γνώρισε το τό...

Λύχνοι, τσούκκες και αγνύθες είναι μερικά από τα αντικείμενα που θα μπορούσε να συναντήσει κανείς σε ένα βυζαντινό σπίτι. Η μορφή του τελευταίου ποικίλλει, ανάλογα με τις ιστορικές, τις κλιματολογικές και γεωμορφολογικές συνθήκες, καθώς και την οικονομική και κοινωνική θέση του ιδιοκτήτη. Στην Κωνσταντινούπολη και σε άλλες μεγαλουπόλεις μεγάλο μέρος του πληθυσμού κατοικούσε σε πολυώροφα κτήρια, συνδεδεμένα με υδραυλικό και αποχετευτικό σύστημα. Δεν έλειπαν οι μεγάλες και πολυτελείς κατοικίες, διακοσμημένες με μάρμαρα, ψηφιδωτά δάπεδα και τοιχογραφίες. Συνηθέστερα, ωστόσο, σ...