Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

1946: H απαρχή της εποχής των υπολογιστών. Τα πιο λαμπρά μυαλά της επιστήμης του 20ού αιώνα συγκεντρώνονται στο αναγνωρισμένου κύρους Ινστιτούτο Ανώτερων Μελετών του Πρίνστον, στο Νιου Τζέρσεϊ, ένα ανεξάρτητο ίδρυμα αφιερωμένο εξολοκλήρου στην αναζήτηση της καθαρής γνώσης. Για τα εξέχοντα μέλη του το Iνστιτούτο είναι ένας παράδεισος της διανόησης, προστατευμένος από τις έγνοιες και τις συμφορές του έξω κόσμου. Όμως,... ακόμη και στον "παράδεισο" υπάρχουν ανησυχίες. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν -ο σπουδαιότερος φυσικός του 20ού αιώνα- εκμυστηρεύεται στον Κουρτ Γκέντελ, τον μ...

Ο δεκαετής πόλεμος ανάμεσα στον Νεύτωνα και τον Λάιμπνιτς: μια πικρή διαμάχη που οι ιστορικοί επί χρόνια έσπρωχναν κάτω από το χαλί. Οι δύο γίγαντες των Μαθηματικών κονταροχτυπήθηκαν δημόσια, σχεδόν μέχρι το τέλος της ζωής τους. Το αντικείμενο αυτού του ανηλεούς πολέμου ήταν η πατρότητα του Απειροστικού Λογισμού. Καθένας τους υποστήριζε ότι εκείνος (και μόνο) ήταν ο επινοητής αυτού του τόσο σημαντικού κλάδου των Μαθηματικών. Άραγε, ποιος είχε δίκιο; Μέσα από τον "Πόλεμο των Μαθηματικών" αναδύεται, με τον πιο δραματικό τρόπο, το κλίμα, η ένταση και ο αχός μιας από τις...

1777, δουκάτο του Μπράουνσβαϊκ: γεννιέται ο Καρλ Φρίντριχ Γκάους, το πιο διάσημο παιδί-θαύμα των μαθηματικών, που έζησε ποτέ. Σκηνές όπως αυτή του τρίχρονου Γκάους να διορθώνει τους αριθμητικούς υπολογισμούς του πατέρα του ή εκείνη του δεκάχρονου Γκάους να υπολογίζει εν ριπή οφθαλμού στο σχολείο το άθροισμα των 100 πρώτων ακεραίων αριθμών, είναι πλέον κλασικές και αποτελούν τον ορισμό της ιδιοφυίας. 1800, Πανεπιστήμιο του Μπράουνσβαϊκ: ο Γκάους σε ηλικία 23 ετών ολοκληρώνει το έργο του σχετικά με τη Θεωρία Αριθμών, τη «Βασίλισσα των Μαθηματικών», όπως την αποκαλούσε. 180...

Ντάβιντ Χίλμπερτ (1862-1943): ο μοναδικός μαθηματικός του 20ού αιώνα, στη ζωή του οποίου απεικονίζεται ολόκληρη η ιστορία των μαθηματικών της εποχής του. Οι μαθητές του, σαν μαγεμένοι, συνωστίζονταν στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, πριν και ανάμεσα από τους Παγκόσμιους Πολέμους, προκειμένου να απολαύσουν τον σημαντικότερο μαθηματικό της Ιστορίας, την ίδια την προσωποποίηση των μαθηματικών. Ο Χίλμπερτ είναι ο πατέρας του φορμαλισμού (της πιο ακραιφνώς τυπικής σχολής στην προσπάθεια των μαθηματικών να διερευνήσουν τα θεμέλια της επιστήμης τους), και μαζί με τον Ανρί Πουαν...

2000, Μάιος, Βοστόνη: Το Ινστιτούτο Μαθηματικών Clay ορίζει τα επτά σημαντικότερα άλυτα προβλήματα των Μαθηματικών, και αθλοθετεί το ποσό του ενός εκατομμυρίου δολαρίων για την επίλυση καθενός. 2002, Νοέμβριος, Αγία Πετρούπολη: ο ιδιοφυής ρώσος μαθηματικός Γκριγκόρι [Γκρίσα] Πέρελμαν "ανεβάζει" στο διαδίκτυο την απόδειξή του για την Εικασία του Πουανκαρέ: ένα από τα επτά "επικηρυγμένα" προβλήματα -που ταλάνιζε τους σημαντικότερους μαθηματικούς από τις αρχές του 20ού αιώνα - είχε βρει τον "δάσκαλό" του. 2006, Αύγουστος, Μαδρίτη: Η κοινότητα των μαθηματικών αναμένει τον...

Παρίσι, 1904: Ύστερα από πενήντα τρεις πυκνογραμμένες σελίδες πολύπλοκων μαθηματικών, ο αδιαμφισβήτητος Πανεπιστήμονας της εποχής, Ανρί Πουανκαρέ, ολοκληρώνει -με ισχυρή αυτοπεποίθηση- τη σκέψη του: "Εικάζω πως κάθε σώμα που περιέχει τρύπες και δεν είναι συνεστραμμένο, μπορεί να μορφοποιηθεί και να πάρει το σχήμα μιας σφαίρας. Μπορώ να το αποδείξω - όμως, θα πρέπει να βαδίσω μακρινά μονοπάτια". Λίγα χρόνια μετά, μια εμβολή καταστρέφει ακαριαία αυτόν τον "ζωντανό εγκέφαλο" των ορθολογικών επιστημών. Την ίδια στιγμή, η Εικασία του αρχίζει να καταστρέφει τις καριέρες των μαθ...

1922: Ο φυσικός Νιλς Μπορ εγκαινιάζει το Ινστιτούτο του, στην Κοπεγχάγη, και προσκαλεί τους σημαντικότερους συναδέλφους του να ανταλλάξουν ιδέες για τη νεογέννητη θεωρία της κβαντικής μηχανικής. Η συνάθροιση καθιερώνεται ως ετήσια συνάντηση των πρωτεργατών αυτής της συγκλονιστικής επιστημονικής επανάστασης. 1932: Η Ευρώπη εμφορείται από πολιτική και κοινωνική αισιοδοξία· οι φυσικοί απολαμβάνουν ένα "Θαυμαστό Έτος" και γιορτάζουν την ανακάλυψη του νετρονίου και τη διάσπαση του πυρήνα. Για τους τιτάνες της φυσικής, το ετήσιο "Φεστιβάλ Μπορ", εκτός από επιστημονική συνάντ...

Η δεκαετία του 1980 ίσως είναι η σημαντικότερη στην ιστορία των σύγχρονων υπολογιστικών συστημάτων. Όχι επειδή έδωσε στην αγορά κάποιο μηχάνημα αξεπέραστης τεχνολογίας· ήταν σημαντική διότι κατάφερε το ακατόρθωτο: έφερε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή -από τα εργαστήρια και τα ερευνητικά κέντρα- στα σπίτια, και τον έκανε ένα προσιτό εργαλείο για καθημερινή χρήση. Παράλληλα, άνοιξε μια τεράστια αγορά που μέχρι τότε κανείς δεν είχε αντιληφθεί την ύπαρξή της. Η ανάπτυξη της αγοράς φανέρωσε την αδυναμία των ιδιωτών και των κρατικών μηχανισμών να ελέγξουν τη δύναμη του μέσου· επί...

Μια ευρηματική ονομασία: "Μαύρες τρύπες". Συνδέεται περισσότερο με τις ανθρώπινες νευρώσεις, παρά με τη Μαθηματική ή την Φυσική ιδέα. Οι μυστηριώδεις "Μαύρες τρύπες" προκαλούν τον άνθρωπο-επιστήμονα σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο διακεκριμένος Σοβιετικός επιστημονικός συγγραφέας Ίγκορ Νόβικοφ αναλύει με τον πιο απλό τρόπο τις φυσικές ιδιότητες της "Μαύρης τρύπας". Ενός αστέρα που δεν φαίνεται, και με το πανίσχυρο βαρυτικό του πεδίο στρέφει τον χώρο και τον χρόνο μαζί, σ' ένα χωνί, δημιουργώντας μια τρύπα. Το βιβλίο ζωντανεύει τα δυσεπίλητα προβλήματα της Κοσμολογίας, το κενό, την...

1930: Ο Τσάντρα, ένας νεαρός Ινδός αστροφυσικός, υψώνει το βλέμμα του προς τα αστέρια και -σε ένα δεκάλεπτο πρωτοφανούς δημιουργικής σκέψης- συλλαμβάνει το πεπρωμένο τους. 1935: Ο μεγαλύτερος αστροφυσικός της εποχής, σερ Άρθουρ Έντινγκτον, εξευτελίζει ανελέητα τον "μαυριδερό" συνάδελφό του στη συνεδρίαση της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας. 1936: Ο Τσάντρα, βυθισμένος στην κατάθλιψη, φεύγει για την Αμερική. 1938: Οι φυσικοί χωρίζονται σε "στρατόπεδα". Ο Έντινγκτον, αισθάνεται να απαξιώνεται από τους συναδέλφους του, βυθίζεται στο μυστικισμό και η ζωή του αλλάζει ριζικά...

Τα φυσικά σχήματα αναπτύσσονται μέσα από συγκεκριμένες διεργασίες που βαδίζουν πάνω σε μαθηματικές αρχές. Κρυμμένοι μαθηματικοί νόμοι και μυστικοί αριθμοί βρίσκονται στο κοινό σύνορο της δυναμικής, της γεωμετρίας, και της αριθμητικής. Ίσως μας εκπλήσσει ο συνδυασμός των λέξεων "μαθηματικά" και "ομορφιά". Οι περισσότεροι φαντάζονται τα μαθηματικά σαν ατέλειωτες σελίδες με πολύπλοκες "αρθροίσεις" -καθόλου όμορφη εικόνα, το κατανοώ. Όμως, η ομορφιά των μαθηματικών δεν βρίσκεται στον συμβολισμό, αλλά στις ιδέες τους. Τα μαθηματικά είναι μια συστηματική -συνειδητή- τεχνική που ε...

Άραγε, υπάρχουν νόμοι στο χάος; Το χάος είναι εξ ορισμού απρόβλεπτο; Το χάος παραπέμπει τη σκέψη μας στην αταξία, την αδυναμία πρόβλεψης· όμως, θα δούμε ότι δεν είναι έτσι. Αντιθέτως, μπορούμε να συμπεριλάβουμε το χάος στους νόμους της φύσης. Σύμφωνα με την κλασική αντίληψη, ο φυσικός νόμος είναι ταυτισμένος με την έννοια της "νομοτέλειας", τη ντετερμινιστική περιγραφή, το "αναστρέψιμο" του χρόνου, όπου το μέλλον και το παρελθόν διαδραματίζουν τον ίδιο ρόλο. Το χάος διευρύνει την αντίληψή μας για τον φυσικό νόμο, απαιτώντας παράλληλα την έννοια της "πιθανότητας" και της "μ...