Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Μια λογοτεχνική αφηγηματική σύνθεση, ως ακολουθία ανόμοιων αλλά επάλληλων, ατελεύτητων κύκλων. Οι φωνές της ιστορίας, διαπερνώντας τα στεγανά, τα τείχη που υψώνονται ανάμεσα στην πραγματικότητα και την τέχνη, έρχονται να μιλήσουν οι ίδιες μέσα στο λογοτεχνικό κείμενο, η κάθε μία με τον δικό της ήχο, με τη δική της αγωνία, με τη δική της αλήθεια. Ο διάλογός τους ανασυνθέτει οριακές στιγμές, της ιστορίας, της γλώσσας, της λογοτεχνίας, απ' την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Εκείνες τις στιγμές, όπου τα μόρια του χρόνου αραιώνονται και πυκνούνται ασυστόλως και ρευστός καταλήγει.

Η νεότερη Ελλάδα καταλαμβάνει ιδιάζουσα θέση στο δυτικό φαντασιακό, τοποθετούμενη στο κέντρο του, ως άμεσος κληρονόμος του κλασικού παρελθόντος, και ταυτόχρονα στην περιφέρειά του, ως ένα σύγχρονο κράτος με μικρή επιρροή στην τρέχουσα παγκόσμια σκηνή. Ο Γιάννης Χαμηλάκης διερευνά μια παραμελημένη πτυχή αυτού του φαινομένου: την αμοιβαία και αδιάλειπτη συγκρότηση των υλικών εκφάνσεων της αρχαιότητας, της αρχαιολογικής πρακτικής και του εθνικού φαντασιακού. Επίκαιρο όσο ποτέ στη σημερινή συγκυρία, το Έθνος και τα ερείπιά του εστιάζει στη δύναμη και την επίδραση της υλικότητας...

Το έργο του Mauss για το έθνος αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη γαλλική κοινωνιολογική θεωρητική προσέγγιση στο ζήτημα του έθνους και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι άρχισε να γράφεται μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, μια περίοδο παράλογης αιματοχυσίας και παράλληλης συγκέντρωσης όλων των εξουσιών στο κράτος. [...] Tο έθνος για τον Mauss αποτελεί ένα περίπλοκο κοινωνικό γεγονός, μια αναδυόμενη ιστορική μορφή κοινωνικής οργάνωσης, που απαιτεί έρευνα, αλλά ταυτόχρονα και ένα πολιτικό όραμα, μια πολιτική αξία. Το έθνος δεν αποτελεί στατική οντότ...

Πριν από εξήντα χρόνια η Hannah Arendt, εξόριστη Εβραία πλέον μετά τη στέρηση της γερμανικής της πολιτειότητας, διαπίστωσε ότι προτού μπορέσουν οι άνθρωποι να απολαύσουν οποιοδήποτε "αναπαλλοτρίωτο" ανθρώπινο δικαίωμα -προτού μπορέσει να υπάρξει οποιοδήποτε δικαίωμα στην εκπαίδευση, την εργασία, την ψήφο κ.ο.κ.- θα πρέπει πρώτα να υπάρχει κάτι που το ονόμασε "δικαίωμα να έχουμε δικαιώματα". Η ιδέα της δεν συγκέντρωσε τότε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αλλά στην εποχή μας, μια εποχή μαζικών απελάσεων, ταξιδιωτικών απαγορεύσεων σε μουσουλμάνους πολίτες, προσφυγικών κρίσεων και μεταεθ...

... Ένας επιληπτικός, που οι σπασμοί του ερμηνεύονται σαν μήνυμα από το Θεό, πλανόδιοι ραψωδοί, που τραγουδάνε παράξενες μπαλάντες, κάποιοι απεσταλμένοι μιας ξένης δύναμης, που πληρώνουν έναν εύπιστο και αργυρώνυτο πρίγκιπα, καραβάνια με άσφαλτο -εμπόρευμα του δαίμονα- που διασχίζουν τη χώρα, ένα χέρι κακοποιό, που καταστρέφει τη νύχτα ό,τι έχει χτιστεί τη μέρα, ένας χτισμένος: αυτά είναι τα δυσοίωνα γεγονότα, που στα 1377 πλαισιώνουν Ουγιάν, στη νότια Αλβανία, όπως τα αφηγείται με τη μορφή χρονικού ο μοναχός Γκιον. ... Ακόμα μια φορά, στο "Γεφύρι με τις τρεις καμάρες",...

Το Βασίλειο είναι για τους καλούς Σαμαρείτες, για τις καλόκαρδες πουτάνες, για τους άσωτους υιούς, όχι για τους μεγάλους στοχαστές, ούτε για τους ανθρώπους που πιστεύουν πως είναι πάνω απ' όλους - ή κάτω απ' όλους, το ίδιο κάνει... Τι πιστεύει κάποιος που δεν πιστεύει, που βρίσκει και χάνει ξανά την πίστη του στον Θεό; Ο Εμμανυέλ Καρρέρ συνοψίζει σε αυτό το συναρπαστικό βιβλίο την προσωπική του σχέση με τον χριστιανισμό μέσα από ένα εν μέρει μυθιστορηματικό και εν μέρει αυστηρά ιστορικό οδοιπορικό στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, στους σκαπανείς της χριστιανικής πίστης και το...

Ο καπιταλισμός διέρχεται, κατά μέσο όρο, μία σοβαρή κρίση κάθε δέκα χρόνια. Όμως, ένας οικονομικός κραδασμός τόσο μεγάλης έντασης, όπως ο κραδασμός του "μαύρου φθινοπώρου" του 2008, προκαλείται μόνο μία φορά κάθε εκατό χρόνια. Ωστόσο, καμία άλλη προηγούμενη δόνηση δεν συνδύαζε τόσο πολλές ανησυχητικές διασταυρούμενες απειλές. Ολόκληρο το χρηματοοικονομικό σύστημα -τράπεζες, χρηματιστήρια, ταμιευτήρια, οργανισμοί πιστοληπτικής αξιολόγησης, λογιστικά πρότυπα- κατέρρευσε. Επίσης, ένα δόγμα απέτυχε: πρόκειται για το δόγμα του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος ευθύνεται για την απ...

Λαός - μια λέξη που υποδηλώνει την εξαφάνιση του υπαρκτού κράτους; Λαϊκός - ένα επίθετο μέσω του οποίου οι κυριαρχούμενοι αποδέχονται τις πιο δυσμενείς συνθήκες για την ίδια τους τη γλώσσα; "Εμείς, ο Λαός" - μια επιτελεστική εκφορά με την οποία συγκροτούνται ως λαός τα σώματα που συνενώνονται στον δρόμο; Όχι ένας λαός, αλλά λαοί που συνυπάρχουν; Συσχετισμός δύναμης, μια ιστορία συσχετισμού δυνάμεων; Και ο λαϊκισμός, ένα σχήμα που κατασκευάζεται με τη μείξη μιας ικανότητας -της γυμνής δύναμης του μεγάλου αριθμού- και μιας ανικανότητας - της αδαημοσύνης που αποδίδεται στον...

Οι ανθρώπινοι τρόποι της συγγένειας είναι πραγματικά άπειροι. Πέρα από τις γενεαλογικές σχέσεις (που κι αυτές μπορεί να ορίζονται ποικιλότροπα), συγγένεια μπορεί να δημιουργεί η υιοθεσία ή η μετενσάρκωση, η συγκατοίκηση ή η συνωνυμία, η αδελφοποίηση ή η αγχιστεία, το μοίρασμα της τροφής ή μια ιστορία κοινής μετανάστευσης. Μπορεί κάποιος να είναι συγγενής με κάποιον άλλο επειδή γεννήθηκαν την ίδια μέρα, επειδή τηρούν τα ίδια ταμπού, ή ακόμα επειδή επιβίωσαν μαζί από κάποια περιπέτεια στον ωκεανό ή στους πάγους. Μπροστά σ' αυτή την ατέλειωτη ποικιλία, ορισμένοι έφτασαν στο συ...

Για περισσότερο από έναν αιώνα, ο διανοούμενος στάθηκε μια ενοχλητική φωνή, ένα κριτικό πνεύμα που δήλωνε την αλήθεια ενάντια στην εξουσία. Ο Ζολά, ο Όργουελ, η Άρεντ, ο Σαρτρ, για να αναφέρουμε λίγα μόνο ονόματα, ενσάρκωσαν αυτή τη μορφή σε διάφορες στιγμές. Σήμερα, η λέξη έχει χάσει κάθε κύρος, καθώς αποδίδεται συνήθως σε φλύαρες φιγούρες που γεμίζουν τις τηλεοπτικές οθόνες. Σύμφωνα με τον Έντσο Τραβέρσο, αυτή η έκλειψη έχει πολλαπλές αιτίες: το τέλος των ουτοπιών του 20ού αιώνα, τη συντηρητική στροφή της δεκαετίας του 1980, την εμπορευματοποίηση της κουλτούρας, τις απογο...

Στην αφετηρία του έργου αυτού βρίσκεται οπωσδήποτε η περίφημη μελέτη Homo ludens -όμως ο Caillois απομακρύνεται γρήγορα από τον Huizinga για να επιχειρήσει τη δική του εξερεύνηση στο παιγνιακό σύμπαν. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου προτείνεται, με ιδιαίτερα πειστικό τρόπο, μία συστηματική κατάταξη των παιγνιδιών και εντοπίζονται οι παράγοντες και οι αρχές που διέπουν αυτή την, τόσο τυπική, ανθρώπινη δραστηριότητα. Εξετάζεται, επίσης, η διάχυση του παιγνιακού πνεύματος στη "σοβαρή" ζωή -τέλος, συζητούνται οι προγενέστερες απόψεις σχετικά με την καταγωγή, τη βαρύτητα και την ειδ...

Μέσα στα τελευταία χρόνια, μια σειρά ακροδεξιά κόμματα έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους, λίγο-πολύ παντού στην Ευρώπη. Δεν παρουσιάζονται πια σαν ανατρεπτικά αλλά παίζουν το χαρτί της θεσμικής κανονικότητας και εκμεταλλεύονται τη δυσαρέσκεια των λαϊκών τάξεων προσπαθώντας να γίνουν κόμματα εξουσίας. Ο Τραβέρσο, αναλύοντας τις διαφορές τους με τους ιστορικούς φασισμούς του 20ού αιώνα, προτείνει την έννοια του "μεταφασισμού", που τονίζει τη μεταβατική φύση ενός εν εξελίξει φαινομένου, στο οποίο οφείλουμε να επισημαίνουμε τόσο τη συνέχεια (τη συχνά συγκαλυμμένη ή και αποκ...

"Τα μυστικά της αρχαίας Ελευσίνας: τα ιερά μανιτάρια της θεάς" είναι μία κατάδυση στις μυθικές απαρχές της ευρωπαϊκής πνευματικότητας. Μέσω των Μυστηρίων, οι αρχαίοι βίωναν την εμπειρία της κοινωνίας με το θείο και έρχονταν σε επαφή με πρακτικές και νοήματα που αλλιώς έμεναν κρυφά. Η αποκάλυψη αυτών των μυστικών επέσυρε την ποινή του θανάτου. Όλα τα Μυστήρια περιλάμβαναν μία ιερή ευχαριστία· την πόση ενός ιερού ποτού, που περιείχε ψυοχοενεργές χημικές ουσίες, οι οποίες προέρχονταν από ένα παρασιτικό μύκητα που αναπτύσσεται στο εργότιο της σίκαλης. Αυτό συνέβαινε και σ...

Εξομολόγηση και ταυτόχρονα πιστεύω, "Τα δαιμόνιά μου" είναι βιβλίο αταξινόμητο. Βιβλίο συγγραφέα, ιστορικού, στοχαστή που επιχειρεί να μεταφέρει στον ίδιο του τον συγγραφέα και στις εμπειρίες του, στη διάρκεια αυτού του αιώνα, την πολύπλοκη σκέψη της οποίας υπήρξε εμπνευστής.

Μέσα από τη λεπτομερή ανάλυση των Mauss και Hubert, η μαγεία αναδύεται ως ένα ιδιαίτερο σύνθετο, περίπλοκο και πολλαπλών επιπέδων σύνολο, ένα ολικό, πράγματι, κοινωνικό φαινόμενο. Μολονότι στηρίζεται στην ίδια διανοητική βάση με τη θρησκεία, η μαγεία ούτε ταυτίζεται ούτε συγχέεται μαζί της. Τα μαγικοθρησκευτικά φαινόμενα αποτελούν ένα συνεχές μάλλον, με τη θυσία στο ένα άκρο του και τη μαγγανεία στο άλλο. Αντιτιθέμενοι στις εργαλειακές και ατομοκεντρικές ερμηνείες της εποχής τους, οι συγγραφείς επιμένουν στην κοινωνική διάσταση του φαινομένου. Η μαγεία συνίσταται σε κοινωνι...