Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στις 11 Μαρτίου 2001, είκοσι τέσσερις κομαντάντες του στρατού των ζαπατίστας (EZLN) μπήκαν στην Πόλη του Μεξικού, ολοκληρώνοντας μια ιστορική πορεία δύο εβδομάδων που ξεκίνησε από το δάσος Λακανδόνα της Τσιάπας. Το επεισόδιο αυτό ήταν η κορυφαία στιγμή ενός ιδιόρρυθμου κινήματος που ευτύχησε να γνωρίσει μεγάλη δημοσιότητα ευθύς αμέσως μετά το ξέσπασμά του, την πρώτη ημέρα του 1994, προκαλώντας σε άλλους αμηχανία και σε άλλους ενθουσιασμό. Με την ευκαιρία αυτή ο Ιγνάσιο Ραμονέ συνάντησε τον θρυλικό πια υποδιοικητή Μάρκος και συζήτησε μαζί του για τη σημασία της πρωτοβουλίας...

Καθώς καταγγέλλει την "ιδεολογική αναπαράσταση" του ολοκαυτώματος, τη διόλου αθώα χρονική συγκυρία της γένεσής της και τα πολιτικά (και οικονομικά) κίνητρα που κρύβονται πίσω της, το βιβλίο αυτό προκάλεσε μεγάλες διαμάχες στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Μόνο μετά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967, αφού δηλαδή το Ισραήλ αναδείχθηκε σε βασικό στρατηγικό στήριγμα των ΗΠΑ, στήθηκε στα πόδια της μια "Βιομηχανία του Ολοκαυτώματος" και άρχισε να κερδίζει την εξαιρετική προβολή που απολαμβάνει σήμερα. Παράγοντας αλλεπάλληλες και συχνά αλληλοσυγκρουόμενες ερμηνείες της τραγωδίας, με μεγα...

Ο μύθος και η ιστορία, το όνειρο και η πραγματικότητα, η Αλβανία των προγόνων και η σημερινή Αλβανία στοιχειώνουν πάντα το έργο του Ισμαήλ Κανταρέ. Το τελευταίο του μυθιστόρημα δεν αποτελεί εξαίρεση. Δέκα χρόνια μετά την κατάρρευση ενός αλλόκοτου κομμουνισμού, ενώ οι φοιτητές διαδηλώνουν φωνάζοντας "Κάτω ο λαός!" κι ενώ οι αντιπροσωπείες του Συμβουλίου της Ευρώπης έρχονται και πάνε, κάποιοι ληστεύουν μια τράπεζα σε μια κωμόπολη χαμένη στην επαρχία, ένας αστυνομικός επιθεωρητής δολοφονείται για λόγους βεντέτας: η χώρα διστάζει ακόμα ανάμεσα στην εφαρμογή του πανάρχαιου εθιμι...

Κίνηση για την κίνηση, αλλαγή για την αλλαγή, εκσυγχρονισμός για τον εκσυγχρονισμό, την κοινωνική επιφάνεια τη διατρέχει ένας αδιάκοπος κυματισμός, οι άνθρωποι καλούνται να συμμορφωθούν, να προσαρμοστούν, να τρέξουν, να ακολουθήσουν, αν θέλουν να γίνουν ή να παραμείνουν «σύγχρονοι». Πίσω από αυτόν τον «τροχαδισμό», κρύβεται μια άλλη, πραγματική κίνηση: η διαδικασία ενοποίησης του χρηματο-οικονομικού πεδίου σε παγκόσμια κλίμακα. Κι αν παρουσιάζεται σαν κάτι το μοιραίο και το αναπόφευκτο, δεν παύει να είναι αποτέλεσμα ανθρώπινων αποφάσεων και εσκεμμένων επιλογών. Πλάι της κι...

Η ζωή είναι σεργιάνι, πάμε, ερχόμαστε, πορευόμαστε. Οι άνθρωποι διαδέχονται ο ένας τον άλλον χωρίς να γνωριστούν. Εικάζονται από τις κορυφές των κεραιών σαν σώματα τοποθετημένα στο κυλιόμενο χαλί του είδους. Η αγωνία χτυπά, πάλλεται στη θέση της καρδιάς. Ο εγκέφαλος είναι αίθουσα βασανιστηρίων όπου δεν τολμούν να φωνάξουν από φόβο μην εξαγριώσουν τον πόνο. Οι δεκαετίες της ύπαρξης σωρεύονται η μία πάνω στην άλλη σαν κύβοι. Τις διασχίζουν βλοσυρά χωρίς να βιώνουν κάθε στιγμή το δέος ότι βρίσκονται εκεί. Μόλις πριν γείρουν φτάνει η στιγμή προς την οποία εξαρχής κατευθύνοντ...

Στη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα, με φόντο την έκρηξη της μοντέρνας τέχνης και τη φρίκη του Μεγάλου Πολέμου, συναντήθηκαν οι τροχιές τριών αξιοσημείωτων ανθρώπων. Ο Αρτύρ Κραβάν, ποιητής και μποξέρ, λιποτάχτης δεκαεφτά εθνών, ασυνήθιστος τεχνοκριτικός και βιρτουόζος πλαστογράφος, καλλιτέχνης της ζωής, έγινε θρύλος που τον επικαλέστηκαν όλα σχεδόν τα πρωτοποριακά κινήματα που ακολούθησαν. Η Μίνα Λόι, ποιήτρια, ζωγράφος και nouvelle femme, έλαμψε στο Παρίσι, στην Ιταλία των φουτουριστών και τη νεοϋρκέζικη αβάν-γκαρντ, πριν ακολουθήσει τον Κραβάν στο Μεξικό και γίνει γυναίκ...

Το παρόν εγχείρημα επιχειρεί να καλύψει, στο μέτρο του εφικτού, ένα μεγάλο κενό που παρουσιάζει η έρευνα για το ρεμπέτικο τραγούδι, καθώς δεν υφίσταται ανάλογη -συστηματική, εκτεταμένου χρονικού εύρους και με αξιώσεις επάρκειας- βιβλιογραφική εργασία. Η μετά χείρας συγκομιδή -ελληνόγλωσσων, κυρίως, αλλά και ξενόγλωσσων- δημοσιευμάτων, άρθρων και βιβλίων εκκινεί από τη λεγόμενη "προϊστορία" του ρεμπέτικου, δηλ. την περίοδο των καφέ αμάν (1873), και καταλήγει στο τέλος του 2001. Για λόγους πρόσθετης πληροφόρησης η βιβλιογραφία είναι σε μεγάλο ποσοστό σχολιασμένη και στα οικε...

Το κύριο ρεύμα στην αρχαιολογία της δεκαετίας του '70, η "διαδικαστική αρχαιολογία", είχε διαμορφωθεί σύμφωνα με το πρότυπο των φυσικών επιστημών. Η τάση αυτή αμφισβητήθηκε, στη συνέχεια, από μία "μετα-διαδικαστική" αρχαιολογία που προτίμησε να ακολουθήσει τις ευρύτερες προοπτικές της ιστορίας και της κοινωνικής ανθρωπολογίας, επιμένοντας ότι πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το πλαίσιο των συναφειών και το νόημα της συμπεριφοράς, καθώς και ότι όσοι ασκούν την αρχαιολογία οφείλουν να αναγνωρίζουν τις ιδεολογικές χρήσεις της. Ο Ian Hodder, κεντρική φυσιογνωμία της νέας κίνησης, υπο...

Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση του πλανήτη στο ξεκίνημα τούτης της χιλιετίας; Ο Ιγνάσιο Ραμονέ αναλύει τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα (παγκοσμιοποίηση, οικουμενική ηγεμονία των ΗΠΑ), με αφορμή μερικά γεγονότα που σημάδεψαν το γύρισμα του αιώνα, από τους βομβαρδισμούς της Γιουγκοσλαβίας ως την 11η Σεπτεμβρίου. Τροφοδοτημένοι με το εύφλεκτο υλικό καινοφανών συνθηκών (όπως η υποβάθμιση του κράτους προς όφελος ποικίλων "δικτύων") αλλά και κληροδοτημένων από παλιά προβλημάτων (όπως το "αιώνιο" μεσανατολικό ζήτημα), οι πόλεμοι του 21ου αιώνα θα έχουν καινούργια μορφή (π.χ. υπερτρομοκ...

"Δημοσιογραφικά" και όχι "επιστημονικά", από τη μια, "ερασιτεχνικά κείμενα θρησκολογίας" ή "κείμενα για το μουσουλμανισμό", από την άλλη: έτσι αυτοπροσδιορίζονται τα κείμενα του βιβλίου αυτού, που δεν ευτύχησε να το δει τυπωμένο ο συγγραφέας του. Πράγματι, το είδος της δημοσιογραφίας αλλά και της ερασιτεχνίας που θεράπευε ο Β. Ραφαηλίδης, είναι εδώ στην καλύτερή τους ώρα. Παρόλο που το βιβλίο έχει κυρίαρχο άξονα τη θρησκεία, εξακτινώνεται και αγκαλιάζει οτιδήποτε ουσιαστικό αφορά τους Άραβες: από την εθνογένεση και την ιστορική εξελικτική τους πορεία, έως την κουλτούρα, τη...

Όλοι, μολονότι για διαφορετικούς λόγους, ζητούν από τον Πόντιο Πιλάτο να σταυρώσει τον Ιησού. Αλλά, τι θα συμβεί αν αυτός βρει το κουράγιο να τους αψηφήσει; Αν, εν ονόματι της δικαιοσύνης, αδιαφορήσει για τη σταδιοδρομία και την ασφάλειά του; Αν ο σωτήρας σωθεί από την απροσδόκητα γενναία χειρονομία ενός σκεπτικιστή ρωμαίου αξιωματούχου, η γέννηση του χριστιανισμού ματαιώνεται και δεν πρόκειται να λάβει χώρα σχεδόν κανένα από τα γεγονότα που εικάζεται ότι θα συμβούν στις δύο επόμενες χιλιετίες. Ο Πιλάτος, θρεμμένος με ελληνορωμαϊκή παιδεία, είναι δύσπιστος απέναντι στις θρ...

Δεν πρόλαβαν να βγουν από τη φυλακή και ήδη έχουν μπλέξει πάλι για τα καλά: ο Πετέτε και ο Μικρός, δύο μικροαπατεώνες, έχουν ληστέψει ένα βενζινάδικο αποκομίζοντας πενταροδεκάρες και τραυματίζοντας βαριά τον υπάλληλο. Θέλουν να περάσουν απαρατήρητοι και να επιστρέψουν στον τόπο τους. Για κακή τους τύχη όμως ένα τρομοκρατικό κτύπημα έχει αναστατώσει την αστυνομία και υπάρχουν παντού μπλόκα. Τριγυρνάνε, λοιπόν, μέσα σ' ένα κλεμμένο Άουντι στις γειτονιές του Σαντιάγο δε Κομποστέλα σ' ένα απονενοημένο οδοιπορικό στον υπόκοσμο της πόλης, ψάνχοντας μια διέξοδο που δεν υπάρχει. Έν...

Ο Robert Layton παρουσιάζει μια έγκυρη εισαγωγή στον πλούτο και την ποικιλία των καλλιτεχνικών μορφών σε μη δυτικές κοινωνίες. Ασχολείται με προβλήματα όπως η αισθητική αποτίμηση μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών, οι ποικίλες χρήσεις της τέχνης, καθώς και με το θεμελιακό ζήτημα του τι αποτελεί τέχνη, σε κοινωνίες που εκτείνονται από τα παραδοσιακά βασίλεια της δυτικής Αφρικής ως τους Αυστραλούς κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες. Οι καλλιτεχνικές μορφές που εξετάζονται περιλαμβάνουν τη ζωγραφική σε φλοιό δέντρων, άμμο και βράχο, τη γλυπτική σε ελεφαντόδοντο, οστά και ξύλο, τη μεταλλοτεχν...

Μέσα από τη λεπτομερή ανάλυση των Mauss και Hubert, η μαγεία αναδύεται ως ένα ιδιαίτερο σύνθετο, περίπλοκο και πολλαπλών επιπέδων σύνολο, ένα ολικό, πράγματι, κοινωνικό φαινόμενο. Μολονότι στηρίζεται στην ίδια διανοητική βάση με τη θρησκεία, η μαγεία ούτε ταυτίζεται ούτε συγχέεται μαζί της. Τα μαγικοθρησκευτικά φαινόμενα αποτελούν ένα συνεχές μάλλον, με τη θυσία στο ένα άκρο του και τη μαγγανεία στο άλλο. Αντιτιθέμενοι στις εργαλειακές και ατομοκεντρικές ερμηνείες της εποχής τους, οι συγγραφείς επιμένουν στην κοινωνική διάσταση του φαινομένου. Η μαγεία συνίσταται σε κοινωνι...

Τι σχέση μπορεί να έχουν μια πόρνη, ένας ιππότης και ένας απόμαχος της Τέχνης; Τρεις ιστορίες, επιφανειακά αυτόνομες, μ' ένα κοινό φόντο γεωγραφικό, ιστορικό, πολιτικό. Αυτόνομες σε πρώτη ανάγνωση και όμως τόσο στενά δεμένες σε μια δεύτερη. Σ' ένα περιβάλλον ζοφερό και γκρίζο οι ζωές των ηρώων ακινητοποιούνται. Φλερτάρουν με την εξουσία, λατρεύουν το πάθος, αποζητούν την αμαρτία, καλούν το θάνατο σαν μόνη λύτρωση. Οι μαύρες ζαρτιέρες της Μαργαρίτας, το γεράκι του θλιμμένου ιππότη, η νεαρή αγαπημένη του απόμαχου ποιητή, χώρια και μαζί σ' ένα σκηνικό αρχαίας τραγωδίας. Ο Κα...

Το "Πολιτισμός και πρακτικός λόγος" αποτελεί θεωρητικό δοκίμιο αλλά και εθνογραφία της δυτικής κοινωνίας. Το μεγαλύτερο μέρος του είναι αφιερωμένο στην επεξεργασία της έννοιας του πολιτισμού. Ο Sahlins ξαναγράφει την ιστορία της ανθρωπολογικής σκέψης ως ένα μακρύ αγώνα ανάμεσα στο "συμβολικό" και τον "πρακτικό λόγο". Στις σελίδες αυτού του βιβλίου, επίσης, παρουσιάζονται κριτικά οι συζητήσεις για την ευρετική εμβέλεια της μαρξιστικής θεωρίας και την εφαρμογή της στις λεγόμενες "πρωτόγονες" κοινωνίες, καθώς και το κατά πόσο είναι αναγκαία η ανάπτυξη δύο διακριτών θεωριών για...

"Υπέροχος ο σιδηρόδρομος! Θα του τα συγχωρούσα όλα μόνο και μόνο για τη διαδοχή των τοπίων πίσω από το παράθυρο". (Χ.Α. Μουνιόθ Ρόχας). "Τα διηγήματα που παρουσιάζονται σε αυτή τη συλλογή, από την Ισπανία, την Αργεντινή και το Μεξικό, είναι ένα δείγμα μόνο αυτού του είδους λογοτεχνίας που εμπνεύστηκε από το τρένο, έχοντάς το ως σκηνικό ή ως θέμα. Όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, είναι διηγήματα διαφορετικά μεταξύ τους τόσο στο ύφος όσο και στη σύλληψη, αλλά όλα τους καταδεικνύουν τα ίχνη που έχουν αφήσει τα τρένα στα τοπία της λογοτεχνίας και της γεωγραφίας μας. Ίχνη ανεξ...

"Λίγες διδασκαλίες παρέμειναν τόσο εσωτερικές ενώ συνάμα άσκησαν τόσο βαθιά επιρροή όσο εκείνη του Marcel Mauss. Μόνο όσοι γνώρισαν και άκουσαν τον Mauss μπορούν να αποτιμήσουν το χρέος τους απέναντί του και να εκτιμήσουν πλήρως τη γόνιμη σκέψη του· μια σκέψη πυκνή και γι' αυτό ενίοτε αδιαπέραστη, γεμάτη όμως αναλαμπές, με περιστροφικά διαβήματα που έμοιαζαν με εκτροπές τη στιγμή ακριβώς που η πιο απροσδόκητη διαδρομή οδηγούσε στην καρδιά του προβλήματος. Η επίδραση του Mauss δεν περιορίστηκε μόνο στους εθνογράφους, μηδενός εξαιρουμένου, αλλά επεκτάθηκε τόσο στους γλωσσολόγ...

Η μελέτη αυτή εξετάζει κριτικά τόσο τις τρέχουσες όσο και τις επιστημονικών αξιώσεων αναπαραστάσεις της ισραηλοπαλαιστινιακής διαμάχης. Στην αρχή μας δίνει μια πρωτότυπη ερμηνεία του Σιωνισμού και στη συνέχεια πραγματεύεται κριτικά τις δημοφιλείς μελέτες των Joan Peters, Benny Morris και Anita Shapira. Επίσης, μέσα από προσεκτικό έλεγχο του αρχειακού υλικού, ο συγγραφέας υποβάλλει σε κριτική ανάλυση τις κυρίαρχες εικόνες για τους αραβοϊσραηλινούς πολέμους του Ιουνίου 1967 και Οκτωβρίου 1973. Στη νέα, περιεκτική εισαγωγή του βιβλίου παρέχεται η πληρέστερη δυνατή ανασκόπηση τ...