Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πρόκειται για τη γενική ιστορία της επιστήμης κατά τον 18ο αιώνα, με αναφορά τόσο στις φυσικές όσο και τις βιολογικές επιστήμες. Τοποθετώντας τις τότε επιστημονικές εξελίξεις μέσα στον πολιτισμικό περίγυρο του Διαφωτισμού, το βιβλίο αποκαλύπτει το βάθος και την έκταση στην οποία οι επιστημονικές ιδέες διαπέρασαν τη σκέψη της εποχής εκείνης. Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί τα πιο πρόσφατα συμπεράσματα των μελετητών του αντικειμένου, τα οποία αλλάζουν με γοργό ρυθμό την αντίληψη που είχαμε για την επιστήμη του 18ου αιώνα. Ιδιαίτερα περιγράφει το πώς η επιστήμη ήταν οργανωμένη κατά...

Στο βιβλίο αυτό, ο John Hedley Brooke προσφέρει μία εισαγωγή και μία κριτική περιήγηση σε ένα από τα πιο συναρπαστικά και διαχρονικά ζητήματα στην ανάπτυξη του σύγχρονου κόσμου: τη σχέση μεταξύ επιστημονικής σκέψης και θρησκευτικής πίστης. Είναι ευρέως γνωστό ότι στις δυτικές κοινωνίες έχουν υπάρξει περίοδοι κρίσης κατά τις οποίες η επιστήμη έχει απειλήσει τις καθιερωμένες αυθεντίες. Η δίκη του Γαλιλαίου το 1633 και η αναταραχή που προκάλεσε η Καταγωγή των ειδών του Δαρβίνου μετά τη δημοσίευσή της το 1859 είναι δύο από τα δημοφιλέστερα παραδείγματα αυτής της απειλής. Λαμβάν...

Η Φυσική Στερεάς Κατάστασης (ΦΣΚ), με το τεράστιο εύρος θεωρητικών θεμάτων και πειραματικών τεχνικών που περιλαμβάνει, είναι ο μεγαλύτερος ερευνητικός κλάδος της Φυσικής και ο βασικός κινητήριος μοχλός για την ανάπτυξη καινοτόμας τεχνολογίας. Επί πλέον η ΦΣΚ ανακαλύπτει αλλά και δημιουργεί αναπάντεχες μορφές της ύλης, όπως τα διδιάστατα υλικά, οι τοπολογικοί μονωτές, τα ημιμέταλλα Weyl και τα μεταϋλικά - για να αναφέρω μερικά πρόσφατα παραδείγματα. Το παρόν βιβλίο επιχειρεί να συνοψίσει σε 250 σελίδες τα βασικά φυσικά μεγέθη της ΦΣΚ και τις μεταξύ τους ποσοτικές σχέσεις....

Οι ευωδιές των κήπων της μινωϊκής Κνωσού μαγεύουν έναν αιγύπτιο ταξιδευτή· ο Ριχάρδος ο Στυμπαλιώτης αφήνει τη δουλειά στον γρίπο για να καλλιεργήσει ένα ζευγάρι γης στα ερημωμένα από την πανώλη Γιοφυράκια· στον πολιορκούμενο Χάνδακα, καθώς ο Μαρκαντώνιος Φόσκολος γράφει τους τελευταίους στίχους του Φορτουνάτου, ένας μαθητευόμενος ζωγράφος εγκαταλείπει την Κρήτη τουρκονίκητη και φονοσκλαβωμένη· στο Μεγάλο Κάστρο του μεσοπολέμου η κυρά-Γιασιμίνα δακρύζει χαϊδεύοντας το κλειδί του σπιτιού που άφησε στα Κριτζαλιά της Ιωνίας. Αυτοί είναι ορισμένοι από τους πρωταγωνιστές των δώ...

Στο βιβλίο εξετάζονται οι διαδικασίες μέσα από τις οποίες διαμορφώθηκε η αγορά εργασίας και αναπτύχθηκε η βιομηχανία του Πειραιά, ενώ έρχονται στο προσκήνιο οι εργάτες και οι εργάτριες που δούλεψαν στα κλωστοϋφαντουργεία, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως και τον Μεσοπόλεμο. Στα κλωστοϋφαντουργεία, η αριθμητική αυξομείωση ενός μεγάλου τμήματος της εργατικής δύναμης, που προσλαμβάνεται και απολύεται συνεχώς, περιστασιακά και ακανόνιστα, ανάλογα με τις παραγγελίες, αποτελούσε θεμελιακό στοιχείο ευελιξίας των επιχειρήσεων, προϋπέθετε όμως συγκεκριμένη τεχνολογία και υψηλό βαθμό...

"Ο εγκέφαλος είναι, αναμφίβολα, το μεγαλύτερο επίτευγμα της βραδείας διεργασίας της εξέλιξης. Η γνώση των λειτουργιών του εγκεφάλου και των εκπληκτικών κατορθωμάτων του, όπως είναι η τέχνη και η φιλοσοφία, ενισχύει την αίσθηση της ομορφιάς και το δέος που μας προκαλούν, και μας επιτρέπει να θαυμάζουμε όχι μόνον τα αποτελέσματα αλλά και το όργανο που τα δημιουργεί." Με την άποψη αυτή τελειώνει ο Semir Zeki - καθηγητής νευροβιολογίας του Πανεπιστημιακού Κολεγίου του Λονδίνου και πρωτοπόρος στην ανάπτυξη της νευροεπιστήμης- την αναζήτηση για το ουσιώδες, την προσπάθεια για τη...

Το αντικείμενο των εφαρμοσμένων μαθηματικών είναι η διατύπωση και η επίλυση μαθηματικών μοντέλων για προβλήματα που προκύπτουν στις επιστήμες και την τεχνολογία. Ειδικότερα, το βιβλίο αυτό μελετά, κατ' αρχάς, τη διαδικασία της διατύπωσης των μαθηματικών μοντέλων, δηλαδή, της περιγραφής σε μαθηματική γλώσσα βασικών μηχανισμών που διέπουν προβλήματα των εφαρμογών, με πολλά παραδείγματα από τη φυσική, τη χημεία, τις τεχνολογικές επιστήμες και τη βιολογία. Το μεγαλύτερο μέρος του αφορά την ανάπτυξη και την εφαρμογή μαθηματικών μεθόδων για την αναλυτική, ακριβή ή προσεγγιστική,...

Σημαίνουσα μορφή της ελληνικής θεατρολογίας, ο Δημήτρης Σπάθης, με το πλούσιο ερευνητικό έργο του, τον ανήσυχο επιστημονικό στοχασμό του, τη διδακτική του θητεία και τη συνέπεια του βίου του, υπήρξε, άμεσα ή έμμεσα, δάσκαλος για πολλούς νεότερους θεατρολόγους. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συμβολή του στην έρευνα πάνω στην ιστορία του νεοελληνικού θεάτρου, την οποία συνεχίζει ώς σήμερα με νεανικό πάθος και πρωτότυπη σκέψη. Οι συνεργάτες του παρόντος τόμου αποφάσισαν να τον τιμήσουν για την προσφορά του, χαρίζοντάς του μια πρόσφατη επιστημονική εργασία τους. Τα μελετήματα...

Ξεκινώντας από πολύ χαμηλά, ο Sydney Brenner αναδείχθηκε σταδιακά σε έναν από τους πλέον διακεκριμένους επιστήμονες του 20ού αιώνα, για να τιμηθεί με το βραβείο Nobel το 2002. Το ερευνητικό έργο του διατρέχει τη βιολογία καθ’ όλο το εύρος της, από την αποκρυπτογράφηση του γενετικού κώδικα μέχρι την καθιέρωση του νηματώδους σκώληκα Caenorhabditis elegans ως πρότυπου οργανισμού στην αναπτυξιακή βιολογία. Σ' αυτή την ιδιαίτερα γλαφυρή ανασκόπηση, ο Brenner καταγράφει τους μικρούς και μεγάλους σταθμούς που σημάδεψαν την επιστημονική ζωή του, από τα πρώτα αδέξια πειράματ...

Ο Αδαμάντιος Κοραής, στο περίφημο "Υπόμνημά" του (1803), θέλοντας να αναδείξει τη θεμελιώδη σημασία των γαλλικών εξελίξεων για τους Έλληνες, σημείωνε ότι, ιδίως μετά το 1789, "η εθνική ματαιοδοξία παραχώρησε τη θέση της στη συμπεριφορά ενός λαού ο οποίος ετοιμάζεται να μεταβληθεί σε έθνος": να αποκτήσει δηλαδή πολιτική αυτοσυνειδησία και να διεκδικήσει ανεξάρτητη πολιτική ύπαρξη. Αυτό το βιβλίο επιχειρεί να φωτίσει μια κρίσιμη, πλην όμως εν πολλοίς άγνωστη πτυχή της συγκεκριμένης διαδικασίας: τη γαλλική παρουσία στο Ιόνιο, από το καλοκαίρι του 1797 μέχρι την άνοιξη του 1...

"Η Αθηναϊκή Δημοκρατία" είναι το πιο σημαντικό, το πιο μελετημένο και το πιο επίκαιρο από τα κεντρικά θέματα της αρχαίας ελληνικής ιστορίας. Διακεκριμένοι ερευνητές διαδοχικών γενεών έχουν συμβάλει -με άρθρα, μονογραφίες και συνθέσεις- ώστε οι γνώσεις μας για την αθηναϊκή δημοκρατία να είναι άφθονες, ποικίλες, πολυμερείς. Το παρόν βιβλίο συγκροτεί μια πολυεδρική και πολυεπίπεδη σύνθεση. Αρχίζει συγκρίνοντας την αθηναϊκή δημοκρατία με τις νεότερες δημοκρατίες. Επισημαίνει τις οικονομικοκοινωνικές συνθήκες της και τις πολιτισμικές πηγές της. Εξιστορεί τη γένεση και την εξέλι...

Από τον 19ο αιώνα και τις ανακαλύψεις των Ε. Σλήμαν, Χ. Τσούντα, Ά. Έβανς και των άλλων πρωτεργατών, οι πολιτισμοί που αναπτύχθηκαν την Εποχή του Χαλκού στις Κυκλάδες, στην Κρήτη και στον ηπειρωτικό ελλαδικό χώρο τροφοδοτούν σταθερά ένα διεθνές επιστημονικό ενδιαφέρον. Το πέρασμα στον 21ο αιώνα μπορεί να γίνει η αφορμή για έναν ποιοτικό απολογισμό της κατάστασης της αιγαιακής προϊστορικής έρευνας; Στο βιβλίο αυτό, έντεκα προϊστοριολόγοι συζητούν τις αφετηριακές δυνατότητες, τις αδυναμίες και τις προοπτικές του πεδίου τους στο πλαίσιο της σημερινής πραγματικότητας, και μέσα...

Η ζωή όλων μας υπόκειται σε περιορισμούς χώρου και χρόνου, σε δεσμευτικά όρια από τα οποία προκύπτει ένα ιδιαίτερο είδος προβλημάτων. Τι πρέπει να κάνουμε ή να αφήσουμε ανολοκλήρωτο σε μια μέρα ή σε ολόκληρη τη ζωή μας; Πόση ακαταστασία πρέπει να αποδεχτούμε; Ποια ισορροπία μεταξύ νέου και γνώριμου προσφέρει τη μεγαλύτερη ικανοποίηση; Αν και τα διλήμματα αυτά φαίνονται αποκλειστικά ανθρώπινα, ωστόσο δεν είναι. Οι υπολογιστές, όπως κι εμείς, διαθέτουν περιορισμένο χώρο και χρόνο, κι έτσι οι επιστήμονες υπολογιστών έχουν παλέψει με τέτοια προβλήματα για πολλές δεκαετίες. Και...

Λίγα βραβεία Νομπέλ άξιζαν τόσο όσο αυτό με το οποίο τιμήθηκαν το 1923 οι Καναδοί ερευνητές που ανακάλυψαν την ινσουλίνη έναν χρόνο πριν, σώζοντας εκατομμύρια ανθρώπινες ζωές και προσφέροντας έμπνευση σε όλη τη μετέπειτα ιατρική έρευνα. Άλλά λίγα, επίσης, βραβεία Νομπέλ ξεσήκωσαν τέτοιο σάλο και τόσες αντιδικίες. Πώς όμως ευτύχησαν οι ερευνητές του Τορόντο εκεί όπου απέτυχαν, αν και τόσο πολύ πλησίασαν, άλλοι πιο διάσημοι και πιο έμπειροι; Ποια υποδοχή επεφύλαξαν γιατροί και ασθενείς στη νέα ανακάλυψη; Κυρίως, όμως, ποιος πραγματικά ανακάλυψε την ινσουλίνη; Γιατί ξέσπασαν τ...

Tο κύμα των φιλελεύθερων ιδεών και των πολιτικοκοινωνικών αλλαγών που έφεραν ο Διαφωτισμός, η Γαλλική Επανάσταση και η πρωτοφανής οικονομική ανάπτυξη του 19ου και του 20ού αιώνα γέννησε ισχυρότατες αντιδράσεις. Τι επιχειρήματα χρησιμοποίησαν οι εκπρόσωποι των ρευμάτων αυτών, οι αποκαλούμενοι αντιδραστικοί; Ο Άλμπερτ Ο. Χίρσμαν μελέτησε τρία κύματα αντιδραστικής σκέψης: ενάντια στη Γαλλική Επανάσταση κατά τον 18ο αιώνα, ενάντια στη δημοκρατία στον 19ο αιώνα και ενάντια στο κράτος πρόνοιας στον 20ό. Διαπιστώνει ότι η αντιδραστική ρητορική επιστρατεύει πάντοτε τα εξής τρία...

Τα μικρόβια -βακτήρια, ιοί, μύκητες και πρωτόζωα- ενυπάρχουν αόρατα σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης κοινωνίας και του φυσικού κόσμου που μας περιβάλλει. Σε αυτά οφείλουμε την καθημερινή μας τροφή, αλλά και τα τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου του πλανήτη, ενώ η παρουσία τους στο έδαφος είναι απαραίτητη για την ύπαρξη της ίδιας της ζωής. Παράλληλα, όμως, προκαλούν τρομερές επιδημίες, από την πανώλη και την ευλογιά του παρελθόντος μέχρι τις συνεχιζόμενες πανδημίες χολέρας και τη σημερινή κρίση του AIDS. Τα μικρόβια έχουν κατατροπώσει ολόκληρες στρατιές και έχουν επηρεάσει καθοριστι...

Οι δύο εμφύλιοι πόλεμοι των αγωνιζόμενων για ανεξαρτησία Ελλήνων (Ιανουάριος-Ιούνιος, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1824) είχαν ως αποτέλεσμα τον εθνικό διχασμό, τη διάσπαση της ηγεσίας και οικονομικές καταστροφές. Πολύ σύντομα μετά τη λήξη του δεύτερου εμφυλίου άρχισαν οι αποβατικές επιχειρήσεις του Ιμπραήμ πασά στην Πελοπόννησο (Φεβρουάριος-Μάιος 1825). Αυτές οι επιχειρήσεις έγιναν καταλύτης για την αποδιοργάνωση του νεοσυσταθέντος ελληνικού κράτους. Η ελληνική κυβέρνηση μένει ανενεργή, πόσο μάλλον που ο Πρόεδρος του Εκτελεστικού Γεώργιος Κουντουριώτης, ο οποίος έχει αυτοδιοριστεί...

Ένας εκκεντρικός κορυφαίος μαθηματικός, κλεισμένος διά βίου στον περίγυρο του Cambridge, αισθάνεται την ανάγκη να "απολογηθεί". Ένας φυσικός, φίλος του πρώτου, προσπαθεί να φωτίσει την ιδιόρρυθμη προσωπικότητα του "απολογούμενου". Χωρίς ίχνος σεμνοτυφίας -στα 1940, με τη δύση της καριέρας του- ο καθηγητής G.H. Hardy υπερασπίζεται με πάθος αλλά χωρίς φανατισμό, τη μαθηματική δημιουργία. Ένα βιβλίο -εκκεντρικό συχνά στις απόψεις του, με διάθεση κάποτε μελαγχολική και κάποτε δηκτική- που μυεί μυημένους και αμύητους, φίλους και μη της επιστήμης, στον παράξενο κόσμο των καθαρών...

Η ανάπτυξη υπήρξε η κυρίαρχη ιδεολογία στον μεταπολεμικό κόσμο. Υπήρξε ακόμη η κυρίαρχη νομιμοποιητική διαδικασία σε Βορρά και Νότο, Ανατολή και Δύση. Εξέφρασε κατά τον σαφέστερο και υλικότερο δυνατό τρόπο την έννοια της προόδου, κεντρική στη Δυτική σκέψη από την Aναγέννηση και μετά. Στον τόμο αυτό, ο Μιχάλης Μοδινός πραγματεύεται την ιστορία της έννοιας της ανάπτυξης, ανασκάπτοντας τα ερείπια της οικολογικής υποβάθμισης και κοινωνικής πτώχευσης στις οποίες αυτή έχει οδηγήσει. Θεωρώντας ότι η ανάπτυξη συνιστά τον κοινό παρονομαστή στις καπιταλιστικές, σοσιαλιστικές ή μικτές...

«Το μυαλό μου δεν σταμάτησε ποτές να «δουλεύει» και να παίρνει στροφές. Και το χέρι (...από κοντά) σημείωνε, στο όποιο χαρτί έβρισκε πρόχειρο μπροστά του, ό,τι δεν έπρεπε να ξεχαστεί, γιατί ήτανε σχετικό με την επαγγελματική μου απασχόληση. Κι όπως δηλ. Ο νους μου (...και όλη μου η ψυχή) ήτανε πάντα (...και πιο πολύ) για την αρχιτεκτονική, μαζί και για ό,τι άλλο μπορούσε να έχει κάποια σχέση μαζί της. Κι οπότε, όπου κι αν βρισκόμουνα, ακόμα και όταν σκαρφάλωνα σε κάποιο βουνό, ή όταν έκανα κάποιο μακροβούτι στη θάλασσα (...κι ας μοιάζει αυτή η δεύτερη περίπτωση κάπως παράξε...