Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πολύ μεγάλες ζυμώσεις, που θα τις λέγαμε χτες ακόμα απίστευτες, πραγματώνονται, τα τελευταία χρόνια, στους κόλπους των χριστιανικών εκκλησιών. Παντού γίνονται εκδηλώσεις, συναντήσεις και συσκέψεις με σκοπό να προετοιμαστούν πλατύτερες ενότητες αναμεταξύ τους. Ο οικουμενισμός, από την περιοχή της θεωρίας, αρχίζει να περνά στην πράξη. Προαιώνιες δυσπιστίες, προκαταλήψεις και εχθρότητες, βαθιά ριζωμένες στην ψυχή των λαών, υποχωρούν για πρώτη φορά και αφήνουν να εξωτερικευθούν διαθέσεις για την προσέγγιση, την κατανόηση, τη συμφιλίωση των χωρισμένων Χριστιανών.

Το παραμύθι αυτό γράφτηκε σαν έργο θεατρικό. Το διάβασαν ή το άκουσαν μερικοί από τους έμπειρους φίλους μου του θεάτρου. Φαίνεται πως τους άρεσε το θέμα αλλά βρήκαν δυσκολίες στο ανέβασμά του. Για τούτο το ξανάγραψα σαν παναμύθι που νομίζω πως μπορεί να χαρακτηριστεί. Η "Δύναμη της αδυναμία" αποτελεί ένα συμπέρασμα από παρατηρήσεις βιολογικές και σκέψεις φιλοσοφικές, που έχω διατυπώσει σε ένα άρθο μου, δημοσιευμένο στην "Ευθύνη" (Τεύχος 16ο, Απρίλιος 1973). Έτσι παραπέμπω σ' αυτό, που παραθέτω στο τέλος τούτου του βιβλίου, για όποιον θελήσει ίσως να βρεί και να παρακολουθ...

Άρχισα να γράφω την "Αλληλογραφία" τον Απρίλη του 1967, στην Αθήνα. Ήταν τότε που σιχάθηκα μονομιάς όλα τα στρατιωτικά εμβατήρια. Που πίστεψα πως δε θα μπορέσω να επιζήσω, και που έχασα καθ' εμπιστοσύνη στην ανθρωπιά του ανθρώπου. Πήρα μια ιστορία στην τύχη. Συμάζωξα από δω κι από κει κομμάτια ζωής, μνήμες και πείρες. Τα λοιπά τα μίλησα μόνος μου. Είναι όσα αποτελούν το σχόλιο. Έτσι γράφτηκαν αυτές οι σελίδες, γεμάτες απόγνωση: μια μικροσκοπική οδύσσεια της ξεφτισμένης ψυχής και του εξαθλιωμένου πνεύματος. Συμπληρώθηκαν το καλοκαίρι του 1968, στην Κέρκυρα. Δεν λογάριαζα...

Δείγμα γραφής: Κι όμως την ιστορία της άμμου Όχι του αγέρα θα πούμε Το δέντρο κι όχι το πουλί σαν περπατήσει Ο χωρισμός από τα πράγματα που δεν είναι ο θάνατός τους Η αιώνια παρουσία τους ζητώντας Πηλό νερό κι ακόμα περισσότερη σύνθεση Ή λέξεις που επιμένουνε να ουρλιάζουν Για να μην πεις ποτέ στο ελευθερία Αλλά σε λίγο άλλη λέξη θα γραφτεί Γιατί το δέντρο είν' απάτη για τα θαύματα Κι' ο άνθρωπος αναπαράσταση του δέντρου

Δέιγμα γραφής 1. Ανέβηκα ψηλά στάθηκα να κοιτάξω την πεδιάδα από δω πάνω ήσυχα όλα, μακρυνά- να οι καπνοί τα φώτα τα καλώδια αχνίζει πέρα η πόλη κι εγώ κυνηγημένος γκρέμισα φωλιές βασάνισα ζωύφια έπνιξα βρέφη εγώ έβαλα φωτιές εγώ, εγώ (14.8.71)

Η ανησυχία, ως πρωταρχικό στοιχείο της ζωής μας, δεν είναι μια έννοια με πάγιο περιεχόμενο. Μεταβάλλεται και εξελίσσεται ανάλογα με την ηλικία μας, τα ενδιαφέροντά μας, τους στόχους μας, τη μορφή κοινωνίας που μέσα της ζούμε. Ανάλογα ακόμη με τις προσωπικές ή συλλογικές μα επιδιώξεις και τα όνειρα. Χάρις αυτήν όλα τούτα θα ήταν πεθαμένα, αφού, ό,τι θα είχε τότε να πραγματοποιηθεί θα ήταν μια διαδικασία εξωτερική, χωρίς τίποτε να τα στηρίζει και να τα θερμαίνει εσωτερικά, να κρατά ένα περιθώριο για το απροσδόκητο ή την έκπληξη που να φτάνει ως την διεύρυνση τους, τη μεταλλαγ...

Η τέχνη είναι ενιαία, και αντίθετα από όλα τα άλλα, έχει μια μόνο πρόσβαση: την μύηση. Την τέχνη τη μαθαίνει πάντα κανένας δίπλα σε ένα μεγάλο δάσκαλο. Εγώ είχα αυτήν την τύχη. Ήμουν τριάντα χρονών όταν ξανακάθισα στα θρανία. Από τη σοφία αλλά και το ήθος του δασκάλου μου, διδάχτηκα πως η τέχνη δεν είναι μόνο ταλέντο, γνώσεις κ' εξάσκηση. Είναι πιότερο πνευματική στάση. Κι ακόμα, πως δεν μπορεί να είναι ένα επάγγελμα σαν τ' άλλα, που σου παίρνουν ένα οκτάωρο και σου εξασφαλίζουν τα υλικά μέσα για τη ζωή. Είναι αυτή η ίδια η ζωή. Και ζωή για τον άνθρωπο σημαίνει ευθύνη. Έτσι...

[...] Στον "Παραδόξ βασιλιά", ο Μπαρόχα με τις τεταμένες κεραίες της ευαισθησίας του συλλαμβάνει τους παλμούς από όλα τα φλέγοντα ζητήματα, όχι μόνο της Ισπανίας αλλά κι' έξω από αυτήν, σατυρίζοντας διεθνή γεγονότα όπως την αποικιοκρατία και τον εκπολιτισμό των μαύρων της Αφρικής, την τακτοποίηση των εβραίων σε δική τους γη, (το βιβλίο γράφτηκε το 1906), το ρόλο των πολιτισμένων ευρωπαίων, την πολιτική, το μιλιταρισμό, τον κοινοβουλευτισμό, κ.λπ. [...] (από την εισαγωγή της Ιουλίας Ιατρίδη)

Από παιδί σε όλη μου τη ζωή, έρχονταν ώρες όπου αισθανόμουν την ανάγκη να εκφραστώ σε στίχους, όπου ό,τι είχα μέσα μου δεν εκφράζονταν παρά σε στίχους· σε στίχους δεσμευμένους ή ελεύθερους, σε κάποια μορφή ρυθμικού λόγου. Το είδος του στίχου γεννιόνταν μαζί με το περιεχόμενό του· ποτέ δεν προβάδιζε η ύλη του από τη μορφή του. Περνούσαν χρόνια κάποτε και δεν έγραφα ούτε ένα στίχο. Και ύστερα έρχονταν εποχές όπου οι στίχοι ρέανε κρουνός. Τους στίχους τους πιο απρόσωπους τους δημοσίευα, από καιρό σε καιρό, σε περιοδικά, τους πιο προσωπικούς τους κρατούσα για τον εαυτό μου....

[...] Όταν ωστόσο από τον XVIII αιώνα έως σήμερα αναφέρεται ο δον Χουάν, πάντα θα προβάλλει στη φαντασία μας ο τύπος του γόη, του απατεώνα των γυναικών, του ανέμελου νεαρού που, τουλάχιστον φαινομενικά, αντιπροσωπεύει μιαν έξαρση του ανδρικού φύλου. Η μορφή αυτή πάντα κεντρίζει την περιέργεια, παρασύρει σε σκέψεις, σε μελέτες και συμπεράσματα. Από τα μέσα του XIX αιώνα ο ρομαντικός θρύλος του δον Χουάν αρχίζει να γίνεται πρόβλημα σεξουαλικής βιολογικής μελέτης. Το 1886, με τον Χάγεν, παρουσιάζεται η λέξη "δονζουανισμός" κι επιβάλλεται, όπως επεβλήθη ο "δονκιχωτισμός" (και ο...

[...] Η επιλογή των ποιημάτων έγινε από την δέκατη έκδοση των "Poesias Completas" της Espasa - Calpe του 1963. Δημοσιεύονται στον τόμο αυτό με την σειρά που κρατούν στον τόμο των ποιητικών απάντων του Ματσάδο, επισημαίνοντας κατά κάποιο τρόπο και την ποιητική του πορεία. Κριτήριο της επιλογής ήταν ή έγνοια να προσφέρω στους "Ελληνες τα ποιήματα εκείνα που είναι τα πιο χαρακτηριστικά του ποιητή, και είτε είναι πλέον προσιτά σ' έμας,είτε μου φάνηκαν αμάραντα από την κάψα των αναθεωρητικών καιρών που ζούμε. Τα ποιήματα που διάλεξα αποδόθηκαν σ' ελεύθερο στίχο για ν' αποφευ...

[...] Παρουσιάζοντας τον ήρωά του, ο Ουναμούνο μας τον περιγράφει σαν: "ένα πρόσωπο που το βλέπουμε απ' έξω, που η εσωτερική ζωή του μας ξεφεύγει, και ίσως να μην την έχει". Ωστόσο προσθέτει: "Αλλά μήπως ο δον Σαντάλιο μου δεν έχει εσωτερική ζωή, δεν έχει συνείδηση, δεν έχει επίγνωση, του εαυτού του, δε μονοδιαλογεί; (ο κάθε άνθρωπος μιλάει με τον εαυτό του, άρα μονοδιαλογεί). Τότε, τι άλλο είναι μια παρτίδα σκάκι παρά ένας σιωπηλός διάλογος που κάνει ο παίχτης με το σύντροφο κι ανταγωνιστή στο παιχνίδι του; Κι ακόμα, διάλογο κι αντίλογο δεν έχουν τα πιόνια μεταξύ τους, τα...