Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

ΣΤΙΓΜΗ Τα χρόνια που σε σήκωσα γλαυκό μαράζι με κάβους και νησιά και χόχλο ψίθυρο και μ' ένα πέλαγο θησαυρισμένο στην πυρή σταγόνα καθώς συλλογιέται μεσοχείμωνα στην άκρη του ματιού και λογαριάζει πλώρες που ξόδεψαν τις αναστάσεις.

[...]Τα κείμενα του τόμου αυτού συγκροτούν την ποιητική θεωρία του Χουρμούζιου. Όχι τόσο για τον θεωρητικό τους χαρακτήρα -δεν διατυπώνει ο ίδιος μια δική του προσωπική θεωρία για την ποίηση, όσο θεωρεί την ποίηση, κι από την θέση του θεωρού τη συνάπτει ως πνευματικό φαινόμενο με την εποχή μας και τη διερευνά κάτω από το δικό της, ανήσυχο φως των αναθεωρήσεων. [...] (από τον πρόλογο του Κώστα Ε. Τσιρόπουλου)

Κάθε βιβλίο πρέπει αφ' εαυτού να δικαιολογείται. Δεν θα έπρεπε να συντρέχει η ανάγκη να εξηγήσεις γιατί το δίνεις στη δημοσιότητα. Τούτη όμως τη φορά φοβούμαι πως, αν δεν εξηγήσω την απόφασή μου να δώσω στη δημοσιότητα αυτές τις λίγες μεταφράσεις των ξένων ποιητικών κειμένων, καθώς και αποσπασμάτων του Ευρυπίδη, μπορεί να μου αποδοθούν κίνητρα που μου ήταν εντελώς ξένα. Κατά τη διαδρομή της ζωής μου δεν έπαψα ποτέ να διαβάζω, έστω και στα κλεφτά, στις λίγες μου ελεύθερες ώρες, κάθε εποχής ποίηση, στις γλώσσες εκείνες όπου μπορούσα να την αισθανθώ. Διαβάζοντας έτσι, όποτ...

Το κείμενο που ακολουθεί είναι η εναρκτήρια διάλεξη που δόθηκε από τον υπογράφοντα στα 1977, στην Κομοτηνή, με την ευκαιρία των εκδηλώσεων για τα "Ελευθέρια" της Θράκης (7-14 Μαΐου). Πρωτοτυπώθηκε από τον Μορφωτικό Όμιλο της πόλης (Μ.Ο.Κ.) ο οποίος, με τα έσοδα που προήλθαν κάλυψε εκδηλώσεις πολιτιστικού χαρακτήρα. Με την ίδια ευκαιρία σε επόμενα χρόνια μίλησαν από το ίδιο βήμα ο Μιχ. Στασινόπουλος, ο Κων. Τρυπάνης, ο Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος και ο Μαν. Ανδρόνικος. Οι παρακάτω σελίδες δεν διεκδικούν ούτε απόλυτη πρωτοτυπία ούτε βαθειές γνώσεις φιλοσοφίας. Το υπόβαθρό τους τ...

Το βιβλίο αυτό δεν είναι μια μελέτη για την αρχαία Ελλάδα ή για το μεσαίωνα, που τη συνοδεύουν ή τι στολίζουν χρωματιστές φωτογραφίες. Ακόμα λιγότερο θα το πούμε ένα λεύκωμα με χρωματιστές φωτογραφίες, όπου την κάθε μία την ακολουθά κάποιο σχόλιο σχετικό. Εκείνος που πήρες τις φωτογραφίες, και ο άλλος που έγραψε ή διάβασε το κείμενο, συμφώνησαν να παρουσιάσουν κείμενο και φωτογραφίες με απόλυτη ισοτιμία. Η συνεννόηση στάθηκε εύκολη γιατί ο αφηγητής και φωτογράφος έτυχε να είναι ένα και μόνο πρόσωπο. Το βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να σταθεί σύντροφος δίπλα στον ταξιδιώτη, σύντρ...

Το βιβλίο αυτό δεν είναι μια μελέτη για την αρχαία Ελλάδα ή για το μεσαίωνα, που τη συνοδεύουν ή τι στολίζουν χρωματιστές φωτογραφίες. Ακόμα λιγότερο θα το πούμε ένα λεύκωμα με χρωματιστές φωτογραφίες, όπου την κάθε μία την ακολουθά κάποιο σχόλιο σχετικό. Εκείνος που πήρες τις φωτογραφίες, και ο άλλος που έγραψε ή διάβασε το κείμενο, συμφώνησαν να παρουσιάσουν κείμενο και φωτογραφίες με απόλυτη ισοτιμία. Η συνεννόηση στάθηκε εύκολη γιατί ο αφηγητής και φωτογράφος έτυχε να είναι ένα και μόνο πρόσωπο. Το βιβλίο αυτό φιλοδοξεί να σταθεί σύντροφος δίπλα στον ταξιδιώτη, σύντρ...

Το δράμα "Μοναξιά" το έχω εμπνευστεί από την καθημερινή ζωή. Ειδικότερα τον χαρακτήρα της πρωταγωνίστρια τον έχω μελετήσει σ' έναν νησιωτικό τύπο αγαθής δασκάλας που καταποντίστηκε μέσα στην καλοσύνη, την ευθύτητα και τη μετριοφροσύνη της, όπως θα βρίσκαμε σωστό να βουλιάξει ο κακούργος μέσα στην κακία του. Από την ήττα αυτής της γυναίκας προήλθαν δυο διδάγματα, που με παρακολούθησαν κάμποσο καιρό ώσπου να λάβουν την κατάλληλη μορφή για να παρουσιαστούν από σκηνής: πρώτο, πως η καθαρότητα του χαρακτήρα, αγνότητα- με την ηθική και όχι τη φυσιολογική σημασία της λέξης- είναι...

Ο "απόλυτος" διαχωρισμός της πολιτικής θεωρίας από την πολιτική πράξη, αποτελεί μια ευρύτατα διαδεδομένη πεποίθηση στο Δυτικό κόσμο. Η αντιπαράθεση, μάλιστα, κι ο τονισμός των αντιφατικών στοιχείων που υπάρχουν στις έννοιες ή στις εικόνες της θεωρίας και της πράξεως γίνεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αποτελεί "λαϊκό credo" η διαφοροποίησή τους, που ασπάζονται, όχι μόνο το ενδιαφερόμενο κοινό, ο τύπος, τα κόμματα, οι πολιτικοί και οι πολίτες, αλλά και πολλοί, ειδικοί πολιτολόγοι, ακόμα. Λίγοι είναι εκείνοι που δέχονται ότι η πολιτική, θεωρία και πράξη, συνιστούν τα ακραία σ...

ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΕΡΩΤΑΣ Σ' αυτή τη γραμμή που τέμνει το χρόνο που ορίζει τη γνώση και την άγνοια ντυμένοι την απόλυτή μας ύπαρξη αδελφοποιητοί συγχορδίες στα στήθη και το λουλούδι ν' ανθίζει να κελαηδεί το πουλί κι ύστερα η μεγάλη σιγή. Η ζωή και το μυστήριό της το μυστικό μας, αγαπημένη.

[...] "Ειδωλολάτρες και ειδωλομάχοι" είναι, για τον Χουρμούζιο, οι ποιητές εκείνοι που ξεπηδήσανε από το μεταίχμιο ανάμεσα στην παλιά και τη νέα ποίηση, που θράφηκαν από την ποιητική παράδοση αλλά που έθραυσαν τις παλιές μορφές λαχταρώντας να υψώσουν, καταξιωμένες και ακέριες, μορφές νέες της ποιητικής έκφρασης εναρμονισμένες με το ριζοσπαστικό, συχνά αρνητικό αλλά γενναίο πνεύμα των νέων καιρών. [...] (από τον πρόλογο του Κώστα Ε. Τσιρόπουλου) Περιέχονται κριτικά σημειώματα για έργα των Ν. Εγγονόπουλου, Δ.Ι. Αντωνίου, Νικηφόρου Βρεττάκου, Μίλτου Σαχτούρη, Ελένης Βακα...

Όταν γείρει προς τη δύση η ζωή, η μνήμη γυρίζει στα νεανικά χρόνια και μας παρορμά να ζωντανέψουμε και πάλι και να διασώσουμε κάτι από τις συγκλονιστικές εμπειρίες που δοκιμάσαμε τότε. Έτσι κι εμένα οι σκέψεις στράφηκαν στα δοξασμένα και τραγικά χρόνια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου, που για την Ελλάδα τελείωσε με την Μικρασιατική καταστροφή του 1922, και έγραψα το θεατρικό έργο "Οι πρόσφυγες" με την ελπίδα να δώσω κάτι από τα γεγονότα και την ατμόσφαιρα της εποχής εκείνης. [...] (από τον πρόλογο του βιβλίου)

"Μεθεξιακά κείμενα" θα έπρεπε γενικά να χαρακτηριστούν οι μελέτες που παρουσιάζω σ' αυτόν τον τόμο. Γιατί αντλούν και κατά το δυνατό εκφράζουν το φαινόμενο της μέθεξης (ή κοινωνίας, όπως ακόμη το ονομάζω) του αναγνώστη σ' ένα συγκεκριμένο έργο τέχνης, ακριβέστερα στα εξής πέντε έργα που αποτελούν το αντικείμενό τους: Αλκιβιάδη Γιαννόπουλου "Η σαλαμάντρα", Ρόδη Ρούφου "Στη ρίζα του μύθου", Άγγελου Τερζάκη "Ο πρόγονος", Κώστα Ε. Τσιρόπουλου "Η επιθυμία" και Γιάννη Χατζίνη "Ελληνικά κείμενα". Το εκφράζουν φυσικά με τη συνθετική μορφή και τη συμπύκνωση τη σύμφυτη σε ένα κείμεν...

Γνωρίζω πως αυτή η εργασία έχει δειγματοληπτική μονάχα αξία: ο "χρόνος" και ο "χώρος" του βιβλίου ήταν απαρχής περιορισμένος. Το θέμα είναι τεράστιο, η αρχαία Ελλάδα ανεξάντλητη και οι νεοέλληνες ποιητές με τις αρχαιοελληνικές αναφορές πολλοί. Λόγου χάρη, πρώτος και κυριότερος ο Κωστής Παλαμάς. Η χορηγία του εκδοτικού οίκου "Οι Εκδόσεις των Φίλων", που μου εδόθη για δύο χρόνια (1980-82) για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, μου πρόσφερε την ευκαιρία να ασχοληθώ με το θέμα, που ιδιαίτερα αγαπώ: την εντόπιση των αρχαιοελληνικών αναφορών σε νεοέλληνες ποιητές μας. Γιατί από το 19...

Η "Καταχνιά" είναι το μυθιστόρημα που αντιπροσωπεύει καλύτερα το συγγραφέα καθώς πίσω από την τραγική ερωτική ιστορία του ήρωα Αυγούστου Πέρεθ, και πέρα από την δραματική γελοιοποίησή του, παρουσιάζεται σιγά σιγά, σα ν' αναδύεται από την καταχνιά των αισθημάτων και τη σύγχυση των γεγονότων, το πρόβλημα. Όλο το πρόβλημα του πάθους του συγγραφέα για την ύπαρξη της μετά θάνατον ζωή. Ίσως το όνειρο...[...] (Από τον πρόλογο του βιβλίου)