Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο τεύχος Νο 4 του περιοδικού "Ρωσική σκέψη" με τον υπότιτλο "Για τους Δαίμονες του Ντοστογιέφσκι σε σχέση με την θεατρική του μεταφορά στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας. "Οι Δαίμονες" αναμφίβολα αποτελούν ένα από τα καταστατικά κείμενα όχι μόνο του συνολικού έργου του Ντοστογιέφσκι, μα και ολόκληρης της ρωσικής γραμματείας του 19ου αιώνα. Η ανάλυσή του, οι προβληματισμοί γύρω από τη θεματολογία, τους ήρωες, τις ιδεολογικές αναφορές και τις πολιτικές εκτιμήσεις, παρόλο που μετρά ένα και πλέον αιώνα ως αντικείμενο έντονων αντιπαραθέσε...

Ο Αντρέι Μπέλι είναι ένας από τους επιφανέστερους Ρώσους ποιητές και στοχαστές του επονομαζόμενου "Αργυρού αιώνα" της ρωσικής ποίησης. Παράλληλα, διακρίθηκε ως μυθιστοριογράφος αλλά και κριτικός της λογοτεχνίας, αφήνοντας ανεξίτηλα ίχνη στην πνευματικότητα της Ρωσίας των αρχών του 20ού αιώνα. Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται τρία δοκίμια του, τα οποία αγκαλιάζουν ένα ευρύ φάσμα θεωρητικών ζητημάτων σχετικά με τις πηγές, τα αίτια αλλά και την αποστολή της δημιουργίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνει στο συμβολισμό, του οποίου υπήρξε πρωτεργάτης και θεωρητικός, άνθρωπος που επη...

Ο Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ αξιοποιεί τη θεατρική γλώσσα για να μας δώσει ένα έργο βαθιά πολιτικό, με ένα μήνυμα βαθιά ανθρωπιστικό. Αν και πολλοί θα το χαρακτήριζαν ως ένα έργο της λογοτεχνίας του Φανταστικού, εν τούτοις, το έργο αποτελεί μέρος του πυρήνα της ρωσικής λογοτεχνίας της Αντι-ουτοπίας, η οποία παρέμενε άγνωστη επί πολλές δεκαετίες τόσο για το Ρώσο αναγνώστη, όσο και για εκείνο της Δύσης. Η κατάργηση του ιστορικού χρόνου μέσα στην πλοκή του έργου, οι αλληγορίες και οι παραλληλισμοί με προηγούμενες εποχές, διαγράφουν το ζοφερό μέλλον που περιμένει όχι μόνο τους ήρωε...

Μία νέα σειρά εγκαινιάζουν οι εκδόσεις S@mizdαt, με έργα της ρωσικής δραματουργίας, με σκοπό να φέρουν κοντά στον Έλληνα αναγνώστη μεγάλα έργα της ρωσικής θεατρικής παράδοσης. Την αυλαίας της σειράς S@mizdαt/θ ανοίγει το θεατρικό έργο του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ "Μακαριότητα ή το όνειρο του μηχανικού Ρέιν", το οποίο ανήκει στο κύκλο των έργων που αφιέρωσε ο μαιτρ της ρωσικής λογοτεχνίας στην Αντι-ουτοπία. Ένας αλλοπαρμένος μηχανικός, ο Ρέιν ανακαλύπτει μία μηχανή του χρόνου, η οποία δίνει τη δυνατότητα στους επιβάτες της να πηγαινοέρχονται στο χρόνο. Κατά την εξέλιξη της π...

Τρυφερά κείμενα, ποιητικής γραφής. Μια συνομιλία και μια κραυγή. Η αγωνία του πατέρα και η αγάπη της κόρης. Πιστός στο είδος της γραφής που διακονεί εδώ και χρόνια με τα κείμενα και τις μεταφράσεις του από τα Γερμανικά, ο Νίκος Βουτυρόπουλος, επανέρχεται σε μερικά από τα αγαπημένα του θέματα. Αποφεύγοντας τον εύκολο δρόμο, βυθίζεται, κυριολεκτικά στα έγκατα της ύπαρξης και αναδύεται, προσφέροντας στον αναγνώστη τα πολύτιμα δώρα ενός στοχασμού φιλοσοφικού και μιας λυρικής παρεκτροπής που ωστόσο προβληματίζει και προσφέρει διεξόδους.

Ο Αντρέι Μπέλι (1880 - 1932), ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του ρωσικού Αργυρού αιώνα, κληροδότησε στις επόμενες γενιές μεγάλο ποιητικό έργο. Δίχως την αντιφατική, συγκλονιστική και εμπνευσμένη μορφή του Αντρέι Μπέλι είναι αδύνατο να κατανοηθεί η ατμόσφαιρα της εποχής που προηγήθηκε του 1917 και των κατακλυσμιαίων γεγονότων που ακολούθησαν. Η ποίηση του Αντρέι Μπέλι εισήγαγε στη ρωσική ποιητική δημιουργία πολλές νέες ιδέες και καινοτομίες. Ο ίδιος έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη ρυθμική κάθε ξεχωριστού στίχου, τολμώντας, παράλληλα, να χρησιμοποιήσει τις αντιθέσεις...

Επτά διηγήματα, επτά ιστορίες, επτά εικόνες. Ιστορίες αληθινές μα σαν ψέματα, γραμμένες με ένα γλυκόπικρο χιούμορ που κάνουν τον αναγνώστη να χαμογελάει στο τέλος της ανάγνωσης, ίσως γιατί σ' αυτές αναγνώρισε σκηνές από τη δική του ζωή. Εικόνες ή οφθαλμαπάτες; Αλήθεια ή ψέματα ενός επιστήμονα, ενός ποιητή που είδε τη Μούσα να τον εγκαταλείπει, οι εμμονές μιας συνηθισμένης γυναίκας και ενός άλλου ποιητή που παλεύει με τη θνητότητα του. Αυτοβιογραφικοί τόνοι, το καταφύγιο του μύθου στην τελευταία ιστορία, που μόνο πρόσκαιρο μπορεί να αποδειχτεί, σε μια εποχή όπου α...

Ο Αλεξάντρ Γκριν (1880 - 1932), ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες του ρωσικού Αργυρού αιώνα, κληροδότησε στις επόμενες γενιές πλούσιο συγγραφικό έργο. Δίχως να ενταχθεί σε καμία από τις υπάρχουσες, την εποχή εκείνη, λογοτεχνικές σχολές, ο Αλεξάντρ Γκριν ακολούθησε μία δική του, μοναχική πορεία, δημιουργώντας παράλληλα ένα λογοτεχνικό σύμπαν που δεν θυμίζει σε τίποτα την κλασσική ρωσική λογοτεχνία. Εφαρμόζοντας την βασική αρχή της gonzo δημιουργίας: πρώτα ζήσε και μετά γράψε, έζησε ένα πολυτάραχο βίο αλλάζοντας επαγγέλματα, συζύγους, πόλεις και φίλους. Η γήινη αυτ...

Η πρώτη ποιητική συλλογή της Πωλίνας Γουρδέα, είναι αποτέλεσμα μιας μακράς περιπλάνησης της ποιήτριας σε μικρούς και μεγάλους δρόμους. Από τη διστακτικότητα της δοκιμής μέχρι την πλημμυρίδα των λέξεων, των εικόνων, των στίχων. Βασικό μέλημα η διατήρηση της μνήμης για πρόσωπα του παρελθόντος που αναδύθηκαν και λυτρώθηκαν από ένα βάρος ασήκωτο. Με σπουδές στις ανθρωπιστικές επιστήμες και στο θέατρο, η Πωλίνα Γουρδέα έχει έδρα της την ανακάλυψη του κόσμου. Γυναικείες φιγούρες της αρχαίας τραγωδίας όπως η Αντιγόνη και η Εκάβη, ο μύθος της Άρτεμης και του Ακταίωνα, οι συν...

Ο π. Σεργκέι Μπουλγκάκοφ ανήκει στο πάνθεον των στοχαστών της ρωσικής φιλοσοφικής και θεολογικής αναγέννησης των αρχών του 20ού αιώνα, η οποία σημάδεψε όχι μόνο την πνευματικότητα της χώρας όπου εμφανίστηκε και άνθισε αλλά και ολόκληρη τη δυτική σκέψη, λόγω της αναγκαστικής μετεγκατάστασης και υπερορίας πολλών συντελεστών της στη Δυτική Ευρώπη, μετά την επικράτηση των Μπολσεβίκων το 1917. Το κείμενο αυτό προέρχεται από τη διάσημη συλλογή "Σταθμοί", η οποία κυκλοφόρησε μετά την επονομαζόμενη πρώτη ρωσική επανάσταση του 1905 και στην οποία συμμετείχε ένας μεγάλος αριθμός...

Δεν υπάρχει άλλο φαινόμενο, τόσο δημιουργικών, τόσο επικών και τόσο εσχατολογικών διαστάσεων στην ιστορία της Ρους σαν την ρωσική αναγέννηση των αρχών του 20ού αιώνα. Μέσα σε τρεις περίπου δεκαετίες, όλα εκείνα οι αιώνες εγκυμονούσαν, ήρθαν στον κόσμο με εκτυφλωτικό φως και σκόρπισαν τα σκοτάδια που συσσωρεύονταν πάνω από την οικουμένη. Μέσα σ' αυτό το ιστορικό πλαίσιο αναδύεται η μορφή του Βασίλι Βασίλιεβιτς Ροζάνοφ (1856-1919). Μορφή σκοτεινή και αινιγματική. Μορφή προφητική και αποκαλυπτική. Μορφή εσχατολογικών προσδοκιών και μεταφυσικών ανησυχιών. Το φιλοσοφικό...

Ο π. Σεργκέι Μπουλγκάκοφ ανήκει στο πάνθεον των στοχαστών της ρωσικής φιλοσοφικής και θεολογικής αναγέννησης των αρχών του 20ού αιώνα, η οποία σημάδεψε όχι μόνο την πνευματικότητα της χώρας όπου εμφανίστηκε και άνθισε αλλά και ολόκληρη τη δυτική σκέψη, λόγω της αναγκαστικής μετεγκατάστασης και υπερορίας πολλών συντελεστών της στη Δυτική Ευρώπη, μετά την επικράτηση των Μπολσεβίκων το 1917. Στο βιβλίο αυτό δημοσιεύονται δύο δοκίμια του συγγραφέα που άσκησε μεγάλη επιρροή όχι μόνο στους συγχρόνους του αλλά και στους επιγόνους. Το δοκίμιο για τον Καρλ Μαρξ είναι μια βαθ...

Ο φιλοσοφικός στοχασμός του Πλάτωνα ήταν στο επίκεντρο των αναζητήσεων των Ρώσων μελετητών και ερευνητών του κολοσσιαίας σημασίας φαινομένου της ρωσικής Φιλοσοφικής και Θεολογικής Αναγέννησης στο μεταίχμιο του 19ου και 20ού αιώνα. Ένας εκ των πρωταγωνιστών αυτού του δημιουργικού ρεύματος ήταν και ο Σέργιος Τρουμπετσκόι, μαθητής και φίλος του γενάρχη της ρωσικής θρησκευτικής φιλοσοφίας Βλαδίμηρου Σολοβιόφ, ο οποίος συνέχισε το έργο του και μας κληροδότησε σημαντικά κείμενα. Ανάμεσα σε αυτά είναι τα δύο δοκίμια που δημοσιεύονται στο παρόντα τόμο: "Ο Πρωταγόρας του Πλά...

Το βιβλίο του Νικολάι Λόσσκι "Ο χαρακτήρας του ρωσικού λαού "είναι το πρώτο που μεταφράζεται σε μια προσπάθεια γνωριμίας του Έλληνα αναγνώστη με τους θησαυρούς της ρωσικής γραμματείας του 20ού αιώνα και να παρακολουθήσει μόνο την πορεία του ίδιου, αλλά και ενός μεγάλου και δημιουργικού τμήματος της ρωσικής διανόησης, το οποίο περνώντας μέσα από το αδυσώπητο καμίνι της ιστορίας, κατάφερε όχι μόνο να επιβιώσει αλλά και να μας κληροδοτήσει έναν πολύτιμο θησαυρό.

Μαρίνα Τσβετάγιεβα (1892 - 1941) η ρωσίδα ποιήτρια, το έργο της οποίας σημάδεψε όχι μόνο τη λογοτεχνία της πατρίδας της, μα και την παγκόσμια. Ευαίσθητη μα και μαχητική, λυρική μα και πολιτική, ερωτική μα και μυστηριώδης, η Μαρίνα Τσβετάγιεβα είναι ο χρησμός του μέλλοντος για τον Αργυρό αιώνα της ρωσικής ποίησης. Γητεύτρα λέξεων και ανθρώπων, πλανήθηκε στην Ευρώπη, μετά το 1922, μα δεν άντεξε την αναγκαστική υπερορία και επέστρεψε στην πατρίδα της για να δει το σύζυγό και το παιδί της να συλλαμβάνονται και να κλείνονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μη αντέχοντας τις...

Έζησε µόλις 36 χρόνια, µα τα έζησε φλεγόµενος και πέθανε καιόµενος, έτσι όπως αρµόζει σε κάποιον που εισέβαλε ορµητικά στη λογοτεχνική σκηνή της Ρωσίας των πρώτων δεκαετιών του 20ού αιώνα και αποφάσισε να εγκαταλείψει τον κόσµο µε µία σφαίρα στο κεφάλι, αρνούµενος να δει κατάµατα την πραγµατικότητα, είτε αυτή αφορούσε τον έρωτα, είτε την επανάσταση την οποία τόσο λαχταρούσε, τόσο πολύ εργάστηκε για να έρθει και τόσο πολύ της αφοσιώθηκε. Το "Περί αυτού" είναι ίσως το καλύτερο από τα έργα του. Διαβάζοντάς το ο αναγνώστης αναγνωρίζει εκείνη την ορµητική γραφή του Μαγιακόφσ...

Είκοσι ολόκληρα χρόνια έγραφε το "Ποίημα δίχως ήρωα" η Άννα Αχμάτοβα. Είκοσι ολόκληρα χρόνια η ποιήτρια στροβιλιζόταν στους σιγανούς ανέμους της ψυχικής ενδοχώρας. Είκοσι ολόκληρα χρόνια εγκαταβίωνε στον κόσμο της ζωντανής μνήμης και της νεφελώδους ανάμνησης. Το "Ποίημα δίχως ήρωα" είναι, κατά την ίδια την Αχμάτοβα, "μία κοσμηματοθήκη με τριπλό πάτο". Είναι ένα ποίημα τριών επιπέδων. Το πρώτο επίπεδο είναι η συνάντηση με το παρελθόν, ο θρήνος των νεκρών. Μία νύχτα μαγική η ηρωίδα καλεί τις "γλυκές σκιές" και τότε στη σκηνή εμφανίζονται οι βασικοί συντελεστές μιας νύχτας...

Η ποιητική συλλογή του Θοδωρή Πανάγου, είναι μία επιλογή έργων του, τα οποία γράφτηκαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και με διάφορες αφορμές. Καλύπτει την περίοδο από το 2005 έως το 2017, με βασικούς σταθμούς το 2009, 2013, 2015 και 2017. Μέσα από τις σελίδες των "Ποιημάτων" του Θοδωρή Πανάγου, ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τις αλλαγές και τις προσαρμογές του δημιουργού ως προς το ύφος. Συνάμα, γίνεται μάρτυρας της διαδικασίας ωρίμανσης και εξέλιξης του ποιητής. Βλέπει τους δρόμους της αναζήτησης και τα ζητήματα που τον απασχολούν σε όλη αυτή την...