Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Λέγουν ότι κάθε δημοσιογράφος κουβαλά εντός του ένα "μυθιστόρημα", και ότι δεν το γράφει, δεν το ολοκληρώνει, συνεχίζει να δημοσιογραφεί. Η περίπτωση αναφέρεται και στον δημοσιογράφο-συγγραφέα του βιβλίου αυτού, αφού, επί σαράντα και πλέον χρόνια, επιμένει ν‘ αρθρογραφεί. "Τα πριν και τα μετά" είναι επιλογές δημοσιογραφικών κειμένων της δεκαετίας 1987-1996, όπως δημοσιεύθηκαν στην "Αυγή" και στη στήλη του "Ελεύθερα και απροκατάληπτα". Καλύπτουν καταγραφές ή προεκτάσεις γεγονότων που όλοι, λίγο-πολύ, ζήσαμε, από τα μεγάλα και συνταρακτικά (κατάρρευση του διπολισμού, πόλεμος...

Από την πρώτη ακόμα έκδοση το 1954, το βιβλίο αυτό καθιερώθηκε ως ένα μοναδικό κλασικό έργο. Εφαρμόζει τις προσεγγίσεις και τα ευρήματα της σύγχρονης ψυχολογίας στη μελέτη της τέχνης. Περιγράφει την οπτική διαδικασία που λαμβάνει χώρα όταν οι άνθρωποι δημιουργούν - ή κοιτάζουν - καλλιτεχνικά έργα και εξηγεί πώς το μάτι οργανώνει το οπτικό υλικό επί τη βάσει συγκεκριμένων ψυχολογικών νόμων. Τόσο οι καλλιτέχνες όσο και οι κριτικοί τέχνης, οι ιστορικοί της τέχνης, οι σπουδαστές αλλά και οι αναγνώστες γενικού ενδιαφέροντος βρίσκουν το βιβλίο αυτό αναγνώσιμο και κατανοητό, παρά...

Το έργο του Τζαίημς Τζόυς δε θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς την "αναπόφευκτη μεταβλητικότητα του ορατού" και κυρίως τη μεταβλητικότητα της γλώσσας, που αενάως μεταμφιέζεται στα πιο γκροτέσκα ή σοφά της μασκαρέματα. Ο δημιουργός αυτού του έργου ήταν πολύ περήφανος που κατόρθωσε να γράψει τα δεκαοχτώ επεισόδια του "Οδυσσέα", σε δεκαοχτώ διαφορετικές γλώσσες και ανάλογες φιλοσοφικές θέσεις. Η γνωστή εξίσωση των στρουχτουραλιστών: γλώσσα = πρόσωπο+πράγμα, κατορθώθηκε στον "Οδυσσέα". Η ίδια εξίσωση στη μέγιστη υπερβολή μπόρεσε να πραμγατοποιηθεί στο Finnegans Wake.

Αυτό το βιβλίο το έχω αφιερώσει στη γυναίκα μου Ευγενία «που σήκωσε το βάρος των δίσεκτων χρόνων». Η αφιέρωση, κατ' επέκταση, αφορά όλες αυτές τις μαρτυρικές γυναίκες, μανάδες, αδελφές, θυγατέρες, που ξεροσταλιάζανε έξω από τις πόρτες της χουντικής Ασφάλειας και των Φυλακών, για να σταθούν στο πλευρό των καταδιωγμένων ανθρώπων τους. Ειλικρινά, πιστεύω ότι τους ανήκει ο πρώτος έπαινος της Δημοκρατίας. Γιατί αυτές σηκώσανε το μεγαλύτερο σταυρό του μαρτυρίου, πολλές φορές χωρίς πόρους, μανάδες και πατεράδες μαζί για τα απορφανισμένα παιδιά μας. Στο σπίτι, στη βιοπάλη, στην ου...

Το βιβλίο αυτό αποτελεί το πρώτο μέρος μιας τριλογίας με τους ενδεικτικούς τίτλους: της "Κατοχής", του "Εμφύλιου", της "Δικτατορίας". Δεν είναι ιστορική καταγραφή, ούτε ημερολόγιο, ούτε βέβαια απομνημονεύματα. Είναι κάποιες μνήμες ορισμένων γεγονότων που φαίνεται πως επιζούν, επειδή βιώθηκαν βαθύτερα από άλλα, δίνοντας όχι τόσο το πολιτικό στίγμα μιας εποχής, όσο κυρίως το κλίμα. Το κλίμα μέσα στο οποίο ζει και δρα ο άνθρωπος σαν ιστορικό υποκείμενο και όχι απλά σαν "μάζες".

Μια προσφυγίνα μάνα από τον τουρκοκρατούμενο Πόντο φτάνει, μέσα από μύριες κακουχίες και βάσανα, στην Ποντοκώμη, το μικρό προσφυγοχώρι της Πτολεμαϊδας για ν' αναστήσει -αυτή κυρίως- οικογένεια με πέντε παιδιά. Ο πατέρας, κομμουνιστής κρατούμενος του Μεταξά, αντάρτης της Κατοχής, ένας από τους χιλιάδες νεκρούς του Εμφυλίου. Ο μεγάλος γιος στο Μακρονήσι, άλλος ένας γιος στο Δημοκρατικό Στρατό και στην πολιτική προσφυγιά. Η μεγάλη κόρη να χύνει τα μάτια της στο βελονάκι για να σπουδάσει το στερνοπαίδι, το Γιώργο, που "τα 'παιρνε τα γράμματα" κι ας είχε πάθος με τη μπάλα! Τυπικ...

Όταν "Το δέρμα" πρωτοκυκλοφόρησε πριν σαράντα τόσα χρόνια στην Ιταλία, ο σάλος που προκλήθηκε, έκανε καιρό να καταλαγιάσει. Πέρα από τις πολύ σημαντικές υφολογικές του αρετές, το βιβλίο του Μαλαπάρτε έμελλε να εντυπωσιάσει για την προκλητικότητα των ιδεών του, την αμεσότητα της γραφής του και τη βαθιά συγκίνηση των συναισθημάτων του. Σήμερα "Το δέρμα" εξακολουθεί να θεωρείται ένα κλασικό βιβλίο της ιταλικής λογοτεχνίας, το καλύτερο έργο ενός συγγραφέα που υπήρξε φασίστας αλλά και λενινιστής, αριστοκράτης αλλά και ευαίσθητος στα κοινωνικά προβλήματα, χριστιανός αλλά και βαθύ...

Αρχές της δεκαετίας του '50 η Ισμήνη Λάβδα, η κόκκινη Δράκαινα, βρίσκεται σε μια κρύπτη παράνομου ασύρματου σε σπίτι-γιάφκα στο Μοσχάτο πληγωμένη θανάσιμα, ενώ απ' έξω οι ντουντούκες την καλούν να παραδοθεί. Δίπλα της βρίσκεται ο ανιψιός της, γιος της αδελφής της και εραστής της, Περικλύμενος Λάβδας... Μέσα από τη συναρπαστική αφήγηση του Περικλύμενου για την ιστορία της οικογένειάς του και τη θυελλώδη σχέση του με την κατά εννιά χρόνια μεγαλύτερή του θεία ξεδιπλώνεται όλη η μεγάλη και τραγική περιπέτεια της Αριστεράς από τα χρόνια του Εμφυλίου μέχρι και τη Μεταπολίτευση...

"Μέσα σε πολύ λίγα χρόνια "μετασχηματίστηκε" η εικόνα που είχαν οι κομμουνιστές και πολλοί άλλοι προοδευτικοί για τον υπαρκτό κόσμο του σοσιαλισμού, για τα καθεστώτα σ' αυτές τις χώρες, για την ίδια τη δικαίωση της ύπαρξης τους και, κατά συνέπεια, για την πολιτική και ηθική δικαίωση του κομμουνιστικού κινήματος. Βεβαιότητες, περιβεβλημένες με το φω-τοστέφανο της κοινωνικής δικαιοσύνης και "ανθεκτικές" στο μαρξιστικό επιστημονικό έλεγχο καταρρέανε. Στην αρχή όχι βέβαια με πάταγο, αλλά σταδιακά και "από λίγο", ώσπου η ολική τους αποδυνάμωση στη συνείδηση των ανθρώπων του αναν...